6 Gwardyjski Korpus Pancerny

6 Berliński Gwardyjski Korpus Pancerny odznaczony Orderem Lenina, Czerwonego Sztandaru, Suworowa i Bohdana Chmielnickiego (ros. 6-й гвардейский танковый Берлинский ордена Ленина, Краснознамённый, орденов Суворова и Богдана Хмельницкого корпус) – jednostka pancerna Armii Czerwonej z okresu II wojny światowej.

6 Gwardyjski Korpus Pancerny

6-й гвардейский танковый корпус

Historia
Państwo	ZSRR
Sformowanie	1942
Rozformowanie	1945
Tradycje
Rodowód	12 Korpus Pancerny
Dowódcy
Pierwszy	gen. mjr Mitrofan Zińkowicz
Ostatni	gen. por. Wasilij Mitrofanow
Działania zbrojne
II wojna światowa operacja lwowsko-sandomierska bitwa pod Oględowem operacja wiślańsko-odrzańska operacja berlińska
Organizacja
Rodzaj sił zbrojnych	Armia Czerwona
Rodzaj wojsk	wojska pancerne
Podległość	3 Gwardyjska Armia Pancerna
Skład	51 Gwardyjska Brygada Pancerna 52 Gwardyjska Brygada Pancerna 53 Gwardyjska Brygada Pancerna
Odznaczenia
[1]

Nagrobek Wasilija Nowikowa, dowódcy 6 Gwardyjskiego Korpusu Pancernego. Cmentarz w Moskwie

Historia

6 Gwardyjski Korpus Pancerny został sformowany w 1942, z przemianowania 12 Korpusu Pancernego^[2]. Uczestnicząc w walkach na froncie wschodnim wchodził w skład 3 Gwardyjskiej Armii Pancernej. Dowodzony był przez gen. mjr Wasilija Nowikowa^[3]. W 1944 uczestniczył w operacji lwowsko-sandomierskiej Armii Czerwonej uczestnicząc w walkach o Przemyśl. Następnie brał udział w walkach na przyczółku baranowsko-sandomierskim. Pod Oględowem oddział ze składu 53 Gwardyjskiej Brygady Pancernej dowodzony przez Aleksandra Oskina powstrzymał niemieckie natarcie przeprowadzone z użyciem czołgów ciężkich Tiger II^[4].

Osobny artykuł: Potyczka pod Oględowem.

W czasie operacji wiślańsko-odrzańskiej 6 Korpus prowadząc natarcie (po sforsowaniu rzeki Pilicy) 17 stycznia 1945 dotarł na przedpola Piotrkowa Trybunalskiego, będącego silnym punktem obrony niemieckiej. Razem z innymi jednostkami uczestniczył w walkach o miasto, które zostało zdobyte w dniu następnym^[5]. Kontynuując ofensywę uczestniczył w walkach o Wieruszów, Lubań, Chocianów i Zgorzelec^[6], a zakończył w rejonie czeskiej Pragi^[7]. Wcześniej w składzie 3 Gwardyjskiej Armii Pancernej 6 Gwardyjski Korpus Pancerny zdobył stolicę III Rzeszy^[8].

Dowództwo korpusu

Dowódcy:

• gen. mjr Mitrofan Zińkowicz^[9] (26.07.1943 - 24.09.1943†)
• gen. mjr Iwan Suchow (24.09.1943 - 05.10.1943),
• gen. por. Aleksiej Panfiłow (05.10.1943 - 25.04.1944),
• gen. por. Wasilij Nowikow^[3][10] (04.04.1944 - 06.01.1945)
• gen. por. Wasilij Mitrofanow (06.01.1945 - 30.06.1945)^[11]

Szefowie sztabu:

• płk Beniamin Czernow (26.07.1943 - 06.11.1943)
• płk Paweł Pinczuk (07.11.1943 - 30.04.1944)
• płk Siergiej Lebiediew (01.04.1944 - 30.06.1945)^[12]

Struktura organizacyjna

• 51 Gwardyjska Brygada Pancerna, dowódca: płk Iwan Czugunkow^[13]
• 52 Gwardyjska Brygada Pancerna, dowódca: płk Ludwik Kurist^[14]
• 53 Gwardyjska Brygada Pancerna, dowódca: płk Wasyl Archipow^[15]
• 22 Gwardyjska Brygada Piechoty Zmotoryzowanej^[16], dowódca: płk Mikołaj Michajłow^[13]

Przypisy

1. 6-й гвардейский танковый корпус [online], ru/ussr/tk/gvtk06.html [dostęp 2024-04-22].
2. Память народа::Подлинные документы о Второй Мировой войне [online], pamyat-naroda.ru [dostęp 2024-05-19].
3. Dolata 1971 ↓, s. 595.
4. Zwierzyniecki 2018 ↓, s. 24.
5. Dolata 1971 ↓, s. 206.
6. Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 62,201,263,327.
7. Память народа::Подлинные документы о Второй Мировой войне [online], pamyat-naroda.ru [dostęp 2024-05-19].
8. Bahm 2015 ↓, s. 251.
9. Jakubowski 1976 ↓, s. 195.
10. Forczyk 2020 ↓, s. 287.
11. Память народа::Подлинные документы о Второй Мировой войне [online], pamyat-naroda.ru [dostęp 2024-05-19].
12. Память народа::Подлинные документы о Второй Мировой войне [online], pamyat-naroda.ru [dostęp 2024-05-19].
13. Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 420.
14. Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 62.
15. Dolata i Jurga 1977 ↓, s. 201.
16. 6-й гвардейский танковый корпус [online], ru/ussr/tk/gvtk06.html [dostęp 2024-04-22].

Bibliografia

• Karl Bahm: Berlin 1945. Warszawa: 2015. ISBN 978-83-11-13571-0.
• Bolesław Dolata: Wyzwolenie Polski 1944-1945. Warszawa: 1971.
• Bolesław Dolata, Tadeusz Jurga: Walki zbrojne na ziemiach polskich 1939-1945. Warszawa: 1977.
• Robert Forczyk: Wojna pancerna na froncie wschodnim 1943-1945. Czerwony walec. Łódź: 2020. ISBN 978-83-7731-255-1.
• Iwan Jakubowski: Ziemia w ogniu. Warszawa: 1976.
• Robert Zwierzyniecki: Walki na przyczółku sandomierskim w latach 1944–1945. Kraków: 2018.