Loading AI tools
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
2 Warszawska Brygada Pancerna (2 BPanc) – wielka jednostka pancerna Polskich Sił Zbrojnych. Brygada w czasie walk na Półwyspie Apenińskim była jednostką podporządkowaną bezpośrednio dowódcy 2 Korpusu Polskiego[1]. Po zakończeniu walk weszła w skład 2 Warszawskiej Dywizji Pancernej.
 Proporczyk brygady | |
| Historia | |
| Państwo | |
|---|---|
| Sformowanie |
1943 |
| Rozformowanie |
1947 |
| Nazwa wyróżniająca |
Warszawska[uwaga 1] |
| Tradycje | |
| Rodowód |
2 Brygada Czołgów |
| Organizacja | |
| Rodzaj wojsk | |
| Podległość |
2 Korpus Polski |
30 czerwca 1942 roku dowódca Wojsk Polskich na Środkowym Wschodzie wydał rozkaz organizacyjny L. dz. 3083/I/Tjn. w sprawie formowania Brygady Czołgów. 7 sierpnia 1942 roku został wydany pierwszy rozkaz dzienny brygady[2].
We wrześniu 1942 roku brygada została przesunięta do Iraku. Nowym miejscem postoju była Dżalaula w rejonie Kizil Rabat. Rozkaz dowódcy 6 Dywizji Piechoty gen. M. Tokarzewskiego-Karaszewicza[uwaga 2] ustalał skład podległej mu 2 Brygady Czołgów. W jej skład weszły 4, 5 i 6 bataliony czołgów. Etat brygady oparto na brytyjskim etacie CEME/76751/SD1a, który obowiązywał od 24.08.1942. Przewidywał on organizację batalionu piechoty zmotoryzowanej. W 2 Brygadzie Czołgów zrezygnowano z utworzenia takiego batalionu głównie z powodu braków kadrowych. Przy brygadzie zorganizowano Centrum Wyszkolenia Broni Pancernej. 20 czerwca brygada została przesunięta do Teza-Khurmatli, w rejon pól naftowych w okolicach Kirkuku. Do nowych zadań brygady należało zabezpieczenie terenu przed sabotażem ze strony Kurdów. Z brygady stopniowo wycofywano szkolne czołgi Mk VI Crusader Mk. VI i włoskie M.13. Stopniowo napływały większe ilości sprzętu. Na przełomie czerwca i lipca bataliony posiadały wszystkie przewidziane etatem czołgi (po 52 sztuki w batalionie). Dysponowano czołgami piechoty Mk III Valentine. Brakowało jedynie 4 czołgów w wersji plot. Wcześniej dysponowano czołgami Mk. VI AA, ale zostały one oddane Brytyjczykom.
Na podstawie rozkazu dziennego z 1 lipca 1943 nr 75 oraz rozkazów dziennych nr 147 z 1 lipca 1943 i nr 148 z dnia 2 lipca 1943 bataliony czołgów 4 i 6 przemianowano odpowiednio na 4 i 6 pułki pancerne, a 5 batalion czołgów na 1 pułk kawalerii pancernej[3]. 21 sierpnia 2 Brygada Pancerna przeszła ponownie do Palestyny w rejon Gazy. We wrześniu 2 Brygada Czołgów zdała do magazynów czołgi Valentine, a zaczęła otrzymywać czołgi średnie Sherman. Na podstawie rozkazu Naczelnego Wodza L.dz. 444/tj./43 z 1 grudnia 1943, potwierdzonego rozkazem Dowódcy Armii Polskiej na Wschodzie L.dz.446/tjn./Org.(SD)/43 nastąpiło ustalenie nazwy 1 pułku kawalerii pancernej na 1 pułk ułanów Krechowieckich. Przygotowując 2 Brygadę Czołgów do wejścia do walki na terenie Włoch, dokonano kolejnej reorganizacji i zmiany nazwy. Na podstawie brytyjskich dokumentów organizacyjno-etatowych WE VI539/4 oraz rozkazu dowództwa 2 KP SztabL.dz.72/Tj./S.S.(SD)/44 ustalono etat dowództwa brygady na 18 oficerów i 149 szeregowych i przeformowano go w dowództwo 2 Brygady Pancernej. Nastąpiły też zmiany kadrowe w dowództwie brygady oraz nowe naliczenia pojazdów i sprzętu[4].
Stan brygady w kampanii włoskiej wynosił: 222 oficerów i 3362 szeregowych. Na wyposażeniu etatowo znajdowało się 160 czołgów średnich, 33 czołgi lekkie i 13 czołgów specjalnych[5].
Struktura organizacyjna brygady wskazuje na jej typowy charakter jednostki bezpośredniego wsparcia piechoty i w zasadzie poszczególne pułki były przydzielane do dyspozycji dowódców dywizji piechoty, którzy to z kolei rozdrabniali je szwadronami pomiędzy brygady strzeleckie.
Zanotowano natomiast tylko nieliczne przypadki działania brygady w roli samodzielnego związku taktycznego, wzmacnianego siłami do brygady piechoty, dodatkowym (brytyjskim) pułkiem czołgów, pułkiem kawalerii oraz artylerią i wspieranego przez lotnictwo.
W dniach 16—19 lipca 1944 w bitwie pod Ankoną 2 BPanc. dostała zadanie przeskrzydlenia niemieckiej 278 DP i odcięcia jej odwrotu. Ze względu jednak na trudny teren, pola minowe i kontrataki niemieckie, brygada nie zdołała odciąć dróg odejścia całkowicie. Utrudniła go jednak w znacznym stopniu. Po opanowaniu przez nią miasta Chiaravalle, Niemcy mogli się wycofać jedynie przez wąski, ostrzeliwany korytarz pomiędzy wybrzeżem a miastem.
Dowódcy brygady do wykonania powierzonego mu zadania podporządkowano: bryt. 7 Pułk Huzarów, 15 Pułk Ułanów Poznańskich i 16 Lwowski Batalion Piechoty ze składu 5 KDP, dywizjon 7 Pułku Artylerii Konnej, 1 Samodzielną Kompanię Komandosów. Równocześnie 4 Pułk Pancerny podporządkowano dowódcy 5 KDP.
Po raz drugi 2 BPanc nacierała samodzielnie w dniach 13—20 kwietnia 1945 jako zgrupowanie „Rak” w natarciu na Bolonię. Tym razem nie był to jednak zagon na skrzydło nieprzyjaciela, lecz trudne uderzenie czołowe połączone z forsowaniem paru przeszkód wodnych. Zgrupowanie wykonało wówczas do końca postawione mu zadanie.
Straty w kampanii włoskiej wynosiły: 120 poległych, 631 rannych i 7 zaginionych[5].
Proporczyk
Sztab i Kwatera Główna 2 BPanc: proporczyki kroju kawaleryjskiego zielone z czarnym paskiem przez środek; na berecie srebrny krzyż maltański z białego metalu (haftowany srebrną nitką u oficerów) na zielonym sukiennym rombie[9].
Pasek na rękawie – biały[10]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
