Loading AI tools
wieś w województwie dolnośląskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Żórawina (łac. Rubra Sirbena, niem. Rothsürben) – wieś (dawniej miasto) w Polsce, położona w województwie dolnośląskim, w powiecie wrocławskim, w gminie Żórawina.
| wieś | |
 Warowny kościół Świętej Trójcy | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2017) |
2492[1] |
| Strefa numeracyjna |
71 |
| Kod pocztowy |
55-020[2] |
| Tablice rejestracyjne |
DWR |
| SIMC |
0884849 |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego  | |
Położenie na mapie powiatu wrocławskiego  | |
Położenie na mapie gminy Żórawina  | |
 50°58′55″N 17°02′38″E[3] | |
Żórawina uzyskała lokację miejską w 1272 roku, zdegradowana przed 1400 rokiem, ponowne nadanie praw miejskich w 1608 roku nie zostało zrealizowane[4].
Miejscowość jest siedzibą gminy Żórawina, położoną na Równinie Wrocławskiej nad Żórawką i opływającą wieś od północy Żaliną. Leży 15 km na południe od Wrocławia, przy linii kolejowej z Wrocławia do Kłodzka. Około 2 km na wschód przebiega autostrada A4. Najbliższym węzłem autostradowym jest połączony z drogą wojewódzką nr 395 „węzeł Krajków”. Komunikację autobusową w gminie obsługują linie podmiejskie 70,71, 503, 513 i 523.
Nazwa pochodzi od polskiej nazwy ptaka żurawia. Do grupy śląskich miejscowości, których nazwy wywodziły się od tego słowa – „von zóraw = Kranich” zaliczył ją niemiecki geograf oraz językoznawca Heinrich Adamy[5]. W swoim dziele o nazwach miejscowych na Śląsku wydanym w 1888 roku we Wrocławiu wymienia najwcześniejszą nazwę miejscowości w zlatynizowanej polskiej formie „Sorawin” podając jej znaczenie jako „Kranichfeld” – „Pole żurawi”[5]. Niemcy fonetycznie zgermanizowali nazwę miejscowości na „Rothsürben”[5] w wyniku czego utraciła ona swoje pierwotne znaczenie.
Jest to stara wieś, wspominana w bulli papieskiej już w XII wieku (1155). W 1274 roku książę wrocławski Henryk IV Probus podarował Żórawinę jako uposażenie Witelonowi wraz z tytułem kanonika kapituły katedralnej wrocławskiej. Żórawina otrzymała w 1608 prawa miejskie, które jednakże nigdy nie zostały wprowadzone w życie (mimo że miejscowość posiadała charakter miasteczka). W późniejszych latach była przez kilka pokoleń własnością rodziny von Röder, tu urodził się i zmarł generał Friedrich Erhardt von Röder (1768−1834), bliski współpracownik, ale i adwersarz Antoniego Radziwiłła, namiestnika Wielkiego Księstwa Poznańskiego, w latach 1820–1830 dowódca V Korpusu armii pruskiej w Poznaniu, tu także zmarł w 1781 jego ojciec, fryderycjański generał Friedrich Wilhelm von Röder. Po wygaśnięciu Röderów część majątku Żórawina (581 ha) przeszła na własność Hohenzollernów i była w ich posiadaniu do 1945, a inna część zwana Gut Rohrquell (478 ha, dziś Krajków) należała do rodzin vom Rath, Schöller i Skene. W latach 1937–1945 miejscowość nosiła nazwę Rothbach[8]. Pierwotnie po wojnie miejscowość nosiła nazwę „Żurawina” zmieniona następnie na „Żórawina”. Żórawina zachowała polski charakter aż do XIX w., a w miejscowym kościele polskie nabożeństwa odprawiano do 1814 r.
W 1946 miejscowość została włączona do nowo powstałego województwa wrocławskiego na terenie powojennej Polski; również po reformie administracyjnej w 1975 administracyjnie należała do województwa wrocławskiego, a po kolejnej reformie w 1998 należy do dolnośląskiego.
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są[9]:
inne obiekty:
W miejscowości działa klub piłkarski założony w 1947 roku jako Czarni Żórawina. Zespół kolejno nazywał się Zeotechnik, Wedan, GKS (Gminny Klub Sportowy), a obecna nazwa od 2006 roku to KS Żórawina. Zespół w sezonie 2019/2020 gra we wrocławskiej lidze okręgowej[15].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
