Loading AI tools
polski żeglarz Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Władysław Wagner (ur. 17 września 1912 w Krzyżowej Woli (obecnie dzielnicy Starachowic), zm. 15 września 1992 w Orlando w stanie Floryda) – polski żeglarz, pierwszy Polak, który opłynął kulę ziemską na jachcie żaglowym, pisarz, publicysta[1][2][3].
Władysław Wagner urodził się 17.09.1912 w Krzyżowej Woli, obecnie dzielnicy Starachowic. W roku 1927 jego rodzice przeprowadzili się do Gdyni, założył tam pierwszą w mieście drużynę harcerską im. Jana III Sobieskiego i został jej drużynowym. Początkowo uczęszczał do gimnazjum Teofila Zegarskiego w Orłowie[4][5]. W 1929 roku ukończył kurs żeglarski. W roku 1931 znalazł w pobliżu portu zagrzebany wrak łodzi rybackiej. Od tej pory myślał o wyprawie dookoła świata. Wraz z kolegą Rudolfem Korniowskim przeprowadził remont kadłuba, postawił maszt, założył takielunek i ożaglowanie, a 19 marca 1932 r. jacht Zjawa został zwodowany.
Rejs dookoła świata rozpoczął się w piątek 8 lipca 1932 roku. Pożegnanie było krótkie, bowiem Wagner i Korniowski zapewnili przyjaciół i bliskich, że chodzi o wakacyjny rejs po Bałtyku.
Obaj żeglarze zamierzali opłynąć Bornholm i dotrzeć do Zelandii, ale ręczna busola, stanowiąca całe ich wyposażenie nawigacyjne, zawiodła i dotarli do wybrzeży Olandii, 200 km na północ od Bornholmu. Zdecydowali się więc trzymać linii brzegowej i tak dotarli wkrótce do Kopenhagi i Göteborga, gdzie naprawiono pęknięty bom, dobudowano bukszpryt i zwiększono powierzchnię żagli.
Następnie, w trudnych jesiennych warunkach pogodowych, kierując się przez Morze Północne, kanał La Manche i wzdłuż brzegów Zatoki Biskajskiej Zjawa zawinęła do Lizbony, a w styczniu 1933 roku do Casablanki. Po pokonaniu Atlantyku 3 czerwca przybił do portu Belém, gdzie zszedł z pokładu Korniowski, a 4 lutego 1934 roku Wagner wodował nową Zjawę II. W grudniu, holowany przez Dar Pomorza pokonał Kanał Panamski.
Po utracie Zjawy II, którą – jak się okazało w Suva w archipelagu Fidżi – stoczyły świdraki, udał się statkiem handlowym do Australii serdecznie witany przez tamtejszą Polonię. W Sydney spędził kilka miesięcy, ale gdy okazało się, że ceny jachtów w Australii są za wysokie, zawrócił do Ekwadoru, gdzie w stoczni w Guayaquil zbudował, według własnego projektu, Zjawę III.
W lipcu 1937 roku wyruszył w dalszą drogę przez Polinezję Francuską, Australię i Dżakartę, gdzie otrzymał patent kapitański wydany przez Polski Związek Żeglarski. We wrześniu 1937 roku, podczas pobytu na Bora-Bora, spotkał się z francuskim żeglarzem-samotnikiem, który okrążył Ziemię – Alainem Gerbaultem[6].
4 lipca 1939 roku o godzinie 16.20 jacht przeciął trawers portugalskiego przylądka Faro, (który na Zjawie I mijał 4 stycznia 1933 r.) po sześciu i pół roku okrążając Ziemię[7].
Źródło[5].
Źródło[5].
Wagner nigdy nie powrócił do Gdyni (za życia[14]). Co prawda chciał wypłynąć z Great Yarmouth, gdzie wcześniej zakończył rejs dookoła świata, jednak w tym czasie w Polsce trwały już działania wojenne i polski konsul odradził dalszą podróż.
W czasie II wojny światowej wstąpił do polskiej marynarki handlowej. Po wojnie ożenił się z Mabel Olpin, przez jakiś czas był rybakiem. W 1948 wraz z żoną wyruszył do Australii, zatrzymując się na Beef Island (Brytyjskie Wyspy Dziewicze). Utrzymywał się głównie z rejsów czarterowych. W 1960 przeniósł się do San Juan na Portoryko. W 1972 zamieszkał w Winter Park na Florydzie. Dziesięć lat później dostał udaru mózgu, został prawostronnie sparaliżowany. Zmarł 15 września 1992 w Orlando (Floryda)[5].
Statki, na których pływał[5][15]:
Część źródeł podaje, że Zjawa była uprowadzonym harcerskim jachtem Zorza. W 1988 Komisja Historii Żeglarstwa Polskiego Związku Żeglarskiego uznała to za mało prawdopodobne[16].
15 września 2012 roku Odyseja Wagnera została symbolicznie dokończona przez harcerzy zorganizowanych przy Centrum Wychowania Morskiego ZHP. 5 września 2012 roku z Great Yarmouth, gdzie 73 lata wcześniej zakończył swój rejs Władysław Wagner, wypłynął s/y Zjawa IV ze swoim kapitanem Piotrem Cichym. Symboliczną zgodę na odbycie rejsu do Gdyni wyraził Konsul Generalny RP.
W 1989 uhonorowany odznaką Zasłużony Działacz Żeglarstwa Polskiego[5].
W 2012 odsłonięto trzy tablice upamiętniające Wagnera i jego rejs: jedną na Beef Island (Brytyjskie Wyspy Dziewicze) i dwie w Gdyni (przed budynkiem Centrum Wychowania Morskiego ZHP i na południowym falochronie basenu jachtowego im. Mariusza Zaruskiego)[5].
W 2013 został pośmiertnie uhonorowany Conradem, zaś w 2019 otrzymał Krzyż Komandorski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej. Oba wyróżnienia odebrała wnuczka brata Wagnera, Olimpia Dębska[18][19].
W 2022 z okazji 110. rocznicy urodzin nadano nazwę ul. Władysława Wagnera w Starachowicach w okolicy Zbiornika Lubianka[20]. Symboliczny „Port” na Zbiorniku Lubianka w Starachowicach nosi nazwę im. Władysława Wagnera.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.