Loading AI tools
wieś w województwie dolnośląskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wierzbowa (dawniej niem. Rückenwaldau) – wieś wielodrożnicowa w Polsce położona w województwie dolnośląskim, w powiecie bolesławieckim, w gminie Gromadka.
wieś | |
Kościół Niepokalanego Poczęcia NMP | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności (2011) |
500[1] |
Strefa numeracyjna |
75 |
Kod pocztowy |
59-706[2] |
Tablice rejestracyjne |
DBL |
SIMC |
0364239 |
Położenie na mapie gminy Gromadka | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa dolnośląskiego | |
Położenie na mapie powiatu bolesławieckiego | |
51°23′55″N 15°45′36″E[3] |
W latach 1975–1998 miejscowość należała administracyjnie do województwa legnickiego. W latach 1954–1972 wieś była siedzibą Gromadzkiej Rady Narodowej w Wierzbowej.
Na mokradłach w granicach wsi swój początek bierze rzeka Czarna Woda.
Według dostępnych źródeł, pierwsza nazwa miejscowości brzmiała: Rücken - grzbiet. Późniejsza nazwa (do roku 1945): Rückenwaldau - była złożeniem trzech niemieckich tematów słowotwórczych (Rücken-wald-au), którego dosłowne tłumaczenie brzmi: 'leśne błonia na grzbiecie'. Najprawdopodobniej nazwa ta ma związek z występującym w okolicy trójwalem, czyli z Wałami Śląskimi. Po II wojnie światowej, przez krótki okres, wieś nosiła nazwę Lwowiec, po czym zmieniono ją na nazwę: Wierzbowa.
Wieś została założona prawdopodobnie w XII wieku przez węglarzy wypalających węgiel drzewny. Wierzbowa leży w centrum Borów Dolnośląskich, w obrębie Przemkowskiego Parku Krajobrazowego. W odległości ok. 3,5 km na północ od wsi leży fragment Wałów Śląskich - średniowiecznych umocnień obronnych (pojawiają się też sugestie, datujące je na XV wiek), biegnących od Krosna Odrzańskiego. W większości Wały te są już prawie niewidoczne, z wyjątkiem 7,5 km odcinka pod Wierzbową, który zachował się w dobrym stanie, w pobliżu ich południowego krańca znajduje się niewielkie wzniesienie, nazwane przez Niemców Polakenberg (Góra Polaków), co ma świadczyć o istniejącym tu w średniowieczu osadnictwie polskim (słowiańskim). Wierzbowa wchodziła w skład lenna zamkowego w Bolesławcu i w 1594 została zakupiona przez bolesławiecką radę miejską, jedynie niewielka część wsi związana była z majątkiem w Modle. W czerwcu 1895 zabudowę spustoszył wielki pożar[4].
W 1875 w pobliżu wsi wybudowano magistralę kolejową Berlin-Żagań-Wrocław, po której od 1936 kursowały najszybsze pociągi w ówczesnej Europie, tzw. „Latający Ślązak”, osiągający prędkość maksymalną 160 km/h[5]. Trasą tą kursowały również pociągi pospieszne i sypialne z Berlina do Wiednia i Krakowa. W czasach PRL i późniejszych, do końca XX wieku, linia ta była wykorzystywana w niewielkim stopniu. Od roku 2001 trasą tą kursuje pociąg EuroCity „Wawel” Kraków-Berlin-Hamburg. Przystanek kolejowy w tej wsi nosi nazwę Wierzbowa Śląska.
Pod koniec II wojny światowej, we wsi istniała filia niemieckiego obozu pracy z Görlitz (Stalag VIII A), tzw. Arbeitskommando 10001 Ruckenwaldau. Jeńcy (ok. 45 osób), w tym komandosi LRDG, pochodzili głównie z Wielkiej Brytanii oraz Nowej Zelandii i byli zatrudniani do przymusowych prac przy magistrali kolejowej Berlin-Wrocław. W lutym 1945 Niemcy dokonali likwidacji podobozu, poprzez rozstrzelanie jeńców[6].
Po wojnie we wsi zostali osiedleni głównie Polacy wysiedleni w wyniku czystki etnicznej z kresowej miejscowości Liczkowce (w dawnym województwie tarnopolskim). W latach 60. i 70. XX wieku Wierzbowa była siedzibą nadleśnictwa, obecnie jest siedzibą leśnictwa.
Do wojewódzkiego rejestru zabytków wpisane są obiekty:
Warte wzmianki są także:
Najstarszym drzewem w miejscowości jest szypułkowy dąb Wernyhora - pomnik przyrody, którego wiek szacowany jest na prawie 350 lat (wykiełkował najprawdopodobniej około roku 1666).
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.