Loading AI tools
amerykański aktor Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sylvester Enzio Stallone (ur. jako Michael Sylvester Gardenzio Stallone 6 lipca 1946 w Nowym Jorku) – amerykański aktor, scenarzysta, reżyser i producent filmowy.
 Sylvester Stallone (2019) | |
| Imię i nazwisko |
Michael Sylvester Gardenzio Stallone |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
6 lipca 1946 |
| Zawód |
aktor, scenarzysta, producent, reżyser |
| Współmałżonek |
Sasha Czack |
| Lata aktywności |
od 1970 |
| Odznaczenia | |
 | |
 Podpis aktora | |
| Strona internetowa | |
.jpg)
Uznawany za jedną z największych gwiazd kina światowego oraz międzynarodową ikonę machismo i Hollywood. Międzynarodową sławę i trwałe miejsce w historii kina przyniosły mu role, które stały się częścią amerykańskiej kultury masowej – legendy boksu Rocky’ego Balboa oraz żołnierza Johna Rambo[1].
W 1984 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6712 Hollywood Boulevard[2][3].
Urodził się w Hell’s Kitchen, dzielnicy Manhattanu, w Nowym Jorku jako syn Jacqueline „Jackie” Stallone (z domu Labofish; 1921-2020)[4], astrolog i tancerki francusko-żydowskiego pochodzenia[5], i Francesco „Franka” Stallone’a Sr. (1919−2011)[6], włoskiego fryzjera pochodzącego z Gioia del Colle. W wyniku porodu kleszczowego doznał poważnego urazu głowy, który częściowo sparaliżował prawą stronę twarzy Stallone’a[7] i sprawił, że aktor od dzieciństwa miał wykrzywioną dolną wargę i wadę wymowy (bełkotliwość)[8]. Otrzymał imię na cześć kota Sylwestra z animacji Zwariowane melodie[7].
Uczęszczał do klas początkowych w Montgomery Hills Junior High School w Silver Spring, w stanie Maryland. Jego rodzice nieustannie wszczynali awantury i ignorowali jego i młodszego brata Franka Juniora (ur. 30 lipca 1950)[9], stąd pierwsze lata swojego dzieciństwa Stallone spędził w rodzinach zastępczych. W 1957 jego rodzice się rozwiedli[10], matka w 1959 po ślubie z Anthonym Filitim przeniosła się do północno-wschodniej Filadelfii, w stanie Pensylwania, gdzie Stallone uczęszczał do Devereaux High School i Lincoln High School. Sylvester ma przybrane rodzeństwo – siostrę Toni Ann Filiti D’Alto (ur. 5 maja 1960) z drugiego małżeństwa matki i brata Dante Alexandra z drugiego małżeństwa ojca.
Przez jeden semestr uczył się w Bishop Snyder School w Silver Spring, w stanie Maryland. Po obejrzeniu filmu Herkules, zainspirowany wyglądem Steve’a Reevesa, rozpoczął treningi na siłowni[11][12]. Skupił się też na karierze sportowej: podnosił ciężary, grał w szkolnej drużynie piłki nożnej i ćwiczył szermierkę. Wkrótce otrzymał stypendium sportowe i w latach 1960–1963 studiował w American College of Switzerland w Leysin, w Szwajcarii. W tym czasie był trenerem sportowym dziewcząt, a w wolnym czasie występował w szkolnej produkcji Śmierć komiwojażera Arthura Millera[13]. To doświadczenie zainspirowało go do zostania aktorem, a po powrocie do USA zaczął studiować dramat na Uniwersytet Miami, które przerwał po przeprowadzce do Nowego Jorku w 1969[13].
Pracował jako demonstrator pizzy, zamiatał klatki w zoo i był woźnym w Nowym Jorku[14], a podczas wykonywania różnych dorywczych prac często chodził na przesłuchania aktorskie. Został obsadzony w roli Mike’a Nixona, napalonego mechanika telefonicznego w sztuce off-broadwayowskiej Score[15][16], która miała 23 wystawienia w Martinique Theatre od 28 października do 15 listopada 1970[17][18]. Swój filmowy debiut zanotował jako Stud w komedii erotycznej Wieczorek u Kitty i Studa (The Party at Kitty and Stud’s, 1970)[19], która później ukazała się na kasetach VHS jako Włoski ogier po tym, jak Stallone stał się sławny[13]; za udział w filmie zarobił 200 dolarów[20].
Twarz Stallone’a i jego głęboki głos były przyczyną jego ciągłego odrzucania w rolach scenicznych i filmowych[13]. Został obsadzony w komedii Kochankowie i inni nietutejsi (Lovers and Other Strangers, 1970) i jako Jerry w dramacie Nie ma miejsca do ukrycia (No Place to Hide, 1970)[21]. W 1971 pojawił się jako chuligan z metra w komedii Woody’ego Allena Bananowy czubek (Bananas, 1971) i dreszczowcu Alana J. Pakuli Klute (1971).
Kandydował do roli Pauliego Gatto i Carlo Rizzi w Ojcu chrzestnym (1972), ale nie został obsadzony[13]. Zamiast tego postanowił spróbować swoich sił w pisaniu scenariuszy, w tym do komediodramatu Książęta z Flatbush (The Lord’s of Flatbush, 1974), gdzie wystąpił w roli Stanleya Rosiello z Perrym Kingiem i Henrym Winklerem. Z pieniędzmi zarobionymi z tego filmu Stallone wyjechał z Nowego Jorku do Hollywood[22].
Swoją pierwszą główną rolę zagrał w dreszczowcu Buntownik (Rebel/No Place to Hide, 1973)[23] jako radykalny student Jerry Savage, zmuszony zdecydować, czy chce być ze swoją dziewczyną, czy kontynuować pracę dla terrorystów planujących zamachy bombowe na urzędy przedsiębiorstw, które prowadzą interesy z dyktatorami z państw Ameryki Środkowej w Nowym Jorku pod koniec lat 60. XX wieku. Film miał premierę na Międzynarodowym Festiwalu Filmowym w Atlancie. Potem trafił do obsady czarnej komedii Więzień drugiej alei (The Prisoner of Second Avenue, 1975) z Jackiem Lemmonem i Anne Bancroft, dramatu kryminalnego Capone (1975) z Benem Gazzarą, sportowego filmu sensacyjnego sci-fi Wyścig śmierci (Death Race 2000, 1975) jako psychopatyczny kierowca, który ze złowieszczą radością rozjeżdża ludzi oraz gościnnie w roli detektywa Ricka Dalya w jednym z odcinków serialu CBS Kojak (1975).
Zagrał główną rolę Rocky’ego Balboa, boksera-amatora w melodramacie sportowym Rocky (1976), do którego napisał scenariusz. Film uczynił go idolem i wcieleniem sukcesu, otrzymał trzy nagrody Oscara: za najlepszy film, reżyserię i montaż (spośród 10 nominacji, m.in. za scenariusz i główną rolę). Stallone następnie zagrał przywódcę związkowego w dramacie F.I.S.T. (1978)[24], trenera w dramacie na podstawie jego scenariusza, który sam wyreżyserował – Paradise Alley (1978), jeńca wojennego w obozie hitlerowskim w dramacie wojenno-sportowym Johna Hustona Ucieczka do zwycięstwa (Victory, 1981); wszystkie te filmy okazały się niepowodzeniem.
Trzeba było powtarzać sagę o Rockym-bokserze jeszcze pięciokrotnie, aż ten amerykański mit sukcesu nabrał na ekranie rysów mitu politycznego, przemieniając bohatera w obrońcę zachodnich ideałów przeciwko komunizmowi; tak powstał Rocky II (1979), Rocky III (1982) z Mr. T, Rocky IV (1985), który przyniósł mu dwie Złote Maliny dla najgorszego aktora i najgorszego reżysera, a także nominację dla najgorszego scenarzysty, z Dolphem Lundgrenem, Rocky Balboa (2006).
Drugą kreacją aktorską, którą zdobył uznanie międzynarodowej publiczności, była postać Johna J. Rambo, weterana wojny wietnamskiej w filmie Rambo – Pierwsza krew (First Blood, 1982) i sequelach – Rambo II (Rambo: First Blood Part II, 1985), za który zdobył następne dwie Złote Maliny dla najgorszego aktora i najgorszego scenarzysty, Rambo III (1988) i John Rambo (2008), łącznie dostał 10 Złotych Malin i 30 nominacji za najgorsze role filmowe[25].
Był na okładkach magazynów: „Newsweek” (w kwietniu 1977), „People” (w maju 1978, w lipcu 1979 z Talią Shire, w czerwcu 1982, w lipcu 1984 z Dolly Parton), „Interview” (we wrześniu 1979 i w lipcu 1995), „Playgirl” (w lipcu 1981), „Time” (w czerwcu 1982 z bokserem Gerrym Cooneyem), „Bravo” (1982, w listopadzie 1988, w styczniu 1989 i 1991), „Rolling Stone” (w lipcu 1982), „Muscle & Fitness” (w październiku 1985 z Brigitte Nielsen, w październiku 2010), „Vanity Fair” (w edycji brytyjskiej w listopadzie 1985 z Brigitte Nielsen, we wrześniu 1990, w listopadzie 1993), „Esquire” (w lutym 1995, w czeskiej edycji we wrześniu 2019) i „Viva!” (w styczniu 1998).
W 1991 był uznawany za siódmego najlepiej zarabiającego artystę świata (z majątkiem szacowanym na 63 mln dol.) i najlepiej opłacanym aktorem na świecie (z honorarium w wysokości 30 mln dol.)[26].
Wystąpił w innych hollywoodzkich produkcjach: Tango i Cash (Tango & Cash, 1989), Oskar, czyli 60 kłopotów na minutę (Oscar, 1991), Człowiek demolka (Demolition Man, 1993) z Sandrą Bullock, Specjalista (The Specialist, 1994) z Sharon Stone, Zabójcy (Assassins, 1995), Tunel (Daylight, 1996), Dorwać Cartera (Get Carter, 2000) z udziałem Michaela Caine’a czy Słodka zemsta (Avenging Angelo, 2002) z Madeleine Stowe.
Napisał scenariusz, wyreżyserował i zagrał w filmie akcji Niezniszczalni (The Expendables, 2010), dla którego zatrudnił gwiazdorską obsadę, w tym Jasona Stathama, Mickeya Rourke’a, Jeta Li, Erica Robertsa, Dolpha Lundgrena i Steve’a Austina – a także Bruce’a Willisa i Arnolda Schwarzeneggera. Powstały kontynuacje: Niezniszczalni 2 (The Expendables 2, 2012) i Niezniszczalni 3 (The Expendables 3, 2014).
Powrócił triumfalnie na kinowy ekran w roli Roberta „Rocky’ego” Balboa’y, Seniora w sensacyjnym dramacie sportowym Creed: Narodziny legendy (2015), za którą otrzymał nagrodę „Odkupienie za Złotą Malinę”, Złoty Glob dla najlepszego aktora drugoplanowego i nominację do Oscara dla najlepszego aktora drugoplanowego[25], i jego kontynuacji Creed II (2018).
28 grudnia 1974 poślubił fotografkę Sashę Czack[27], z która doczekał się narodzin dwóch synów: Sage Moonblood (ur. 5 maja 1976, zm. 13 lipca 2012)[28][29] i Seargeoh (ur. 1979 z autyzmem dziecięcym). 14 lutego 1985 rozwiódł się z żoną[30].
15 grudnia 1985 poślubił duńską modelkę Brigitte Nielsen[30], z którą wystąpił w sensacyjnym dreszczowcu kryminalnym Kobra (Cobra, 1986), ale już 13 lipca 1987 media poinformowały o rozstaniu pary[31]. 17 maja 1997 poślubił modelkę Jennifer Flavin[30][32], z którą ma trzy córki: Sophie (ur. 27 sierpnia 1996), Sistine Rose (ur. 27 czerwca 1998) i Scarlet Rose (ur. 25 maja 2002)[33].
Interesuje się malarstwem – kolekcjonował dzieła i sam w wolnym czasie malował obrazy olejne[34], a jego idolem stał się Leonardo da Vinci.
16 lutego 2007 przyleciał do Sydney w celu promocji filmu Rocky Balboa. Zaraz po wylądowaniu, został zatrzymany przez australijskie służby graniczne, które w jego bagażu znalazły 48 fiolek z syntetycznym hormonem wzrostu. W związku z przemytem został postawiony przed sądem, który 21 maja 2007 uznał go za winnego posiadania nielegalnych w Australii substancji i wyznaczył grzywnę w wysokości 9870 dolarów oraz nakazał pokrycie kosztów sądowych[35].
| Rok | Tytuł | Rola | Reżyser |
|---|---|---|---|
| 1969 | The Square Root | klient w restauracji | Edmond Chevie (w napisach: Edmond J. E’Chevarrie) |
| Szaleńczy zjazd (Downhill Racer) | Michael Ritchie | ||
| 1970 | MASH | żołnierz | Robert Altman |
| Buntownik (No Place to Hide) | Jerry Savage | Robert Allen Schnitzer | |
| Przyjęcie u Kitty i Studa (The Party at Kitty and Stud’s; tytuł reemisji: Italian Stallion) | Stud | Morton Lewis | |
| Zakochani i inni (Lovers and Other Strangers) | gość na weselu | Cy Howard | |
| Pigeons | gość na przyjęciu | John Dexter | |
| 1971 | Bananowy czubek (Bananas) | chuligan w metrze | Woody Allen |
| Klute | mężczyzna tańczący w klubie | Alan J. Pakula | |
| 1972 | No i co, doktorku? (What’s Up, Doc?) | Peter Bogdanovich | |
| 1974 | Książęta z Flatbush (The Lord’s of Flatbush) | Stanley Rosiello | Martin Davidson, Stephen Verona |
| 1975 | Capone | Frank Nitti | Steve Carver |
| Kojak | detektyw Rick Daly (odc.: „My Brother, My Enem”) | Russ Mayberry | |
| Żegnaj, Laleczko (Farewell, My Lovely) | Jonnie | Dick Richards | |
| Więzień Drugiej Alei (The Prisoner of Second Avenue) | młodzieniec w parku | Melvin Frank | |
| Wyścig śmierci 2000 (Death Race 2000) | Joe Viterbo | Paul Bartel | |
| Mandingo | Villager, młody człowiek w tłumie | Richard Fleischer | |
| 1976 | Rocky | Rocky Balboa | John G. Avildsen |
| Wyścig gumowej kuli (Cannonball) | mafioso | Paul Bartel | |
| 1978 | Paradise Alley | Cosmo Carboni | Sylvester Stallone |
| F.I.S.T. | Johnny D. Kovak | Norman Jewison | |
| 1979 | Rocky II | Rocky Balboa | Sylvester Stallone |
| Muppet Show | w roli samego siebie | Jim Henson | |
| 1981 | Nocny jastrząb (Nighthawks) | detektyw Deke DaSilva | Bruce Malmuth |
| Ucieczka do zwycięstwa (Escape to Victory) | kpt. Robert Hatch | John Huston | |
| 1982 | Rambo – Pierwsza krew (First Blood) | John J. Rambo | Ted Kotcheff |
| Rocky III | Rocky Balboa | Sylvester Stallone | |
| 1983 | Pozostać żywym (Staying Alive) | człowiek na ulicy | Sylvester Stallone |
| 1984 | Kryształ górski (Rhinestone) | Nick Martinelli | Bob Clark |
| 1985 | Rambo II (Rambo: First Blood Part II) | John J. Rambo | George Pan Cosmatos |
| Rocky IV | Rocky Balboa | Sylvester Stallone | |
| 1986 | Cobra (Cobra) | Marion „Cobra” Cobretti | George Pan Cosmatos |
| 1987 | Więcej niż wszystko (Over the top) | Lincoln Hawk | Menahem Golan |
| 1988 | Rambo III | John J. Rambo | Peter MacDonald |
| 1989 | Osadzony (Lock Up) | Frank Leone | John Flynn |
| Tango i Cash (Tango & Cash) | Raymond „Ray” Tango | Andriej Konczałowski | |
| 1990 | A Man Called... Rainbo | Jim Ramroc / Jim Rainbo | David Casci (w napisach: Lesser Pismo), Robert Allen Schnitzer |
| Rocky V | Rocky Balboa | John G. Avildsen | |
| 1991 | Oskar, czyli 60 kłopotów na minutę (Oscar) | Angelo „Snaps” Provolone | John Landis |
| Życie jak sen (Dream On) | w roli samego siebie (odc.: „The Second Greatest Story Ever Told”) | John Landis | |
| 1992 | Stój, bo mamuśka strzela (Stop! Or My Mom Will Shoot) | Joe Bomowski | Roger Spottiswoode |
| 1993 | Człowiek demolka (Demolition Man) | John Spartan | Marco Brambilla |
| Na krawędzi (Cliffhanger) | Gabe Walker | Renny Harlin | |
| 1994 | Specjalista (The Specialist) | Ray Quick | Luis Llosa |
| 1995 | Sędzia Dredd (Judge Dredd) | sędzia Joseph Dredd | Danny Cannon |
| Zabójcy (Assassins) | Robert Rath | Richard Donner | |
| 1996 | Tunel (Daylight) | Kit Latura | Rob Cohen |
| 1997 | Saturday Night Live | w roli samego siebie (odc.: „Sylvester Stallone/Jamiroquai”) | Beth McCarthy-Miller |
| Faceci w czerni (Men in Black) | Obcy na monitorze | Barry Sonnenfeld | |
| Cop Land | szeryf Freddy Heflin | James Mangold | |
| Spalić Hollywood (An Alan Smithee Film: Burn Hollywood Burn) | w roli samego siebie | Arthur Hiller | |
| The Good Life | szef | Alan Mehrez, Barry Samson | |
| 1998 | Mrówka Z (Antz) | Weaver (głos) | Eric Darnell, Tim Johnson |
| Klub 54 (54) | w roli samego siebie | Mark Christopher | |
| 2000 | Dorwać Cartera (Get Carter) | Jack Carter | Stephen Kay |
| 2001 | Wyścig (Driven) | Joe Tanto | Renny Harlin |
| 2002 | D-Tox | Jake Malloy | Jim Gillespie |
| Słodka zemsta (Avenging Angelo) | Frankie Delano | Martyn Burke | |
| 2003 | Pokerzyści (Shade) | Dean „The Dean” Stevens | Damian Nieman |
| Taxi 3 | pierwszy pasażer | Gérard Krawczyk | |
| Mali agenci 3D: Trójwymiarowy odjazd (Spy Kids 3-D: Game Over) | Toymaker | Robert Rodriguez | |
| 2005 | Las Vegas | Frank Repairman | Paul Michael Glaser |
| Za wszelką cenę (The Contender) | w roli samego siebie | Michael Simon | |
| 2006 | Rocky Balboa | Robert „Rocky” Balboa Sr. | Sylvester Stallone |
| 2008 | John Rambo | John Rambo | Sylvester Stallone |
| 2009 | Fatalna miłość (Kambakkht Ishq) | w roli samego siebie | Sabbir Khan |
| 2010 | Niezniszczalni (The Expendables) | Barney Ross | Sylvester Stallone |
| Czarodzieje z Waverly Place (Wizards of Waverly Place) | w roli samego siebie (odc.: „The Good, the Bad and the Alex”) | Victor Gonzalez | |
| 2011 | Heca w zoo (Zookeeper) | Joe Lion (głos) | Frank Coraci |
| 2012 | Niezniszczalni 2 (The Expendables 2) | Barney Ross | Simon West |
| Kula w łeb (Bullet to the Head) | Jimmy Bobo | Walter Hill | |
| 2013 | Plan ucieczki (Escape Plan) | Ray Breslin | Mikael Håfström |
| W obronie własnej (Homefront) | scenarzysta, producent | Gary Fleder | |
| Legendy ringu (Grudge Match) | Henry ‘Razor’ Sharp | Peter Segal | |
| 2014 | Niezniszczalni 3 (The Expendables 3) | Barney Ross | Patrick Hughes |
| Motywacja (Reach Me) | Gerald | John Herzfeld | |
| 2015 | Creed: Narodziny legendy (Creed) | Robert „Rocky” Balboa Sr. | Ryan Coogler |
| 2016 | Ratchet & Clank | Victor Von Ion (głos) | Jericca Cleland, Kevin Munroe |
| 2017 | Strażnicy Galaktyki vol. 2 (Guardians of the Galaxy Vol. 2) | Stakar Ogord / Starhawk (głos) | James Gunn |
| Animal Crackers | Bullet-Man (głos) | Tony Bancroft, Scott Christian Sava | |
| 2018 | Escape Plan 2: Hades | Ray Breslin | Steven C. Miller |
| Creed II | Rocky Balboa | Steven Caple Jr. | |
| Po własnych śladach (Backtrace) | detektyw Sykes | Brian A. Miller | |
| 2019 | Escape Plan: The Extractors | Ray Breslin | John Herzfeld |
| The Gangster, The Cop, The Devil | Lee Won-tae | ||
| Rambo: Ostatnia krew (Rambo: Last Blood) | John Rambo | Adrian Grunberg | |
| 2022 | Tulsa King | Dwight Manfredi | Taylor Sheridan |
| 2022 | Samaritan | Joe Smith | Julius Avery |
| 2023 | Strażnicy Galaktyki vol. 3 (Guardians of the Galaxy Vol. 3) | Stakar Ogord / Starhawk (głos) | James Gunn |
| Niezniszczalni 4 | Barney Ross | Scott Waugh | |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
