Loading AI tools
rosyjski oficer wywiadu, generał Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Siergiej Matwiejewicz Sztemienko (ros. Серге́й Матве́евич Штеме́нко; ur. 7 lutego?/20 lutego 1907 w Uriupińsku w obwodzie dońskim, zm. 23 kwietnia 1976 w Moskwie) – generał armii Sił Zbrojnych ZSRR, szef Głównego Zarządu Wywiadowczego.
generał armii | |
Data i miejsce urodzenia | |
---|---|
Data i miejsce śmierci | |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1926–1976 |
Siły zbrojne |
Armia Imperium Rosyjskiego |
Stanowiska |
dowódca GRU |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa, |
Odznaczenia | |
|
Pochodził ze wsi, w 1926 roku wstąpił ochotniczo do Armii Czerwonej i służył w artylerii i jednostkach pancernych. Brał udział w agresji na Polskę 17 września 1939 roku, w 1940 roku został przeniesiony do Sztabu Generalnego. W czerwcu 1942 roku mianowano go tam szefem Zarządu Operacyjnego. W listopadzie 1948 roku został mianowany szefem Sztabu Generalnego i awansowany do stopnia generała armii. W czerwcu 1952 został zdegradowany do stopnia generała porucznika i skierowany jako szef sztabu do Radzieckiej Grupy Wojsk w Niemieckiej Republice Demokratycznej. Do Moskwy powrócił natychmiast po śmierci Stalina w marcu 1953 roku, na stanowisko pierwszego zastępcy Szefa Sztabu Generalnego. Upadek jego protektora Ławrientija Berii spowodował, iż został przesunięty na trzeciorzędne stanowisko Szefa Sztabu Wschodniosyberyjskiego Okręgu Wojskowego.
W lutym 1956 roku, po awansie na generała pułkownika, zastąpił na stanowisku szefa Głównego Zarządu Wywiadowczego gen. płk. Michaiła Szalina.
W październiku 1957 roku, w ramach czystki prowadzonej po dymisji marszałka Gieorgija Żukowa, przeszedł ponownie do służby w okręgach wojskowych. W 1962 został mianowany szefem sztabu wojsk lądowych, skąd w 1965 roku wrócił do Sztabu Generalnego. Powierzono mu ponownie funkcję szefa Zarządu Operacyjnego, a następnie w 1966 roku funkcję pierwszego zastępcy ministra obrony. Na tym stanowisku opracowywał plany interwencji w Czechosłowacji w 1968 roku. Przywrócony do rangi generała armii, bezpośrednio po sukcesie tej agresji został szefem Sztabu Zjednoczonego Dowództwa Wojsk Układu Warszawskiego, stanowisko to piastował aż do śmierci w 1976 roku. Pochowany na Cmentarzu Nowodziewiczym w Moskwie[1].
Sztemienko napisał dwa dzieła z historii wojskowości; obie książki podlegały licznym zmianom w kolejnych wydaniach:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.