Palatynat Zweibrücken

Palatynat Zweibrücken (niem. Pfalz-Zweibrücken w skrócie Zweibrücken) – księstwo Świętego Cesarstwa Rzymskiego, stolicą którego było miasto Zweibrücken.

Historia

Niegdyś hrabstwo państwa niemieckiego, położone w palatynacie bawarskim, na lewym brzegu Renu. Pierwsza wzmianka o Zweibrücken pochodzi z 1170. Hrabstwo powstało około roku 1182 przez podział Hrabstwa Saarbrücken. Po śmierci ostatniego hrabiego Eberharda hrabstwo to przypadło elektorowi Palatynatu Reńskiego Ruprechtowi II. Księstwo Palatynatu-Zweibrücken stało się ponownie jako odrębną całością w 1444. Książę Stefan Wittelsbach podzielił wtedy Palatynat-Simmern–Zweibrücken na dwie części, starszy syn Fryderyk otrzymał Palatynat-Simmern, zaś młodszy Ludwik Czarny Palatynat-Zweibrücken i Hrabstwo Veldenz. Po śmierci księcia Jana I Wittelsbacha w 1604 roku dokonano podziału księstwa na trzy części.

Podział ten przetrwał do 1681, kiedy wszystkie trzy części zostały połączone w jedno księstwo. Wtedy też księstwo zostało połączone z Królestwem Szwecji poprzez osobę króla Karola X Gustawa, będącego jednocześnie księciem Zweibrücken. Unia personalna rozpadła się w 1718 roku po śmierci króla Karola II Wittelsbacha, panującego w Szwecji jako Karol XII.

W latach 1714–1719 na terenie księstwa przebywał Stanisław Leszczyński, były król Polski, sojusznik króla Szwecji. Decyzją Karola XII Leszczyński legitymował się statusem księcia z upoważnienia (fr. prince par délégation). W czasie swych rządów Leszczyński wzniósł rezydencję podmiejską Tschifflik.

Na mocy postanowień pokoju lunewilskiego w 1801 zostało odstąpione Francji. Po Kongresie Wiedeńskim zostało zwrócone królowi Bawarii Maksymilianowi I Józefowi Wittelsbachowi.

Władcy Zweibrücken

Hrabiowie Zweibrücken

Walramiden

• 1182–1237 Henryk I
• 1237–1282 Henryk II
• 1282–1309 Walram I
• 1309–1311 Simon
• 1311–1366 Walram II
• 1366–1394 Eberhard II

Wittelsbachowie

• 1394–1398 Ruprecht II Wittelsbach – elektor Palatynatu Reńskiego
• 1398–1410 Ruprecht III Wittelsbach – elektor Palatynatu Reńskiego, król Niemiec
• 1410–1459 Stefan Wittelsbach – książę Palatynatu-Simmern-Zweibrücken

Książęta Palatynatu-Zweibrücken (1459–1604)

• 1459–1489 Ludwik I Czarny
• 1489–1490 Kacper Wittelsbach
• 1490–1514 Aleksander Wittelsbach
• 1514–1532 Ludwik II Wittelsbach
• 1532–1569 Wolfgang Wittelsbach
• 1569–1604 Jan I Wittelsbach

Książęta Palatynatu-Zweibrücken-Veldenz

• 1604–1635 Jan II Wittelsbach
• 1635–1661 Fryderyk I Wittelsbach

połączenie z Palatynatem Zweibrücken-Landsberg

Książęta Palatynatu-Zweibrücken-Landsberg

• 1604–1645 Fryderyk Kazimierz Wittelsbach
• 1645–1661 Fryderyk Ludwik Wittelsbach

połączenie z Palatynatem Zweibrücken-Veldenz

Książęta Palatynatu-Zweibrücken-Kleeburg

• 1604–1652 Jan Kazimierz Wittelsbach
• 1652–1660 Karol Gustaw Wittelsbach – król Szwecji
• 1660–1681 Karol Wittelsbach – król Szwecji

połączenie z Palatynatem-Zweibrücken

Książęta Palatynatu-Zweibrücken (1661–1797)

• 1661–1681 Fryderyk Ludwik Wittelsbach
• 1681–1697 Karol Wittelsbach – król Szwecji
• 1697–1718 Karol II Wittelsbach – król Szwecji
• 1714–1719 Stanisław Leszczyński (książę z upoważnienia) – król Polski
• 1718–1731 Gustaw Samuel Wittelsbach
• 1731–1734 interregnum
• 1734–1735 Christian III Wittelsbach
• 1735–1775 Christian IV Wittelsbach
• 1775–1795 Karol III August Wittelsbach
• 1795–1797 Maksymilian I Józef Wittelsbach – król Bawarii

francuska okupacja

• 1815–1825 Maksymilian I Józef Wittelsbach – król Bawarii

połączenie z Królestwem Bawarii

Kontrola autorytatywna (księstwo):

• VIAF: 267996576
• LCCN: n82162657
• GND: 4045464-2
• J9U: 987007552706405171

Encyklopedie internetowe:

• Catalana: 0073472