Loading AI tools
generał brygady Wojska Polskiego Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mieczysław Ryś-Trojanowski, ps. Ryszard[1] (ur. 21 października 1881 w Krośniewicach, zm. 4 kwietnia 1945 w Mauthausen) – generał brygady Wojska Polskiego.
generał brygady | |
Data i miejsce urodzenia |
21 października 1881 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
4 kwietnia 1945 |
Przebieg służby | |
Lata służby |
1914–1945 |
Siły zbrojne | |
Formacja | |
Jednostki | |
Stanowiska |
dowódca pułku, brygady i dywizji piechoty, dowódca okręgu korpusu |
Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa, |
Odznaczenia | |
|
Mieczysław Ryś-Trojanowski urodził się 21 października 1881 w Krośniewicach, w rodzinie Szymona, powstańca styczniowego, i Leonii ze Szlampków. Żonaty z Jadwigą Lipko. Ojciec Janiny Trojanowskiej-Zborowskiej ps. „Nina”. Studiował w Krakowie, gdzie związał się z ruchem niepodległościowym. Uczestnik rewolucji 1905 roku, aresztowany w związku z podejrzeniami o udział w przygotowaniach zamachu na generał-gubernatora warszawskiego. Od 1908 działał w Galicji, w ścisłym kierownictwie Związku Walki Czynnej, organizator organizacji strzeleckich. Znalazł się w grupie 66 strzelców, którzy jako pierwsi zdali egzamin oficerski.
Od początku I wojny światowej brał aktywny udział w czynie zbrojnym służąc w Legionach Polskich. Walczył m.in. w bitwach pod Krzywopłotami, Konarami, Kominkiem, Kostiuchnówką, Kuklami. Od 1 listopada 1916 dowodził w zastępstwie 5 pułkiem piechoty Legionów Polskich, a następnie objął dowództwo tego oddziału.
Po kryzysie przysięgowym w lipcu 1917 podzielił los innych oficerów legionowych – był internowany w Beniaminowie, a następnie więziony przez Niemców w obozach w Rastatt, Holzmünden i Werl.
Na początku listopada 1918 z rozkazu generała Śmigły-Rydza objął dowództwo Okręgu Wojskowego w Chełmie i chełmskiego pułku piechoty, który później został przemianowany na 35 pułk piechoty. Na czele tego oddziału walczył na wojnie z bolszewikami. 20 maja 1920 przekazał dowództwo 35 pułku piechoty kapitanowi Wiktorowi Pokrywce, a sam objął dowództwo XVII Brygady Piechoty. 22 maja 1920 został zatwierdzony w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 kwietnia 1920. 2 września 1920 został wyznaczony na stanowisko dowódcy 9 Dywizji Piechoty. Dywizją dowodził do końca lipca 1926. 3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 24. lokatą w korpusie oficerów piechoty oraz przydzielony na ewidencję 22 pułku piechoty w Siedlcach[2].
1 grudnia 1924 Prezydent RP Stanisław Wojciechowski, na wniosek Ministra Spraw Wojskowych, generała dywizji Władysława Sikorskiego awansował go na generała brygady ze starszeństwem z dniem 15 sierpnia 1924 i 18. lokatą w korpusie generałów. 31 lipca 1926 Prezydent RP Ignacy Mościcki mianował go dowódcą Okręgu Korpusu Nr IX w Brześciu nad Bugiem. W 1935 został przeniesiony na stanowisko dowódcy Okręgu Korpusu Nr I w Warszawie. Służbę na stanowisku dowódcy okręgu korpusu pełnił do września 1939.
Po wyznaczeniu w dn. 3 września gen. Czumy na dowódcę Obrony Warszawy, 4 września opuścił stolicę wraz ze sztabem DOK I. Zgodnie z planem mobilizacyjnego rozwinięcia, DOK I miało koordynować działania Armii „Prusy” i Armii „Modlin” w obronie stolicy oraz na linii Wisły od Modlina do Dęblina[3]. Działając na wschód od Warszawy, organizował punkty kontrolne na drogach, wstrzymując i porządkując ewakuację urzędów państwowych, policji i wojska. Uczestniczył w organizowaniu na nowo pododdziałów WP, w tym Armii „Lublin” z żołnierzy znajdujących się w okolicy Mińska Mazowieckiego, Brześcia, Kowla, Szacka i Włodzimierza Wołyńskiego.
Po agresji ZSRR na Polskę przedostał się na Węgry w dniu 20 września. Na Węgrzech uczestniczył w organizowaniu przerzutów polskich żołnierzy przez Jugosławię do Francji. Działając w zorganizowanej grupie kilkunastu polskich oficerów, współpracował z Armią Krajową i Węgierskim Sztabem Generalnym[4]. Wraz z grupą oficerów tego sztabu przygotowywał przewrót mający na celu wywołanie powstania przeciw Niemcom oraz wsparcie planowanej przez AK Akcji „Burza”. Według niemieckiego wywiadu, gen. Trojanowski miał zostać dowódcą artylerii powstańczej[5]. 19 marca 1944, po zajęciu Węgier przez Niemcy, w wyniku zdrady oraz przejęcia dokumentów grupy przez Niemców, aresztowany i umieszczony w obozie koncentracyjnym w Mauthausen, gdzie został zamordowany 4 kwietnia 1945.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.