Kamienny Potok (Sopot)
część Sopotu Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Kamienny Potok (kaszb. Szténflét, niem. Steinfließ)[1] – północno-zachodnia dzielnica Sopotu, granicząca od zachodu z Brodwinem, od północy z Kolibkami (na obszarze gdyńskiej dzielnicy Orłowo), od wschodu z Zatoką Gdańską i od południa z Dolnym Sopotem i Przylesiem.
| Dzielnica Sopotu | |
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Miasto | |
Położenie na mapie Sopotu  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa pomorskiego  | |
 54°27′20″N 18°33′17″E | |
Nazwa dzielnicy pochodzi od przepływającego tędy małego potoku. Dzielnica jest skomunikowana poprzez przystanek trójmiejskiej SKM (Sopot Kamienny Potok) z innymi miejscowościami aglomeracji trójmiejskiej, jak również gdyńską siecią trolejbusową ze Śródmieściem Gdyni, Karwinami i Świemirowem.
Nazwy ulic dzielnicy nawiązują do regionów Polski. Zachodnia część dzielnicy pełni funkcje mieszkaniowe, zaś wschodnia (z hotelami, pensjonatami, kempingiem i aquaparkiem) turystyczno-rekreacyjne. Przez dzielnicę przebiega Aleja Niepodległości.
Północna granica administracyjna z Gdynią jest równocześnie historyczną granicą Wolnego Miasta Gdańska z II Rzeczpospolitą.
Historia
Od połowy XVII w. do początku XX w. na Kamiennym Potoku na końcu dzisiejszej ulicy Młyńskiej (Alter Muehlenweg) istniał młyn papierniczy. Najstarszy przekaz o istnieniu młyna i stawu pochodzi z 1650 r. Do dziś po młynie pozostał dom młynarza, kamień młyński i staw[2][3].
Pod koniec XIX w. w dolinie Kamiennego Potoku założono osiedle o tej samej nazwie. W 1919 r. została wytyczona dzisiejsza ulica Małopolska (Heimstrasse)[4]. Jednym z najstarszych budynków jest Willa Helena, czteropiętrowy budynek, wybudowany ok. 1906 r. w okolicy skrzyżowania ulic Małopolskiej i Wejherowskiej (Grenzfliessestrasse/ Neustadterstrasse)[5]. Przy wjeździe do dzielnicy od strony Sopotu wybudowano w latach 90. XIX w. karczmę, zwane od nazwisk właścicieli: karczmą Hermana Doekersa i restauracją Hermana Wulffa. Obok znajdowała się także stacja telefoniczna, punkt sprzedaży Gazety Sopockiej, stajnia i zakład przewozowy, skład kolonialny i zakład ślusarski. Budynek karczmy zburzono w 1974 roku[6][7].
W 1891 r. Albert i Selma Brauer założyli we wschodniej części Kamiennego Potoku restaurację zwaną Restauracją Piwowara lub Wzgórze Państwa Brauer (od nazwiska właścicieli: Brauershohe lub: Brauers Hohe). W tym samym czasie od strony Dolnego Sopotu wyznaczono dwie ulice prowadzące do zabudowań: dzisiejszą ulicę Sępią (Stolzenfelsallee) oraz ulicę Zamkowa Góra (Am Menzelweg). Według ksiąg adresowych często zmieniała właścicieli. Po wojnie odbudowano ją jako Restaurację Bungalow. Budynek rozebrano podczas budowy aquaparku w 2002 roku[8][9][10].
W 1908 r. wzniesiono Szkołę Elementarną (dzisiejsze oddziały Zespołu Szkół Technicznych). Pierwszym kierownikiem szkoły był Franz Splett, ojciec Carla Spletta, późniejszego biskupa gdańskiego[11]. Pod koniec lat 30. XX w. powstały nowe domy szeregowe, w tym w latach 1938-39 robotnicze osiedle mieszkaniowe. Główną ulicę, dzisiejszą Obodrzyców (Brodwinstrasse), oraz boczne: Junaków (Kameradschaftweg) i Łużycką (Heimstrasse) wytyczono w tych samych latach. Inwestorem osiedla było Narodowosocjalistyczne Towarzystwo Opiekuńcze (NS-Siedlungsverein Zoppot). Całe osiedle budowano stylizując budynki na XVII-wieczne budownictwo terenów Żuław Wiślanych[12][13].
W północnej części dzielnicy w latach 30. rozpoczęto zabudowę o charakterze willowym. Przy ulicach Kujawskiej (Brandstrasse/ Horst Hoffman Weg), Łowickiej (Herbert Norkus Weg) i Mazowieckiej wybudowano łącznie do 1942 roku czterdzieści pięć budynków jednorodzinnych. W latach 80. w tej samej części wzniesiono spółdzielcze osiedle mieszkaniowe, złożone z bloków o różnej wysokości[14][15][16].
W 1950 r., jeszcze przed wybudowaniem linii Szybkiej Kolei Miejskiej, oddano do użytku przystanek osobowy Sopot Kamienny Potok[17]. Przystanek wyremontowano w latach 2003-2004, likwidując kładkę i budując nowe przejście podziemne[18][19].
Budowa w latach 70. XX w. nowych osiedli mieszkaniowych w Kamiennym Potoku i Brodwinie spowodowała budowę nowego ośrodka duszpasterskiego, będącego częścią parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa. W latach 1980–81 wybudowano kaplicę pw. św. Maksymiliana Kolbego. W 1981 r. erygowano nową parafię pod wezwaniem Zesłania Ducha Świętego. W 1987 r. parafię przejęli księża ze Zgromadzenia Księży Misjonarzy. W 1993 r. uzyskano pozwolenie na budowę kościoła, która trwała w latach 1993-2004[20].
Edukacja
Na terenie dzielnicy znajdują się następujące placówki edukacyjne:
Zobacz też
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
