Loading AI tools
polska działaczka charytatywna Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Janina Maria Ochojska-Okońska (ur. 12 marca 1955 w Gdańsku[1]) – polska działaczka humanitarna, astronom, działaczka opozycji demokratycznej w PRL, założycielka Polskiej Akcji Humanitarnej i jej prezes w latach 1992–2024, posłanka do Parlamentu Europejskiego IX kadencji.
Janina Ochojska (2023) | |
Data i miejsce urodzenia |
12 marca 1955 |
---|---|
Zawód, zajęcie |
polityk, działaczka społeczna, astronom |
Alma Mater | |
Stanowisko |
prezes Polskiej Akcji Humanitarnej (1992–2024), posłanka do Parlamentu Europejskiego IX kadencji (2019–2024) |
Partia |
Unia Demokratyczna (1990–1992) |
Odznaczenia | |
Jej matka była maszynistką, a ojciec górnikiem. Ma młodszego brata Grzegorza[2]. Gdy miała sześć miesięcy, zachorowała na polio i od tamtej pory wskutek doznanego porażenia pozostaje niepełnosprawna fizycznie[3]. Jak sama wspominała, zaakceptowanie swojej niepełnosprawności zawdzięczała pobytowi w Zakładzie Leczniczo-Wychowawczym dla Dzieci Kalekich, prowadzonym przez doktora Lecha Wierusza[4]. Będąc nastolatką, przeszła operację kręgosłupa[3].
Ukończyła I Liceum Ogólnokształcące w Zabrzu[1]. W 1980 została absolwentką astronomii na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu. Do 1984 pracowała w Pracowni Astrofizyki w Centrum Astronomicznym im. Mikołaja Kopernika Polskiej Akademii Nauk w Toruniu[3][5]. Jako studentka działała w duszpasterstwie akademickim prowadzonym przez jezuitów w Toruniu[1].
Od końca lat 70. związana z opozycją demokratyczną, współpracowała z niezależną Biblioteką Społeczną Antoniego Stawikowskiego. Przystąpiła do NSZZ „Solidarność”, po wprowadzeniu stanu wojennego była zaangażowana w dystrybucję wydawnictw drugiego obiegu, a także w działalność miejscowego komitetu zajmującego się pomocą osobom represjonowanym i ich rodzinom[5]. W 1990 była współzałożycielką Unii Demokratycznej, z której wystąpiła w 1992[6].
W 1984 wyjechała na operację do Francji, gdzie zetknęła się z ideą pomocy humanitarnej. Jako wolontariuszka działała dla organizacji społecznej „EquiLibre”, wyszukując kontakty i koordynując pomoc dla Polski. W 1989 była wśród twórców polskiego oddziału tej fundacji[3]. W 1992 zorganizowała konwój polskiej pomocy dla mieszkańców Sarajewa[3]. W tym samym roku założyła Polską Akcję Humanitarną, w której objęła funkcję prezesa[1]. W 2024 przekazała kierowanie PAH Maciejowi Bagińskiemu, pozostając członkinią rady fundacji[7].
W 1996 wyszła za Michała Okońskiego, dziennikarza „Tygodnika Powszechnego”[8], małżeństwo zakończyło się rozwodem[9]. W 2000 ukazał się wywiad rzeka Wojciecha Bonowicza z Janiną Ochojską pt. Niebo to inni, a w 2015 wywiad rzeka przeprowadzony przez Marzenę Zdanowską pt. Świat według Janki.
W kwietniu 2019 w trakcie kampanii wyborczej do Parlamentu Europejskiego, w której była kandydatką, ogłosiła publicznie, że choruje na raka piersi, ale nie zamierza rezygnować z kandydowania[10]. W wyborach w tym samym roku uzyskała mandat posłanki do PE IX kadencji z 1. miejsca na liście komitetu Koalicja Europejska (jako kandydatka bezpartyjna z rekomendacji Platformy Obywatelskiej) w okręgu nr 12 obejmującym województwo dolnośląskie i województwo opolskie (otrzymała 307 227 głosów)[11]. W drugiej połowie 2020 poinformowała, że udało jej się zwalczyć chorobę nowotworową[12][13].
W trakcie zapoczątkowanego w 2021 kryzysu na granicy z Białorusią stanowczo krytykowała działania funkcjonariuszy polskiej Straży Granicznej[14][15], co spotkało się z krytyką m.in. w jej środowisku politycznym[16]. W 2024 nie wystartowała w kolejnych wyborach europejskich.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.