Loading AI tools
polski polityk, leśnik, nauczyciel akademicki Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
ⓘJan Feliks Szyszko (ur. 19 kwietnia 1944 w Starej Miłośnie[1], zm. 9 października 2019[2] w Warszawie[3]) – polski leśnik, nauczyciel akademicki oraz polityk. Profesor nauk leśnych. W latach 1997–1999 minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa w rządzie Jerzego Buzka, w latach 2005–2007 minister środowiska w rządach Kazimierza Marcinkiewicza i Jarosława Kaczyńskiego, w latach 2015–2018 minister środowiska w rządach Beaty Szydło oraz Mateusza Morawieckiego, poseł na Sejm V, VI, VII i VIII kadencji (2005–2019).
 | |
| Data i miejsce urodzenia |
19 kwietnia 1944 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
9 października 2019 |
| Minister środowiska | |
| Okres |
od 16 listopada 2015 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister środowiska | |
| Okres |
od 31 października 2005 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
| Minister ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa | |
| Okres |
od 31 października 1997 |
| Przynależność polityczna | |
| Poprzednik | |
| Następca | |
 | |
| Odznaczenia | |
 | |
.jpg)
W 1966 ukończył studia na Wydziale Leśnym Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, na której uzyskał następnie stopnie naukowe doktora i doktora habilitowanego nauk leśnych (odpowiednio w 1972 i 1984[4]). W 2001 otrzymał tytuł naukowy profesora[5].
W latach 1993–1994 pełnił funkcję dyrektora Krajowego Zarządu Parków Narodowych w Ministerstwie Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Został pracownikiem naukowo-dydaktycznym w SGGW i kierownikiem Katedry Architektury Krajobrazu na Wydziale Ogrodnictwa i Architektury Krajobrazu. Był współtwórcą i kierownikiem Pracowni Oceny i Wyceny Zasobów Przyrodniczych. Zasiadał w Komitecie Ekologii Polskiej Akademii Nauk. Wykładał także w Wyższej Szkole Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu[6].
Był autorem ponad stu publikacji naukowych z zakresu użytkowania zasobów przyrodniczych i ekologii. Założył i prowadził prywatną stację naukowo-badawczą dla studentów krajowych i zagranicznych, przeznaczoną do prowadzenia badań nad podnoszeniem zdrowotności lasów i wykorzystaniem zasobów przyrodniczych dla rozwoju gospodarczego. Był jednym z założycieli i prezesem Stowarzyszenia na Rzecz Zrównoważonego Rozwoju Polski[7].
W działalności naukowej zajmował się dynamiką liczebności populacji i regeneracją systemów leśnych. W swoich badaniach jako wskaźniki (bioindykatory) zmian zachodzących w środowisku wykorzystywał chrząszcze z rodziny biegaczowatych (Carabidae). Był dostarczycielem okazu, na podstawie którego opisano dla nauki jeden z gatunków z rodzaju Trechusa. Posiadał w swojej prywatnej kolekcji ponad 50 tysięcy egzemplarzy owadów, w tym ponad tysiąc przedstawicieli gatunków z rodziny biegaczowatych. Okazy te pozyskano podczas wielu wypraw i podróży po Europie (m.in. z Turcji, Bułgarii, a także z Polski)[8].
Od 1987 był radnym i członkiem prezydium Miejskiej Rady Narodowej podwarszawskiej gminy Wesoła[9]. W 1990, po utworzeniu samorządu gminnego, uzyskał mandat radnego tej miejscowości[10][11].
Od 1991 był działaczem Porozumienia Centrum, a od 1996 wiceprezesem zarządu głównego tej partii. W wyborach prezydenckich w 1995 pełnił funkcję szefa krajowego komitetu wyborczego Adama Strzembosza. Bez powodzenia kandydował do Sejmu w okręgu podwarszawskim – z listy PC w 1993[12] oraz z ramienia Akcji Wyborczej Solidarność w 1997[13]. Był utożsamiany z kręgiem polityków bliskich Radiu Maryja[14].
Od 31 października 1997 do 19 października 1999 zajmował stanowisko ministra ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa w rządzie Jerzego Buzka[15]. Następnie sprawował funkcję sekretarza stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Był pełnomocnikiem rządu do spraw Konwencji Klimatycznej i prezydentem V Konferencji Stron Konwencji Klimatycznej ONZ (1999–2000)[16]. W latach 2001–2005 zasiadał w Trybunale Stanu[17] z rekomendacji Prawa i Sprawiedliwości.
Od 2001 należał do Prawa i Sprawiedliwości. W wyborach parlamentarnych w tym samym roku bez powodzenia kandydował do Sejmu z okręgu pilskim (otrzymał 4108 głosów)[18]. W wyborach w 2005 uzyskał liczbą 7042 głosów mandat posła na Sejm V kadencji z okręgu podwarszawskiego[19].
Od 31 października 2005 do 7 września 2007 i od 11 września 2007 do 16 listopada 2007 sprawował urząd ministra środowiska w rządach Kazimierza Marcinkiewicza oraz Jarosława Kaczyńskiego. Pomiędzy tymi okresami był sekretarzem stanu w Ministerstwie Środowiska i kierownikiem tego resortu. W wyborach parlamentarnych w 2007 po raz drugi uzyskał mandat poselski, otrzymując 15 623 głosy[20]. Wszedł w skład Komisji do Spraw Unii Europejskiej oraz Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.
W wyborach w 2011 z powodzeniem ubiegał się o reelekcję, dostał 13 636 głosów[21]. W wyborach w 2015 został ponownie wybrany do Sejmu, otrzymując 15 015 głosów[22].
16 listopada 2015 powołany na ministra środowiska w rządzie Beaty Szydło[23]. 11 grudnia 2017 objął to samo stanowisko w nowo utworzonym rządzie Mateusza Morawieckiego[24]. 9 stycznia 2018 został odwołany z funkcji ministra[25]. W wyborach parlamentarnych w 2019 ponownie został zarejestrowany jako kandydat z listy PiS do Sejmu i prowadził kampanię wyborczą, jednak zmarł cztery dni przed dniem głosowania i miesiąc przed zakończeniem kadencji[26]. Jego pogrzeb odbył się 16 października 2019 w Starej Miłośnie[27].
Jego niektóre decyzje jako ministra środowiska często były przedmiotem krytyki[15], w tym głównie środowisk proekologicznych[28].
W 2006 wydał decyzję o środowiskowych uwarunkowaniach realizacji obwodnicy Augustowa przez Dolinę Rospudy[15] w wariancie uważanym przez niektórych aktywistów ekologicznych za bardziej szkodliwy dla środowiska naturalnego[29]. Wydane przez niego rozporządzenie z 2007 ustanowiło na terenie Polski najbardziej restrykcyjne normy hałasu w Unii Europejskiej[30]. Zdaniem ekspertów na skutek jego obowiązywania w latach 2008–2012 przy nowo wybudowanych drogach powstawały nieuzasadnione ekrany dźwiękochłonne. Normy te zostały podniesione w 2012 pod wpływem raportu Najwyższej Izby Kontroli[31].
Przedmiotem krytyki była też ustawa z 16 grudnia 2016, zwana niekiedy w mediach jako lex Szyszko[32], uchwalona przez Sejm podczas kryzysu sejmowego w Sali Kolumnowej[33][34]. Zwiększyła ona uprawnienia właścicieli nieruchomości do usuwania rosnących na nich drzew i krzewów. Ustawa, uchwalona w błyskawicznym tempie i bez konsultacji społecznych, doprowadziła do nadmiernej wycinki drzew[35]. Pod wpływem nacisku społecznego i protestów została ona zmieniona w maju 2017[36][37]. Według szacunków Zbigniewa Karaczuna z Katedry Ochrony Środowiska SGGW przez kilka miesięcy jej obowiązywania mogło zostać wyciętych 3 mln drzew[38].
Krytykowano również wprowadzenie masowej wycinki z użyciem ciężkiego sprzętu w Puszczy Białowieskiej[39][40]; w lipcu 2017 Komisja Europejska wystąpiła przeciwko Polsce do Trybunału Sprawiedliwości UE, wskazując, że prowadzona wycinka drzew stanowiła poważne zagrożenie integralności obszaru Natura 2000, nie była zgodna z celami ochrony Puszczy Białowieskiej i przekraczała środki, jakich można używać do zapewnienia zrównoważonego użytkowania lasu[41]. W kwietniu 2018 Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej orzekł, że wycinka ta była niezgodna z prawem unijnym[42].
Syn Jana (zm. 1987)[43] i Eleonory (zm. 1990)[44].
Był żonaty, miał dwie córki[45]. Pochowany na cmentarzu parafii Najświętszego Serca Pana Jezusa w Starej Miłośnie (sektor D, rząd 21, grób 20)[46].
| Wybory | Komitet wyborczy | Organ | Okręg | Wynik | |
|---|---|---|---|---|---|
| 1993 | Porozumienie Centrum | Sejm II kadencji | nr 2 | 888 (0,33%) [12] | |
| 1997 | Akcja Wyborcza Solidarność | Sejm III kadencji | 2858 (1,01%)[13] | ||
| 2001 | Prawo i Sprawiedliwość | Sejm IV kadencji | nr 38 | 4108 (1,60%)[18] | |
| 2005 | Sejm V kadencji | nr 20 | 7042 (2,22%) [19] | ||
| 2007 | Sejm VI kadencji | 15 623 (3,39%)[20] | |||
| 2011 | Sejm VII kadencji | 13 636 (3,03%)[21] | |||
| 2015 | Sejm VIII kadencji | 15 015 (3,06%)[22] | |||
Jan Szyszko otrzymał następujące odznaczenia i wyróżnienia:
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
