Gotha
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Gotha – miasto powiatowe w Niemczech, w kraju związkowym Turyngia, siedziba powiatu Gotha. 31 grudnia 2022 miasto liczyło 46 019 mieszkańców[1].
 | |||
| |||
| Państwo | |||
|---|---|---|---|
| Kraj związkowy | |||
| Powiat | |||
| Zarządzający |
Knut Kreuch↗ | ||
| Powierzchnia |
69,52 km² | ||
| Wysokość |
300 m n.p.m. | ||
| Populacja (31 grudnia 2022) • liczba ludności • gęstość |
| ||
| Nr kierunkowy |
03621 | ||
| Kod pocztowy |
99867 | ||
| Tablice rejestracyjne |
GTH | ||
 | |||
Położenie na mapie Turyngii  | |||
Położenie na mapie Niemiec  | |||
 50°57′N 10°43′E | |||
| Strona internetowa | |||
Gotha leży na przedgórzu Lasu Turyńskiego przy autostradzie A4 i głównej linii kolejowej Lipsk – Frankfurt nad Menem, ze stacją Gotha. Najwyższy punkt w granicach miasta, wzgórze Krahnberg, leży na wysokości 431,3 m n.p.m. Najwyższym wzniesieniem na obszarze zabudowanym jest wzgórze zamkowe sięgające 331 m, a najniższy punkt znajduje się na wysokości 269,4 m n.p.m[2].
Pierwsza wzmianka o mieście pochodzi z 775 roku, w którym to Karol Wielki przekazał villę gotaha klasztorowi Hersfeld. W 1180 lub 1189 miejscowość utrzymała prawa miejskie, od 1247 należała do margrabiów Miśni z dynastii Wettynów. Z 1316 pochodzi wzmianka o tutejszym zamku Grimmenstein[3]. Jako, że przez miasto nie przebiega żadna większa rzeka[4], w latach 1366–1369 wybudowano Leinakanal ułatwiający zaopatrzanie miasta w wodę. W 1524 do miasta dotarła reformacja, pierwszym pastorem i superintendentem został reformator Friedrich Myconius[3]. W 1545 zabudowa Gothy została zniszczona przez pożar[2], a w 1567 miasto zajęły wojska cesarskie Habsburgów, które zrównały zamek z ziemią. W 1640, w wyniku podziału księstwa Saksonii-Weimaru, powstało księstwo Saksonii-Gothy, a w latach 1643–1654 książę Ernest I Pobożny wzniósł tu swoją rezydencję – pałac Friedenstein. W 1672 książę odziedziczył tron księstwa Altenburga i włączył je w granice swojego kraju, zmieniając jego nazwę na Księstwo Saksonii-Gothy-Altenburga. W latach 1708–1711 powstał letni pałac Friedrichsthal. W 1769 rozebrano fortyfikacje otaczające Friedenstein umożliwiając budowę ogrodu pałacowego. W 1798 w miejscowym obserwatorium zorganizowano pierwszy międzynarodowy kongres astronomiczny. W latach 1806–1811 rozebrano mury miejskie. Od 1826 miasto należy do księstwa Saksonii-Coburga-Gothy[3]. W 1847 do miejscowości doprowadzono linię kolejową[2]. W 1875 w budynku restauracji Tivoli August Bebel i Ferdinand Lassalle założyli Socjalistyczną Partia Niemiec, poprzedniczkę dzisiejszej SDP. W 1920 Gothę włączono w granice kraju związkowego Turyngii[3]. W 1894 otwarto pierwszą linię tramwajową[2]. Podczas nocy kryształowej oddziały SA spaliły tutejszą synagogę. W 1945 komendant Josef von Gadolla oddał bez walki miasto w ręce Amerykanów, co uratowało je przed zniszczeniem; mimo to po roku 1980 część starego miasta została rozebrana. W 2015 roku dokumenty Forschungsbibliothek Gotha wpisano na listę Pamięć Świata UNESCO[3].
W mieście rozwinięty jest przemysł maszynowy, środków transportu, metalowy, gumowy oraz poligraficzny[5].
- Almanach Gotajski, rocznik wydawany 1763–1944 i od 1956, zawiera między innymi zbiór wiadomości o rodzinach panujących i arystokracji.
- biblioteka uniwersytecka (Universitäts- und Forschungsbibliothek Erfurt/Gotha)
- Muzeum Przyrody (Museum der Natur Gotha)
- Muzeum Ubezpieczeń (Museum der deutschen Versicherungswirtschaft)
- zespół pałacowy Friedenstein – największa wczesnobarokowa rezydencja magnacka w Niemczech z najstarszym na kontynencie europejskim parkiem w stylu angielskim, barokowym pałacem Friedrichsthal, pałacem zimowym (Winterpalais), muzeum książęcym (Herzogliches Museum) i zabytkową oranżerią;
- pałac Mönchshof z otaczającym go parkiem w Gocie-Siebleben;
- kościoły, w tym gotycka Margarethenkirche na Nowym Targu (niem. Neumarkt) i gotycki poklasztorny kościół augustianów – dziś ewangelicki kościół parafialny;
- ratusz;
- domy mieszczańskie z XVII-XVIII wieku;
- Thüringerwaldbahn (pol. Kolej Lasu Turyńskiego).
- VC Gotha – klub piłka siatkowej mężczyzn.
- Jan Ernest IV (1658–1729) współwładca w Saksonii-Gocie-Altenburgu w latach 1675–1680, książę Saksonii-Saalfeld od 1680, i Saksonii-Coburg od 1699 (określany odtąd jako książę Saksonii-Coburg-Saalfeld).
- Lucas Cranach starszy (1472–1553), niemiecki malarz i grafik epoki renesansu.
- Hannah Höch (1889-1978), niemiecka artystka awangardowa.
Miejscowości partnerskie:
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
