Loading AI tools
norweski malarz Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Edvard Munch (wym. [ˈɛdʋɑʀd ˈmuŋk]; ur. 12 grudnia 1863 w Løten, zm. 23 stycznia 1944 w Aker, ob. część Oslo) – norweski malarz i grafik uznawany za jednego z prekursorów ekspresjonizmu. Jego najbardziej rozpoznawanym dziełem jest Krzyk z 1893 roku.
Ten artykuł od 2016-11 wymaga zweryfikowania podanych informacji. |
Edvard Munch w 1921 | |
Data i miejsce urodzenia |
12 grudnia 1863 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
23 stycznia 1944 |
Dziedzina sztuki | |
Epoka |
Symbolizm |
Muzeum artysty |
Muzeum Muncha w Oslo |
Ważne dzieła | |
| |
Edvard Munch urodził się jako drugie dziecko lekarza wojskowego Christiana Muncha i Laury Bjølsen. Matka Muncha zmarła na gruźlicę, kiedy jej syn był jeszcze dzieckiem. Kilka lat później ta sama choroba zabrała starszą siostrę – Johanne Sophie. Zetknięcie się ze śmiercią bliskich zaważyło na rozwoju duchowym i artystycznym malarza. Motyw śmierci jest bardzo częsty w twórczości tego artysty.
Rysunku i malarstwa uczył się początkowo w Kristianii (dawna nazwa Oslo). Dzięki stypendium studiował przez trzy lata (1889-1892) w Paryżu, gdzie uległ wpływom malarstwa postimpresjonistycznego. Po powrocie z Paryża wystawił swoje prace w Kristianii, wywołując nimi ogromne zainteresowanie norweskiego malarza mieszkającego w Niemczech Adelsteena Normanna. Zaproszony przez niego do Berlina w 1892 ze swoimi obrazami stał się przyczyną skandalu artystycznego.
W Berlinie nawiązał kontakt z tamtejszą cyganerią. Przyjaźnił się ze Stanisławem Przybyszewskim, jego żoną Dagny Juel Przybyszewską, Augustem Strindbergiem i innymi artystami z kręgu winiarni Zum Schwarzen Ferkel.
Wiele lat spędził w Niemczech (w Berlinie), Francji i Włoszech. Był związany z symbolistami i szkołą z Pont-Aven. Wiele lat walczył z alkoholizmem i zaburzeniami nerwowymi. Po ciężkiej chorobie nerwowej, z której leczył się w klinice dla nerwowo chorych w Kopenhadze nowoczesną metodą „elektryfikacji” (nie mylić z terapią elektrowstrząsową), osiadł w Norwegii. Tworzył symboliczne kompozycje figuralne, dając w nich w ekspresyjny sposób wyraz obsesjom erotycznym, uczuciom samotności, przygnębienia, lęku przed chorobą i śmiercią.
Zmarł w Norwegii w styczniu 1944 roku.
Edvard Munch był pod wieloma względami artystą-nowatorem, zwłaszcza w dziedzinie grafiki, której technikę znacznie rozwinął. Jako pierwszy zastosował na szeroką skalę grafikę barwną.
Styl artysty:
Twórczość Muncha oddziaływała bardzo silnie na malarstwo europejskie początku XX wieku, będąc jednym z głównych źródeł ekspresjonizmu. W Polsce wpływ Muncha w sztuce Młodej Polski zaznaczył się dzięki Przybyszewskiemu – wpływ Muncha widać zwłaszcza w malarstwie Wojciecha Weissa.
W 2004 w Muzeum Muncha dokonano napadu z bronią w ręku, kradnąc wystawione tam wersje Krzyku i Madonny (inne wersje można wciąż oglądać w Galerii Narodowej w Oslo).
31 sierpnia 2006 r. policja odnalazła poszukiwany przez ponad 2 lata obraz.
2 maja 2012 r. dom aukcyjny Sotheby’s sprzedał obraz Krzyk za 119 922 500 dolarów. Sprzedawcą był Petter Olsen, norweski biznesmen, którego ojciec był sąsiadem i przyjacielem Muncha. Nabywcą był amerykański biznesmen Leon Black[1].
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.