Canalipalpata – takson pierścienic z gromady wieloszczetów, zwykle wyodrębniany w randze infragromady lub nadrzędu[1][2]. Wieloszczety te mają na prostomium głaszczki wyposażone w orzęsione i otwarte kanaliki (bruzdy), biorące udział w zdobywaniu pokarmu (mikrofagia)[2][3]. Nie stanowią taksonu monofiletycznego.
| Canalipalpata | |
| Rouse et Fauchald, 1997 | |
.jpeg) Hobsonia florida z rzędu Terebellida | |
 Spirobranchus giganteus z rzędu Sabellida | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Podgromada | |
| Infragromada |
Canalipalpata |
Taksonomia
Tradycyjnie wieloszczety dzieli się na podgromady błędków i osiadków[4][2][5][6]. Wielu autorów powątpiewając w naturalność takich taksonów rezygnowała z wyróżniania podgromad i dzieliła wieloszczety bezpośrednio na rzędy[6], np. w systemie Rodneya Phillipsa Dalesa z 1962 roku było to 14 rzędów[7], w systemie Kristiana Fauchalda z 1977 roku 17 rzędów[8], w systemie Marian H. Pettibone z 1982 roku 25 rzędów[9], a w systemie Gesy Hartmann-Schröder z 1996 roku 22 rzędy[10].
W 1997 roku Greg W. Rouse i Kristian Fauchald na podstawie morfologicznych analiz kladystycznych wprowadzili inny podział wieloszczetów, wyróżniając w ich obrębie klady Scolecida i Palpata, ten drugi dzieląc na klady Canalipalpata i Aciculata. Podana przez nich systematyka Canalipalpata przedstawiała się następująco[3]:
- rząd: Sabellida
- rodziny: Oweniidae, Siboglinidae, Sabellidae, Sabellariidae, Serpulidae
- rząd: Spionida
- rodziny: Apistobranchidae, Chaetopteridae, Longosomatidae, Magelonidae, Poecilochaetidae, Spionidae, Trochochaetidae, Uncispionidae
- rząd: Terebellida
- rodziny: Acrocirridae, Alvinellidae, Ampharetidae, Cirratulidae, Ctenodrilidae, Fauveliopsidae, Flabelligeridae, Pectinariidae, Poeobiidae, Sternaspidae, Terebellidae, Trichobranchidae
- rząd: incertae sedis
- rodziny: Polygordiidae, Protodrilidae, Protodriloididae, Saccocirridae
Inną systematykę Canalipalpata prezentuje w 2021 roku nadająca im rangę infragromady w obrębie osiadków World Polychaeta database[1]:
- rząd: Sabellida
- rodzina: Fabriciidae Rioja, 1923
- rodzina: Sabellidae Latreille, 1825
- rodzina: Serpulidae Rafinesque, 1815
- rodzina: Siboglinidae Caullery, 1914
- rząd: Spionida
- rodzina: Apistobranchidae Mesnil & Caullery, 1898
- rodzina: Longosomatidae Hartman, 1944
- rodzina: Poecilochaetidae Hannerz, 1956
- rodzina: Spionidae Grube, 1850
- rodzina: Trochochaetidae Pettibone, 1963
- rodzina: Uncispionidae Green, 1982
- rząd: Terebellida
- podrząd: Cirratuliformia
- rodzina: Acrocirridae Banse, 1969
- rodzina: Cirratulidae Ryckholt, 1851
- rodzina: Fauveliopsidae Hartman, 1971
- rodzina: Flabelligeridae de Saint-Joseph, 1894
- rodzina: Sternaspidae Carus, 1863
- podrząd: Terebelliformia
- rodzina: Alvinellidae Desbruyères & Laubier, 1986
- rodzina: Ampharetidae Malmgren, 1866
- rodzina: Melinnidae Chamberlin, 1919
- rodzina: Pectinariidae Quatrefages, 1866
- rodzina: Terebellidae Johnston, 1846
- rodzina: Trichobranchidae Malmgren, 1866
- podrząd: Cirratuliformia
- rząd: incertae sedis
- rodzina: Sabellariidae Johnston, 1865
Już kreatorzy Canalipalpata zaznaczyli, że wsparcie dla takiego taksonu w ich morfologicznej analizie kladystycznej nie jest silne[3]. Molekularne analizy filogenetyczne z XXI wieku wskazują na brak monofiletyzmu takiego taksonu. W molekularnej analizie filogenetycznej Torstena H. Strucka i innych z 2007 roku Canalipalpata uległy rozbiciu na 5 odrębnych kladów[11]. W molekularno-morfologicznej analizie filogenetycznej Jana Zrzavego i współpracowników z 2009 roku na jeszcze większą ilość kladów; monofiletyzmu nie zachował w niej także nawet żaden z tradycyjnie definiowanych rzędów[12].
Przypisy
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
