Loading AI tools
wieś w województwie zachodniopomorskim Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Brojce (niem. Broitz) – wieś gminna w Polsce położona w północnej części województwa zachodniopomorskiego, w powiecie gryfickim, w gminie Brojce.
| wieś | |
 Młyn nad Mołstową | |
| Państwo | |
|---|---|
| Województwo | |
| Powiat | |
| Gmina | |
| Liczba ludności (2013) |
1287[1] |
| Strefa numeracyjna |
91 |
| Kod pocztowy |
72-304[2] |
| Tablice rejestracyjne |
ZGY |
| SIMC |
0772949 |
Położenie na mapie gminy Brojce  | |
Położenie na mapie Polski  | |
Położenie na mapie województwa zachodniopomorskiego  | |
Położenie na mapie powiatu gryfickiego  | |
 53°57′27″N 15°21′04″E[3] | |
Miejscowość jest siedzibą gminy Brojce. 2 września 2013 r. wieś miała 1287 mieszkańców[1].
Brojce leżą na Równinie Gryfickiej, we wschodniej części Pobrzeża Szczecińskiego.
W latach 1954–1972 wieś należała i była siedzibą władz gromady Brojce. W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa szczecińskiego.
Brojce, jako duża wieś o rodowodzie średniowiecznym, była zaznaczana na wielu mapach. Na jednej z pierwszych map Pomorza, Wielkiej Mapie Księstwa Pomorskiego wieś funkcjonuje pod nazwą Broitzen[7]. Na początku XX w. nazwa wsi brzmi Broitz[8]. Nazwa ta obowiązuje do maja 1945 r. W okresie powojennym, od czerwca 1945 do 1946 r. wieś nazywała się Broniszewo[9][10].
Przez Brojce przebiega droga wojewódzka nr 105 (trasa: Świerzno→ Gryfice→ Brojce → Rzesznikowo), która łączy wieś w odległości 9 km z drogą wojewódzką nr 112.
Orientacyjny czas dojazdu drogami do okolicznych miast i miejscowości wypoczynkowych: Gryfice ≈ 10 minut, Płoty ≈ 20 minut, Trzebiatów ≈ 20 minut, Mrzeżyno ≈ 35 minut, Kołobrzeg ≈ 55 minut, Koszalin 1 godzina i 10 minut, Szczecin ≈ 2 godziny.
Znajdują się tu trzy przystanki autobusowe PKS. Brojce mają bezpośrednie połączenie autobusowe z Gryficami, Trzebiatowem i Szczecinem[11].
Najbliższy przystanek kolejowy znajduje się w Gąbinie (8 km). Pociągiem można dojechać do miejscowości położonych na trasie Kołobrzeg – Szczecin.
We wsi był przystanek kolei wąskotorowej Brojce.
Miejscowa drużyna piłki nożnej to Ludowy Zespół Sportowy Wicher Brojce. Klub założony został w 1968 r., posiada barwy biało-zielone. Obecnie (sezon 2023/2024) uczestniczy w rozgrywkach klasy A, gr. zachodniopomorskiej IV. Zespół rozgrywa mecze na stadionie przy ul. Długiej[12][13].
W centrum wsi, na tzw. nawsiu znajduje się park. Poza tym rośnie kilka drzew o charakterze pomnikowym[14]:
Rzeka Mołstowa oraz Brodziec przepływające przez miejscowość Brojce (oraz okolice) należą do europejskiej sieci Natura 2000. Od 2011 roku należą do obszaru specjalnej ochrony siedlisk Dorzecze Regi, spełniającego kryteria obszarów o znaczeniu wspólnotowym[16].
Przez wieś wiodą dwa szlaki rowerowe wytyczone w ramach powiatowego projektu Gryfland[17]:
czerwony szlak rowerowy (trasa: Gryfice→ Brojce→ Trzebiatów) o długości 47,5 km
czarny szlak rowerowy (trasa: Brojce→ Górzyca→ Otok→ Cerkwica) o długości 22,5 km.Szlaki rowerowe we wsi przebiegają po drodze asfaltowej i drogach polnych (gruntowych).
W centrum wsi znajduje się późnogotycki kościół parafialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa – datowany na 2. połowę XV w. Świątynia orientowana, pierwotnie salowa (jednoprzestrzenna), założona na rzucie prostokąta zamknięta trójbocznym prezbiterium. Nawa oraz prezbiterium przekryta stropem drewnianym[18]. Kościół zbudowany z kamieni polnych i ciosów oraz cegły (szczyt zachodni, oboknia). W 1619 r. wzniesiono przy szczycie zachodnim drewnianą dzwonnicę. Rozbudowany w 1866 r. Dostawiono wówczas prostopadle, do elewacji północnej, ramię transeptu (pod nim krypta)[19]. W latach 80. XX w. kościół ponownie rozbudowano. Dostawiono prostopadle do elewacji południowej ramię transeptu. Korpus nawowy i transept nakryte dachami siodłowymi. Wewnątrz znajduje się renesansowa chrzcielnica z 1. ćwierci XVII w., ufundowana przez rodzinę von Manteuffel[20]. W prezbiterium stoi barokowy ołtarz z XVIII w[21]. Na emporze zachodniej znajdują się organy (nr 606). Zbudowane zostały w 1910 r. przez szczecińską firmę Grüneberg[22].
Kościół wraz z przykościelnym cmentarzem zostały wpisane do rejestru zabytków (nr rej.: A-1100 z 22.02.1958 i z 13.07.2012)[23].
W centrum wsi, na południe od kościoła, znajduje się murowany dworek. Wzniesiony został na przełomie XIX i XX w. Posiada cechy neogotyku angielskiego, francuskiego i willi szwajcarskiej. Obecnie w budynku znajduje się oddział banku spółdzielczego, ośrodek zdrowia oraz rewir dzielnicowych.
Na cmentarzu komunalnym znajduje się pomnik poświęcony mieszkańcom Brojc, którzy polegli na frontach I wojny światowej. Ufundowany został w latach 20–30. XX w. Wykonany jest ze sztucznego kamienia (lub piaskowca), ma formę obelisku trójczłonowego. Na cokole umieszczone są nazwiska 26 poległych[24].
Na skraju parku 23 sierpnia 2022 w Brojcach odsłonięty został pomnik poświęcony ofiarom zbrodniczych ideologii nazizmu i komunizmu[25].
W maju 2009 roku uczniowie miejscowego gimnazjum posadzili w parku „Dąb Pamięci”. Drzewo poświęcone jest pamięci ppłk. dypl. Rudolfa Jagielskiego dowódcy 11 Karpackiego Pułku Artylerii Lekkiej. Oficer został zamordowany w 1940 roku w Charkowie[26].
Gospodarka Brojc związana jest ściśle z rolniczo-leśnym charakterem regionu. Ziemie orne przeznaczone są pod uprawy zbóż (przede wszystkim pszenicy, żyta, kukurydzy) oraz bylin (ziemniaków). We wsi znajduje się piekarnia, zakład przerobu drewna (tartak) oraz zakłady produkcyjno-usługowe branży budowlanej i stolarskiej.
Wieś posiada wodociąg (ujęcie wody w Cieszycach) i jest w całości skanalizowana. Ścieki oczyszczane są w oczyszczalni ścieków znajdującej się na obrzeżach wsi. Prowadzona jest selektywna zbiórka odpadów, szkła, plastiku, makulatury i odpadów biodegradowalnych. Śmieci komunalne wywożone są przez ATF SP. Z O.O. SP.K – Zakład Zagospodarowania Odpadów z Mirosławca.
We wsi znajduje się Urząd Gminy, Gminna Biblioteka Publiczna, ośrodek zdrowia, punkt apteczny, urząd pocztowy, Izba Muzealna, rewir dzielnicowych, filia Banku Spółdzielczego w Gryficach, bankomat, remiza Ochotniczej Straży Pożarnej, szkoła podstawowa wraz z gimnazjum publicznym.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
