Loading AI tools
atletiekonderdeel Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Polsstokhoogspringen, ook wel polsstokspringen of polshoogspringen[1] genoemd, is een onderdeel binnen de atletiek. Sinds 1896 is het een olympische discipline voor mannen, sinds 2000 ook voor vrouwen. Het is tevens een onderdeel van de tienkamp bij mannen.
Polsstokhoogspringen | ||||
---|---|---|---|---|
Algemene gegevens | ||||
Organisatie | België: KBAB Nederland: Atletiekunie Suriname: SAB Mondiaal: World Athletics | |||
Start | Begin 19e eeuw | |||
Type | Individuele sport | |||
Categorie | Krachtsport | |||
Locatie | Atletiekbaan | |||
Olympisch | 1896 (heren) 2000 (dames) | |||
Competities / Kampioenschappen | ||||
Kampioenschappen | BK / NK / EK / WK (indoor) BK / NK / EK / WK (outdoor) Olympische Spelen Diamond League World Challenge | |||
Kampioenen | ||||
Belgisch kampioen |
indoor 5,80 Ben Broeders 4,05 Fleur Hooyberghs outdoor 5,65 Ben Broeders 4,20 Elien Vekemans | |||
Nederlands kampioen |
indoor 5,82 Menno Vloon 3,90 Noga Piepenbroek outdoor 5,84 Menno Vloon 4,21 Marijke Wijnmaalen | |||
Wereldkampioen |
indoor 6,20 Armand Duplantis 4,85 Sandi Morris outdoor 6,10 Armand Duplantis 4,90 Nina Kennedy/Katie Moon | |||
Olympisch kampioen |
6,25 Armand Duplantis 4,90 Nina Kennedy | |||
Records | ||||
Belgisch record | indoor 5,80 Ben Broeders 4,53 Fanny Smets outdoor 5,85 Ben Broeders 4,52 Elien Vekemans | |||
Nederlands record | indoor 5,96 Menno Vloon 4,52 Femke Pluim outdoor 5,85 Menno Vloon 4,55 Femke Pluim | |||
Europees record | indoor 6,22 Armand Duplantis 5,01 Jelena Isinbajeva outdoor 6,26 Armand Duplantis 5,06 Jelena Isinbajeva | |||
Wereldrecord | indoor 6,22 Armand Duplantis 5,02 Jennifer Suhr outdoor 6,26 Armand Duplantis 5,06 Jelena Isinbajeva | |||
Verwante sporten | ||||
Verwante sporten | Hink-stap-springen Hoogspringen Meerkamp Polsstokverspringen Verspringen | |||
Laatst bijgewerkt op: 28 augustus 2024 | ||||
|
Bij polsstokhoogspringen probeert men met behulp van een flexibele stok zo hoog mogelijk over een dwarslat te springen. Deze lat heeft een lengte van 4,5 meter en is zo geplaatst dat zij bij aanraking naar beneden valt. De beginhoogte van de lat en de daaropvolgende verhogingen per ronde worden door de organisatoren vastgelegd. Atleten worden uitgesloten na drie opeenvolgende mislukte pogingen, op welke hoogte dan ook. De atleet mag bepalen hoe ver achter de insteekbak de lat komt te liggen, tot maximaal 80 centimeter. Een atleet maakt niet alleen een foutsprong wanneer de spring(st)er met zijn/haar lichaam de lat afwerpt, maar ook als de lat valt omdat de polsstok tegen de lat aankomt. Voorts wanneer de atleet zich afzet zonder de lat te overschrijden, na de afzet van greep verandert of de lat met de handen teruglegt. Breekt de stok tijdens het springen dan wordt dit niet beschouwd als een poging. Bij gelijk eindigen zijn er tamelijk ondoorzichtige regels voor het bepalen van de uitslag, zie daarvoor de uitleg bij het hoogspringen. De accommodatie voor polsstokhoogspringen bestaat uit een aanloopbaan die ten minste 45 meter lang (eventueel 40), en 1,22 meter breed dient te zijn. Op het eind van de baan bevindt zich de insteekbak, de sprongstandaards waar de lat op ligt, en de springheuvel die met schuimrubber is opgevuld.[2]
De polsstok heeft in de loop der jaren een ontwikkeling ondergaan. Door de verbeteringen van het gebruikte materiaal zijn de prestaties enorm verbeterd: de eerste polsstokken waren van hout, nadien van bamboe, vervolgens van aluminium en nu van carbon en glasvezel.
Historisch en atletisch hebben polsstokhoogspringen en polsstokverspringen (ook bekend als fierljeppen) veel gemeen. Beide hebben hun oorsprong in de noodzaak die er in gebieden van weilanden met veel sloten was, om makkelijk over deze sloten heen te kunnen springen. Polsstokverspringen heeft zich als sportieve activiteit lokaal ontwikkeld met voornamelijk beoefenaars in Nederland in de provincies Friesland, Groningen, Utrecht en Zuid-Holland. Polsstokhoogspringen heeft zich ontwikkeld op internationaal niveau, is reeds sinds 1812 gekend in Engeland, en maakte in 1857 deel uit van de universiteitskampioenschappen van Cambridge.
Tegenwoordig[(sinds) wanneer?] wordt er door World Athletics bij het polsstokhoogspringen voor wat betreft de vaststelling van het wereldrecord geen onderscheid meer gemaakt tussen indoor- en outdoorprestaties. Slechts de absoluut hoogste sprong van de twee wordt als wereldrecord geratificeerd.
De Zweedse atletieksensatie Armand Duplantis verbeterde op 15 februari 2020 bij indoorwedstrijden in Glasgow zijn eigen kersverse wereldrecord bij het polsstokhoogspringen. Hij zweefde in zijn eerste poging over 6,18 meter, 1 centimeter hoger dan de hoogte van 6,17 die hij een week eerder in het Poolse Toruń had bedwongen. Daarmee verbrak de pas 20-jarige Zweed al na zes jaar het oude, onaantastbaar geachte record van Renaud Lavillenie (6,16 m). In hetzelfde jaar verbeterde hij met een sprong over 6,15 ook de beste outdoorprestatie van 6,14, die al 26 jaar lang op naam van Boebka stond. Naast Duplantis, Lavillenie en Boebka zijn er 25 andere atleten die de zesmetergrens zijn gepasseerd. Bij de vrouwen heeft Jelena Isinbajeva het wereldrecord in handen met een hoogte van 5,06.
Servee Wijsen ging in 1960 als eerste Nederlander over de vier-metergrens, Eltjo Schutter in 1976 over de vijf meter. Het huidige Nederlands record staat sinds 2017 op 5,85 m en is in het bezit van Menno Vloon. Hij behaalde deze hoogte tijdens een outdoorwedstrijd in Zweibrücken. Het Belgisch record staat met 5,85 m op naam van Ben Broeders. Hij sprong deze hoogte in 2022 in Merzig.
De zogenaamde "6 meterclub", is een zeer prestigieuze club van polsstokhoogspringers die meer dan zes meter gesprongen hebben. In 1985 was Serhij Boebka de eerste polsstokhoogspringer die dit presteerde. Hij is inmiddels geen wereldrecordhouder meer met 6,14 m, een hoogte die hij op 31 juli 1994 behaalde in Sestriere. Ondertussen is Armand Duplantis namelijk wereldrecordhouder met een hoogte van 6,26 m, die hij sprong op 25 augustus 2024.
Alle leden van de "6 meterclub" zijn mannen. De eerste vrouw die ooit meer dan vijf meter sprong, is de Russische wereldrecordhoudster Jelena Isinbajeva, die dit wereldrecord in 2005 vestigde. Haar eigen record verbeterde ze datzelfde jaar opnieuw tot 5,01. Sindsdien is ze gestegen tot een hoogte van 5,06. De Amerikaanse Jennifer Suhr werd acht jaar na Isinbajeva de tweede vrouw die de grens van vijf meter passeerde. Zij verbeterde hierbij het op naam van Isinbajeva staande indoorwereldrecord tot 5,02 m.
Atleet | Nationaliteit | Outdoor | Indoor | Jaar (1e 6-metersprong) |
---|---|---|---|---|
Armand Duplantis | Zweden | 6,26 m | 6,22 m | 2018 |
Renaud Lavillenie | Frankrijk | 6,05 m | 6,16 m | 2009 |
Serhij Boebka | Sovjet-Unie | 6,14 m | 6,15 m | 1985 |
KC Lightfoot | Verenigde Staten | 6,07 m | 6,00 m | 2021 |
Sam Kendricks | Verenigde Staten | 6,06 m | 6,01 m | 2019 |
Steven Hooker | Australië | 6,00 m | 6,06 m | 2008 |
Maksim Tarasov | Rusland | 6,05 m | 6,00 m | 1997 |
Dmitri Markov | Wit-Rusland | 6,05 m | 1998 | |
Chris Nilsen | Verenigde Staten | 6,00 m | 6,05 m | 2022 |
Brad Walker | Verenigde Staten | 6,04 m | 2006 | |
Okkert Brits | Zuid-Afrika | 6,03 m | 1995 | |
Jeff Hartwig | Verenigde Staten | 6,03 m | 6,02 m | 1998 |
Thiago Braz da Silva | Brazilië | 6,03 m | 2016 | |
Rodion Gataullin | Sovjet-Unie | 6,00 m | 6,02 m | 1989 |
Piotr Lisek | Polen | 6,02 m | 6,00 m | 2017 |
Igor Trandenkov | Rusland | 6,01 m | 1996 | |
Tim Mack | Verenigde Staten | 6,01 m | 2004 | |
Jevgeni Loekjanenko | Rusland | 6,01 m | 2008 | |
Björn Otto | Duitsland | 6,01 m | 2012 | |
Tim Lobinger | Duitsland | 6,00 m | 1997 | |
Jean Galfione | Frankrijk | 6,00 m | 1999 | |
Danny Ecker | Duitsland | 6,00 m | 2001 | |
Toby Stevenson | Verenigde Staten | 6,00 m | 2004 | |
Paul Burgess | Australië | 6,00 m | 2005 | |
Shawnacy Barber | Canada | 6,00 m | 2016 | |
Timoer Morgoenov | Rusland | 6,00 m | 2018 | |
Sondre Guttormsen | Noorwegen | 6,00 m | 2023 | |
Ernest John Obiena | Filipijnen | 6,00 m | 2023 | |
Emmanouil Karalis | Griekenland | 6,00 m | 2024 |
Continent | Geslacht | Prestatie | Atleet | Land | Datum | Plaats |
---|---|---|---|---|---|---|
Afrika | M | 6,03 m | Okkert Brits | RSA | 18 augustus 1995 | Keulen |
V | 4,42 m | Elmarie Gerryts | RSA | 12 juni 2000 | Wesel | |
Noord- en Midden-Amerika |
M | 6,07 m | KC Lightfoot | USA | 2 juni 2023 | Nashville |
V | 5,03 m (ind.) | Jennifer Suhr | USA | 30 januari 2016 | Brockport | |
Zuid-Amerika | M | 6,03 m | Thiago Braz da Silva | BRA | 15 augustus 2016 | Rio de Janeiro |
V | 4,87 m | Fabiana Murer | BRA | 3 juli 2016 | São Bernardo do Campo | |
Azië | M | 6,00 m | EJ Obiena | PHI | 10 juni 2023 | Bergen |
V | 4,72 m | Li Ling | CHN | 18 mei 2019 | Shanghai | |
Europa | M | 6,26 m (WR) | Armand Duplantis | SWE | 25 augustus 2024 | Chorzów |
V | 5,06 m (WR) | Jelena Isinbajeva | RUS | 28 augustus 2009 | Zürich | |
Oceanië | M | 6,06 m (ind.) | Steven Hooker | AUS | 7 februari 2009 | Boston |
V | 4,94 m | Eliza McCartney | NZL | 17 juli 2018 | Jockgrim |
Bijgewerkt tot 25 augustus 2024
Pos. | Prestatie | Atleet | Land | Plaats | Datum |
---|---|---|---|---|---|
1. | 6,26 | Armand Duplantis | Zweden | Chorzów | 25 augustus 2024 |
2. | 6,14 | Serhij Boebka | Oekraïne | Sestriere | 31 juli 1994 |
3. | 6,07 | KC Lightfoot | Verenigde Staten | Nashville | 2 juni 2023 |
4. | 6,06 | Sam Kendricks | Verenigde Staten | Des Moines | 27 juli 2019 |
5. | 6,05 | Maksim Tarasov | Rusland | Athene | 16 juni 1999 |
Dmitri Markov | Australië | Edmonton | 9 augustus 2001 | ||
Renaud Lavillenie | Frankrijk | Eugene | 30 mei 2015 | ||
8. | 6,04 | Brad Walker | Verenigde Staten | Eugene | 8 juni 2008 |
9. | 6,03 | Okkert Brits | Zuid-Afrika | Keulen | 18 augustus 1995 |
Jeff Hartwig | Verenigde Staten | Jonesboro | 14 juni 2000 | ||
Thiago Braz da Silva | Brazilië | Rio de Janeiro | 15 augustus 2016 |
Pos. | Prestatie | Atlete | Nationaliteit | Plaats | Datum |
---|---|---|---|---|---|
1. | 5,06 | Jelena Isinbajeva | Rusland | Zürich | 28 augustus 2009 |
2. | 5,01 | Anzjelika Sidorova | Rusland | Zürich | 9 september 2021 |
3. | 5,00 | Sandi Morris | Verenigde Staten | Brussel | 9 september 2016 |
4. | 4,95 | Katie Nageotte | Verenigde Staten | Eugene | 26 juni 2021 |
5. | 4,94 | Eliza McCartney | Nieuw-Zeeland | Jockgrim | 17 juli 2018 |
6. | 4,93 | Jennifer Suhr | Verenigde Staten | Austin | 14 april 2018 |
7. | 4,91 | Yarisley Silva | Cuba | Beckum | 2 augustus 2015 |
Ekaterini Stefanidi | Griekenland | Londen | 6 augustus 2017 | ||
9. | 4,90 | Holly Bradshaw | Verenigd Koninkrijk | Manchester | 26 juni 2021 |
Nina Kennedy | Australië | Boedapest | 23 augustus 2023 |
Pos. | Prestatie | Atleet | Land | Plaats | Datum |
---|---|---|---|---|---|
1. | 6,22 | Armand Duplantis | Zweden | Clermont-Ferrand | 25 februari 2023 |
2. | 6,16 | Renaud Lavillenie | Frankrijk | Donetsk | 15 februari 2014 |
3. | 6,15 | Serhij Boebka | Oekraïne | Donetsk | 21 februari 1993 |
4. | 6,06 | Steven Hooker | Australië | Boston | 7 februari 2009 |
6. | 6,02 | Rodion Gataullin | Sovjet-Unie | Gomel | 4 februari 1989 |
Jeff Hartwig | Verenigde Staten | Sindelfingen | 10 maart 2002 | ||
8. | 6,00 | Maksim Tarasov | Sovjet-Unie | Boedapest | 5 februari 1999 |
Jean Galfione | Frankrijk | Maebashi | 6 maart 1999 | ||
Danny Ecker | Duitsland | Dortmund | 11 februari 2001 | ||
Shawnacy Barber | Canada | Reno | 15 januari 2016 | ||
Piotr Lisek | Polen | Potsdam | 4 februari 2017 | ||
Sondre Guttormsen | Noorwegen | Albuquerque | 10 maart 2023 |
Pos. | Prestatie | Atlete | Nationaliteit | Plaats | Datum |
---|---|---|---|---|---|
1. | 5,03 | Jennifer Suhr | Verenigde Staten | Brockport | 30 januari 2016 |
2. | 5,01 | Jelena Isinbajeva | Rusland | Stockholm | 23 februari 2012 |
3. | 4,95 | Sandi Morris | Verenigde Staten | Portland | 12 maart 2016 |
Anzjelika Sidorova | Rusland | Moskou | 29 februari 2020 | ||
5. | 4,94 | Katie Nageotte | Verenigde Staten | Marietta | 11 juni 2021 |
6. | 4,91 | Nina Kennedy | Australië | Zürich | 30 augustus 2023 |
7. | 4,90 | Ekaterini Stefanidi | Griekenland | New York | 20 februari 2016 |
Demi Payne | Verenigde Staten | New York | 20 februari 2016 | ||
9. | 4,87 | Holly Bradshaw | Verenigd Koninkrijk | Villeurbanne | 21 januari 2012 |
10. | 4,85 | Svetlana Feofanova | Rusland | Peanía | 22 februari 2004 |
Anna Rogowska | Polen | Parijs | 6 maart 2011 |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.