plaats en gemeente in Noord-Holland, Nederland Van Wikipedia, de vrije encyclopedie
Laren (uitspraakⓘ) is een plaats en gemeente in de Nederlandse provincie Noord-Holland. De gemeente telt 11.440 inwoners (1 januari 2024, bron: CBS) en heeft een oppervlakte van 12,37 km² (waarvan 0,19 km² water). Binnen de gemeentegrenzen liggen geen andere kernen. Van oorsprong is het een brink- of esdorp. Laren is samen met buurdorp Blaricum een van de rijkste gemeenten van Nederland.
Snelle feiten Gemeente in Nederland, Situering ...
Laren heeft eerder Van Larelcarspell, Laoren en Laaren geheten. Een 'Laar' is een open plek in het bos.
Laren is een van de oudst bebouwde plekken in het Gooi. De allereerste mensen die er woonden waren dragers van de zogenaamde trechterbekercultuur, omstreeks 2500 v. Chr. Later kwamen er mensen van Fries-Saksische oorsprong te wonen. In 1085 stichtte het kapittel Sint Jan van Utrecht een kapel op de heuvel die thans bekend is als Sint Janskerkhof. Naar de plek van deze kapel en begraafplaats lopen van oudsher Gooise doodwegen uit alle richtingen.
Hoewel aanvankelijk een boerendorp (met de weefindustrie als belangrijk bron van inkomsten), veranderde Laren met zijn dorpsboerderijen, engen en meenten na de komst van de tramlijn in 1892 naar Hilversum en Amsterdam in een kunstenaars- en forensendorp.
In Laren ontwikkelde Piet Mondriaan zijn ideeën over de Nieuwe Beelding en hij schilderde er zijn eerste abstracte werken. Door zijn contact met de kunstenaars Theo van Doesburg en Bart van der Leck ontstond in 1917 het tijdschrift De Stijl. Over Laren als kunstenaarskolonie schreef Lien Heyting in 1994 het standaardwerk De wereld in een dorp: schilders, schrijvers en wereldverbeteraars in Laren en Blaricum, 1880-1920. Uitvoerig gaat ze in op de anarchisten, theosofen en kunstenaars die zich in Laren verzamelden.
Sinds de late jaren 80 is Laren vooral een forensendorp geworden voor de nouveau riche. In de dorpskern bevinden zich nu geen functionerende boerderijen meer.
Op 18 september 1907 wordt de Mauvepomp bij de Coeswaerde onthuld ter nagedachtenis aan Anton Mauve. Hij heeft in villa 'Ariëtta' gewoond. Deze villa staat schuin tegenover het Singermuseum, aan de Naarderstraat.
Op 4 mei 1950, om 4 uur werd het oorlogsmonument onthuld en werd de eerste dodenherdenking gehouden. Dit monument staat eveneens bij de vijver de Coeswaerde.
Bij de Coeswaerde staat een stenen bank: de Van Wulfenbank. Het was een gedenkteken ter nagedachtenis aan schoolmeester Van Wulfen. Hij was een meester met een eigen leesmethode. De school van meester Van Wulfen stond links naast het café 'Het Bonte Paard'.
Bij de Rabobank op de Burgemeester van Nispenstraat staat een beeld van de "Klepperman van Elleven".
Op de Naarderstraat staat een beeld van "De Schaapherder", op het grasveld naast de Hervormde Kerk.
Bij de ingang van het Singermuseum staat het monument "de Zwanen".
De dorpskern van Laren is een beschermd dorpsgezicht met de naam "Brink en omgeving"[2]. Daarnaast telt Laren tientallen rijks-, gemeentelijke en oorlogsmonumenten, zie:
Laren heeft tot de jaren 80 een katholiek stempel behouden als katholieke enclave in het Gooi, met de jaarlijkse Sint-Jansprocessie op de feestdag van de heilige, 24 juni, de enige processie ten noorden van de grote rivieren die na de Reformatie nog in het openbaar gehouden mocht worden.
In de eerste week van juli vindt de grootste kermis van het Gooi en omstreken plaats: de Larense kermis.
Sinds de jaren zeventig is er ook een jaarlijkse carnavalsoptocht.
Weekmarkt iedere vrijdag op Plein 1945, in het centrum van het dorp. Markt van 11.30 tot 17.00 uur.
Hemelvaarttoernooi - ieder jaar is op Hemelvaartsdag een recreatief volleybal grastoernooi op de velden van SV Laren '99 georganiseerd door volleybalvereniging The Smashers.
Wandelvierdaagse het Gooi - ieder jaar wordt in de 3e week van juni de wandelvierdaagse het Gooi georganiseerd vanuit Laren. Startpunt is het sportcomplex van SV Laren '99. Er wordt in een klaverblad rond Laren gelopen.
Sinds 2011 wordt een jaarlijks Oktoberfest georganiseerd op Plein 1945
In Laren is o.a. een hockeyclub, SV Laren '99 (een voetbal- en tennisvereniging), een gymnastiekvereniging, een volleybalvereniging, een manege, verschillende fitnesscentra, een schaakclub, een bridgeclub, een jeu-de-boulesclub en een tafeltennisvereniging. Ook is er het Sportcomplex Laarder Eng en Sportcentrum De Biezem.[3]
Zetelverdeling gemeenteraad
De gemeenteraad van Laren bestaat uit 15 zetels. Hieronder staat de samenstelling van de gemeenteraad sinds 1998:
De griffier is de eerste adviseur van de gemeenteraad. Zij adviseert de burgemeester, raadsleden en de leden van het presidium (zijn fractievoorzitters van de gemeenteraad) zowel inhoudelijk als procedureel. De griffier zit in de raadzaal naast de voorzitter en ondersteunt hem in zijn taak als voorzitter van de vergadering.)[4]
Laren is een van de drie BEL gemeenten. De BEL Combinatie is een samenwerkingsverband tussen de gemeenten Blaricum, Eemnes en Laren. In deze constructie blijven de drie gemeenten zelfstandig en maken alle drie gebruik van één grote ambtelijke organisatie, de BEL Combinatie.
Waarnemend gemeentesecretaris Andreas de Graaf. De gemeentesecretaris is de eerste adviseur van het college van burgemeester en wethouders. Hij representeert de gemeente in uiteenlopende regionale en landelijke platforms. Als hoogste ambtenaar is de gemeentesecretaris verantwoordelijk voor de verbinding tussen de ambtelijke werkorganisatie (BEL Combinatie) en het bestuur van Laren.)[8]
De gemeente Laren had in de periode 2003 tot 2007 het laagste geboorteoverschot van Nederland (hoogste denataliteit): -11,3 ‰.
Op zondag 13 november 2011 werd er rond 23.30 uur de houthandel van Dijk in brand gemeld. De houthandel bestond sinds 1875 en was Gooisch erfgoed. Doordat de bibliotheek naast de oude houthandel stond brandde deze ook af. Daardoor ging er een stuk literaire Larense geschiedenis ter ziele.
.png)
Noord-Holland
Zie Gooische Stoomtram voor het hoofdartikel over dit onderwerp.
