Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan ke-10 From Wikipedia, the free encyclopedia
Tuanku Ja'afar ibni Tuanku Abdul Rahman (Jawi: توانكو جعفر ابن المرحوم توانكو عبدالرحمن; 19 Julai 1922 – 27 Disember 2008) merupakan Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan ke-10 dan Yang di-Pertuan Agong Malaysia yang ke-10. Baginda telah diputerakan pada 19 Julai 1922, Klang, Selangor dan dibesarkan di Seri Menanti, Negeri Sembilan. Baginda merupakan putera kedua bagi Yang di-Pertuan Agong yang pertama.
| Tuanku Ja'afar توانكو جعفر | |
|---|---|
 | |
| Yang di-Pertuan Agong Malaysia ke-10 | |
| Pemerintahan | 26 April 1994 – 25 April 1999 |
| Pertabalan | 22 September 1994 |
| Didahului oleh | Sultan Azlan Muhibbuddin Shah |
| Diikuti oleh | Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah |
| Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan | |
| Pemerintahan | 18 April 1967 – 27 Disember 2008 |
| Pertabalan | 8 April 1968 |
| Didahului oleh | Tuanku Munawir |
| Diikuti oleh | Tuanku Muhriz |
| Tunku Muda Serting | |
| Tempoh | 1937 – 1967 |
| Didahului oleh | Tuanku Munawir |
| Timbalan Yang di-Pertuan Agong ke-7 | |
| Tempoh | 26 April 1979 – 25 April 1984 |
| Didahului oleh | Sultan Haji Ahmad Shah Al-Musta’in Billah |
| Diikuti oleh | Sultan Azlan Muhibbuddin Shah |
| Timbalan Yang di-Pertuan Agong ke-9 | |
| Tempoh | 26 April 1989 – 25 April 1994 |
| Didahului oleh | Sultan Azlan Muhibbuddin Shah |
| Diikuti oleh | Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah |
| Canselor ke-2 Universiti Kebangsaan Malaysia | |
| Tempoh | 16 April 1976 - 2008 |
| Didahului oleh | Tun Razak |
| Diikuti oleh | Tuanku Muhriz |
| Keputeraan | Tuanku Ja'afar ibni Tuanku Abdul Rahman 19 Julai 1922 Klang, Selangor |
| Kemangkatan | 27 Disember 2008 (umur 86) Hospital Tuanku Ja'afar, Seremban, Negeri Sembilan |
| Pemakaman | 29 Disember 2008 Makam Diraja Seri Menanti, Seri Menanti, Negeri Sembilan |
| Pasangan | Tunku Ampuan Najihah (k. 1942–2008) |
| Anakanda | |
| Ayahanda | Tuanku Abdul Rahman |
| Bonda | Che Engku Maimunah |
Tuanku Ja’afar menerima pendidikan awal di Sekolah Melayu Seri Menanti, Kuala Pilah, Negeri Sembilan dari tahun 1928 hingga 1933. Baginda kemudiannya melanjutkan pelajaran menengah di Kolej Melayu Kuala Kangsar atau The Malay College di Negeri Perak. Baginda menampilkan pelbagai kecemerlangan dalam bidang akademik, kepimpinan dan sukan sehingga dilantik sebagai Headboy dan Kapten bagi Sukan Bola Sepak, Hoki, Kriket, Tenis dan Skuasy.
Selepas menamatkan pelajaran di Kolej Melayu Kuala Kangsar, baginda melanjutkan pelajaran di Raffles College, Singapura. Walau bagaimanapun, pembelajaran baginda terganggu akibat tercetusnya Perang Dunia II dan terpaksa pulang ke Tanah Melayu. Ketika zaman pendudukan tentera Jepun, baginda berkhidmat dalam Perkhidmatan Pentadbiran Melayu sebagai Penolong Pegawai Cukai di Rembau, Negeri Sembilan.
Baginda kemudiannya melanjutkan pelajaran ke University of Nottingham, United Kingdom untuk meneruskan pembelajaran dalam bidang undang-undang. Selepas menerima ijazah pertama baginda memasuki Balliol College, di Universiti Oxford bagi Sarjana dalam bidang ekonomi. Baginda turut mengambil kursus Sains Politik dan Bahasa Perancis di London School of Economics and Political Science (LSE).
Baginda kemudiannya pulang ke Tanah Melayu pada tahun 1952 dan berkhidmat dalam Perkhidmatan Awam Melayu sebagai Penolong Setiausaha Kerajaan Negeri Perak, Penolong Pegawai Daerah di Parit, Perak dan kemudiannya sebagai Pegawai Daerah Tampin di Negeri Sembilan.
Kerjaya diplomatik baginda bermula pada 1957 apabila baginda mengambil kursus khas bagi perkhidmatan diplomatik di London selama setahun. Tugasan pertama baginda adalah sebagai Kuasa Usaha di Washington, D.C., Amerika Syarikat diikuti sebagai Setiausaha Pertama dengan Misi Kekal ke Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu di New York, Konsul dan Timbalan Pesuruhjaya Tinggi Persekutuan Tanah Melayu di London.
Baginda kemudian dilantik sebagai Duta Malaysia ke Mesir dan kemudian sebagai Pesuruhjaya Tinggi ke Nigeria and Ghana. Baginda telah dilantik untuk berkhidmat sebagai Duta Malaysia ke Jepun tetapi dipanggil pulang oleh Kerajaan Negeri Sembilan berikutan kemangkatan kekanda baginda, K.D.Y.M.M. Tuanku Munawir, Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan ke-9 pada April 1967.
Negeri Sembilan adalah satu-satunya negeri di Malaysia yang mengamalkan sistem pelantikan Raja secara demokrasi sejak turun-temurun. Bagi memilih pengganti Tuanku Munawir yang mangkat, pemimpin kawasan-kawasan utama di Negeri Sembilan yang digelar Undang Yang Empat mengadakan perbincangan untuk memilih Yang di-Pertuan Besar seterusnya dari kalangan Putera Yang Empat Negeri Sembilan iaitu:
Pada 18 April 1967, Undang Yang Empat telah bersepakat melantik dan menabalkan Tunku Ja’afar sebagai Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan ke-10.
Baginda telah dilantik sebagai Yang di-Pertuan Agong ke-10 pada 26 April 1994 dan menamatkan tempoh penuh jawatannya selama 5 tahun pada 25 April 1999. Antara sumbangan terbesar baginda semasa tempoh tersebut adalah sokongan kuat terhadap penganjuran Sukan Komanwel yang berlangsung dengan jayanya di Kuala Lumpur pada tahun 1998.
D.Y.M.M Tuanku Ja’afar dilantik menjadi Canselor Universiti Kebangsaan Malaysia pada 16 April 1976. Beliau telah dilantik dan memegang jawatan Canselor selama 32 tahun. Baginda sangat aktif dalam pelbagai program akademik dan sukan universiti serta bekerjasama dengan warga universiti dengan baik. Semasa kepimpinan baginda, telah diadakan sebuah memorandum antara Persatuan Kriket Melayu Malaysia antara Universiti Kebangsaan Malaysia bagi menaik taraf mutu sukan kriket UKM dan mengasah bakat-bakat muda yang berkebolehan.
Selain itu, pelbagai kemajuan telah dijalankan di Kampus UKM Bangi dan HUKM Cheras untuk menaiktaraf prasarana untuk kemudahan pelajar dan pengguna.
Selama 42 tahun memerintah Negeri Sembilan, pelbagai kemajuan dapat dinikmati rakyat terutamanya dengan wawasan dan kredibiliti baginda yang berpengalaman luas dalam pendidikan dan pentadbiran. Dalam menangani hal ehwal sosio-ekonomi negeri, baginda mengarahkan perhatiannya kepada sektor industri dan perumahan awam supaya dapat meningkatkan mutu hidup rakyat. Kesannya, beberapa kawasan perumahan telah dibangunkan antaranya ialah Taman Tuanku Ja’afar yang merangkumi kawasan perindustrian dan padang golf, Taman Tuanku Ampuan Najihah di Sungai Gadut dan projek perumahan Mambau.
Baginda dianugerahkan Doktor Kehormat Undang-Undang oleh beberapa buah universiti seperti Universiti Filipina (27 Julai 1990), Universiti Nottingham (21 Julai 1995), Universiti Santiago, Chile (28 September 1995) dan Universiti Brunei Darussalam (11 September 1996).
Sebagai peminat golf, Tuanku Ja’afar merupakan pengikut setia sukan ini dan sering menyertai kejohanan golf dalam dan luar negara. Baginda turut menaik taraf padang golf dan kemudahannya terutama di Kelab Golf Antarabangsa Seremban. Tuanku Ja’afar turut menyertai Golf Pro-Amatur Terbuka Malaysia sejak kali pertama diadakan.
Tuanku Ja’afar mengahwini Tunku Najihah pada 8 Ogos 1942 di Seri Menanti, Negeri Sembilan. Pasangan diraja Negeri Sembilan ini dikurniakan tiga orang putera dan tiga orang puteri iaitu:
| Nama | Tarikh Keputeraan | Tempat Keputeraan | Tarikh Kemangkatan | Tempat Kemangkatan | Tarikh Berkahwin | Pasangan Diraja | Cucunda | Cicinda |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Tunku Naquiah | 26 Disember 1944 | Seri Menanti, Negeri Sembilan | 18 Julai 1969 | Tunku Mudzaffar bin Tunku Mustapha | Tunku Nadzimuddin | Tunku Sofia Najihah | ||
| Tunku Myra Madihah | ?bin Dato’ Iskandar Ja’afar ?binti Dato’ Iskandar Ja’afar | |||||||
| Tunku Nasaifuddin | Tiada | |||||||
| Tunku Nasruan Adil | Tiada | |||||||
| Tunku Naquiyuddin | 8 Mac 1947 | Seri Menanti, Negeri Sembilan | Tiada maklumat | Tunku Nurul Hayati binti Tunku Bahador | Tunku Muhammad Alauddin | Tunku Alayna Putri | ||
| Tunku Alia Nadira | Tiada | |||||||
| Tunku Nadia Sahiya | Tiada | |||||||
| Tunku Khairul Zaim | Tiada | |||||||
| Tunku Imran | 21 Mac 1948 | Istana Hinggap, Seremban, Negeri Sembilan | 18 Februari 1987 | Che Engku Mahirah binti Abdullah | Tunku Khairil Imran | Tiada | ||
| Tunku Tarrant | Tiada | |||||||
| Tunku Abdul Rahman Aminullah | Tiada | |||||||
| Tunku Jawahir | 27 Januari 1952 | Nottingham, England | 27 Ogos 1974 | Tengku Azlan Ibni Sultan Abu Bakar | Tengku Asra Jehan | Raden Mas Hamza bin Raden Muhammad Iman Raden Tijan Jauharah binti Raden Muhammad Iman | ||
| Tengku Aslahuddin Ja’afar | Tengku Muhammad Ayden Saladin | |||||||
| Tengku A'zran Abdul Jawaad | Tiada | |||||||
| Marina Azlan (puteri angkat) | Tiada | |||||||
| Tunku Irinah | 23 November 1957 | Bandar New York, Amerika Syarikat | 16 April 1981 | Tengku Ahmad Shah Ibni Sultan Salahuddin Abdul Aziz Shah | Tengku Alam Shah Amiruddin | Tiada | ||
| Tengku Alana Iman Shahirah | Tiada | |||||||
| Tunku Nadzaruddin | 26 Oktober 1959 | Kuala Lumpur, Malaysia | 6 November 1997 | Tunku Mimi Wahida binti Tunku Abdullah Wahman | Tunku Muhammad Hazim Shah Raden | Tiada | ||
| Tunku Muhammad Mish’al Raden | Tiada | |||||||
| Tunku Ines Najiha Raden | Tiada |
D.Y.M.M Tuanku Ja'afar mangkat pada pukul 11:45 pagi hari Sabtu, 27 Disember 2008 di Hospital Tuanku Ja'afar, Seremban pada usia 86 tahun kerana serangan angin ahmar. Dilaporkan bahawa baginda mengadu kurang sihat dan sakit kepala pada pukul 8:10 pagi. Pihak hospital tersebut telah dihubungi dan dua Pakar Perunding Kanan HTJ, Datuk Dr. Tarmizi Thayaparan dan Datuk Dr. K. Sree Raman telah bergegas ke Istana Hinggap di Seremban untuk memberikan rawatan kepada Tuanku. Jenazah baginda telah dibawa ke Istana Besar Seri Menanti untuk majlis penghormatan terakhir dan dimakamkan di Makam Diraja Seri Menanti pada 29 Disember 2008.[1]
Tempoh Perkabungan berikutan kemangkatan baginda juga dilaksanakan selama 40 hari, bermula hari kemangkatan baginda.[1]
Semua premis termasuk pejabat kerajaan dan bangunan mengibarkan bendera negeri separuh tiang dalam tempoh tersebut. Dalam tempoh berkabung itu juga, semua kakitangan kerajaan dikehendaki memakai songkok berlilit putih manakala wanita memakai lilitan putih di lengan. Semua majlis rasmi kerajaan dan aktiviti keraian juga ditangguhkan selama tujuh hari.[1]
| Gelaran hormat bagi Tuanku Ja'afar | |
| Gaya panggilan | Duli Yang Maha Mulia |
|---|---|
| Gaya pertuturan | Duli Yang Maha Mulia |
| Gaya pilihan | Tuanku |
Sebagai Yang di-Pertuan Besar Negeri Sembilan (8 April 1967 – 27 Disember 2008), baginda:[2]
Founding Grand Master and Member of the Royal Family Order of Negeri Sembilan (DKNS, 24 May 1979 – 27 Disember 2008)
Founding Grand Master of the Order of Negeri Sembilan (24 May 1979 – 27 December 2008)
Founding Grand Master of the Royal Family Order of Yam Tuan Radin Sunnah (24 Mei 1979 – 27 Disember 2008)
Founding Grand Master of the Order of Loyalty to Negeri Sembilan (24 Mei 1979 – 27 Disember 2008)
Founding Grand Master of the Grand Order of Tuanku Ja'afar (Negeri Sembilan) (18 Julai 1984 – 27 Disember 2008)
Malaysia (sebagai Yang di-Pertuan Agong Malaysia dari 26 April 1994 ke 25 April 1999) :[2]
Penerima & Grand Master of Darjah Yang Maha Utama Kerabat Diraja Malaysia (DKM, 27 Mei 1994)_-_DMN.svg){kind=small}
Grand Master of the Darjah Utama Seri Mahkota Negara (penerima lebih awal 3 April 1968)-_PMN.svg){kind=small}
Grand Master of the Darjah Yang Mulia Pangkuan Negara (lebih awal Grand Commander)
Grand Master of the Darjah Yang Mulia Setia Mahkota Malaysia
Grand Master of the Darjah Bakti
Founding Grand Master of the Darjah Yang Mulia Jasa Negara (2 Mei 1995 – 21 November 2001)
Grand Master of the Darjah-darjah Yang Amat Dihormati Setia Diraja
Johor :
Pangkat Yang Pertama Darjah Kerabat Johor Yang Amat Dihormati (DK I)
Kedah :
.svg){kind=small}
Ahli Darjah Kerabat Yang Amat Mulia Kedah (DK)
Kelantan :
Penerima Darjah Kerabat Yang Amat Dihormati atau Bintang Yunus (DK)
Pahang :
Ahli Darjah Yang Pertama Darjah Kerabat Sri Indra Mahkota Pahang Yang Amat Dihormati (DK I)
Perak :
.svg){kind=small}
Penerima Darjah Kerabat Yang Amat Dihormati (D.K.) – kini : 
Perlis :
Penerima Darjah Kerabat Perlis Baginda Tuanku Syed Putra Jamalullail Yang Amat Dihormati (DK)
Selangor :
Darjah Pertama Darjah Kerabat Selangor Yang Amat Dihormati (DK I)
Terengganu :
Ahli Darjah Pertama Darjah Kebesaran Kerabat Terengganu Yang Amat Mulia (DK I)
Baginda menerima banyak anugerah asing ketika tahun khidmat diraja baginda. Antaranya:[2]
Brazil : Grand Cross with Collar of the Order of the Southern Cross (18 December 1995)
Brunei :
Chile : Grand Collar of the Order of Merit (Chile) (27 September 1995)
Djibouti : Grand Star of Djibouti
Filipina : Grand Collar of the Order of Sikatuna, Rank of Raja (21 Jun 1995)
Finland : Grand Cross with Collar of the Order of the White Rose of Finland (25 Januari 1995)
Jerman : Special Order of the Grand Cross of the Bundesverdienstkreuz – 1996
Kemboja : Grand Collar of the Order of Independence of Cambodia
Korea Selatan : Grand Order of Mugunghwa
Peru : Grand Cross with Diamonds the Order of the Sun of Peru
Sepanyol : Grand Cross with Collar of the Order of Civil Merit (24 Mac 1995)[3]
Sweden : Knight with Collar of the Order of the Seraphim (22 Februari 1996)
Uruguay : Grand Cross of the Order of Merit of Uruguay (3.7.1996)
United Kingdom : Knight Grand Cross of the Order of the Bath (GCB) – 1998Baginda D.Y.M.M Tuanku Ja’afar merupakan seorang raja yang dikenali dan dihormati oleh rakyat jelata Negeri Sembilan dan di Malaysia seluruhnya. Antara berikut merupakan pengabdian nama baginda :-
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
