Letupan gigi tak bersuara

Letupan gigi tak bersuara ialah sejenis bunyi konsonan yang terdapat dalam kebanyakan bahasa lisan, dilambangkan oleh aksara t̪ dalam Abjad Fonetik Antarabangsa (IPA) dan t_d dalam X-SAMPA.

IPA – nombor	103 + 408
IPA – teks	t̪
IPA – imej
Entiti	t̪
X-SAMPA	t_d
Kirshenbaum	t[
Fail audio "nosound.ogg" tidak ditemui

Ciri-ciri

Ciri-ciri letupan gigi tak bersuara:

• Cara artikulasinya adalah letupan atau hentian, iaitu dihasilkan dengan menghalang aliran udara dalam saluran vokal.
• Daerah artikulasinya adalah gigi, iaitu disebut dengan lidah menyentuh gigi atas atau bawah, atau kedua-duanya sekali.
• Jenis pembunyiannya adalah tak bersuara, iaitu dihasilkan tanpa menggetarkan pita vokal.
• Ini ialah satu konsonan lisan, iaitu udara dibenarkan keluar melalui mulut.
• Ini ialah satu konsonan tengah, iaitu dihasilkan dengan membenarkan arus udara mengalir melalui tengah lidah dan bukan sisinya.
• Mekanisme arus udaranya adalah egresif pulmonik, iaitu disebut dengan menolak udara keluar dari paru-paru melalui saluran vokal, dan bukannya dari glotis atau mulut.

Penggunaan

Bahasa		Perkataan	IPA	Erti	Catatan
Aleut[1]		[[[Abjad Rumi|tiistax̂]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[t̪iːstaχ]	'doh'
Arab	Baku[2]	كتبcode: ar is deprecated	[ˈkat̪abɐ]	'dia telah menulis'	Rujuk fonologi bahasa Arab
Catalonia[3]		[[[Catalan orthography|quatre]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[ˈkwat̪ɾə]	'empat'	Rujuk fonologi bahasa Catalonia
Cina	Hakka[4]	[[[Chinese Characters|?]]] Error: {{Lang}}: teg bahasa tidak diiktiraf: zh-hak-Hani (bantuan)/[[[Perumian Guangdong|?]]] Error: {{Lang}}: teg bahasa tidak diiktiraf: zh-hak-Latn (bantuan)	[t̪ʰa˧]	'dia'	Dibezakan dengan bentuk tak berhembus.
Dinka[5]		mɛth	[mɛ̀t̪]	'anak'	Dibezakan dengan letupan gusi /t/
Finland		[[[Finnish alphabet|tutti]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[t̪ut̪ːi]	'puting'	Rujuk fonologi bahasa Finland
Hindi[6]		[[[Devanāgarī|तीन]]] Error: {{Lang}}: aksara: deva tidak disokong untuk kod: hi (bantuan)	[t̪iːn]	'tiga'	Rujuk fonologi bahasa Hindi-Urdu
Indonesia[7]		[[[Abjad Rumi|tabir]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[t̪abir]	'tabir'
Inggeris	India	[[[Ortografi bahasa Inggeris|thin]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[t̪ʰɪn]	'kurus'	Berpadan dengan /θ/ dalam loghat-loghat lain. Rujuk fonologi bahasa Inggeris
	Ireland[8]
Itali[9]		[[[Abjad Itali|tale]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[ˈt̪ale]	'seperti'	Rujuk fonologi bahasa Itali
Nunggubuyu[10]		[t̪aɾaɡ]		'misai (kucing)'
Pazeh[11]		[mut̪apɛt̪aˈpɛh]		'masih bertepuk tangan'
Poland[12]		[[[Ortografi bahasa Poland|tom]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[t̪ɔm]	'jilid'	Rujuk fonologi bahasa Poland
Portugis[13]		[[[Ortografi bahasa Portugis|montanha]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[mõˈt̪aɲɐ]	'gunung'	Rujuk fonologi bahasa Portugis
Rusia[14]		толстыйcode: ru is deprecated	[ˈt̪olst̪ɨj]	'gemuk'	Rujuk fonologi bahasa Rusia
Sepanyol[15]		[[[Ortografi bahasa Sepanyol|tango]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[ˈt̪ãŋɡo̞]	'tango'	Rujuk Fonologi bahasa Sepanyol
Turki		[[[Abjad Turki|at]]] Error: {{Lang}}: teks mempunyai penanda italik (bantuan)	[ät̪]	'kuda'	Rujuk fonologi bahasa Turki
Yunani		Ματθαίοςcode: el is deprecated	[mat̪ˈθe̞o̞s̠]	'Matthew'	Rujuk fonologi bahasa Yunani
Zapotec	Tilquiapan[16]	tant	[t̪ant̪]	'begitu banyak'

Rujukan

1. Ladefoged (2005:165)
2. Watson (2002:14)
3. Carbonell & Llisterri (1992:53)
4. Lee & Zee (2009:109)
5. Remijsen & Manyong (2009:115, 121)
6. Ladefoged (2005:141)
7. Soderberg & Olson (2008:210)
8. Roca & Wyn (1999:24)
9. Rogers & d'Arcangeli (2004:117)
10. Ladefoged (2005:158)
11. Blust (1999:330)
12. Jassem (2003:103)
13. Cruz-Ferreira (1995:91)
14. Jones & Ward (1969:99)
15. Martínez-Celdrán, Fernández-Planas & Carrera-Sabaté (2003:255)
16. Merrill (2008:108)

Bibliografi

• Blust, Robert (1999), "Notes on Pazeh Phonology and Morphology", Oceanic Linguistics, 38(2): 321–365
• Carbonell, Joan F.; Llisterri, Joaquim (1992), "Catalan", Journal of the International Phonetic Association, 22 (1–2): 53–56
• Cruz-Ferreira, Madalena (1995), "European Portuguese", Journal of the International Phonetic Association, 25 (2): 90–94
• Jassem, Wiktor (2003), "Polish", Journal of the International Phonetic Association, 33 (1): 103–107
• Jones, Daniel; Dennis, Ward (1969). The Phonetics of Russian. Cambridge University Press.
• Ladefoged, Peter (2005). Vowels and Consonants (ed. Second). Blackwell. Text "authorlink-Peter Ladefoged" ignored (bantuan)
• Lee, Wai-Sum; Zee, Eric (2009), "Hakka Chinese", Journal of the International Phonetic Association, 39 (107–111)
• Martínez-Celdrán, Eugenio; Fernández-Planas, Ana Ma.; Carrera-Sabaté, Josefina (2003), "Castilian Spanish", Journal of the International Phonetic Association, 33 (2): 255–259
• Merrill, Elizabeth (2008), "Tilquipan Zapotec", Journal of the International Phonetic Association, 38 (1): 107–114
• Remijsen, Bert; Manyang, Caguor Adong (2009), "Luanyjang Dinka", Journal of the International Phonetic Association, 39 (1): 113–124
• Roca, Iggy; Johnson, Wyn (1999), A Course in Phonology, Blackwell Publishing
• Rogers, Derek; d'Arcangeli, Luciana (2004), "Italian", Journal of the International Phonetic Association, 34 (1): 117–121
• Soderberg, Craig D.; Olson, Kenneth S. (2008), "Indonesian", Journal of the International Phonetic Association, 38 (2): 209–213
• Watson, Janet (2002). The Phonology and Morphology of Arabic. Oxford University Press.