Daerah Lawas

Daerah Lawas merupakan sebuah daerah yang terletak di timur wilayah Sarawak, Malaysia. Daerah ini terletak di bawah pentadbiran Bahagian Limbang. Pusat pentadbiran bagi daerah ini ialah Pekan Lawas.

Lawas لاوس
Daerah
Pekan Lawas
Lokasi Daerah Lawas di Sarawak (hijau muda)
Negara	Malaysia
Negeri	Sarawak
Bahagian	Limbang
Pusat pentadbiran	Pekan Lawas
PBT	Majlis Daerah Lawas
Pentadbiran
• Pegawai daerah	Ladin Atok
Keluasan
• Jumlah	3,811 km2 (1,471 batu persegi)
Penduduk  (2020)
• Jumlah	36,604
• Kepadatan	9.6/km2 (25/batu persegi)
Poskod	89xxxx, 98xxx
Laman sesawang	lawasdc.sarawak.gov.my

Daerah ini dianggarkan mempunyai keluasan sebanyak 3,811 kilometer persegi dan jumlah penduduk seramai 36,604 orang pada tahun 2020. Majoriti penduduk di daerah ini merupakan Bumiputera Sarawak, dengan majoritinya beretnik Lun Bawang, Kedayan, Murut dan Melayu.

Sejarah

Pada asalnya, Lawas merupakan sebahagian daripada Brunei sebelum dipajakkan kepada Syarikat Borneo Utara British. Pada 5 Januari 1905, kawasan Sungai Lawas telah diserahkan Syarikat Borneo Utara British kepada Sarawak, dengan persetujuan daripada kerajaan British.^[1] Kawasan Sungai Trusan pula telah berada di bawah pemerintahan Sarawak lebih awal, iaitu sejak 3 Januari 1885, dan diletakkan di bawah Bahagian Keempat bersama Kidurong dan Baram. Kawasan Sungai Lawas ini kemudiannya telah digabungkan dengan kawasan Sungai Trusan dan membentuk daerah baharu iaitu Lawas. Daerah ini juga kemudiannya telah dimasukkan ke dalam Bahagian Kelima bersama daerah Limbang.^[2]

Pentadbiran

Daerah Lawas terletak di bawah pentadbiran Pejabat Daerah Lawas yang merupakan sebahagian daripada pentadbiran Bahagian Limbang. Pihak berkuasa tempatan yang mentadbir daerah ini pula ialah Majlis Daerah Lawas. Terdapat dua daerah kecil yang berada di bawah pentadbiran daerah Lawas, iaitu Sundar dan Trusan.

Politik

Daerah Lawas diletakkan di bawah dua kawasan Dewan Undangan Negeri (DUN) iaitu Ba'kelalan (N81) dan Bukit Sari (N82) yang terletak di bawah kawasan Parlimen Lawas (P222).

Geografi

Daerah Lawas terletak di hujung timur negeri Sarawak, juga di timur bahagian Limbang. Daerah Lawas bersempadan dengan hanya satu daerah di Sarawak, iaitu Limbang di bahagian barat daya. Daerah ini juga bersempadan antarabangsa dengan daerah Temburong, negara Brunei di barat dan Kalimantan Utara, Indonesia di selatan. Daerah ini juga merupakan satu-satunya daerah di Sarawak yang bersempadan dengan negeri Sabah, iaitu daerah Sipitang di bahagian timur.

Daerah Lawas mempunyai keluasan kira-kira 3,811 kilometer persegi dan mempunyai titik tertinggi mencecah 2,228 meter. Daerah Lawas boleh dibahagikan kepada dua bahagian dengan bentuk muka bumi berbeza, iaitu kawasan rata dan berketinggian rendah di bahagian utara daerah. Bahagian tengah dan selatan daerah pula merupakan kawasan berbukit dan tanah tinggi dengan Banjaran Tama Abu membentang di selatan daerah. Penempatan penduduk kebanyakannya tertumpu di bahagian utara daerah.

Antara sungai utama yang mengalir di daerah ini termasuklah Sungai Lawas dan Sungai Trusan. Daerah ini juga menempatkan muara bagi beberapa batang sungai di daerah ini.

Demografi

Sejarah kependudukan

Tahun	Pend.	±%
1970	16,979	—
1980	19,777	+16.5%
1991	29,276	+48.0%
2000	32,726	+11.8%
2010	37,212	+13.7%
2020	36,604	−1.6%
Sumber: [3]

Kumpulan etnik warganegara (2020)
Etnik			Peratusan
Bumiputera lain			49.3%
Melayu			39.7%
Cina			6.9%
Iban			3.0%
Melanau			0.6%
Lain-lain			0.5%

Berdasarkan bancian Malaysia 2020, jumlah penduduk di daerah Lawas ialah seramai 36,604 orang dengan kepadatan penduduk 10 orang perkilometer persegi yang dikategorikan sebagai taburan penduduk jarang. Bancian ini juga merekodkan sejumlah 8,632 isi rumah dengan 9,902 tempat kediaman. Majoriti penduduk di daerah Lawas merupakan Bumiputera Sarawak, dengan kebanyakan antara mereka beretnik Lun Bawang, Murut, Kedayan dan Melayu. Penduduk berbangsa Cina membentuk kumpulan kedua terbesar di daerah ini. Penduduk bukan warganegara terdiri daripada 1,814 orang.^[4][5] Masyarakat Melayu dan bangsa lain kebanyakannya tertumpu di bahagian utara daerah, yang merupakan kawasan penempatan utama dan pekan. Masyarakat beretnik Lun Bawang, Murut dan Kedayan pula lebih tertumpu di bahagian selatan daerah yang merupakan kawasan pedalaman.

Bilangan penduduk mengikut bangsa pada tahun 2020.^[4]

Status	Bangsa		Jumlah
Warganegara	Bumiputera	Lain-lain	17,021
		Melayu	13,814
		Iban	1,040
		Melanau	210
		Bidayuh	143
	Cina		2,385
	India		24
	Lain-lain		153
Bukan warganegara	-		1,814
Jumlah			36,604

Agama

Agama di Lawas - Banci 2020
Agama			Peratusan
Islam			54.0%
Kristian			42.0%
Buddha			3.8%
Lain-lain			0.1%
Tidak beragama			0.1%

Di daerah Lawas, agama Islam merupakan agama paling ramai penganut dengan peratusan lebih 54 peratus diikuti agama Kristian sebanyak lebih 42 peratus. Penduduk beragama Buddha membentuk kelompok ketiga terbesar di daerah ini dengan peratusan sebanyak empat peratus daripada jumlah penduduk. Penduduk beragama Hindu dan lain-lain serta tidak beragama membentuk kumpulan minoriti.

Bilangan penduduk mengikut agama (2020)

Agama	Jumlah
Islam	19,773
Kristian	15,389
Buddha	1,379
Hindu	21
Lain-lain	24
Tidak beragama	18
Jumlah	36,604

Kemudahan

Menurut statistik Jabatan Perangkaan Malaysia pada tahun 2020, daerah Lawas mempunyai 35 buah sekolah, iaitu 31 sekolah rendah dan empat sekolah menengah. Seramai 519 orang guru berkhidmat di sekolah rendah manakala 222 orang guru pula berkhidmat di sekolah menengah di daerah ini. Terdapat seramai 4,267 murid sekolah rendah dan 2,729 murid sekolah menengah di daerah ini.^[6]

Dalam sektor kesihatan, terdapat satu hospital kerajaan di daerah ini iaitu Hospital Lawas yang dilengkapi dengan 46 katil. Daerah ini juga mempunyai sembilan klinik kesihatan. Daerah Lawas juga mempunyai enam balai dan pondok polis serta satu balai bomba.

Rujukan

1. "Latarbelakang - Laman Web Rasmi Majlis Daerah Lawas". lawasdc.sarawak.gov.my. Dicapai pada 2024-11-13.
2. "Info Daerah Lawas - Portal Rasmi Pentadbiran Bahagian Limbang". limbang.sarawak.gov.my. Dicapai pada 2024-11-13.
3. "Key Findings of Population and Housing Census of Malaysia 2020" (pdf) (dalam bahasa Bahasa Melayu dan Inggeris). Jabatan Perangkaan Malaysia. ISBN 978-967-2000-85-3.
4. "MyCendash-Banci Penduduk dan Perumahan Malaysia 2020". dosm.gov.my. Jabatan Perangkaan Malaysia. Dicapai pada 2023-12-16.
5. "Indikator Utama Banci Penduduk dan Perumahan Malaysia 2020 Pihak Berkuasa Tempatan" (pdf) (dalam bahasa Bahasa Melayu dan Inggeris). Jabatan Perangkaan Malaysia. ISBN 978-967-253-697-0. Diarkibkan (PDF) daripada yang asal pada 2023-07-24. Dicapai pada 2023-07-24.
6. "Penemuan Utama Banci Penduduk dan Perumahan Malaysia 2020 Daerah Pentadbiran Lawas". eStatistik. Jabatan Perangkaan Malaysia. 29 Mei 2022. Dicapai pada 13 November 2024.

Pautan luar

• Laman web rasmi Majlis Daerah Lawas
• Laman Pejabat Daerah Lawas di laman web rasmi Pentadbiran Bahagian Limbang