Buddhisme di Malaysia

Buddhisme ialah agama kedua terbesar di Malaysia, selepas Islam, dengan 19.2% penduduk Malaysia menjadi Buddha walaupun beberapa anggaran meletakkan angka itu sehingga 21.6% apabila digabungkan dengan agama-agama Cina. Buddhisme di Malaysia terutamanya diamalkan oleh kaum etnik Cina Malaysia, tetapi terdapat juga Siam Malaysia, Sri Lanka Malaysia dan Burma Malaysia di Malaysia yang mengamalkan Buddhisme seperti Ananda Krishnan dan K. Sri Dhammananda dan penduduk India yang cukup besar.

Buddha Malaysia

K. Sri Dhammananda Ananda Krishnan Michelle Yeoh Koh Tsu Koon Ong Tee Keat Sujiva Tan Cheng Lock Yap Ah Loy
Jumlah penduduk
5,620,483 (2010)
Kawasan ramai penduduk
Pulau Pinang · Selangor · Kuala Lumpur · Johor
Bahasa
Mandarin · Inggeris · Thai · Sinhala · India · Melayu
Agama
Majoriti Mahayana Buddhism (Cina) · Theravada Buddhisme (Sri Lanka dan Thai)  · Sukhavana
Kumpulan etnik berkaitan
Hindu Malaysia

Sejarah

Patung Buddha berdiri yang dibuat dari tembaga, ditemui di lombong timah di Pengkalan Pegoh, Ipoh, Perak pada tahun 1931.

Buddhisme diperkenalkan oleh kaum India ke Kepulauan Melayu. Sumber-sumber bertulis Cina menunjukkan bahawa kira-kira 30 negeri kecil Indiais meningkat dan jatuh di Semenanjung Tanah Melayu. Buddhisme bermula apabila pedagang dan imam India mengembara laluan maritim dan membawa bersama mereka konsep agama India, kerajaan, dan seni. Selama berabad-abad orang-orang di rantau ini, terutamanya mahkamah diraja, mensintesis idea-idea India dan pribumi termasuk Hindu dan Buddha Mahayana dan yang membentuk corak politik dan budaya mereka.^[1] Bagaimanapun, Kerajaan Kedah Melayu mengecam agama India selepas raja Chola dari Tamil Nadu menyerang mereka pada awal abad ke-11. Raja Kedah, Phra Ong Mahawangsa, adalah penguasa Melayu pertama yang mengecam agama India tradisional; dia masuk Islam, dan pada abad ke-15, semasa zaman kesultanan Kesultanan Melaka, majoriti orang Melayu memeluk agama Islam.

Kuil Buddha Maha Vihara d9 Brickfields, Kuala Lumpur.

Status

Che Sui Khor Pagoda di Kota Kinabalu.

Kuil Buddha Sri Lanka (dari Lorong Timur), Sentul, Kuala Lumpur

Menurut perlembagaan Malaysia, majoriti kumpulan etnik, orang Melayu, didefinisikan secara sah sebagai Muslim. Mereka terdiri daripada 60% penduduk, dengan selebihnya kebanyakannya terdiri daripada orang Cina, yang umumnya Buddha atau Kristian, dan kurang India, yang umumnya Hindu. Terdapat juga bilangan penduduk pribumi dan pendatang yang lebih kecil; antara mereka adalah rakyat Malaysia dari Sinhala, Thai, dan Eurasia. Hampir semua umat Buddha di Malaysia tinggal di kawasan bandar, kerana mereka kebanyakannya terlibat dalam perniagaan atau bekerja dalam pelbagai kerjaya.

Baru-baru ini, beberapa pemimpin Buddha Malaysia telah bertindak balas terhadap penurunan dalam penyertaan keagamaan oleh anak-anak keluarga Buddha, telah berusaha untuk merumuskan mesej mereka untuk menangani kehidupan moden secara langsung. Kumpulan yang terlibat dalam usaha pendidikan ini termasuk Persatuan Mubaligh Buddha. Pemimpin Pertubuhan Mubaligh berpendapat bahawa, walaupun ramai pemuda berpendidikan mencari pendekatan intelektual pada agama Buddha, satu sama banyak orang lebih suka mendekati agama melalui tradisi upacara dan simbolisme. Sebagai tindak balas terhadap keperluan ini, amalan keagamaan dijalankan, tetapi dengan cara yang mudah dan bermaruah, menghapus apa yang boleh dilihat sebagai tahyul. Usaha dibuat untuk menjelaskan mengapa sutra dicampur, lampu menyala, bunga yang ditawarkan, dan sebagainya.

Sebagai agama tanpa pemimpin tertinggi untuk mengarahkan pembangunannya, Buddhisme diamalkan dalam pelbagai bentuk, yang, walaupun jarang dalam konflik terbuka, kadang-kadang boleh menyebabkan kekeliruan di kalangan umat Buddha. Di Malaysia, beberapa gerakan ekumenikal telah dibuat untuk menyelaraskan aktiviti-aktiviti pelbagai jenis Buddha. Salah satu contoh ialah pembentukan Jawatankuasa Sambutan Wesak Bersama kuil-kuil di Kuala Lumpur dan Selangor, yang menyelaraskan perayaan Wesak, cuti perayaan kelahiran Buddha. Satu inisiatif juga telah mula membentuk Majlis Buddha Malaysia, yang mewakili pelbagai aliran agama Buddha di negara ini untuk memperluaskan kerja pembangunan Buddhisme, terutamanya dalam memberikan kaitan kontemporari dengan amalan agama, serta untuk menggalakkan perpaduan antara Buddha pada umumnya.

Pada tahun 2013, sebuah video dari sekumpulan pengamal Buddha dari Singapura mengadakan upacara keagamaan di surau telah menjadi tular di Facebook. Polis Malaysia telah menangkap pemilik peranginan selepas membenarkan 13 penganut Buddha untuk menggunakan surau untuk meditasi mereka di Kota Tinggi, Johor.^[2] Insiden tersebut telah menjadi kejutan kepada umat Islam di Malaysia. Ia juga menjadi topik hangat dalam media sosial. Berikutan pada 28 Ogos 2013, bilik sembahyang kontroversi itu dirobohkan oleh pengurusan peranginan dalam masa 21 hari dari tarikh penerimaan notis selepas protes banyak oleh penduduk Kota Tinggi.^[3][4] Pada masa itu, Syed Ahmad Salim, pemilik resort menjelaskan bahawa dia telah membenarkan kumpulan Buddha untuk menggunakan surau untuk sesi meditasi kerana dia tidak menyedari bahawa ia adalah satu kesalahan.^[5]

Pengagihan agama Buddha

Menurut Banci 2010, 5,620,483 orang atau 19.8% penduduk mengenal pasti diri mereka sebagai Buddha. Kebanyakan orang-orang Cina mengikuti gabungan agama Buddha, Taoisme, Konfusianisme dan penyembahan nenek moyang tetapi, apabila ditekan untuk menentukan agama mereka, akan mengenal pasti diri mereka sebagai Buddha. Akibatnya, 83.6% daripada semua orang Cina Cina mengenali diri sebagai Buddha. Maklumat yang dikumpulkan dalam banci berdasarkan jawapan responden dan tidak merujuk kepada mana-mana dokumen rasmi.

Mengikut jantina dan kumpulan etnik

Jantina	Jumlah Penduduk Buddha (Banci 2010)	Rakyat Buddha Malaysia					Rakyat Bukan Buddha Malaysia
		Buddha Bumiputera		Bukan Buddha Bumiputera
		Buddha Melayu	Buddha Bumiputera Lain	Buddha Cina	Buddha India	Buddha Lain
Seluruh negara	5,620,483	0	33,663	5,341,687	32,441	51,274	161,418
Buddha Lelaki	2,903,709	0	16,611	2,759,151	16,888	25,429	91,630
Buddha Perempuan	2,716,774	0	17,052	2,588,536	15,553	25,845	69,788

Mengikut negeri

Negeri	Jumlah Penduduk Buddha (Banci 2010)	% Penduduk Negeri
Johor	989,316	29.5%
Kedah	275,632	14.2%
Kelantan	57,792	3.8%
Melaka	198,669	24.2%
Negeri Sembilan	216,325	21.2%
Pahang	215,815	14.4%
Pulau Pinang	556,293	35.6%
Perak	597,870	25.4%
Perlis	22,980	9.9%
Selangor	1,330,989	24.4%
Terengganu	25,653	2.5%
Sarawak	332,883	13.5%
Sabah	194,428	6.1%
W.P. Kuala Lumpur	597,770	35.7%
W.P. Labuan	7,795	9.0%
W.P. Putrajaya	273	0.4%

Lihat juga

• Lembah Bujang
• Hinduisme di Malaysia
• Sikhisme di Malaysia
• Senarai kuil Buddha di Malaysia