From Wikipedia, the free encyclopedia
२०१२ उन्हाळी ऑलिंपिक (इंग्लिश: Games of the XXX Olympiad) ही उन्हाळी ऑलिंपिक स्पर्धेची ३०वी आवृत्ती युनायटेड किंग्डम देशामधील लंडन शहरात जुलै २७ ते ऑगस्ट १२ दरम्यान खेळवण्यात येईल. ऑलिंपिक स्पर्धेचे यजमानपद तिसऱ्यांदा भुषवण्याचा मान मिळणारे लंडन हे जगातील पहिलेच शहर आहे. ह्यापूर्वी १९०८ व १९४८ सालांमधील स्पर्धा लंडनमध्ये खेळवण्यात आल्या होत्या.
२०१२ उन्हाळी ऑलिंपिक XXX ऑलिंपिक क्रीडा स्पर्धा | |
---|---|
यजमान शहर | लंडन युनायटेड किंग्डम
|
सहभागी देश | २०५ (अंदाजे) |
सहभागी खेळाडू | १८,५०० (अंदाजे) |
स्पर्धा | ३०२, २६ खेळात |
समारंभ | |
उद्घाटन | जुलै २७
|
सांगता | ऑगस्ट १२ |
मैदान | ऑलिंपिक मैदान
|
◄◄ २००८ २०१६ ►► |
६ जुलै २००५ रोजी सिंगापूरात झालेल्या आय.ओ.सी.च्या ११७व्या अधिवेशनात लंडनने पॅरिस, माद्रिद, मॉस्को व न्यू यॉर्क शहर ह्या इतर यजमानोत्सुक शहरांपेक्षा अधिक गूण मिळवत यजमानपदाची बाजी मारली. ह्या स्पर्धेसाठी ग्रेटर लंडनच्या पूर्व भागातील न्यूहॅम ह्या बरोमधील स्ट्रॅटफर्ड भागातील जुना व बंद पडलेला औद्योगिक प्रदेश विकसित करून तेथे २० हेक्टर क्षेत्रफळाचे ऑलिंपिक पार्क बांधण्यात आले. तसेच लंडन महानगर परिसर व युनायटेड किंग्डममधील अनेक चालू क्रीडा स्थळे ह्या स्पर्धेदरम्यान वापरली गेली.
१५ जुलै २०१३ (इच्छूक शहरांनी आपली बोली आय.ओ.सी.ला प्रस्तूत करण्याची अंतिम तारीख) पर्यंत ९ शहरांनी २०१२ उन्हाळी ऑलिंपिक स्पर्धांचे यजमानपद मिळविण्यासाठी अर्ज केले. हवाना, इस्तंबूल, लाइपझिश, लंडन, माद्रिद, मॉस्को, न्यू यॉर्क शहर, पॅरीस आणि रियो दि जानेरो ही ती शहरे होती.
२०१२ उन्हाळी ऑलिंपिक यजमानपदाचा निकाल | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
शहर | राष्ट्रीय ऑलिंपिक संघटना (NOCs) | पहिली फेरी | दुसरी फेरी | तिसरी फेरी | चौथी फेरी | |
लंडन | युनायटेड किंग्डम | २२ | २७ | ३९ | ५४ | |
पॅरिस | फ्रान्स | २१ | २५ | ३३ | ५० | |
माद्रिद | स्पेन | २० | ३२ | ३१ | - | |
न्यू यॉर्क शहर | अमेरिका | १९ | १६ | ० | - | |
मॉस्को | रशिया | १५ | - | - | - |
ह्या स्पर्धेची संपूर्ण जबाबदारी पेलण्यासाठी लंडन ऑर्गनायझिंग कमिटी फॉर ऑलिंपिक गेम्स ही समिती निर्माण करण्यात आली. तसेच खेळ स्थाने व पायाभूत सुविधा विकसित करण्यासाठी ऑलिंपिक डिलिव्हरी कमिटी ही वेगळी संस्था स्थापण्यात आली.
ह्या स्पर्धेसाठी ग्रेटर लंडनमधील अनेक चालू व ऐतिहासिक स्थळे, काही नव्याने बांढण्यात आलेली स्थळे तर काही तात्पुरती स्थळे वापरात आणली गेली. स्ट्रॅटफर्ड जिल्ह्यामध्ये मार्च २०११ मध्ये बांधून पूर्ण झालेले व ८०,००० आसन क्षमता असणारे ऑलिंपिक स्टेडियम ह्या स्पर्धेमधील प्रमुख आकर्षण होते. येथे स्पर्धेचे उद्घाटन व सांगता समारंभ आयोजित केले गेले. ग्रेटर लंडनमधील सर्व स्थळे ३ क्षेत्रांमध्ये विभागण्यात आली.
स्थळ | खेळ | क्षमता | संदर्भ |
---|---|---|---|
ॲक्वेटिक्स सेंटर | डायव्हिंग, मॉडर्न पेंटॅथलॉन (जलतरण), जलतरण, सिंक्रोनाइज्ड जलतरण | १७,५०० | [1][2] |
बास्केटबॉल अरेना | बास्केटबॉल, हँडबॉल | १२,००० | [2][3] |
लंडन व्हेलोपार्क | सायकलिंग (BMX) | ६,००० | [4] |
कॉपर बॉक्स | हँडबॉल, मॉडर्न पेंटॅथलॉन (फेन्सिंग) | ७,००० | [2][5] |
लंडन व्हेलोपार्क | सायकलशर्यत | ६,००० | [2][6] |
रिव्हरबँक अरेना | हॉकी | १६,००० | [2][7] |
ऑलिंपिक स्टेडियम | अॅथलेटिक्स, उद्घाटन व सांगता समारंभ | ८०,००० | [2][8] |
वॉटर पोलो अरेना | वॉटर पोलो | ५,००० | [2][9] |
ह्या क्षेत्रात थेम्स नदीच्या काठावरील ४ स्थळे होती.
स्थळ | खेळ | क्षमता | संदर्भ |
---|---|---|---|
एक्सेल | बॉक्सिंग, फेन्सिंग, ज्युदो, टेबल टेनिस, ताईक्वांदो, वेटलिफ्टिंग, कुस्ती | ५,००० ते १०,००० | [2][10] |
ग्रीनिच पार्क | इकेस्ट्रियन, मॉडर्न पेंटॅथलॉन (घोडेस्वारी, धावणे व नेमबाजी) | २३,००० | [2][11] |
ओ२ अरेना | बास्केटबॉल (अंतिम सामना), जिम्नॅस्टिक्स | २०,००० | [2][12] |
रॉयल आर्टिलरी बरॅक्स | नेमबाजी | ७,५०० | [2][13] |
ह्या क्षेत्रात सेंट्रल लंडन जिल्ह्यामधील व पश्चिम भागातील काही सुविधा वापरण्यात आल्या.
स्थळ | खेळ | क्षमता | संदर्भ |
---|---|---|---|
विंबल्डन | टेनिस | ३०,००० | [14] |
अर्ल्स कोर्ट सेंटर | व्हॉलीबॉल | १५,००० | [15] |
हॉर्स गार्ड्ज परेड | व्हॉलीबॉल (बीच) | १५,०००. | [16] |
हाइड पार्क | जलतरण (मॅरेथॉन), ट्रायथलॉन | ३,०००. | [17] |
लॉर्ड्स मैदान | तिरंदाजी | ६,५००० | [17] |
मॅरेथॉन मार्ग | अॅथलेटिक्स (मॅरेथॉन) | उपलब्ध नाही. | [18] |
रीजण्ट्स पार्क | सायकलशर्यत (रस्ता) | उपलब्ध नाही. | [2][19] |
वेंब्ली अरेना | बॅडमिंटन, जिम्नॅस्टिक्स | ६,००० | [20] |
वेंब्ली स्टेडियम | फुटबॉल (अंतिम सामना) | ९०,००० | [21] |
फुटबॉल खेळाच्या प्राथमिक फेऱ्या युनायटेड किंग्डममधील अनेक स्थानांवर खेळवल्या गेल्या.
स्थान | ठिकाण | क्षमता | संदर्भ |
---|---|---|---|
रिकोह अरेना | कॉव्हेंट्री, इंग्लंड | ३२,५०० | [27] |
हॅम्पडेन पार्क | ग्लासगो, स्कॉटलंड | ५२,००० | [28] |
मिलेनियम स्टेडियम | कार्डिफ, वेल्स | ७४,६०० | [29] |
ओल्ड ट्रॅफर्ड | मँचेस्टर | ७६,००० | [30] |
सेंट जेम्स पार्क | न्यूकॅसल अपॉन टाईन, England | ५२,४०९ | [31] |
ह्या स्पर्धेसाठी लंडन शहराच्या वाहतूक सेवेमध्ये मोठ्या प्रमाणावर सुधारणा केल्या गेल्या. स्ट्रॅटफर्ड आंतराष्ट्रीय स्थानक हे ऑलिंपिक पार्कमधील रेल्वे स्थानकाने मुख्य ऑलिंपिक संकुलाला रेल्वे सेवा पुरवली. तसेच लंडन अंडरग्राउंड व महानगरामधील इतर रेल्वे मार्ग विशेष फेऱ्या पुरवल्या.
तिसाव्या उन्हाळी ऑलिंपिक स्पर्धेचे उद्घाटन २७ जुलै, २०१२ रोजी राणी एलिझाबेथ दुसरी हिच्या हस्ते करण्यात आले. ब्रिटिश सिनेदिग्दर्शक डॅनी बॉइल दिग्दर्शन करणार असणाऱ्या ह्या समारंभासाठी भारतीय संगीतकार ए.आर. रहमान ह्याने एक पंजाबी गाणे रचले. तसेच तामिळ चित्रपट राम लक्ष्मणमधील इळैयराजाने संगीत दिलेले एक गाणे देखील ह्या समारंभासाठी निवडण्यात आले.
ह्या स्पर्धची सांगता १२ ऑगस्ट रोजी करण्यात आली.
२०१२ ऑलिंपिक्समध्ये २६ खेळांचे एकूण ३८ प्रकार आयोजित केले गेले.
|
|
|
एकूण २०४ देशांमधील खेळाडू ह्या ऑलिंपिक स्पर्धेत सहभागी होते.
|
|
|
सर्वाधिक पदके मिळवलेले दहा देश आणि भारत . पूर्ण यादी येथे आहे.
क्रम | संघ | सुवर्ण | रौप्य | कांस्य | एकूण |
---|---|---|---|---|---|
१ | अमेरिका | ४६ | २९ | २९ | १०४ |
२ | चीन | ३८ | २७ | २३ | ८८ |
३ | युनायटेड किंग्डम | २९ | १७ | १९ | ६५ |
४ | रशिया | २४ | २६ | ३२ | ८२ |
५ | दक्षिण कोरिया | १३ | ८ | ७ | २८ |
६ | जर्मनी | ११ | १९ | १४ | ४४ |
७ | फ्रान्स | ११ | ११ | १२ | ३४ |
८ | इटली | ८ | ९ | ११ | २८ |
९ | हंगेरी | ८ | ४ | ५ | १७ |
१० | ऑस्ट्रेलिया | ७ | १६ | १२ | ३५ |
५५ | भारत | ० | २ | ४ | ६ |
एकूण (८५ देश) | ३०२ | ३०४ | ३५६ | ९६२ |
जुलै / ऑगस्ट | २५ बुध |
२६ गुर |
२७ शुक्र |
२८ शनि |
२९ रवि |
३० सोम |
३१ मंग |
१ बुध |
२ गुर |
३ शुक्र |
४ शनि |
५ रवि |
६ सोम |
७ मंग |
८ बुध |
९ गुर |
१० शुक्र |
११ शनि |
१२ रवि |
स्पर्धा |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
समारंभ | OC | CC | ||||||||||||||||||
तिरंदाजी | ● | १ | १ | ● | ● | ● | १ | १ | ४ | |||||||||||
ऍथलेटिक्स | २ | ५ | ७ | ५ | ४ | ४ | ५ | ६ | ८ | १ | ४७ | |||||||||
बॅडमिंटन | ● | ● | ● | ● | ● | ● | १ | २ | २ | ५ | ||||||||||
बास्केटबॉल | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | १ | १ | २ | |||
बॉक्सिंग | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ३ | ● | ५ | ५ | १३ | |||
कनूइंग | ● | ● | १ | १ | २ | ● | ● | ४ | ४ | ● | ४ | १६ | ||||||||
सायकलिंग | १ | १ | २ | २ | २ | १ | १ | १ | ३ | ● | ● | २ | १ | १ | १८ | |||||
डायव्हिंग | १ | १ | १ | १ | ● | ● | १ | ● | १ | ● | १ | ● | १ | ८ | ||||||
इक्वेस्ट्रियन | ● | ● | ● | २ | ● | ● | ● | ● | १ | १ | २ | ६ | ||||||||
तलवारबाजी | १ | १ | १ | १ | २ | १ | १ | १ | १ | १० | ||||||||||
हॉकी | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | १ | १ | २ | |||||
फुटबॉल | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | १ | ● | १ | २ | ||||||
जिम्नॅस्टिक्स | ● | ● | १ | १ | १ | १ | १ | १ | ३ | ३ | ४ | ● | ● | १ | १ | १८ | ||||
हँडबॉल | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | १ | १ | २ | |||
ज्युदो | २ | २ | २ | २ | २ | २ | २ | १४ | ||||||||||||
मॉडर्न पेंटॅथलॉन | १ | १ | २ | |||||||||||||||||
रोइंग | ● | ● | ● | ● | ३ | ३ | ४ | ४ | १४ | |||||||||||
सेलिंग | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | २ | २ | २ | १ | १ | १ | १ | १० | |||||
नेमबाजी | २ | २ | १ | १ | १ | १ | २ | २ | १ | २ | १५ | |||||||||
जलतरण | ४ | ४ | ४ | ४ | ४ | ४ | ४ | ४ | १ | १ | ३४ | |||||||||
सिंक्रोनाइज्ड जलतरण | ● | ● | १ | ● | १ | २ | ||||||||||||||
टेबल टेनिस | ● | ● | ● | ● | १ | १ | ● | ● | ● | ● | १ | १ | ४ | |||||||
ताईक्वांदो | २ | २ | २ | २ | ८ | |||||||||||||||
टेनिस | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | २ | ३ | ५ | ||||||||||
ट्रायथलॉन | १ | १ | २ | |||||||||||||||||
व्हॉलीबॉल | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | १ | १ | ● | १ | १ | ४ | |||
वॉटर पोलो | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | ● | १ | ● | १ | २ | |||||
वेटलिफ्टिंग | १ | २ | २ | २ | २ | २ | १ | १ | १ | १ | १५ | |||||||||
कुस्ती | २ | ३ | २ | २ | २ | २ | ३ | २ | १८ | |||||||||||
Total events | १२ | १४ | १२ | १५ | २० | १८ | २२ | २५ | २३ | १८ | २१ | १७ | २२ | १६ | ३२ | १५ | ३०२ | |||
Cumulative total | १२ | २६ | ३८ | ५३ | ७३ | ९१ | ११३ | १३८ | १६१ | १७९ | २०० | २१७ | २३९ | २५५ | २८७ | ३०२ | ! | |||
जुलै / ऑगस्ट | २५ बुध |
२६ गुर |
२७ शुक्र |
२८ शनि |
२९ रवि |
३० सोम |
३१ मंग |
१ बुध |
२ गुर |
३ शुक्र |
४ शनि |
५ रवि |
६ सोम |
७ मंग |
८ बुध |
९ गुर |
१० शुक्र |
११ शनि |
१२ रवि |
स्पर्धा |
OC | उद्घाटन समारंभ | ● | स्पर्धा | 1 | स्पर्धा अंतिम फेरी | CC | सांगता समारंभ |
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.