ѕвезда во соѕвездието Лебед From Wikipedia, the free encyclopedia
Гама Лебед (γ Лебед, γ Cygni, γ Cyg), офиц. Садр[10][11] — ѕвезда во северното соѕвездие Лебед, сместена во пресекот на петѕвездениот астеризам Северен Крст. Според податоците за паралаксата добиени во мисијата „Хипаркос“, оддалечена е околу 1.800 светлосни години (560 парсеци) од Сонцето.[1]
Податоци од набљудување Епоха J2000 Рамноденица J2000 | |
---|---|
Соѕвездие | Лебед |
Ректасцензија | 20ч 22м 13,70184с[1] |
Деклинација | +40° 15′ 24,0450″[1] |
Прив. величина (V) | 2,23[2] |
Особености | |
Спектрален тип | F8 Iab[3] |
U−B Боен показател | +0,54[2] |
B−V Боен показател | +0,67[2] |
Променлив тип | претпоставено[4] |
Астрометрија | |
Радијална брзина (Rv) | -7,5[5] км/с |
Сопствено движење (μ) | Рект: +2,39[1] млс/г Дек.: -0,91[1] млс/г |
Паралакса (π) | 1.78 ± 0.27[1] млс |
Оддалеченост | приб. 1.800 сг (приб. 560 пс) |
Апсолутна величина (MV) | −4,54[6] |
Податоци | |
Маса | 12,11±0,71[7] M☉ |
Полупречник | 150±80[3] R☉ |
Површ. грав. (log g) | 1,02 ± 0,10[8] |
Сјајност (болометриска) | 33.023[7] L☉ |
Температура | 5.790 ± 100[8] K |
Вртежна брзина (v sin i) | 15[9] км/с |
Други ознаки | |
Наводи во бази | |
SIMBAD | — податоци |
Ја сочинува главната составница „A“ од повеќеѕвезден систем со ознаката WDS J20222+4015 (споредната составница „BC“ е CCDM J20222+4015BC, блиска двојка ѕвезди на 40" од γ Лебед[12]).
Гама Лебед (γ Cygni, Gamma Cygni) е назив на ѕвездата според Бајеровото означување. Во Вашингтонскиот каталог на двоѕвезди се води како WDS J20222+4015A.
Го носи традиционалното име Садр (или Садир, од арапскиот поим صدر ṣadr „гради“). Во 2016 г. Меѓународниот астрономски сојуз приредил Работна група за ѕвездени имиња (WGSN)[13] со цел да се каталогизираат и стандардизираат личните имиња на ѕвездите. На собирот е решено да се даваат имиња само на поединечни ѕвезди, а не на цели повеќекратни системи.[14] Одобрено е името Садр за оваа ѕвезда (WDS J20222+4015A) и денес важи за официјално.[11]
Во својот ѕвезден каталог, средновековниот египетски астроном Мухамед ел-Ехсаси ел-Муакет оваа ѕвезда ја бележи како Сард ел-деџаџет, (صدر الدجاجة / ṣadr al-dajājati), подоцна преведено на латински како Pectus Gallinǣ, со значење Кокошкини Гради.[15]
На кинески во употреба е збирниот поим 天津 (Тјен ѓин), што значи „Небесен Брод“ и се однесува на астеризмот кој ги опфаќа Гама Лебед, Делта Лебед, 30 Лебед, Алфа Лебед, Ни Лебед, Тау Лебед, Ипсилон Лебед, Зета Лебед и Епсилон Лебед.[16] Оттука, кинеското име на самата Гама Лебед е 天津一 (Тјен ѓин ји = „Прва ѕвезда од Небесниот Брод“).[17]
Со привидна величина од 2,23,[2] Гама Лебед е меѓу посјајните ѕвезди на небото. Носи класификација F8 Iab, што значи дека достигнала развоен степен на суперџин. Од 1943 г. спектарот на оваа ѕвезда се користи како устојчиво поаѓалиште според кое се класификуваат другите ѕвезди.[18]
Во споредба со Сонцето, ова е огромна ѕвезда. Има 12 Сончеви маси и околу 150 поголем полупречник.[7] Оддава над 33.000 пати повеќе енергија од Сонцето, при делотворна температура од 6.100 K на надворешната обвивка.[7] Оваа температура ѝ дава жолтеникаво-бела боја, својствена за ѕвезди од типот F. Олку големите ѕвезди го трошат нивното гориво доста побрзо од Сонцето, и затоа се проценува дека Гама Лебед е стара само 12 милиони години[8]
Спектарот не ѕвездата има необични динамички особини како колебања во радијалната брзина до 2 км/с во временски рамки од 100 дена или повеќе. Така, на Херцшпрунг-Раселовиот дијаграм, Гама Лебед е сместена близу до појасот на нестабилност и има спектар кој е изразено сличен на кефеида.[3] Ѕвездата е опкружена од расеана маглина наречена IC 1318 или подрачје Садр.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.