Cultus humanus,[1] vel in recentiore Latinitate civilizatio,[2] est societas humana multiplex et globalis. Ad cultum humanum usus agrorum colendorum (unde cultura) et habitatio urbana pertinent. Cultus humanus etiam humanitatem significat.
Vocabulumcivilizationis in popularibus et academicis scriptis idem fere valet ac cultura, qui quidem terminus latiore vi adhiberi solet.[3] Omnes homines particeps culturae sunt, quae in universum est "artes, consuetudines, usus, . . . opiniones, aestimationes, mores, et usus materiales qui populi modus vivendi componunt."[4] Nihilominus, sensu latissimo, civilizatio est nomen multiplicis culturae agriculturalis et urbanae. Civilizationes possunt distingui secundum eorum gradum complexitatis temporationisque socialis, et eorum gradum diversitatis actionum oeconomicarum et culturalium.
Sensu vetere sed iam saepe adhibito, terminus civilizationis potest adhiberi causa existimationis: ubi culturae multiplices et urbanae habentur meliores aliis culturis, "feris" vel "barbariis," notio civilizationis adhibetur pro "superioritate culturali (et saepe ethica) quorumdam gregum." Similiter, verbum civilizationis potest significare 'elegantiam mentis, modorum, vel iudicii'.[5]
Ankerl, Guy. 2000. Global communication without universal civilization. INU societal research, 1: Coexisting contemporary civilizations: Arabo-Muslim, Bharati, Chinese, and Western. Geneva: INU Press. ISBN 2-88155-004-5.
Beck, Roger B., Linda Black, Larry S. Krieger, Phillip C. Naylor, et Dahia Ibo Shabaka. 1999. World History: Patterns of Interaction. Evanston, Ill.: McDougal Littell. ISBN 0-395-87274-X.
Brinton, Crane, et al. 1984. A History of Civilization: Prehistory to 1715. Editio sexta. Englewood Cliffs, N.J.: Prentice-Hall. ISBN 0-13-389866-0.
Drews, Robert. 1993. The End of the Bronze Age: Changes in Warfare and the Catastrophe ca. 1200 B.C. Princeton: Princeton University Press. ISBN 0-691-04811-8.
Keppie, Lawrence. 1984. The Making of the Roman Army: From Republic to Empire.' Totowa, N.J.: Barnes & Noble. ISBN 0-389-20447-1.
Korotayev, Andrey. 2004. World Religions and Social Evolution of the Old World Oikumene Civilizations: A Cross-Cultural Perspective.' Lewiston, N.Y.: Edwin Mellen Press. ISBN 0-7734-6310-0.
Kradin, Nikolay. 2006. Archaeological Criteria of Civilization. Social Evolution & History 5():89–108. ISSN 1681-4363.
Lee, Ki-Baik. 1984. A New History of Korea. Convertit Edward W. Wagner, cum Edward J. Shultz. Cantabrigiae: Harvard University Press. ISBN 0-674-61575-1.
McGaughey, William. 2000. Five Epochs of Civilization. Thistlerose Publications. ISBN 0-9605630-3-2.
Nahm, Andrew C. 1983. A Panorama of 5000 Years: Korean History. Elizabeth, N.J.: Hollym International. ISBN 0-930878-23-X.
Oliphant, Margaret. 1992. The Atlas of the Ancient World: Charting the Great Civilizations of the Past.Londinii: Ebury. ISBN 0-09-177040-8.