Футболдан 2024 жылғы Еуропа біріншілігі

Футболдан 2024 жылғы Еуропа біріншілігі (нем. Fußball-Europameisterschaft 2024) — Футболдан Еуропаның 17-чемпионаты. 2024 жылы Германияда өтіп жатыр. Германия бұған дейін 1988 жылы Еуропа чемпионатын өткізген.

Футболдан 2024 жылғы Еуропа біріншілігі
Чемпионат сипаттамасы
Өткізу орыны	Германия
Өткізетін қалалар	10
Стадиондар	10
Іріктеу мерзімі	23 наурыз 2023 — 26 наурыз 2024
Финал мерзімі	14 маусым — 14 шілде 2024
Қатысушылар саны	53
финалда	24
Жүлделі орындар
Чемпион	Испания (4-ші рет)
Екінші орын	Англия
Үшінші орын	Франция  Нидерланд
Финал өткізу орыны	Берлин
Чемпионат статистикасы
Ойналған мачтар саны	51
Голдар саны	117 (2,29 бір ойында)
Бомбардир(лер)	Харри Кейн Жамал Мусиала Жорж Микаутадзе Дани Ольмо Коди Гакпо Иван Шранц (3 доп)
іріктеуде	Ромелу Лукаку (14 доп)
Үздік ойыншы	Родри
Үздік жас ойыншы	Ламин Ямаль
2020 2028
Бұл үлгіні: көру • талқылау • өңдеу

Еуро 2024 чемпионатының ашылу матчы 14 маусым, сенбі күні, Германия мен Шотландия арасындағы ойынмен басталды. Матч Мюнхен қаласында «Альянц Арена» стадионында өтті. Топтық кезеңнің матчтары 14 маусымнан 26 маусымға дейін өтті.

1/8 финалдық матчтар 29 маусымнан 2 шілдеге дейін өтеді. Ширек финалдық ойындар 5 және 6 шілде күндері өткізіледі. Жартылай финалдық матчтар 9 және 10 шілдеде болады. Еуро 2024 финалы 14 шілдеде өтеді.

Еуро 2024 финалы Берлинде 14 шілдеде «Олимпиаштадион» аренасында өтеді. Бұл шешуші матчқа УЕФА арқылы сатылатын билеттердің бағасы 95-тен 2000 долларға дейін өзгереді.

Берлиндегі «Олимпиаштадион» стадионы 74 475 көрерменге арналған. Стадион 1936 жылғы жазғы Олимпиада ойындарына арнайы салынған. 1963 жылдан бастап, стадион «Герта» командасының үй аренасы. Сонымен қатар, Германия ұлттық құрамасы да кейде өз үй матчтарын осы стадионда өткізеді.^[1]

Тарихы

Үміткерлер мен қожайын елді таңдау

Еуро 2024 немесе 2028 жылғы чемпионатты өткізуге алғашында Дания, Швеция, Норвегия және Финляндия қызығушылық танытты, сондай-ақ Эстония мен Нидерланд та ұқсас ниеттерін білдірді. Дегенмен, бұл елдердің ешқайсысы ресми өтінім берген жоқ.

Турнирді өткізуге қызығушылық білдірген елдер қатарында скандинавиялық мемлекеттер (Дания, Швеция, Норвегия және Финляндия) бар, олар 2024 немесе 2028 жылы Еуропа чемпионатын қабылдауға үміттенген.^[1] Алайда Швеция футбол одағының президенті Карл-Эрик Нильссон талаптарға сай келмейтінін айтып, өтінішін қайтарып алған. Нидерландтар және Эстония да Еуро-2024 турнирін өткізуге дайын екенін білдірген.^[1]

Өтінім беру мерзімі 2017 жылдың 3 наурызына дейін болды. Нәтижесінде, Еуро-2024 өткізуге ниет білдірген елдер тек Түркия мен Германия болды. Еуро-2024 турнирінің елін таңдау 2018 жылғы 27 қыркүйегінде өтті.^[1] Дауыс беруге УЕФА атқарушы комитетінің 20 мүшесінің 17-сі қатысты. Германия қарапайым көпшілік дауысқа ие болып (12 дауыс), жеңіске жетті, ал Түркия 4 дауыс алды, тағы бір мүше қалыс қалды.

ЕУРО-2024 регламентінде тұрақты даму критерийлеріне ерекше назар аударылды. Турнирді ұйымдастырушылар командалар мен жанкүйерлердің көшу санын азайту мақсатында үш аймақтық кластер құрды. Бұл шешім ЕУРО-2016-мен салыстырғанда ұшу санын 75%-ға азайтады.

Мемлекет	Ұлттық футбол қауымдастығы	Қатысу туралы жарияланды	Өтінімнің жіберілген күні	Дауыс беру нәтижелері
Германия	Неміс футбол одағы	1 наурыз 2017[2]	24 сәуір 2018[3]	12
Неміс футбол одағының президенті Вольфганг Нирсбах Германияның турнирге өтініш беру ниетін бірінші болып жариялады.[4][5][6]
Түркия	Түркия футбол федерациясы	2 наурыз 2017[7]	26 сәуір 2018[8]	4
Түркия футбол федерациясы 2024 жылғы Еуропа чемпионатын өткізуге бесінші өтінімін жариялады.[9] Бұған дейін Еуро-2008-ді Грекиямен бірге өткізу, Еуро-2012, Еуро-2016 [10], және Ыстамбұлдың Еуро-2020-ны өткізу туралы өтінішінде сәтсіздікке ұшыраған болатын.

Жүлде қоры

УЕФА 2023 жылдың желтоқсанында Еуро-2024 турнирінің қаржыларын бөлу тәртібін бекітті. 2024 жылғы Еуропа чемпионатының жалпы жүлде қоры 331 миллион еуроны құрайды. Бұрын турнирге 16 команда ғана қатысатын, ал 2016 жылдан бастап 24 команда қатысатын болды, сонымен қатар плей-офф кезеңінің тағы бір сатысы қосылды. Осылайша, 2012 жылдан кейін жүлде қоры айтарлықтай өсті: төрт жылда 196 миллионнан 301 миллионға дейін.

Чемпионатқа қатысқан әрбір ұлттық құрама командасы 9,25 миллион еуро алады. УЕФА барлық 24 құрамаға негізгі төлемдер үшін 228 миллион еуро бөлді.

Топтық кезеңдегі нәтижелер бөлек бағаланады: әрбір жеңіс үшін миллион еуро және тең ойын үшін 500 000 еуро беріледі. Жеңіліс үшін ақша берілмейді. Егер құрама плей-офф кезеңіне өтсе, тағы 1,5 миллион еуро алады. Ширек финалға шығу үшін 2,5 миллион еуро, жартылай финалға – 4 миллион еуро, ал финалға – 5 миллион еуро беріледі. Турнир жеңімпазы қосымша 3 миллион еуро алады. Яғни, барлық матчтарды жеңіп шыққан команда жалпы сомасы 28,25 миллион еуро табады.

Еуродағы жүлде қоры тікелей футболшылар мен жаттықтырушыларға төленбейді, ол ұлттық федерациялардың есепшоттарына аударылады. Бұл ақшаны қалай жұмсау керектігін олар өздері шешеді.

Клубтарға арналған солидарлық төлемдер

Еуро-2024 турниріне қатысқан ойыншылардың клубтарына арналған солидарлық төлемдер үшін УЕФА 240 миллион еуро бөлді. Төлемдердің мөлшері нақты матчтардың нәтижелеріне байланысты емес. УЕФА футболшының ұлттық құраманың сапында қанша күн болғанын есептейді. Есеп бірінші матчтан 10 күн бұрын басталып, құрама турнирден шыққаннан кейін аяқталады.

УЕФА клубтарды үш категорияға бөлді. Бірінші категория үшін бір футболшының құрамада болған бір күніне 8700 еуро, екінші категория үшін – 5800 еуро, үшінші категория үшін – 2900 еуро төленеді. Қай клуб қай категорияға жататыны жарияланған жоқ.

Турнирдің ресми добы

Еуро-2024 ресми добы Fusballliebe деп аталады, неміс тілінен аударғанда «футболға деген махаббат» дегенді білдіреді. УЕФА-ның ұзақ жылдар бойғы серіктесі Adidas жаңа добын 2023 жылдың қараша айында таныстырды. Бұл жолы Connected Ball технологиясы қолданылды, ол бейне төрешілерге эпизодтарды тезірек бағалауға көмектеседі. Еуропада Еуро-2024 ресми добы 120-140 еуроға сатылады.

Квалификация

Толық мақаласы: Футболдан 2024 жылғы Еуропа біріншілігі (іріктеу турнирі)

Іріктеу турниріне 53 ел қатысты. Финалдық турнирде 24 команда қатысады, олардың бірі турнир иесі ретінде автоматты түрде іріктелген Германия. Қалған 23 жолдама іріктеу турнирі арқылы ойнатылады, оның 20-сы тікелей, яғни іріктеу тобында бірінші немесе екінші орын алған командаларға беріледі, ал 3 жолдама плей-офф матчтары арқылы анықталады. Желтоқсан 2023 жылы өткізілген жеребеде 24 команданың 21-і анықталды. 20 команда — 10 іріктеу тобының жеңімпаздары және екінші орын иегерлері, ал бір команда — турнир иесі Германия. Іріктеу турнирі келесідей өтеді: 5 елден тұратын 7 топ және 6 елден тұратын 3 топ.

Қалған үш орын үшін 2022/2023 жылғы УЕФА Ұлттар Лигасының топ жеңімпаздары (әр лигадан төрт командадан) плей-оффта бақ сынады. Плей-офф матчтарына 2022/2023 жылғы Ұлттар Лигасының 12 командасы қатысты, олар іріктеу турнирі арқылы тікелей жолдама алмаған.

Іріктеу турнирінің жеребесі 2022 жылдың 9 қазанында өтті, ал финалдық кезеңнің жеребесі 2023 жылдың 2 желтоқсанында өтті.^[1]

Ресей құрамасы елдің Украинаға басып кіруіне байланысты қатысудан шеттетілді^[1] және осылайша, 2000 жылдан бері алғаш рет турнирді өткізіп алады.

Финалдық турнирге жолдама алған құрамалар

Құрама	Іріктелуі	Іріктелу күні	Қатысу	Қатарынан	Соңғы рет	Үздік нәтиже
Германия	Ұйымдастырушы	27 Қыркүйек 2018	14	14	2020	Чемпион (1972, 1980, 1996)
Франция	В тобында 1-орын	13 қазан 2023	11	9		Чемпион (1984, 2000)
Бельгия	F тобында 1-орын		7	3		2 орын (1980)
Португалия	J тобында 1-орын		9	8		Чемпион (2016)
Испания	A тобында 1-орын	15 қазан 2023	12	8		Чемпион (1964, 2008, 2012)
Шотландия	A тобында 2-орын		4	2		Топтық кезең (1992, 1996, 2020)
Түркия	D тобында 1-орын		6	3		1/2 финал (2008)
Аустрия	F тобында 2-орын	16 қазан 2023	4	3		1/8 финал (2020)
Англия	C тобында 1-орын	17 қазан 2023	11	4		2 орын (2020)
Мажарстан	G тобында 1-орын	16 қараша 2023	5	3		3 орын (1964)
Словакия	J тобында 2-орын		3	3		1/8 финал (2016
Албания	E тобында 1-орын	17 қараша 2023	2	1	2016	Топтық кезең (2016)
Дания	H тобында 1-орын		10	2	2020	Чемпион (1992)
Нидерланд	В тобында 2-орын	18 қараша 2023	11	2		Чемпион (1988)
Швейцария	I тобында 2-орын		6	3		1/4 финал (2020)
Румыния	I тобында 1-орын		6	1	2016	1/4 финал (2000)
Сербия	G тобында 2-орын	19 қараша 2023	Дебют
Италия	C тобында 2-орын	20 қараша 2023	11	8	2020	Чемпион (1968, 2020)
Чехия	E тобында 2-орын		8	8		2 орын 1996
Словения	H тобында 2-орын		2	1	2000	Топтық кезең (2000)
Хорватия	D тобында 2-орын	21 қараша 2023	7	6	2020	1/4 финал (1996, 2008)
Грузия	Плей-офф жеңімпазы C жолы	26 наурыз 2024	Дебют
Украина	Плей-офф жеңімпазы В жолы		4	4	2020	1/4 финал (2020)
Польша	Плей-офф жеңімпазы А жолы		5	5		1/4 финал (2016)

Стадиондар

Германия
Берлин	Дортмунд	Дюссельдорф	Майндағы Франкфурт
Олимпиаштадион	Сигнал Идуна Парк (BVB-Штадион)	Меркур Шпиль Арена (Дюссельдорф Арена)	Дойче банк Парк (Франкфурт Арена)
Сыйымдылығы: 74 475	Сыйымдылығы: 65 851	Сыйымдылығы: 51 500	Сыйымдылығы: 48 000
Гельзенкирхен	Берлин Дортмунд Дюссельдорф Майндағы Франкфурт Гельзенкирхен Гамбург Кёльн Лейпциг Мюнхен Штутгарт Футболдан 2024 жылғы Еуропа біріншілігі, Германия
Фельтинс-Арена (Арена АуфШальке)
Сыйымдылығы: 54 740
Гамбург
Фолькспаркштадион
Сыйымдылығы: 51 500
Кёльн	Лейпциг	Мюнхен	Штутгарт
Рейн Энерги (Кёльн Штадиум)	Ред Булл Арена (Лейпциг Штадиум)	Альянц Арена (Арена Мюнхен)	МХП-Арена (Штутгарт Арена)
Сыйымдылығы: 46 195	Сыйымдылығы: 42 259	Сыйымдылығы: 70 000	Сыйымдылығы: 54 812

Еуропа чемпионатының финалдық кезеңінің матчтары Германияда 2024 жылғы 14 маусым мен 14 шілде аралығында өтеді.

Еуро 2024 турнирін қабылдайтын он қала: Берлин, Дортмунд, Дюссельдорф, Майндағы Франкфурт, Гельзенкирхен, Гамбург, Кёльн, Лейпциг, Мюнхен және Штутгарт. Ойындар келесі он стадионда өтеді. Еуро-2024 турнирі Германияның 10 қаласында өтеді, бұл қалалардағы 10 стадион турнирді қабылдайды.

Ірі стадиондар: Берлин: 71 000 көрерменге арналған стадион. Мюнхен: 66 000 көрерменге арналған стадион. Дортмунд: 62 000 көрерменге арналған стадион. Кіші стадиондар: Лейпциг: 40 000 көрерменге арналған стадион. Бұл Еуро-2024 турнирінің ең аз сыйымдылығы бар стадионы.

Еуро-2024 турнирінің географиялық орналасуы 2006 жылы Германияда өткен Әлем чемпионатымен ұқсас. 18 жыл бұрын 12 қалада 12 стадион қолданылған болатын. Алайда, сол тізімнен үш стадион – Нюрнберг, Ганновер және Кайзерслаутерн – Еуро-2024 турниріне қатысушылар қатарынан шығарылды, дегенмен олар да бұл турнирді өткізуге үміткер болды.

Құрамдар

Толық мақаласы: Футболдан 2024 жылғы Еуропа чемпионаты (құрамдар)

Командалық базалық лагерлер

Евро-2024 турнирін 10 неміс қаласы қабылдайды, ал топтық кезеңнің матчтары командалар мен жанкүйерлердің сапарларын барынша азайту үшін үш аймақтық кластерде өтеді. Финалдық кезеңге қатысатын 24 команданың әрқайсысы Германияда өздерінің жаттығу базаларына ие. Турнир қожайындары Adidas компаниясының штаб-пәтері орналасқан Бавария жеріндегі Херцогенаурах қаласының маңындағы арнайы салынған нысандарда орналасқан. Команда HomeGround кешенінің аумағында жаттығады және тұрады, оған 15 вилла мен көптеген жаттығу алаңдары кіреді. Немістер Евро-2020 алдындағы дайындықтарын да осы жерде өткізген.

Adidas Неміс футбол одағының (DFB) кеңестерін ескерген. DFB-нің басты қалауы – ойыншылардың бір-бірімен тыныш сөйлесіп, жаттығу үдерісінен демалатын орындардың көп болуы. Нәтижесінде кешен орталық алаңның айналасында «өскен».

2024 жылдың наурыз айының соңында Германия құрамасы жабдықтаушысын ауыстырды: 70 жылдық серіктестіктен кейін Adidas-тан Nike-ке өтті. Бұл келісім үлкен резонанс тудырды. Соған қарамастан, Adidas Германия құрамасының жаттығулары мен тұруына кететін барлық шығындарды өз мойнына алды. Олардың серіктестігі 2026 жылғы Әлем чемпионатының соңына дейін жалғасады, ал Nike-пен келісім Солтүстік Америкадағы турнирден кейін күшіне енеді. Handelsblatt газетінің ақпаратына сәйкес, Nike DFB шоттарына жыл сайын 100 миллион еуро аударатын болады, бұл қолданыстағы келісімшарт бойынша Adidas төлейтін сомадан екі есе көп.

Бавария жерінде Германия құрамасынан басқа, Сербия, Шотландия және Венгрия командалары, сондай-ақ Румыния құрамасы жаттығады. Англия құрамасы Бланкенхайн қаласының жанындағы, Лейпцигтен 90 минуттық жерде орналасқан, 45 лункасы бар гольф алаңы бар бесжұлдызды қонақүйге қоныстанды. Әрбір құрама өз жаттығу базасын таңдауда әртүрлі критерийлерге сүйенеді. Мысалы, Хорватия құрамасы логистиканы басты назарға алды. Сондықтан олар Берлиндегі Олимпиадалық стадионнан 75 км қашықтықтағы Нойруппин қаласын таңдады, өйткені Хорватия Испаниямен бастапқы матчты сол жерде ойнайды. Гамбургке (225 км) және Лейпцигке (227 км), онда олар Италия және Албания құрамаларымен ойнайды, автобуспен тез жетуге болады.

Нидерланд құрамасының бас бапкері Рональд Куман Бундеслига клубының заманауи базасында жаттықтыруды қалады. Голландиялықтар Германияның солтүстігінде орналасқан Вольфсбург қаласын таңдады. Дайындық аясында команда «Вольфсбург» әйелдер құрамасының базасын пайдаланбақ. Оның басты артықшылығы – ойыншылардың физикалық жағдайын жақсартуға көмектесетін заманауи жаттығу орталығы. Италия құрамасы Изерлон қаласындағы жаттығу базасына тоқтады. Қала 300 000 еуроға жөндеу жұмыстарын жүргізіп, көгалды қалпына келтірді.^[11]

Команда	Базалық лагерь
Албания	Kamen[12]
Аустрия	Берлин[13]
Бельгия	Людвигсбург[14]
Хорватия	Нойруппин[15]
Чехия	Гамбург[16]
Дания	Фройденштадт[17]
Англия	Бланкенхайн[18]
Франция	Бад Липпшпринге[19]
Грузия	Велберт[20]
Германия	Герцогенаурах[21]
Мажарстан	Вайлер-Симмерберг[22]
Италия	Изерлон[23]
Нидерланд	Вольфсбург[24]
Польша	Ганновер[25]
Португалия	Харсевинкель[26]
Румыния	Вюрцбург[27]
Шотландия	Гармиш-Партенкирхен[28]
Сербия	Аугсбург[29]
Словакия	Майнц[30]
Словения	Вупперталь[31]
Испания	Донауэшинген[32]
Швейцария	Штутгарт[33]
Түркия	Барсингхаузен[34]
Украина	Висбаден

Топтық кезең

24 команда төрт командалы алты топқа бөлінеді. Топтық кезеңнің нәтижесінде әр топтан екі үздік команда және үшінші орын алған командалардың ішінен ең үздік төрт команда плей-оффқа шығады.

Үздік төрт үшінші орын алған командаларды анықтау критерийлері:

1. Жинаған ұпайлары
2. Гол айырмасы
3. Соғылған гол саны
4. Жеңістер саны
5. Фейр-плей (тәртіптік ұпайларының аздығы: сары карточка үшін 1 ұпай, қызыл карточка немесе екі сары карточка үшін 3 ұпай)
6. Іріктеу турнирінің жалпы рейтингі.

А тобы

Орын	Команда	О	Ж	Т	Ұ	Голдар	±	Ұ
1	Германия	3	2	1	0	8 − 2	+6	7
2	Швейцария	3	1	2	0	5 − 3	+2	5
3	Мажарстан	3	1	0	2	2 − 5	−3	3
4	Шотландия	3	0	1	2	2 − 7	−5	1

О — ойындар, Ж — жеңістер, Т — тең түскен ойындар, Ұ — ұтылыстар, Голдар — соғылған және жіберілген голдар, ± — голдардың айырмашылығы, Ұ — ұпайлар

14 маусым 2024 21:00	Германия 5:1  Шотландия Вирц  10' Мусиала  19' Хаверц  45'+1' (п) Фюллькруг 68 Джан  90'+3' Голдар Рюдигер  87' (авт.)	«Альянц Арена», Мюнхен Көрермендер саны: 65 052 Төреші: Клеман Тюрпен (Франция)

15 маусым 2024 15:00	Мажарстан 1:3  Швейцария Варга 66' Голдар Дуа  12' Эбишер  45' Эмболо  90'+3'	«Рейн Энерги», Кёльн Көрермендер саны: 41 676 Төреші: Славко Винчич (Словения)

19 маусым 2024 18:00	Германия 2:0  Мажарстан Мусиала 22' Гюндоган 67 Голдар	«МХП-Арена», Штутгарт Көрермендер саны: 54 000 Төреші: Данни Маккели (Нидерланд)

19 маусым 2024 21:00	Шотландия 1:1  Швейцария Мактоминей 13' Голдар Шакири 26'	«Рейн Энерги», Кёльн Көрермендер саны: 42 711 Төреші: Иван Кружляк (Словакия)

23 маусым 2024 21:00	Швейцария 1:1  Германия Ндойе 28′ Голдар Фюллькруг 90+2′	«Вальдштадион», Майндағы Франкфурт Көрермендер саны: 46 685 Төреші: Даниэле Орсато (Италия)

23 маусым 2024 21:00	Шотландия 0:1  Мажарстан Голдар Шаллаи 90+10′	«МХП-Арена», Штутгарт Көрермендер саны: 54 000 Төреші: Факундо Тельо (Аргентина)

В тобы

Орын	Команда	О	Ж	Т	Ұ	Голдар	±	Ұ
1	Испания	3	3	0	0	5 − 0	+5	9
2	Италия	3	1	1	1	3 − 3	0	4
3	Албания	4	0	3	1	3 − 6	−3	3
4	Хорватия	3	0	1	2	3 − 5	−2	1

О — ойындар, Ж — жеңістер, Т — тең түскен ойындар, Ұ — ұтылыстар, Голдар — соғылған және жіберілген голдар, ± — голдардың айырмашылығы, Ұ — ұпайлар

15 маусым 2024 18:00	Испания 3:0  Хорватия Мората  29' Руис  32' Карвахаль  42'+2' Голдар	«Олимпиаштадион», Берлин Көрермендер саны: 68 844 Төреші: Майкл Оливер (Англия)

15 маусым 2024 21:00	Италия 2:1  Албания Бастони  11' Барелла  16' Голдар Байрами  1	«Вестфаленштадион», Дортмунд Көрермендер саны: 60 512 Төреші: Феликс Цвайер (Германия)

19 маусым 2024 15:00	Хорватия 2:2  Албания Крамарич  74', Гьясуля  76' (авт.) Голдар Лачи  11, Гьясуля  90'+5'	«Фолькспаркштадион», Гамбург Көрермендер саны: 46 784 Төреші: Франсуа Летесье (Франция)

20 маусым 2024 21:00	Испания 1:0  Италия Калафьори  55' (авт.) Голдар	«Фельтинс-Арена», Гельзенкирхен Көрермендер саны: 49 528 Төреші: Славко Винчич (Словения)

24 маусым 2024 21:00	Албания 0:1  Испания Голдар Торрес  13	«Меркур Шпиль-Арена», Дюссельдорф Көрермендер саны: 46 586 Төреші: Гленн Нюберг (Швеция)

24 маусым 2024 21:00	Хорватия 1:1  Италия Модрич  55 Голдар Дзакканьи  90'+ 8'	«Ред Булл Арена», Лейпциг Көрермендер саны: 38 322 Төреші: Данни Маккели (Нидерланд)

С тобы

Орын	Команда	О	Ж	Т	Ұ	Голдар	±	Ұ
1	Англия	3	1	2	0	2 − 1	+1	5
2	Дания	3	0	3	0	2 − 2	0	3
3	Словения	3	0	3	0	2 − 2	0	3
4	Сербия	3	0	2	1	1 − 2	−1	2

О — ойындар, Ж — жеңістер, Т — тең түскен ойындар, Ұ — ұтылыстар, Голдар — соғылған және жіберілген голдар, ± — голдардың айырмашылығы, Ұ — ұпайлар

16 маусым 2024 18:00	Словения 1:1  Дания Янжа  77 Голдар Эриксен  17	«МХП-Арена», Штутгарт Көрермендер саны: 54 000 Төреші: Сандро Шерер (Швейцария)

16 маусым 2024 21:00	Сербия 0:1  Англия Голдар Беллингем  13	«Фельтинс-Арена», Гельзенкирхен Көрермендер саны: 48 953 Төреші: Даниэле Орсато (Италия)

20 маусым 2024 15:00	Словения 1:1  Сербия Карничник  69 Голдар Йович  90+5	«Альянц Арена», Мюнхен Көрермендер саны: 63 028 Төреші: Иштван Ковач (Румыния)

20 маусым 2024 18:00	Дания 1:1  Англия Юльманн  34 Голдар Кейн  18'	«Вальдштадион», Майндағы Франкфурт Көрермендер саны: 46 177 Төреші: Артур Суареш Диаш (Португалия)

25 маусым 2024 21:00	Англия 0:0  Словения	«Рейн Энерги», Кёльн Көрермендер саны: 41 536 Төреші: Клеман Тюрпен (Франция)

25 маусым 2024 21:00	Дания 0:0  Сербия	«Альянц Арена», Мюнхен Көрермендер саны: 64 288 Төреші: Франсуа Летексье (Франция)

Д тобы

Орын	Команда	О	Ж	Т	Ұ	Голдар	±	Ұ
4	Аустрия	3	2	0	1	6 − 4	+2	6
2	Франция	3	1	2	0	2 − 1	+1	5
1	Нидерланд	3	1	1	1	4 − 4	0	4
3	Польша	3	0	1	2	3 − 6	−3	1

О — ойындар, Ж — жеңістер, Т — тең түскен ойындар, Ұ — ұтылыстар, Голдар — соғылған және жіберілген голдар, ± — голдардың айырмашылығы, Ұ — ұпайлар

16 маусым 2024 15:00	Польша 1:2  Нидерланд Букса  16' Голдар Гакпо  29' Вегхорст  83'	«Фолькспаркштадион», Гамбург Көрермендер саны: 48 117 Төреші: Артур Суареш Диаш (Португалия)

17 маусым 2024 21:00	Аустрия 0-1  Франция Голдар Вёбер  38' (авт.)	«Меркур Шпиль-Арена», Дюссельдорф Көрермендер саны: 46 425 Төреші: Хесус Хиль Мансано (Испания)

21 маусым 2024 18:00	Польша 1:3  Аустрия Пёнтек  30 Голдар Траунер  9, Баумгартнер  66, Арнаутович  78	«Олимпиаштадион», Берлин Көрермендер саны: 69 455 Төреші: Халил Умут Мелер (Түркия)

21 маусым 2024 21:00	Нидерланд 0:0  Франция	«Ред Булл Арена», Лейпциг Көрермендер саны: 38 531 Төреші: Энтони Тэйлор (Англия)

25 маусым 2024 18:00	Нидерланд 2:3  Аустрия Гакпо  47' Депай  75' Голдар Мален  6' (авт.), Шмид  59' Забитцер  80'	«Олимпиаштадион», Берлин Көрермендер саны: 68 363 Төреші: Иван Кружляк (Словакия)

25 маусым 2024 18:00	Франция 1:1  Польша Мбаппе  56' (П) Голдар Левандовски  79' (П)	«Вестфаленштадион», Дортмунд Көрермендер саны: 59 728 Төреші: Марко Гуида (Италия)

Е тобы

Орын	Команда	О	Ж	Т	Ұ	Голдар	±	Ұ
1	Румыния	3	1	1	1	4 − 3	+1	4
3	Бельгия	3	1	1	1	2 − 1	+1	4
2	Словакия	3	1	1	1	3 − 3	0	4
4	Украина	3	1	1	1	2 − 4	−2	4

О — ойындар, Ж — жеңістер, Т — тең түскен ойындар, Ұ — ұтылыстар, Голдар — соғылған және жіберілген голдар, ± — голдардың айырмашылығы, Ұ — ұпайлар

17 маусым 2024 15:00	Румыния 3-0  Украина Станчу  29' Марин  53' Дрэгуш  57' Голдар	«Альянц Арена», Мюнхен Көрермендер саны: 61 591 Төреші: Гленн Нюберг (Швеция)

17 маусым 2024 18:00	Бельгия 0-1  Словакия Голдар Шранц  7'	«Вальдштадион», Майндағы Франкфурт Көрермендер саны: 45 181 Төреші: Халил Умут Мелер (Түркия)

21 маусым 2024 15:00	Словакия 1:2  Украина Шранц  17 Голдар Шапаренко  54, Яремчук  80	«Меркур Шпиль-Арена», Дюссельдорф Көрермендер саны: 43 910 Төреші: Майкл Оливер (Англия)

22 маусым 2024 21:00	Бельгия 2:0  Румыния Тилеманс  2, де Брюйне  80 Голдар	«Рейн Энерги», Кёльн Көрермендер саны: 42 535 Төреші: Шимон Марциняк (Польша)

26 маусым 2024 18:00	Словакия 1:1  Румыния Дуда  24' Голдар Р.Марин  37' (пен.)	«Вальдштадион», Майндағы Франкфурт Көрермендер саны: 45 033 Төреші: Даниэль Зиберт (Германия)

26 маусым 2024 18:00	Украина 0:0  Бельгия	«МХП-Арена», Штутгарт Көрермендер саны: 54 000 Төреші: Энтони Тэйлор (Англия)

Ғ тобы

Орын	Команда	О	Ж	Т	Ұ	Голдар	±	Ұ
2	Португалия	3	2	0	1	5 − 3	+2	6
1	Түркия	3	2	0	1	5 − 5	0	6
4	Грузия	3	1	1	1	4 − 4	0	4
3	Чехия	3	0	1	2	3 − 5	−2	1

О — ойындар, Ж — жеңістер, Т — тең түскен ойындар, Ұ — ұтылыстар, Голдар — соғылған және жіберілген голдар, ± — голдардың айырмашылығы, Ұ — ұпайлар

18 маусым 2024 18:00	Түркия 3:1  Грузия Мюлдюр  25' Гүлер  65' Актюркоглу  90'+7' Голдар Микаутадзе  32'	«Вестфаленштадион», Дортмунд Көрермендер саны: 59 127 Төреші: Факундо Тельо (Аргентина)

18 маусым 2024 21:00	Португалия 2:1  Чехия Гранач  69' (авт.) Консейсан  90'+2' Голдар Провод  62'	«Ред Булл Арена», Лейпциг Көрермендер саны: 38 421 Төреші: Марко Гуида (Италия)

22 маусым 2024 15:00	Грузия 1:1  Чехия Микаутадзе  45+4 Голдар Шик  59	«Фолькспаркштадион», Гамбург Көрермендер саны: 46 524 Төреші: Даниэль Зиберт (Германия)

22 маусым 2024 18:00	Түркия 0:3  Португалия Голдар Б.Силва  21 Акайдин  28' (авт.) Фернандеш  56	«Вестфаленштадион», Дортмунд Көрермендер саны: 61 047 Төреші: Феликс Цвайер (Германия)

26 маусым 2024 21:00	Грузия 2:0  Португалия Кварцхелия  2' Микаутадзе  54' (пен.) Голдар	«Фельтинс-Арена», Гельзенкирхен Көрермендер саны: 49 616 Төреші: Сандро Шерер (Швейцария)

26 маусым 2024 21:00	Чехия 1:2  Түркия Соучек  66' Голдар Чалханоглу  51' Тосун  90+4 '	«Фолькспаркштадион», Гамбург Көрермендер саны: 47 683 Төреші: Иштван Ковач (Румыния)

Үшінші орын алған үздік командалар

Топ	Команда	Ойындар	Ұпайлар	Гол айырм.	Голдар	Өткізген голдар
D	Нидерланд	3	4	0	4	1
F	Грузия	3	4	0	4	1
E	Словакия	3	4	0	3	1
C	Словения	3	3	0	2	0
A	Мажарстан	3	3	-3	2	1
B	Хорватия	3	2	-3	3	0

Плей-офф

Плей-офф кезеңі топтық кезең аяқталғаннан кейін басталады. Ол турнирден жеңілген командаларды шығару арқылы олимпиадалық жүйе бойынша өткізіледі. Егер осы кезеңдегі матч 90 минуттық негізгі уақыттан кейін тең аяқталса, қосымша уақыт (әрқайсысы 15 минуттан екі тайм) тағайындалады. Егер қосымша уақыт аяқталғаннан кейін де есеп тең болса, жеңімпаз матчтан кейінгі пенальти сериясында анықталады.

Үшінші орын үшін матч өткізілмейді: мұндай матчтар соңғы рет 1980 жылы өткізілген.

Топтық кезеңде үшінші орынды алған командалардың қатысуымен 1/8 финалдың мүмкін болатын матч комбинациялары төрт үздік үшінші орын алған командалар қай топтардан шыққанына байланысты болады.

	Қорытынды комбинация

3 орын алып 1/8 финалға шыққан командалар							1B қарсы	1C қарсы	1E қарсы	1F қарсы
A	B	C	D				3A	3D	3B	3C
A	B	C		E			3A	3E	3B	3C
A	B	C			F		3A	3F	3B	3C
A	B		D	E			3D	3E	3A	3B
A	B		D		F		3D	3F	3A	3B
A	B			E	F		3E	3F	3B	3A
A		C	D	E			3E	3D	3C	3A
A		C	D		F		3F	3D	3C	3A
A		C		E	F		3E	3F	3C	3A
A			D	E	F		3E	3F	3D	3A
	B	C	D	E			3E	3D	3B	3C
	B	C	D		F		3F	3D	3C	3B
	B	C		E	F		3F	3E	3C	3B
	B		D	E	F		3F	3E	3D	3B
		C	D	E	F		3F	3E	3D	3C

Плей-офф кезңінің кестесі

Орталық еуропалық жазғы уақыт (UTC+2) көрсетілген.

1/8 финал

Ширек финал

Жартылай финал

Финал

30 маусым — Кёльн

Испания

4

5 шілде — Штутгарт

Грузия

1

Испания (овертайм)

2

29 маусым — Дортмунд

Германия

1

Германия

2

9 шілде — Мюнхен

Дания

0

Испания

2

1 шілде — Майндағы Франкфурт

Франция

1

Португалия (пен.)

0 (3)

5 шілде — Гамбург

Словения

0 (0)

Португалия

0 (3)

1 шілде — Дюссельдорф

Франция (пен.)

0 (5)

Франция

1

14 шілде — Берлин

Бельгия

0

Испания

2 шілде — Мюнхен

Англия

Румыния

0

6 шілде — Берлин

Нидерланд

3

Нидерланд

2

2 шілде — Лейпциг

Түркия

1

Аустрия

1

10 шілде — Дортмунд

Түркия

2

Нидерланд

1

30 шілде — Гельзенкирхен

Англия

2

Англия (овертайм)

2

6 шілде — Дюссельдорф

Словакия

1

Англия (пен.)

1 (5)

29 шілде — Берлин

Швейцария

1 (3)

Швейцария

2

Италия

0

1/8 финал

29 маусым 2024 18:00	Швейцария 2:0  Италия Фройлер  37' Варгас 46' Голдар	«Олимпиаштадион», Берлин Көрермендер саны: 68 172 Төреші: Шимон Марциняк (Польша)

29 маусым 2024 21:00	Германия 2:0  Дания Хаверц  53' (пен.) Мусиала  68' Голдар	«Вестфаленштадион», Дортмунд Көрермендер саны: 61 612 Төреші: Майкл Оливер (Англия)

30 маусым 2024 21:00	Англия 2:1 (Овертайм)  Словакия Беллингем  90+5' Кейн  91' Голдар Шранц  25'	«Фельтинс-Арена», Гельзенкирхен Көрермендер саны: 47 244 Төреші: Халил Умут Мелер (Түркия)

1 шілде 2024 21:00	Испания 4:1  Грузия Родри  39' Руис  51' Уильямс 75' Ольмо  83' Голдар ле Норман  18' (авт.)	«Рейн Энерги», Кёльн Көрермендер саны: 42 233 Төреші: Франсуа Летексье (Франция)

1 шілде2024 21:00	Франция 1:0  Бельгия Вертонген  85' (авт.) Голдар	«Меркур Шпиль-Арена», Дюссельдорф Көрермендер саны: 46 810 Төреші: Гленн Нюберг (Швеция)

2 шілде 2024 21:00	Португалия 0:0 (Овертайм) пен. 3:0  Словения Роналду Фернандеш Б. Силва Пенальти Иличич Балковец Вербич	«Вальдштадион», Майндағы Франкфурт Көрермендер саны: 46 576 Төреші: Даниэле Орсато (Италия)

2 шілде 2024 21:00	Румыния 0:3  Нидерланд Голдар Гакпо  20' Мален  83',  90+3'	«Альянц Арена», Мюнхен Көрермендер саны: 65 012 Төреші: Феликс Цвайер (Германия)

3 шілде 2024 00:00	Аустрия 1:2  Түркия Грегорич  66' Голдар Демирал  1',  59'	«Ред Булл Арена», Лейпциг Көрермендер саны: 38 305 Төреші: Артур Суареш Диаш (Португалия)

1/4 финал

5 шілде 2024 18:00	Испания 2:1 (Овертайм)  Германия Ольмо  51' Мерино 119' Голдар Вирц  89'	«МХП-Арена», Штутгарт Көрермендер саны: 54 000 Төреші: Энтони Тэйлор (Англия)

5 шілде 2024 21:00	Португалия 0:0 (Овертайм) пен. 5:3  Франция Роналду Б. Силва Феликс Мендеш Пенальти Дембеле Фофана Кунде Баркола Т.Эрнандес	«Фолькспаркштадион», Гамбург Көрермендер саны: 47 789 Төреші: Майкл Оливер (Англия)

6 шілде 2024 21:00	Англия 1:1 (Овертайм) пен. 5:3  Швейцария Сака  80' Голдар Эмболо  75' Палмер Беллингем Сака Тоуни Александер-Арнольд Пенальти Аканджи Шер Шакири Амдуни	«Меркур Шпиль-Арена», Дюссельдорф Көрермендер саны: 46 907 Төреші: Даниэле Орсато (Италия)

6 шілде 2024 21:00	Нидерланд 2:1  Түркия де Врей  70' Мюлдюр  76' Голдар Акайдин  35'	«Олимпиаштадион», Берлин Көрермендер саны: 70 091 Төреші: Клеман Тюрпен (Франция)

Жартылай финал

9 шілде 2024 21:00	Испания 2:1  Франция Ямаль 21' Ольмо  25' Голдар Коло Муани  9'	«Альянц Арена», Мюнхен Көрермендер саны: 62 042 Төреші: Славко Винчич (Словения)

10 шілде 2024 21:00	Нидерланд 1:2  Англия Симонс  7' Голдар Кейн  18' (пен.) Уоткинс  90+1'	«Сигнал Идуна Парк», Дортмунд Көрермендер саны: 60 926 Төреші: Феликс Цвайер (Германия)

Финал

Толық мақаласы: Футболдан 2024 жылғы Еуропа біріншілігі (финал)

14 шілде 2024 21:00	Испания  2-1  Англия Нико Уильямс  47' Оярсабаль  86' Голдар Палмер  73'	«Олимпиаштадион», Берлин Көрермендер саны: 65600 Төреші: Франсуа Летексье

Чемпион

Футболдан Еуропа чемпионы 2024
Испания Төртінші титул

Голдар

• 60 гол: оң аяқпен соғылған
• 28 гол: сол аяқпен соғылған
• 18 гол: баспен соғылған
• 1 гол: басқа дене мүшесімен соғылған
• 10 гол: автогол
• Гол соғудың орташа уақыты: 30-шы минут
• Орташа гол саны бір матчта: 2,29 гол
• Айып алаңының ішінде (қақпашы алаңын қосқанда): 98 гол
• Айып алаңынан тыс: 19 гол
• Ойыннан: 108 гол
• Пенальтиден: 9 гол
• Еркін соққыдан: 0 гол
• Пенальти туралы мәліметтер:
• Тағайындалған пенальти саны: 12
• Соғылған пенальти саны: 9
• Қақпашы қайтарған пенальти саны: 3
• Қисық кеткен: 0

Сұрмергендер

Ескерту: жақшада пенальтимен қанша гол соғылғаны көрсетілген.

3 гол

• Харри Кейн (1)
• Жамал Мусиала
• Жорж Микаутадзе (2)
• Дани Ольмо
• Коди Гакпо
• Иван Шранц

2 гол

• Джуд Беллингем
• Флориан Вирц
• Никлас Фюллькруг
• Кай Хаверц (2)
• Фабиан Руис
• Нико Уильямс
• Дониелл Мален
• Рэзван Марин (1)
• Мерих Демирал
• Брель Эмболо

1 гол

• Недим Байрами
• Клаус Гясуля
• Казим Лачи
• Коул Палмер
• Букайо Сака
• Олли Уоткинс
• Марко Арнаутович (1)
• Кристоф Баумгартнер
• Михаэль Грегорич
• Марсель Забитцер
• Гернот Траунер
• Романо Шмид
• Кевин Де Брёйне
• Юри Тилеманс
• Илкай Гүндоған
• Эмре Джан
• Хвича Кварацхелия
• Кристиан Эриксен
• Мортен Юльманн
• Микель Оярсабаль
• Дани Карвахаль
• Ламин Ямаль
• Микель Мерино
• Альваро Мората
• Родри
• Ферран Торрес
• Николо Барелла
• Алессандро Бастони
• Маттиа Дзакканьи
• Барнабаш Варга
• Кевин Чобот
• Ваут Вегхорст
• Стефан де Врей
• Мемфис Депай
• Хави Симонс
• Адам Букса
• Роберт Левандовский (1)
• Кшиштоф Пёнтек
• Франсишку Консейсан
• Бернарду Силва
• Бруну Фернандеш
• Денис Дрэгуш
• Николае Станчу
• Лука Йович
• Ондрей Дуда
• Жан Карничник
• Эрик Янжа
• Самет Акайдин
• Керем Актюркоглу
• Арда Гүлер
• Мерт Мюлдюр
• Дженк Тосун
• Хакан Чалханоглу
• Николай Шапаренко
• Роман Яремчук
• Рандаль Коло Муани
• Килиан Мбаппе (1)
• Андрей Крамарич
• Лука Модрич
• Лукаш Провод
• Томаш Соучек
• Патрик Шик
• Рубен Варгас
• Квадво Дуа
• Дан Ндойе
• Ремо Фройлер
• Джердан Шакири
• Мишель Эбишер
• Скотт Мактоминей

Автоголдар

• Максимилиан Вёбер
• Клаус Гясуля
• Ян Вертонген
• Антонио Рюдигер
• Робен Ле Норман
• Риккардо Калафьори
• Дониелл Мален
• Самет Акайдын
• Мерт Мюлдюр
• Робин Гранач

Матчтың үздік ойыншысы

Күні	Командалар	Есеп	матчтың үздік ойыншысы
Тур 1
14.06	Германия - Шотландия	5:1	Жамал Мусиала
15.06	Венгрия - Швейцария	1:3	Гранит Джака
15.06	Испания - Хорватия	3:0	Фабиан Руис
15.06	Италия - Албания	2:1	Федерико Кьеза
16.06	Польша - Нидерланды	1:2	Коди Гакпо
16.06	Словения - Дания	1:1	Кристиан Эриксен
16.06	Сербия - Англия	0:1	Джуд Беллингем
17.06	Румыния - Украина	3:0	Николае Станчу
17.06	Бельгия - Словакия	0:1	Станислав Лоботка
17.06	Аустрия - Франция	0:1	Н’Голо Канте
18.06	Түркия - Грузия	3:1	Арда Гүлер
18.06	Португалия - Чехия	2:1	Витинья
Тур 2
19.06	Хорватия - Албания	2:2	Андрей Крамарич
19.06	Германия - Венгрия	2:0	Илкай Гүндоған
19.06	Шотландия - Швейцария	1:1	Мануэль Аканджи
20.06	Словения - Сербия	1:1	Жан Карничник
20.06	Дания - Англия	1:1	Пьер-Эмиль Хейбьерг
20.06	Испания - Италия	1:0	Нико Уильямс
21.06	Словакия - Украина	1:2	Николай Шапаренко
21.06	Польша - Аустрия	1:3	Кристоф Баумгартнер
21.06	Нидерланд - Франция	0:0	Н’Голо Канте
22.06	Грузия - Чехия	1:1	Георгий Мамардашвили
22.06	Түркия - Португалия	0:3	Бернарду Силва
22.06	Бельгия - Румыния	2:0	Кевин Де Брёйне
Тур 3
23.06	Швейцария - Германия	1:1	Гранит Джака
23.06	Шотландия - Венгрия	0:1	Роланд Шаллаи
24.06	Хорватия - Италия	1:1	Лука Модрич
24.06	Албания - Испания	0:1	Ферран Торрес
25.06	Нидерланд - Аустрия	2:3	Марсель Забитцер
25.06	Франция - Польша	1:1	Лукаш Скорупски
25.06	Англия - Словения	0:0	Адам Гнезда-Черин
25.06	Дания - Сербия	0:0	Кристиан Эриксен
26.06	Словакия - Румыния	1:1	Станислав Лоботка
26.06	Украина - Бельгия	0:0	Кевин Де Брёйне
26.06	Чехия - Түркия	1:2	Барыш Алпер Йылмаз
26.06	Грузия - Португалия	2:0	Хвича Кварацхелия

Күні	Командалар	Есеп	Матчтың үздік ойыншысы
1/8 финал
29 маусым	Швейцария - Италия	2:0	Рубен Варгас
29 маусым	Германия - Дания	2:0	Антонио Рюдигер
30 маусым	Англия - Словакия	2:1 (қос. уақ.)	Джуд Беллингем
30 маусым	Испания - Грузия	4:1	Родри
1 шілде	Франция - Бельгия	1:0	Жюль Кунде
1 шілде	Португалия - Словения	0:0 (3:3)	Диогу Кошта
2 шілде	Румыния - Нидерланд	0:3	Коди Гакпо
2 шілде	Аустрия - Түркия	1:2	Мерих Демирал
1/4 финал
5 шілде	Испания - Германия	2:1 (қос. уақ.)	Дани Ольмо
5 шілде	Португалия - Франция	0:0 (пен. 3:5)	Усман Дембеле
6 шілде	Англия - Швейцария	1:1 (пен. 5:3)	Букайо Сака
6 шілде	Нидерланд - Түркия	2:1	Стефан де Врей
1/2 финал
9 шілде	Испания - Франция	2:1	Ламин Ямаль
10 шілде	Нидерланд - Англия	1:2	Олли Уоткинс
Финал
14 шілде	Испания - Англия	2:1	Нико Уильямс

Қақпашылар

Ескерту: жақшада ойналған матчтардың саны көрсетілген

Өткізілген голдардың саны
0	1	2	3	4	5	6	7	8
Давид Райя (1)	Лукаш Скорупский (1)	Предраг Райкович (3)	Диогу Кошта (5)	Каспер Шмейхель (4)	Томас Стракоша (3)	Доминик Ливакович (3)	Ангус Ганн (3)	Георгий Мамардашвили (4)
	Анатолий Трубин (2)	Ян Облак (4)	Алтай Байындыр (1)	Йиндржих Станек (3)	Петер Гулачи (3)	Флорин Ницэ (4)
	Матей Коварж (1)	Кун Кастелс (4)	Андрей Лунин (1)	Мануэль Нойер (5)	Джанлуиджи Доннарумма (4)	Патрик Пенц (4)
			Джордан Пикфорд (5)	Янн Зоммер (5)	Войцех Щенсный (2)
			Майк Меньян (6)		Мартин Дубравка (4)
			Унаи Симон (5)		Мерт Гюнок (4)
					Барт Вербрюгген (5)

Турнирге қатысқан ең жас және сақа ойыншылар

ең жас ойыншылар (2004 жылдан кейән туған)

• Ламин Ямаль (16) 13 шілде 2007
• Варрен Заир-Эмри (18) 8 наурыз 2006
• Лео Сауэр (18) 16 желтоқсан 2005
• Семих Кылычсой (18) 15 тамыз 2005
• Габриэль Сигуа (18) 30 маусым 2005
• Кенан Йылдыз (19) 4 мамыр 2005
• Кобби Мейну (19) 19 сәуір 2005
• Арда Гүлер (19) 25 ақпан 2005
• Артур Вермерен (19) 7 ақпан 2005
• Жуан Невеш (19) 27 қыркүйек 2004
• Кацпер Урбаньский (19) 7 қыркүйек 2004
• Адам Уортон (20) 6 ақпан 2004

ең сақа ойыншылар (1987 жылға дейін туған)

• Пепе (41) 26 ақпан 1983
• Криштиану Роналду (39) 5 ақпан 1985
• Лука Модрич (38) 9 қыркүйек 1985
• Хесус Навас (38) 21 қараша 1985
• Георгий Лория (38) 27 қаңтар 1986
• Мануэль Нойер (38) 27 наурыз 1986
• Оливье Жиру (37) 30 қыркүйек 1986
• Петер Пекарик (37) 30 қазан 1986
• Каспер Шмейхель (37) 5 қараша 1986
• Юрай Куцка (37) 26 ақпан 1987
• Ян Вертонген (37) 24 сәуір 1987
• Флорин Ницэ (36) 3 шілде 1987
• Гурам Кашия (36) 4 шілде 1987

Үздік ойыншы

Үздік ойыншы наградасы ЕУРО турнирінде 1996 жылдан бері табысталады және оның иегерлері футболдың нағыз аңыздарына айналған ойыншылар.

Үздік ойыншыны анықтау шешімін УЕФА-ның техникалық бақылаушылар тобы қабылдайды, олардың мүшелері 1996 жылдан бері ЕУРО финалдық кезеңдерінің барлық матчтарын мұқият талдайды. ЕУРО-2024 турнирінде УЕФА-ның техникалық бақылаушылар тобына белгілі мамандар Фабио Капелло, Рафаэль Бенитес, Франк де Бур және Оле-Гуннар Сульшер кіреді. Әр матчтан кейін жауапты техникалық бақылаушы жаттықтырушылық шешімдерді түсіндіріп, тактикалық трендтерді атап өтіп, егжей-тегжейлі есеп дайындайды, содан кейін ақпарат футбол қауымдастығы мүшелеріне таратылады.

Техникалық бақылаушылар сонымен қатар матчтың үздік ойыншысы наградасын анықтауға жауапты. Финалдан кейін команда бірге жиналып, турнирдің үздік голын, үздік ойыншыны, үздік жас ойыншыны және символикалық құраманы анықтайды. Техникалық бақылаушыларға қажетті бейне және статистиканы ұсынатын Ньондағы арнайы аналитикалық хаб қолдау көрсетеді. Бұл талдауды тереңірек және бір уақытта көрнекі етіп жасауға мүмкіндік береді.

Үздік ойыншы мен үздік жас ойыншыны таңдауда техникалық бақылаушылар ойыншылардың жеке шеберлігін және олардың команданың ойынына әсерін ескереді. Сонымен қатар, оң көзқарас пен қарсыластарға құрмет көрсету де маңызды.

2016 жылы үздік жас ойыншы наградасы да бекітілді. Оны 23 жастан аспаған ойыншы алады. Алғашқы иегері Португалияға ЕУРО-2016-ны жеңуге көмектескен Ренату Саншеш болды, ал ЕУРО-2020-да үздік ойыншы атағын жартылай финалға жеткен Испания құрамасының ойыншысы Педри алды. ЕУРО-2024 нәтижесі бойынша бұл наградаға үміткер болу үшін ойыншы 2002 жылдың 1 қаңтарынан кейін туылуы тиіс. Бұл номинацияны испания құрамасының ойыншысы Ямин Ямал иеленді.

Символикалық құраманы анықтау да маңызды номинация болып саналады. Бұл құрама бойынша қорытынды шешімді техникалық бақылаушылар тобы қабылдайды. Символикалық құрама турнирдің негізгі трендтеріне сәйкес келетін тактикалық модель бойынша және әрбір позицияда өзінің үздік ойыншысын ескере отырып таңдалады. Техникалық бақылаушылар ойыншылардың жеке шеберлігін және олардың команда ойынына әсерін ескереді.

Үздік ойыншы наградасын алғандар

• 1996: Маттиас Заммер  Германия
• 2000: Зинедин Зидан  Франция
• 2004: Теодорос Загоракис  Грекия
• 2008: Хави Эрнандес  Испания
• 2012: Андрес Иниеста  Испания
• 2016: Антуан Гризманн  Франция
• 2020: Джанлуиджи Доннарумма  Италия
• 2024: Родри  Испания

ЕУРО-2024 техникалық бақылаушылары

Әрбір матч барысында техникалық бақылаушылар ойын барысын жаттықтырушы көзқарасымен талдайды. ЕУРО-2024 турнирінде олар матчтың үздік ойыншысын таңдау үшін жауапты, содан кейін бірге турнирдің үздік голын, үздік ойыншысын, үздік жас ойыншысын және турнирдің символикалық құрамасын анықтайды.

Әрбір матчтан кейін жауапты техникалық бақылаушы ойынның ең қызықты техникалық және тактикалық сәттерін бейнелеп, бейне және статистиканы пайдалана отырып, есеп дайындайды. Сарапшылардың бейнежазбаларды көптеген ракурстардан қарауға мүмкіндігі бар: телекамералардан, тактикалық камералардан және қақпа артындағы камералардан түсірілген суреттер. Есепке осы ракурстардың кез келгенінен алынған бейнелер қосылуы мүмкін. Бейнежазбалар бақылаушы назар аударған аспектілерді көрсету үшін заманауи визуализация құралдарымен толықтырылуы мүмкін.

Техникалық бақылаушылардың міндеті сондай-ақ Германиядағы турнирдің әрбір матчының үздік ойыншысын анықтау. Таңдау жасаған кезде сарапшылар футболшының алаңдағы ерекше үлесін анықтауы керек, мұнда бірқатар критерийлер қолданылады: шабуылда немесе қорғаныста керемет шеберлік көрсету, шабуылда немесе қорғаныста маңызды сәттерге қатысу, тактикалық білім және ойын барысында тиімділік, алаңдағы үлгілі тәртіп.

Үздік ойыншы наградасынан бөлек, техникалық бақылаушылар турнирдің үздік ойыншысы мен үздік жас ойыншысы номинацияларын анықтауға қатысады. Олар сондай-ақ турнирдің символикалық құрамасын анықтайды. Екі жеке награда контекстінде олар турнир бойы ең жақсы нәтижелерді көрсеткен футболшыны іздейді. Үздік жас ойыншы наградасына 23 жасқа дейінгі кез келген футболшы (яғни, 2002 жылдың 1 қаңтарында немесе одан кейін туылған) үміткер бола алады.

• Фабио Капелло (Италия)

• Иоан Лупеску (Румыния)

• Майкл О'Нил (Солтүстік Ирландия)
• Дэвид Мойес (Шотландия)
• Алеша Асанович (Хорватия)
• Рафаэль Бенитес (Испания)
• Авраам Грант (Израиль)
• Пэт Боннер (Ирландия)
• Франк де Бур (Нидерланд)
• Оле-Гуннар Сульшер (Норвегия)
• Айтор Каранка (Испания)
• Жан-Франсуа Домерг (Франция)

Қызықты деректер

Бір жылда ЧЛ мен ЕУРО жеңген ойыншылар

• 1964: Луис Суарес ("Интер" және  Испания)
• 1988: Ханс ван Брекелен, Рональд Куман, Берри ван Арле, Джералд Ваненбург (ПСВ және  Нидерланд)
• 2012: Фернандо Торрес, Хуан Мата ("Челси" және  Испания)
• 2016: Криштиану Роналду, Пепе ("Реал" және  Португалия)
• 2020: Жоржиньо ("Челси" және  Италия)
• 2024: Дани Карвахаль, Начо ("Реал" және  Испания)

Турнирдің статистикалық деректері

Португалиялық Франсишку Консейсау Чехия құрамасының қақпасына гол соққанда, әкелер мен ұлдардың ерекше клубының құрамы кеңейе түсті. Оның әкесі Сержиу Консейсау ЕУРО-2000 турнирінде гол соққан болатын. Осыған ұқсас дуэтті тек итальяндықтар мақтана алады: Энрико Кьеза 1996 жылы, ал Федерико Кьеза ЕУРО-2020 турнирінде гол соққан.

Диогу Кошта Португалия мен Словения құрамалары арасындағы 1/8 финал матчының пенальти сериясында үш соққыны қайтарып, ЕУРО тарихында алғаш рет осындай жетістікке жетті. Дегенмен, қазіргі Еуропа чемпиондары қатарынан үшінші рет пенальти сериясынан кейін турнирден шығып қалды: 2024 жылы Италия, 2020 жылы Португалия және 2016 жылы Испания.

Гарет Саутгейт ЕУРО финалына екі рет шыққан үшінші жаттықтырушы болды, оған дейін Хельмут Шен және Берти Фогтс бұл жетістікке жеткен.

Испания төртінші рет бұл турнирде жеңіске жеткен алғашқы ел болды. Сонымен қатар, Англия құрамасы қатысқан бес ширек финалдың төртеуінде матчтың тағдыры пенальти сериясымен шешілген. Швейцария плей-оффта бес матч өткізіп, төрт рет пенальтиге жүгінген.

Германия ЕУРО ашылу матчында бес гол соққан алғашқы команда болды, бұл бірінші Еуропа чемпионатынан бері болмаған жетістік: 1960 жылы Югославия Францияны 5:4 есебімен жеңген. Осы уақытта Гарри Кейн екі жартылай финалда гол соққан бесінші ойыншы атанды, бұған дейін Валентин Иванов, Виктор Понедельник, Драган Джаич және Криштиану Роналду осындай жетістікке жеткен.

Роналду алты ЕУРО турниріне қатысқан алғашқы ойыншы болды. Ол ЕУРО финалдық кезеңдерінде ең көп матч өткізген рекордын (30 матч) жаңартып, 39 жас 151 күнде пенальти сериясында гол соққан ең егде ойыншы болды. Дегенмен, ол ЕУРО турнирінде ең көп гол соғу рекордын (14 гол) жаңарта алмады, сондықтан швейцариялық Джердан Шакири алты ірі турнирде қатарынан гол соққан жалғыз еуропалық ойыншы болып қалды.

Испания бір ЕУРО турнирінде жеті матчта жеңіске жеткен алғашқы команда болды. Испания мен Италия ЕУРО тарихында рекордтық сегізінші рет кездесті. Бұл құрамалар бесінші рет қатарынан финалдық кезеңде кездесті. Германия ЕУРО ашылу матчын сегізінші рет қатарынан жеңді.

Франция құрамасы ірі турнирлердің топтық кезеңіндегі соңғы матчын қатарынан тоғыз рет жеңе алмады (5 тең, 4 жеңіліс). Соңғы рет "үш түсті" 2006 жылғы Әлем чемпионатының үшінші турында Тогоны (2:0) жеңген. Сонымен қатар, француздар ЕУРО топтық кезеңінің ашылу матчтарында ешқашан жеңілген емес (7 жеңіс, 3 тең).

Микель Оярсабаль Испания құрамасы үшін соққан 12 голының тоғызын қосалқы құрамнан шыққаннан кейін соққан, оның ішінде ЕУРО-2024 финалындағы жеңіс голы бар.

Италия ЕУРО топтық кезеңінің алғашқы таймында 2008 жылдан бері гол жібермеген. Бұл серияны Албания үзді. Н'Голо Канте ЕУРО турнирлерінде қатарынан 13 матч бойы (7 жеңіс, 6 тең) негізгі уақытта жеңілмеген. Француздың рекордтық сериясын жартылай финалда Испания тоқтатты. Саутгейт те ЕУРО турнирлерінде негізгі уақытта 13 матч (8 жеңіс, 5 тең) бойы жеңілмеген жаттықтырушы ретінде рекорд орнатты, бұл серияны да Испания финалда тоқтатты.

Испания осы финалдық кезеңде 15 гол соғып, ЕУРО-2020 кезінде орнатқан рекордын жаңартты және Францияның 1984 жылғы (14 гол) турнирлік рекордын жаңартты.

Испандық Ламин Ямаль ЕУРО финалдық кезеңінде ойнаған ең жас ойыншы болды. Хорватиямен матч кезінде оның жасы 16 жыл 338 күн болған. Кейінірек ол финалдық кезеңде гол соққан ең жас ойыншы атанды - жартылай финалда француздарға қарсы гол соққан кезде оның жасы 17 жыл 1 күн болды.

Үшінші турда Мануэль Нойер ЕУРО финалдық кезеңдеріндегі 18-ші матчын өткізіп, қақпашылар арасында Джанлуиджи Буффонның рекордын жаңартты.

Арда Гюлер дебюттік матчта гол соққан ең жас ойыншы болды. Түркиялық ойыншы 19 жас 114 күнде гол соғып, Роналдуның рекордын 14 күнге жаңартты.

Англия құрамасының жартылай қорғаушысы Джуд Беллингем екі ЕУРО турнирінде ойнаған ең жас ойыншы атанды (20 жас 353 күн). Букайо Сака (22 жас 313 күн) екі ЕУРО финалында ойнаған ең жас ойыншы болды, ол Ули Хенесс (24 жас 167 күн) рекордын жаңартты.

Недим Байрами Италияға қарсы матчта ойын басталғаннан кейін 23 секундта гол соқты. Бұл ЕУРО тарихындағы ең жылдам гол болды. Венгриялық Доминик Собослаи 23 жас 234 күнде ЕУРО-дағы ең жас капитан атанды.

Чехияның ЕУРО-дағы 27 матчтарының ешқайсысы нөлдік тең аяқталмады. Грузия плей-оффқа қатысқан 29-шы команда болды. Грузия құрамасының қақпашысы төрт матчта 29 сейв жасап, кез келген басқа қақпашымен салыстырғанда 11 сейв артық жасады.

Юлиан Нагельсманн ЕУРО финалдық кезеңдеріндегі ең жас жаттықтырушы болды (36 жыл 327 күн). Германия құрамасының бапкері Словенияның экс-жаттықтырушысы Сречко Катанецтің рекордын алты күнге жаңартты.

Килиан Мбаппе ЕУРО-2024 кезінде ең жоғары жылдамдыққа (36,5 км/сағ) жеткен ойыншы болды.

Италияға қарсы матчта гол соққан хорват Лука Модрич финалдық кезеңдер тарихындағы ең егде гол авторы атанды. Испандық Хесус Навас 38 жас 231 күнде ірі турнирлердің жартылай финалына қатысқан ең егде ойыншы атанды.

Португалия құрамасының ардагері Пепе ЕУРО-дағы ең егде ойыншы атанды. Францияға қарсы ширек финал матчында оның жасы 41 жас 130 күн болды.

Нидерланд пен Франция арасындағы топтық кезеңдегі тең ойын ЕУРО-дағы 50 матчтан кейінгі алғашқы нөлдік тең нәтиже болды. Алдыңғы нөлдік тең нәтиже ЕУРО-2020 турнирінде Англия мен Шотландия арасында болған.

Португалия құрамасы Германиядағы бес матчында допты 64,8% уақыт бойы ұстады. Басқа командалардың ешқайсысы 60%-дан асқан жоқ. Неміс ойыншылары 91,2% дәл пас орындап, ЕУРО-2024 финалдық кезеңіндегі ең жоғары дәлдік көрсеткішіне қол жеткізді.

Венгриялық Кевин Чобот Шотландия қақпасына негізгі уақыттың 10-шы қосымша минутында гол соғып, ЕУРО тарихындағы ең кеш соғылған гол авторы атанды. ЕУРО-2024 қатысушылары 117 гол соғып, орта есеппен әр матчта 2,30 гол соқты. Австриялық Михаэль Грегоричтің түріктерге қарсы соққан голы осы финалдық турнирдегі жүзінші гол болды.

Испания 290 мәрте допқа иелік ету көрсеткішімен ең үздік нәтиже көрсетті, финалист Англиядан 38 мәрте озып шықты ^[35].

Финал

Оярсабаль ЕУРО финалында қосалқы құрамнан шығып, жеңіс голын соққан төртінші ойыншы болды. Бұған дейін бұл жетістікке неміс Оливер Бирхофф (1996), француз Давид Трезеге (2000) және португал Эдер (2016) жеткен еді.

ЕУРО-2024 турнирінде Испания құрамасының сапында 10 түрлі ойыншы гол соқты (автоголдарды қоспағанда) – бұл Еуропа чемпионаттарының жаңа рекорды.

Испания осы финалдық кезеңде 15 гол соғып, 1984 жылы Франция орнатқан турнирлік рекордты (14 гол) жаңартты.

Фабиан Руис және Мерино (сонымен бірге Дани Ольмо мен Оярсабаль) 2019 жылы жастар арасындағы Еуропа чемпионатының финалында жеңіске жеткен испан құрамасының құрамында болған.

2015 жылы Луис де ла Фуэнте Испанияны 19 жасқа дейінгі жастар арасындағы Еуропа чемпионатында жеңіске жеткізді, 2019 жылы оның басшылығымен испандықтар жастар арасындағы Еуропа чемпионатында жеңіске жетті, ал қазір ол үлкендер арасындағы Еуропа чемпионатында да жеңіске жетті.

Мората Еуропа чемпионаттарында 17 матч өткізіп, Испания құрамасының жаңа рекордын орнатты.

Хесус Навас ЕУРО-2012 жеңісінен кейін екінші рет Еуропа чемпионы атанды. Экс-әлем чемпионы Хесус Навас екі дүркін Еуропа чемпионы болған 14-ші ойыншы атанды, олардың 13-і бұл жетістікке Испания құрамасының сапында жеткен.

ЕУРО финалдық матчтарында гол соққан ең жас ойыншылар:

• 20 жыл 64 күн – Пьетро Анастази (Италия – Югославия, 1968 жыл, қайта ойнау)
• 22 жыл 2 күн – Нико Уильямс (Испания – Англия, 2024 жыл)
• 22 жыл 9 күн – Драган Джаич (Югославия – Италия, 1968 жыл)
• 22 жыл 69 күн – Коул Палмер (Испания – Англия, 2024 жыл)

Дереккөздер

1. Баюшкин, Сергей Евро 2024 — основная информация: даты и расписание матчей, все сборные и города турнира  (орыс.). sport-express.ru (4 февраля 2024). Тексерілді, 28 маусым 2024.
2. Никита Коновалов. Германия подала заявку на проведение Euro-2024 // Спорт-Экспресс. — 2017. — 1 марта. (орыс.) Мұрағат көшірмесі 9 наурыздың 2017 Wayback Machine мұрағатында
3. Германия подала заявку на проведение ЧЕ-2024 Мұрағатталған 25 сәуірдің 2018 жылы. (орыс.)
4. Немецкий футбольный союз подаст заявку на проведение Евро-2024 Мұрағатталған 29 қазанның 2013 жылы. (орыс.)
5. Германия подаст заявку на проведение чемпионата Европы 2024 года Мұрағатталған 21 қаңтардың 2017 жылы. (орыс.)
6. Германия готова принять Euro-2024 в одиночку Мұрағатталған 28 тамыздың 2013 жылы. (орыс.)
7. Никита Коновалов. Турция подала заявку на проведение Euro-2024 // Спорт-Экспресс. — 2017. — 2 марта. (орыс.) Мұрағат көшірмесі 9 наурыздың 2017 Wayback Machine мұрағатында
8. Турция представила УЕФА заявку на проведение ЧЕ-2024 (орыс.)
9. Турция намерена подать заявку на проведение Евро-2024.
10. Sandrock: «Wir haben eine starke Bewerbung» Мұрағатталған 3 қазанның 2018 жылы. (нем.)
11. Archived copy.
12. The AFL selects the camp near Dortmund for "Euro 2024" - KOHA.net (6 December 2023).
13. Austria's National Football Team Set for Dignified EURO 2024 Base Camp in Berlin (14 December 2023).
14. Proche des matchs de poule et... du village d'enfance de Domenico Tedesco : le camp de base des Diables rouges pour l'Euro 2024 est choisi  (фран.).
15. PHOTOS: Croatia selects base camp for Euro 2024 (4 December 2023).
16. Mikeš, Pavel. Base camp fotbalistů? Luxus i relax. Češi budou během Eura bydlet v Hamburku (cs), Kroměřížský денік (7 December 2023).
17. Herrelandsholdet har valgt Basecamp til sommerens EM (DA) (12 December 2023).
18. Burrows, Tom. England set to choose five-star hotel and spa as base for Euros, The New York Times.
19. Euro 2024 : à la découverte du camp de base des Bleus, « un hôtel confortable sans qu'il soit luxueux » (fr-FR) (3 December 2023).
20. Velbert wird "Team Base Camp" der georgischen Fußballnationalmannschaft bei der UEFA EURO 2024  (нем.) (29 April 2024).
21. Deutsches EM-Quartier in Herzogenaurach  (нем.) (14 November 2023).
22. Minden a zavartalan felkészülést szolgálja Nyugat-Баварияда (hu-HU) (12 January 2024).
23. EM 2024 Quartiere, Basecamps, Trainingslager & Öffentliche Trainingseinheiten  (нем.).
24. Welkom, Oranje!.
25. Polen schlägt EM-Quartier in Hannover auf  (нем.) (3 April 2024).
26. Fußball EM 2024: Vorbereitung der "Team Base Camps"  (нем.).
27. Naționala României și-а ales baza de pregătire de la Wurzburg pentru Euro 2024  (рум.).
28. Scotland finalise UEFA Euro 2024 preparations.
29. Archived copy.
30. Šurin, Peter MUŽI A/EURO 2024 – Hlavný stan v Mainzi, pred Eurom štyri prípravné oficiálne zápasy  (словак.) (3 January 2024).
31. The plan for preparations for Euro 2024 is known: Slovenia will conduct most of the hard work at Brdo pri Kranju, with the German base being in Wuppertal - Planet Nogomet (16 December 2023).
32. Der Öschberghof chosen as Spain's basecamp for Euro 2024.
33. Schweizerischer Fussballverband - SFV.
34. Fußball-EM 2024: Türkei soll EM-Feeling nach Niedersachsen bringen  (нем.).
35. ЕВРО-2024 в цифрах

Сілтемелер