ოქტომბერი (ლათ. October) — გრიგორიანული კალენდრის მეათე თვე. ოქტომბერში 31დღე-ღამეა.
სახელი ეწოდა იმ ფაქტის გამო, რომ იგი იყო მერვე თვე რომაული კალენდრისა (ლათინურად octem — რვა), როდესაც წელი იწყებოდა მარტში. ქართული წარმართული კალენდრით — სთვლისა, ძველქართული სახელწოდებაა ღვინობისთვე.
ოქტომბერი არის შემოდგომის თვე ჩრდილოეთ ნახევარსფეროში და გაზაფხულისა — სამხრეთ ნახევარსფეროში.
ოქტომბრის ზოდიაქოს ნიშნებია სასწორი და ღრიანკალი. ოქტომბერი ყოველთვის იწყება კვირის იმავე დღეს, რითაც იანვარი, გარდა ნაკიანი წლისა.
მთავარი სტატია: ძველი ქართული წარმართული კალენდარი.კორნელი კეკელიძე სთვლისას 5 სექტემბერი — 4 ოქტომბრით საზღვრავდა[1].
კ. კეკელიძის აზრით[2] „სთულისაჲ“ (თთუე) არის წმიდა ქართული სახელი იმ თვისა, რომელშიც ადგილი ჰქონდა სთველს ან რთველს, ეს იგი ნაყოფის შეგროვებას. იგი მნიშვნელობით იგივეა რაც სომხური „ქაღოც“.
 |
„ესრეთ აღესრულნეს ბევრნი იგი თთუესა სთულისასა ოცდახუთსა, დღესა შაბათსა[3].“ |
|
„კალისტრატე და მისთანანი იწამნეს თთუესა სთულისასა ოცსა[4].“ |
|
„და აღესრულა ოცდაექუსსა სთულისასა წმიდაჲ იგი რიფსიმე[5].“ |
- ძვ. წ. 538 : სპარსეთის მეფე სირიუსი შედის ქალაქ ბაბილონში; ათავისუფლებს 70 წლის განმავლობაში დევნილ ებრაელებს და აკეთებს ისტორიაში პირველ ადამიანთა უფლებების დეკლარაციას
- ძვ. წ. 331 : გაუგამელას ბრძოლაში ალექსანდრე მაკედონელმა დაამარცხა სპარსეთის მეფე დარიოს I
- 1582 : რომის პაპმა გრეგორიუს XIII-მ შემოიღო გრიგორიანული კალენდარი. იტალიაში, პოლონეთში, პორტუგალიასა და ესპანეთში ამ წლის 4 ოქტომბერს უშუალოდ მოჰყვა 15 ოქტომბერი
- 1604 : კეპლერის ვარსკვლავი — გერმანელი ასტრონომი იაჰანნეს კეპლერი აკვირდება განსაკუთრებით კაშკაშა ვარსკვლავის გაჩენას ოფიუხუსის კონსტელაციის არეში. ეს მოვლენა მიჩნეულია ჩვენს გალაქტიკაში (ირმის ნახტომი) ზეახალი ვარსკვლავის ბოლო მოვლენად
- 1800 : ესპანეთმა საფრანგეთს გადასცა ლუიზიანა
- 1822 : ბრაზილია დამოუკიდებელი გახდა პორტუგალიისაგან
- 1888 : თომას ედისონი აპატენტებს ოპტიკურ ფონოგრაფს (პირველი ფილმი)
- 1905 : ნორვეგია დამოუკიდებელი გახდა შვედეთისაგან
- 1923 : გამოცხადდა თურქეთის რესპუბლიკა. მისი პირველი პრეზიდენტი გახდა ქემალ ათათურქი
- 1932 : გამოცხადდა ერაყის დამოუკიდებლობა
- 1946 : ჩამოახრჩვეს ნიურნბერგის პროცესში ბრალდადებული ათი სამხედრო დამნაშავე
- 1949 : მაო ძე-დუნმა ჩინეთის სახალხო რესპუბლიკა გამოაცხადა
- 1957 : სპუტნიკ 1 გაშვებულია ორბიტაზე-კოსმოსური ერის დასაწყისი
- 1960 : გამოცხადდა ნიგერიის დამოუკიდებლობა დიდი ბრიტანეთისაგან
- 1964 : ჩრდილოეთ როდეზიამ გამოაცხადა დამოუკიდებლობა დიდი ბრიტანეთისაგან და გახდა ზამბიის რესპუბლიკა
- 1970 : ფიჯიმ დამოუკიდებლობა მიიღო
- 1988 : სსრ კავშირის უზენაესი საბჭოს თავმჯდომარედ დანიშნულ იქნა მიხაილ გორბაჩოვი
- 1990 : გამოცხადდა გერმანიის გაერთიანება
- 1990 : საქართველოში ჩატარდა პირველი დემოკრატიული, მრავალპარტიული, არასაბჭოთა საპარლამენტო არჩევნები, რომელშიც დამაჯერებელი გამარჯვება მოიპოვა „მრგვალი მაგიდა-თავისუფალი საქართველო“
- 1995 : „Microsoft-მა“ გამოუშვა Windows 95
ვიკისაწყობში არის გვერდი თემაზე:
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
