Jón Gnarr

Jón Gnarr (áður Jón Gunnar Kristinsson; f. 2. janúar 1967) er leikari, útvarpsmaður, listamaður og stjórnmálamaður. Jón var borgarstjóri Reykjavíkur fyrir hönd Besta flokksins á árunum 2010–2014. Hann var kjörinn á Alþingi fyrir Viðreisn árið 2024.

Jón Gnarr
Jón Gnarr árið 2011.
Borgarstjóri Reykjavíkur
Í embætti 15. júní 2010 – 16. júní 2014
Forveri	Hanna Birna Kristjánsdóttir
Eftirmaður	Dagur B. Eggertsson
Alþingismaður
frá  kjördæmi    þingflokkur 2024  Reykjavík s.  Viðreisn
Borgarfulltrúi í Reykjavík
frá til    flokkur 2010 2014  Besti
Persónulegar upplýsingar
Fæddur	2. janúar 1967 (1967-01-02) (57 ára) Reykjavík, Íslandi
Stjórnmálaflokkur	Besti flokkurinn (2009–2014) Björt framtíð (2012–2015) Samfylkingin (2017–2024) Viðreisn (2024–)
Maki	Jóga Jóhannsdóttir
Börn	5
Háskóli	Listaháskóli Íslands
Starf	Leikari, stjórnmálamaður
Æviágrip á vef Alþingis

Æviágrip

Foreldrar Jóns voru komin af léttasta skeiði þegar þau eignuðust hann og er hann langyngstur barna þeirra. Faðir Jóns var lögreglumaður í yfir 40 ár og kommúnisti. Var samband þeirra erfitt.

Jón var greindur með þroskaskerðingu sem barn og var um tíma á barna- og unglingageðdeild. Hann hefur verið greindur með athyglisbrest með ofvirkni og lesblindu. Á unglingsárum gekk hann undir nafninu Jónsi pönk og var undir áhrifum frá anarkisma og pönk-hljómsveitinni Crass.

Jón hefur unnið sem verkamaður í Volvoverksmiðjunum í Gautaborg, sem leigubílstjóri, á Kópavogshæli og Kleppi. Hann er með meirapróf.

Jón Gnarr á að baki farsælan feril sem leikari, listamaður og grínisti. Hann sá um útvarpsþáttinn Tvíhöfða á X-inu, Radíó, Radíó X og Rás 2 ásamt Sigurjóni Kjartansyni. Þar áður stjórnaði hann öðrum útvarpsþætti, Heimsenda á Rás 2 árið 1994. Árin 1995–1996 var hann ásamt Sigurjóni Kjartansyni með innskot í þættinum Dagsljós á RÚV sem hét Hegðun, atferli og framkoma.^[1]

Árið 1998 var hann með uppistandssýninguna Ég var einu sinni nörd og árið 2018 hélt hann upp á 20 ára afmæli þess með uppistandi í Eldborg í Hörpu.

Jón hefur leikið í ýmsum sjónvarpsþáttum svo sem Limbó, Fóstbræðrum, Næturvaktinni, Dagvaktinni og Fangavaktinni auk ýmissa kvikmynda, til dæmis Maður eins og ég og Íslenski draumurinn.

Stjórnmálaferill

Besti flokkurinn

Jón á Gay pride árið 2010.

Árið 2009 stofnaði Jón Besta flokkinn, sem bauð fram í borgarstjórnarkosningunum 29. maí 2010 í Reykjavík og fékk flokkurinn 6 af 15 borgarstjórnarfulltrúum kjörna. Fljótlega ákváð flokkurinn að ganga til viðræðna við Samfylkinguna um meirihluta, sem og varð. Jón Gnarr var kjörinn borgarstjóri í Reykjavík á fundi nýrrar borgarstjórnar 15. júní 2010 og sat út tímabilið. Hann gaf ekki kost á sér til endurkjörs í borgarstjórnarkosningum 2014.

Forsetaframboð

Í janúar 2016 var Jón mikið í umræðunni um mögulega forsetaframbjóðendur í forsetakosningum 2016 en 16. janúar tilkynnti hann að hann ætlaði ekki í framboð.^[2]

Fyrir forsetakosningarnar 2024 var Jón aftur mikið í umræðunni og 5. janúar sagði hann í viðtali að hann útilokaði ekkert.^[3] 12. febrúar greindi Jón frá því að hann væri alvarlega að íhuga framboð.^[4] 22. mars sagði Jón í þættinum Vikan með Gísla Marteini að það væri meiri líkur en minni að hann færi í framboð.^[5] 2. apríl 2024 tilkynnti Jón framboð til forseta Íslands í myndbandstilkynningu á samfélagsmiðlum.^[6] Jón hlaut 10,1% fylgi og endaði í 4. sæti frambjóðenda.

Þingferill

Jón bauð sig fram í 2. sæti í Reykjavíkurkjördæmi suður fyrir Viðreisn í Alþingiskosningunum 2024 og komst á þing en fylgið í kjördæminu var 17,7%.

Ritferill

Jón hefur gefið út nokkrar sjálfsævisögulegar bækur, þar á meðal Indíánann, Sjóræningjann og Útlagann þar sem hann talar meðal annars um erfiða reynslu úr héraðskólanum á Núpi í Dýrafirði.^[7] Árið 2014 gaf hann út bók á ensku; Gnarr! How I Became the Mayor of a Large City in Iceland and Changed the World. Árið 2021 kom út bókin Óorð: Bókin um vond íslensk orð.

Menntun

Jón er með MFA gráðu frá Listaháskóla Íslands. Sem útskriftarverkefni flutti Jón Konungsbókarútgáfu Völuspár Geymt 25 janúar 2024 í Wayback Machine við frumsamið lag.

Einkalíf

Jón er giftur Jógu Gnarr Jóhannsdóttur. Þau eiga 5 börn.

Eitt og annað

• Árið 2005 fékk Jón nafni sínu breytt í þjóðskrá úr Jóni Gunnari í Jón Gnarr. Hann hefur kallað sig Gnarr frá barnæsku. Nafnið er stytting á nafninu Gunnar. Sama ár létu börn hans einnig breyta millinafni sínu í Gnarr.

Leikaraferill

Kvikmyndir
Ár	Kvikmynd	Hlutverk	Athugasemdir
1997	Blossi/810551	Brjálaður útvarpshlustandi
2000	Íslenski draumurinn	Valli
2002	Í skóm drekans	Hann sjálfur
	Maður eins og ég	Júlli
2003	Karamellumyndin		Stuttmynd
2004	Með mann á bakinu	J-n	Stuttmynd Tilnefnd til Edduverðlauna fyrir handrit ársins Einnig leikstjóri og handritshöfundur
	Pönkið og Fræbbblarnir	Hann sjálfur
2007	Astrópía	Ögmundur
2008	Stóra planið	Ráðgjafi	Senum var eytt
2009	Bjarnfreðarson	Georg Bjarnfreðarson	Einnig framleiðandi og handritshöfundur ásamt fleirum
2010	Gnarr	Hann sjálfur	Heimildarmynd um stjórnmálaferil hans. Frumsýnd 12. nóvember 2010.
2018	Kona fer í stríð	Forseti lýðveldisins Íslands
2019	Þorsti	Leigubílstjóri
2020	Gullregn	Hjalti Pétur
2021	Leynilögga	Forsætisráðherra
Sjónvarp
Ár	Titill	Hlutverk	Athugasemdir
1993	Limbó	Ýmsir	Einnig handritshöfundur ásamt fleirum 1 þáttur
1994–1996	Tvíhöfði	Ýmsir	Einnig handritshöfundur ásamt fleirum 12 þættir
1999	Enn ein stöðin	Hann sjálfur	Einn þáttur
1997–2001	Fóstbræður	Ýmsir	Hlaut Edduverðlaunin fyrir leikara ársins í aðalhlutverki árið 2001 Einnig handritshöfundur ásamt fleirum 39 þættir
2004	Tvíhöfði	Ýmsir	Teiknaðir þættir Einnig handritshöfundur ásamt fleirum
	Áramótaskaupið 2004	Safnvörður
	Svínasúpan	Ýmsir
2006	Áramótaskaupið 2006	Ýmsir
2007	Næturvaktin	Georg Bjarnfreðarson	Einnig handritshöfundur ásamt fleirum 12 þættir
	Áramótaskaupið 2007	Ýmsir	Einnig handritshöfundur ásamt fleirum
2008	Dagvaktin	Georg Bjarnfreðarson	Einnig handritshöfundur ásamt fleirum 11 þættir
2009	Fangavaktin	Georg Bjarnfreðarson	Einnig handritshöfundur ásamt fleirum 7 þættir
2016	Borgarstjórinn	Borgarstjórinn	Einnig handritshöfundur ásamt fleirum 10 þættir
	Áramótaskaup 2016	Ýmsir	Einnig handritshöfundur ásamt fleirum Einnig leikstjóri
2018	Áramótaskaup 2018	Ýmsir	Einnig handritshöfundur ásamt fleirum
2020	Eurogarðurinn	Baddi	8 þættir

Jón Gnarr og Helga Braga á edduverðlaunahátíðinni 2007.

Bækur

• Börn ævintýranna (1988)
• Miðnætursólborgin (1989)
• Plebbabókin (2002)
• Þankagangur (2005)
• Indjáninn (2006)
• Sjóræninginn (2012)
• How I became a mayor of a large city in Iceland and changed the world (2014)
• Útlaginn (2015)
• Þúsund kossar (2017)
• Óorð (2021)

Viðurkenningar

• 2010 – Visir.is, Maður ársins
• 2013 – Heiðursmeðlimur Samtakanna 78
• 2013 – Húmanistaviðurkenning Siðmenntar
• 2014 – LennonOno friðarverðlaun

Tilvísanir

1. http://www.mbl.is/greinasafn/grein/237546/
2. „Jón Gnarr ekki í forsetaframboð“. www.mbl.is. Sótt 2. apríl 2024.
3. Gunnarsson, Björgvin (5. janúar 2024). „Jón Gnarr útilokar ekki forsetaframboð: „Hef bara ekki haft höfuðpláss í miklar pælingar" -“. Mannlíf.is. Sótt 2. apríl 2024.
4. Pétursson, Vésteinn Örn (2. desember 2024). „Í­hugar for­seta­fram­boð af al­vöru - Vísir“. visir.is. Sótt 2. apríl 2024.
5. „Jón Gnarr íhugar að bjóða sig fram“. www.mbl.is. Sótt 2. apríl 2024.
6. Stefánsson, Jón Þór (4. febrúar 2024). „Jón Gnarr ætlar á Bessa­staði - Vísir“. visir.is. Sótt 2. apríl 2024.
7. http://www.ruv.is/frett/svona-missir-folk-vitid

Tenglar

• Ferill Jóns Gnarr á heimasíðu Reykjavíkurborgar Geymt 3 júlí 2011 í Wayback Machine
• Jón Gnarr á Internet Movie Database
• vefur um Jón Gnarr,gerður af fjölmiðlatækninemum í Borgarholtsskóla^{[óvirkur tengill]}
• Viðtal við næsta borgarstjóra?; þýðing úr Grapevine, viðtal við Jón af bloggsíðu Illuga Jökulssonar 2010 Geymt 25 maí 2010 í Wayback Machine
• Jón Gnarr óvinsælli en í fyrra, frétt á Rúv.is 7. september 2011
• Jón Gnarr stofnar stjórnmálaflokk; grein í Fréttablaðinu 2009
• Karlar vilja klám, konur orðaleiki; grein í Fréttablaðinu 2006
• Margir halda að ég sé klikkaður; viðtal við Jón í DV 2002
• Ég vil að fólk þegi og hlusti á mig; viðtal við Jón í DV 1999
• Við erum mjög hæfileikaríkir menn; grein í Helgarpóstinum 1997
• Konungur ævintýranna; grein í DV 1988
• Síðan hef ég ekki grátið yfir ljóðum; viðtal við Jón í Lesbók Morgunblaðsins 1988

Fyrirrennari: Hanna Birna Kristjánsdóttir	Borgarstjóri Reykjavíkur (15. júní 2010 – 16. júní 2014)	Eftirmaður: Dagur B. Eggertsson
Verðlaun
Fyrirrennari: Ingvar E. Sigurðsson	Edduverðlaunin fyrir leikara ársins í aðalhlutverki 2001	Eftirfari: Gunnar Eyjólfsson