MHPArena

Նիքերստադիոն, հովանավորչական նկատառումներով պաշտոնապես հայտնի որպես MHPArena, մարզադաշտ է, որը գտնվում է Գերմանիայի Շտուտգարտ քաղաքում՝ Բադեն-Վյուրթեմբերգում և հանդիսանում է Բունդեսլիգայի ՎֆԲ Շտուտգարտ ակումբի տնային մարզադաշտը: Այն ընդունել է 1974 թվականի ՖԻՖԱ-ի աշխարհի գավաթի, 1988 թվականի ՈւԵՖԱ Եվրոյի, 2006 թվականի ՖԻՖԱ-ի աշխարհի գավաթի և 2024 թվականի ՈւԵՖԱ-ի Եվրոյի ֆուտբոլային հանդիպումները: Բացի այդ՝ 1959 թվականի Եվրոպական գավաթի եզրափակիչը, 1962 թվականի Եվրոպայի գավաթի հաղթողների գավաթի եզրափակիչի կրկնությունը, 1988 թվականի Եվրոպայի գավաթի եզրափակիչը և 1989 թվականի ՈւԵՖԱ գավաթի եզրափակիչի երկրորդ խաղը կայացել են այս մարզադաշտում: Մարզադաշտը միակ վայրն է Եվրոպայում, որտեղ անց են կացվել աշխարհի գավաթի, Եվրոպայի առաջնության և Եվրոպայի գավաթի/Չեմպիոնների լիգայի եզրափակիչ հանդիպումները: Մարզադաշտը հյուրընկալել է 1986 թվականի Եվրոպայի աթլետիկայի առաջնությունը և 1993 թվականի աշխարհի աթլետիկայի առաջնությունը, նախքան դրա՝ 2009 թվականին որպես ֆուտբոլի համար հատուկ մարզադաշտ վերակառուցվելը։

MHPArena
Տեսակ	մարզադաշտ և ֆուտբոլային մարզադաշտ
Մարզաձև	ֆուտբոլ
Տեղագրություն	Bad Cannstatt?[1]
Երկիր	Գերմանիա[1]
Հիմնադրված	1933
Անվանված է	Mieschke Hofmann und Partner?
Բացված	հուլիսի 23, 1933
Ճարտարապետ	Paul Bonatz? և Friedrich Eugen Scholer?
Սեփականատեր	Շտուտգարտ
Տարողություն	60 441
Տնային թիմ	Շտուտգարտ
Ծածկույթի տեսակը	գազոն
Կայք	mhparena-stuttgart.de
MHPArena (Stuttgart) Վիքիպահեստում

Մինչև 1993 թվականը այն կոչվել է Նիքերշտադիոն՝ անվանվելով մոտակայքում գտնվող Նեկար գետի անունով։ 1993 թվականից 2008 թվականը ընկած ժամանակահատվածում այն կոչվել է Գոթլիբ-Դայմլեր-շտադիոն։ Մարզադաշտը 2008–2009 մրցաշրջանի սկզբին վերանվանվել է Մերսեդես-Բենց Արենա՝ սկսելով 2008 թվականի հուլիսի 30–ին Արսենալի դեմ նախամրցաշարային ընկերական հանդիպումով^[2]։ 2023 թվականի հուլիսի 1–ին այն վերանվանվել է MHPArena^[3][4]։

Տեղադրություն

MHPArena- ն գտնվում է Շտուտգարտի Բադ Կանստատ թաղամասում և հանդիսանում է Նեքարպարկ շրջանի կենտրոնական էլեմանտը: Անմիջապես մարզադաշտի հյուսիսային կողմում գտնվում է Կառլ Բենց կենտրոնը, որը երկարաձգված փորձառության կենտրոն է ֆուտբոլի երկրպագուների համար: Դրան անմիջապես հաջորդում են Porsche-Arena-ն և Hanns-Martin-Schleyer-Halle-ը: Մարզադաշտից հարավ-արևելք գտնվում են ՎֆԲ Շտուտգարտ ակումբային հրապարակները՝ մարզահրապարակներով, ակումբի շենքը և Robert-Schlienz-Stadion ստադիոնը, որտեղ ՎֆԲ Շտուտգարտի երիտասարդական թիմերն անց են կացնում իրենց հանդիպումները: Մարզադաշտից մոտ 250 մետր դեպի արևմուտք գտնվում է Կանստատեր Վասենըը, որտեղ տեղի է ունենում ամենամյա Cannstatter Volksfest-ը։

Պատմություն

Մարզադաշտը կառուցվել է 1929-1933 թվականներին «Stuttgarter Kampfbahn» անվանմամբ՝ ըստ գերմանացի ճարտարապետներ Պոլ Բոնատցի և Ֆրիդրիխ Շոլերի նախագծի^[5]։ Կառուցվելուց հետո այն ստացել է «Adolf-Hitler-Kampfbahn» անվանումը։ 1945-1949 թվականներին այն կոչվել է Century Stadium, իսկ ավելի ուշ՝ Kampfbahn և օգտագործվել ԱՄՆ զորքերի կողմից՝ բեյսբոլ խաղալու համար։ Նիքերստադիոն անվանումը օգտագործվում է 1949 թվականից^[6]։ Այն Բունդեսլիգայում ՎֆԲ Շտուտգարտի տունն է (նաև Շտուտգարտեր Կիկերսի տունը, երբ նրանք խաղում էին Բունդեսլիգայում):

1980–ականների վերջին և 1990–ականների սկզբին Դայմլեր–Բենցի մասամբ ֆինանսավորմամբ վերանորոգման աշխատանքներից հետո Շտուտգարտի քաղաքային խորհուրդը որոշեց նվիրել մարզադաշտը Գոթլիբ Դայմլերին։ Գյուտարարը 1880-ականներին այնտեղ փորձարկել էր ինչպես առաջին ներքին այրման մոտոցիկլետը, այնպես էլ առաջին 4 անիվներով մեքենան՝ Կաննշտատից Ունտերտյուրքհայմ ճանապարհին (այժմ կոչվում է Mercedesstraße)^[7]։ Մոտակայքում են գտնվում Mercedes-Benz Group-ի գլխամասային գրասենյակը, Mercedes-Benz թանգարանը և Untertürkheim ավտոգործարանը^[8]։

Մարզադաշտի տարողությունը ժամանակավորապես կրճատվել է մինչև 42 300 մարդ այն բանից հետո, երբ 2009 թվականի ամռանը քանդվեց մեկ տրիբունա (Untertürkheimer Kurve)՝ այն մաքուր ֆուտբոլային ասպարեզի վերածելու գործընթացի ժամանակ: Ասպարեզի վերակառուցումը ավարտվել է 2011 թվականի նոյեմբերին՝ 60 449 հանդիսատեսի նոր տարողությամբ՝ ներառյալ տեռասը: Համաձայն ՈՒԵՖԱ-ի կանոնակարգերի, որոնք թույլատրում են միայն նստելատեղերը, միջազգային ֆուտբոլային հանդիպումների ժամանակ տարողությունը կրճատվել է մինչև 55 000^[9]։

Հիմնական տրիբունայի վերանորոգման աշխատանքների արդյունքում 2022/23 մրցաշրջանում մարզադաշտի տարողությունը ժամանակավորապես կրճատվել է մինչև 47 500 նստատեղ։ Քանի որ շինարարական աշխատանքները ավարտվել են 2024 թվականի մարտին, մարզադաշտի տարողությունը լիագայի հանդիպումների համար կազմում է 60 058, իսկ միջազգային հանդիպումների համար՝ 54 812^[10]։

«Cannstatter Kurve»–ն ասպարեզ է ՎֆԲ Շտուտգարտի երկրպագուների համար

Այն բաժանված է չորս բաժինների,

• Haupttribüne–ն (հիմնական տրիբունա), կից Mercedesstraße–ին, VIP-սրահներ և մամուլի նստատեղեր
• Gegentribüne (դիմացի տրիբունա), նախկինում անվանվել է EnBW-Tribüne^[11] և Kärcher-Tribüne ի պատիվՎֆԲՇտուտգարտ-ի որոշ հովանավորների^[12]։
• Cannstatter Kurve (Cannstatt Curve), Haupttribüne -ի ձախ կողմում, որտեղ տեղակայված ենՎֆԲՇտուտգարտ-ի ուլտրաները և երկու վիդեո պատերից մեկը: Մինչ վերակառուցումը այնտեղ տեղակայված էր A-Block-ը, որը ուլտրաների օրիգինալ բլոկն էր^[13]։ 2011 թվականից կորի ստորին շերտը կագնած տարածքն է՝ 8000 տեռասներով^[9]։
• Untertürkheimer Kurve (Untertürkheim Curve), Haupttribüne- ի աջ կողմում, բնակարանային սրահներ, հյուրընկալող թիմի երկրպագուների համար նախատեսված բլոկներ և երկրորդ տեսանյութի պատ^[14]

MHPArena-ի գործվածքային տանիքի կառուցվածքը նախագծվել է Schlaich Bergermann Partner-ի կողմից^[15]։ Պատրաստված է հատուկ ՊՎԽ–ծածկույթով պոլիեսթեր թաղանթներից, տանիքի գործվածքն այնքան ամուր է, որ կկարողանա դիմակայել 1000 կգ քաշին մեկ քառակուսի դեցիմետրում։ Այն կախված է էսթետիկ պողպատե շրջանակից, որն անցնում է ամբողջ մարզադաշտով և կշռում է մոտ 2700 տոննա։ Միայն պողպատե մալուխները, որոնք տանիքը կապում են շրջանակի հետ, կշռում են մոտ 420 տոննա^[16]։ Տանիքը կառուցվել է 1993 թվականի թեթև աթլետիկայի աշխարհի առաջնությունից առաջ՝ վերանորոգման աշխատանքների ժամանակ^[17]։

Շտուտգարտի համայնապատկեր Դորտմունդի Բորուսիայի դեմ 2011 թվականի հոկտեմբերին

Միջազգային հանդիպումներ

Նիքերստադիոն–ում անց են կացվել 1974 թվականի Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության չորս հանդիպումները, 1988 թվականի ՈւԵՖԱ-ի ֆուտբոլի Եվրոպայի առաջնության երկու հանդիպումները (1-ին փուլի հանդիպում և կիսաեզրափակիչ) և 2006 թվականի Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության վեց խաղ՝ ներառյալ 16-րդ տուրի խաղը և երրորդ տեղի փլեյ-օֆֆի խաղը (մանրամասների համար տե՛ս ստորև)^[18]:

Մարզադաշտը նաև ընդունել է 1959 թվականին (Ռեալ Մադրիդ – Ստադ դե Ռեյմս) Եվրոպայի գավաթի (այժմ հայտնի է որպես ՈՒԵՖԱ Չեմպիոնների լիգա) և 1988 թվականին (ՊՍՎ Էյնդհովեն – ՍԼ Բենֆիկա) եզրափակիչները^[19]։

Մանրամասներ

Mercedes-Benz-Arena-ի նախկին անվանումը

• Երկրորդ համաշխարհային պատերազմից հետո 1950 թվականին (Շվեյցարիայի դեմ) Գերմանիայի առաջին միջազգային ֆուտբոլային հանդիպումը անց է կացվել այս մարզադաշտում։ Հանդիպման պաշտոնական 96 400 այցելուները սահմանեցին մարզադաշտի ռեկորդ^[20]։ Լագրողները հաշվարկեցին, որ հանդիպմանը ներկա էր եղել ավելի քան 100 հազար մարդ։ Արևմտյան և Արևելյան Գերմանիայի վերամիավորումից հետո՝ 1990 թվականին առաջին հանդիպումը նույնպես տեղի է ունեցել Neckarstadion–ում^[21]։
• Այստեղ Կլաուս Ֆիշերը մկրատաձև հարվածով («Fallrückzieher») խփել է գերմանացիների «ARD դարի գոլը» շվեյցարացիների դարպասին 1977 թվականին^[22]։
• 115 մ² մակերեսով մարզադաշտի երկու տեսապատերը մինչ վերակառուցումը ամենամեծն էին Եվրոպայում^[23]:
• Գոթլիբ Դայմլերի մարզադաշտը 4 ստադիոններից մեկն էր, 2006 թվականի ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության ժամանակ հյուրընկալողներից, որի անվանումը այդպես էլ չի փոխվել ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության մարզադաշտ FIFA XYZ, քանի որ Գոթլիբ Դայմլերին նվիրումը չի մեկնաբանվել որպես գովազդ (օրինակ՝ DaimlerChrysler–ի համար)։ Բոլոր մյուսները, ինչպիսիք են Մյունխենի Ալյանց Արենան կամ Համբուրգի ԱՕԼ Արենան, պարտավոր էին հեռացնել իրենց մարզադաշտերի անվան հովանավորների բոլոր տեսողական հղումները^[24]:

Ֆուտբոլից բացի այլ սպորտաձևեր

1986 թվականի Եվրոպայի աթլետիկայի առաջնությունը, որում Յուրի Սեդիխի կողմից սահմանվել է մուրճ նետելու համաշխարհային ռեկորդը, և 1993 թվականի աթլետիկայի աշխարհի առաջնությունը անց են կացվել մարզադաշտում։ Մարզադաշտը հյուրընկալել է IAAF World Athletics-ի եզրափակիչը 2006-ից 2008 թվականներին, որից հետո մարզադաշտը վերակառուցվել է՝ միայն ֆուտբոլային արենա կառուցելու համար^[25]։ Արենան նաև եղել է Ամերիկյան ֆուտբոլի Եվրոբոուլի չորս եզրափակիչների անցկացման վայրը 1994-ից 1997 թվականներին^[26]։

Ֆուտբոլի հատուկ մարզադաշտի վերանորոգում և վերակառուցում

Gottlieb-Daimler մարզադաշտը Cannstatter Volksfest-ի ֆոնին, 2002 թվական

1993 թվականին կառուցվել է մարզադաշտի կտորից տանիքը։ 1999 թվականից մինչև 2003 թվականը քանդվել և վերակառուցվել է հիմնական տրիբունայի վերին շերտը: 2005 թվականին դիմացի տրիբունան նույնպես ստացել է նոր վերին շերտ^[27]։

Ֆուտբոլային հատուկ մարզադաշտի վերակառուցման հայտարարությունը կատարվեց մարզադաշտի անվան փոփոխության հետ՝ 2008 թվականի մարտի վերջին: Նոր մարզադաշտի առաջին համակարգչային պատկերները հրապարակվեցին նույն ժամանակ՝ ցույց տալով նաև մեծ խորանարդ՝ չորս վիդեո ցուցատախտակներով կենտրոնական շրջանի վերևում, Ֆրանկֆուրտի Կոմերսբանկ-Արենայի ցուցատախտակին միանման^[28]։

2009 թվականից սկսած Mercedes-Benz Arena-ն վերակառուցվել է որպես ֆուտբոլային հատուկ մարզադաշտ: Նոր տրիբունաներ են կառուցվել այն բանից հետո, երբ վազքուղին քանդվել է, և խաղադաշտի մակարդակը 1,30 մետրով իջեցվել է 2009–2010 թվականի մրցաշրջանի սկզբի ժամանակ։ Երկու կորերն էլ ամբողջությամբ քանդվել և վերակառուցվել են ավելի մոտ խաղադաշտին հաջորդ երկու տարիների ընթացքում^[29]: Ներքին վերանորոգումը ավարտելուց հետո տանիքը ընդլայնվել է, որպեսզի ծածկի նստատեղերի բոլոր նոր շարքերը: Ամբողջ շինարարությունն ավարտվել է 2011 թվականի վերջին^[30]։

Վերակառուցման առաջին երկու շաբաթվա ընթացքում շինհրապարակում հայտնաբերվել է 18 չպայթած ռումբ, որոնք մնացել էին Երկրորդ համաշխարհային պատերազմի ժամանակ Շտուտգարտի վրա իրականացված օդային հարձակումներից^[31]:

2017 թվականի ամառային հանգստի ժամանակ մարզադաշտի տանիքը փոխվել է 9,75 միլիոն եվրո արժողությամբ մեմբրայով, քանի որ 1993 թվականի Աշխարհի Աթլետիկայի առաջնությունից ի վեր մարզադաշտը ծածկող թաղանթը 24 տարի հետո հասել էր ծառայության ժամկետի ավարտին։ 2022-2024 թվականներին իրականացվել են տարբեր շինարարական միջոցառումներ՝ 2024 թվականի Եվրոպայի ֆուտբոլի առաջնությանն ընդառաջ: Հիմնական տրիբունայի ստորին մակարդակը, որը թվագրվում է 1974 թվականին, ամբողջովին վերակառուցվել է, և հիմնական տրիբունան երկարացվել է մինչև տանիքի հենարանները^[32]: Սա հանգեցրեց նոր թիմերի խցիկների, սպորտային միջոցառումների սենյակների, նոր մեդիա կենտրոնի, մեկ այլ բիզնես տարածքի և ժամանակակից արտադրական խոհանոցի ստեղծմանը: Նախատեսված շինարարական ծախսերն ի սկզբանե կազմել են շուրջ 98,5 միլիոն եվրո: Այնուամենայնիվ, նախագծի ընթացքում դրանք հասել են միչև 139.5 միլիոն եվրոյի: Վերափոխումը ավարտվել է 2024 թվականի մարտի վերջին^[33]:

Միջազգային մրցաշարերի հանդիպումներ

Բոլոր տեղական ժամանակները (ԿԵԺ)

1974 ՖԻՖԱ Աշխարհի Գավաթ

Շտուտգարտը հյուրընկալել է 1974 թվականի ՖԻՖԱ-ի աշխարհի առաջնության հետևյալ խաղերը՝

Ամսաթիվ	Ժամանակ(ԿԵԺ)	Թիմ #1	Արդյունք	Թիմ #2	Շրջան	Հանդիսատես
15․06․1974	18:00	Լեհաստան	3–2	Արգենտինա	Խումբ 4	32 700
19․06․1974	19:30	Արգենտինա	1–1	Իտալիա	Խումբ 4	70 100
23․06․1974	16:00	Լեհաստան	2–1	Իտալիա	Խումբ 4	70 100
26․06․1974	19:30	Շվեդիա	0–1	Լեհաստան	Խումբ B	44 955

ՈՒԵՖԱ Եվրո 1988

ՈՒԵՖԱ Եվրո 1988-ի այս հանդիպումները տեղի են ունեցել Շտուտգարտում՝

Ամսաթիվ	Ժամանակ(ԿԵԺ)	Թիմ #1	Արդյունք	Թիմ #2	Շրջան	Հանդիսատես
12․06․1988	15:30	Անգլիա	0–1	Իռլանդիա	Խումբ 2	51 373
22․06․1988	20:15	ԽՍՀՄ	2–0	Իտալիա	Semi-finals	61 606

Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնություն 2006

Gottlieb-Daimler-Stadion-ը 2006 թվականի Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության երրորդ տեղի փլեյ-օֆֆի ժամանակ

2006 թվականի Ֆուտբոլի աշխարհի առաջնության ժամանակ մարզադաշտում անց են կացվել հետևյալ խաղերը՝

Ամսաթիվ	Ժամանակ(ԿԵԺ)	Թիմ #1	Արդյունք	Թիմ #2	Շրջան	Հանդիսատես
13.06.2006	18:00	Ֆրանսիա	0–0	Շվեյցարիա	Խումբ G	52 000
16.06.2006	18:00	Նիդեռլանդներ	2–1	Կոտ դ’Իվուար	Խումբ C	52 000
19.06.2006	21:00	Իսպանիա	3–1	Թունիս	Խումբ H	52 000
22.06.2006	21:00	Խորվաթիա	2–2	Ավստրալիա	Խումբ F	52 000
25.06.2006	17:00	Անգլիա	1–0	Էկվադոր	16-րդ փուլ	52 000
08.07․2006	21:00	Գերմանիա	3–1	Պորտուգալիա	Երրորդ տեղի հանդիպում	52 000

Եվրոպայի առաջնություն 2024

Ֆուտբոլի Եվրոպայի 2024 թվականի առաջնության ժամանակ մարզադաշտում անց են կացվել չորս փուլային խաղեր և մեկ քառորդ եզրափակիչ՝

Ամսաթիվ	Ժամանակ(ԿԵԺ)	Թիմ #1	Արդյունք	Թիմ #2	Շրջան	Հանդիսատես
16․06․2024	18:00	Սլովենիա	1–1	Դանիա	Խումբ C	54 000
19․06․2024	18:00	Գերմանիա	2–0	Հունգարիա	Խումբ A	54 000
23․06․2024	21:00	Շոտլանդիա	0–1			54 000
26․06․2024	18:00	Ուկրաինա	0–0	Բելգիա	Խումբ E	54 000
05.07.2024	18:00	Իսպանիա	2–1 (ա․ժ․ս․)	Գերմանիա	Քառորդ եզրափակիչ	54 000

ՈւԵՖԱ-ի ակումբային մրցաշարի եզրափակիչ

Ամսաթիվ	Հաղթողներ	Արդյունք	Փոխչեմպիոն	Շրջան	Հանդիսատես
03.06.1959	Ռեալ Մադրիդ	2–0	Ռեիմս	Եվրոպայի չեմպիոնների գավաթի եզրափակիչ 1959	72 000
05.09.1962	Ատլետիկո Մադրիդ	3–0	Ֆիորենտինա	1962 Եվրոպայի գավաթի հաղթողների գավաթի եզրափակիչ (Պատասխան խաղ)	38 120
25.05.1988	ՊՍՎ Էյնդհովեն	0–0 (6–5 պեն․)	Բենֆիկա	Եվրոպայի չեմպիոնների գավաթի եզրափակիչ 1988	64 000

Համերգներ

Փինք Ֆլոյդը ելույթ է ունեցել մարզադաշտում 1989 թվականի հունիսի 25-ին՝ 1989 թվականի իրենց Another Lapse եվրոպական շրջագայության շրջանակներում (A Momentary Lapse of Reason Tour)^[34]։

Անգլիական Genesis ռոք խումբը շարունակել է իր Turn It On Again։ The Tour շրջագայությունը մարզադաշտում՝ 50736 երկրպագուներից բաղկացած ամբոխի առջև^[35]:

Դեփեշ Մոդը ելույթ է ունեցել մարզադաշտում 2013 թվականի հունիսի 3-ին իրենց Delta Machine Tour շրջագայության ժամանակ՝ շուրջ 36,000 հոգուց բաղկացած հանդիսատեսի առջև^[36]։

Ծանոթագրություններ

1. archINFORM (գերմ.) — 1994.
2. Arsenal: Friendly against VfB Stuttgart announced Արխիվացված 18 Նոյեմբեր 2015 Wayback Machine
3. «Porsche, MHP and VfB Stuttgart AG sign position paper». porsche.com. Porsche. 27 June 2023. Վերցված է 1 July 2023-ին.
4. «Alliance of global brands for VfB». vfb.de. VfB Stuttgart. 27 June 2023. Վերցված է 27 June 2023-ին.
5. «Das Stuttgarter Stadion im Wandel der Zeit». stuttgarter-nachrichten.de (գերմաներեն). Stuttgarter Nachrichten. 28 June 2023. Վերցված է 23 December 2023-ին.
6. «Stuttgart-Bad Cannstatt: Neckarstadion 1953». leo-bw.de (գերմաներեն). LEO-BW. Վերցված է 14 February 2024-ին.
7. «Mercedes-Benz Classic: November 1885: Daimler riding car travels from Cannstatt to Untertürkheim». Daimler. 25 October 2010. Արխիվացված է օրիգինալից 25 February 2014-ին. Վերցված է 22 February 2014-ին.
8. «Mercedes-Benz Museum – how to find us» (PDF). Mercedes-Benz. Վերցված է 22 February 2014-ին.
9. «Chronik Umbau 2009-2011». mhparena-stuttgart.de (գերմաներեն). Արխիվացված է օրիգինալից 3 October 2023-ին. Վերցված է 14 February 2024-ին.
10. "Extensive refurbishment work completed: MHP Arena Stuttgart shines in new splendor" (PDF). mhp.com. MHP Management- und IT-Beratung. 17 April 2024. Retrieved 9 May 2024.
11. «EnBW sponsert künftig die VfB-Jugend». stuttgarter-nachrichten.de (գերմաներեն). Stuttgarter Nachrichten. 9 July 2013. Վերցված է 16 February 2024-ին.
12. «Beendet Kärcher sein Sponsoring beim VfB Stuttgart?». zvw.de (գերմաներեն). Zeitungsverlag Waiblingen. 13 December 2021. Վերցված է 16 February 2024-ին.
13. «Die Fans des VfB: Von A-Block bis Ultras». stuttgarter-zeitung.de (գերմաներեն). Stuttgarter Zeitung. 9 September 2018. Վերցված է 14 February 2024-ին.
14. «Blockplan». mhparena-stuttgart.de (գերմաներեն). Վերցված է 16 February 2024-ին.
15. «Stuttgarter bedachen Fußball-WM». stuttgarter-zeitung.de (գերմաներեն). Stuttgarter Zeitung. 25 April 2010. Վերցված է 15 February 2024-ին.
16. «Technical data». sports department of the city administration of Stuttgart. Արխիվացված օրիգինալից 2008-12-21. Վերցված է 2008-12-21-ին.{{cite web}}: CS1 սպաս․ unfit URL (link)
17. «Chronik». mhparena-stuttgart.de (գերմաներեն). Վերցված է 16 February 2024-ին.
18. «Diese WM- und EM-Spiele fanden schon in Stuttgart statt». stuttgarter-zeitung.de (գերմաներեն). Stuttgarter Zeitung. 11 May 2022. Վերցված է 16 February 2024-ին.
19. «List of UEFA Champions League past winners: Year-by-year results». nbcsports.com. NBC Sports. 21 September 2023. Վերցված է 16 February 2024-ին.
20. «Vor 70 Jahren: Das erste Länderspiel nach dem Krieg». dfb.de (գերմաներեն). German Football Association. 22 November 2020. Վերցված է 14 February 2024-ին.
21. «Premiere in Stuttgart: Wir sind eins». dfb.de (գերմաներեն). German Football Association. 19 December 2015. Վերցված է 16 February 2024-ին.
22. «Klaus Fischer erzielt Fußballtor des Jahrhunderts». Br.de (գերմաներեն). Bayerischer Rundfunk. 16 November 2023. Վերցված է 16 February 2024-ին.
23. "Technical data". sports department of the city administration of Stuttgart. Archived from the original on 21 December 2008. Retrieved 21 December 2008.
24. «Stadionnamen - Bitte kauf mich!». spiegel.de (գերմաներեն). Der Spiegel. 16 March 2005. Վերցված է 16 February 2024-ին.
25. «Ende der Laufbahn». tagesspiegel.de (գերմաներեն). Der Tagesspiegel. 13 September 2008. Վերցված է 16 February 2024-ին.
26. «So schick ist das neue VfB-Stadion». stuttgarter-nachrichten.de (գերմաներեն). Stuttgarter Nachrichten. 5 August 2011. Վերցված է 16 February 2024-ին.
27. «So hat sich die Arena über die Jahrzehnte verändert». stuttgarter-zeitung.de (գերմաներեն). Stuttgarter Zeitung. 27 December 2022. Վերցված է 2 July 2023-ին.
28. Groundwork set for stadium re-construction Արխիվացված 26 Փետրվար 2014 Wayback Machine
29. "So hat sich die Arena über die Jahrzehnte verändert". stuttgarter-zeitung.de (in German). Stuttgarter Zeitung. 27 December 2022. Retrieved 2 July 2023.
30. "Chronik Umbau 2009-2011". mhparena-stuttgart.de (in German). Retrieved 14 February 2024.
31. Deutschland deine Stadien Արխիվացված 29 Սեպտեմբեր 2012 Wayback Machine (de) Weltfussball.de - Article on the redevelopment of football stadiums in Germany, accessed: 9 July 2009
32. «Modernisierung der Mercedes-Benz-Arena: Was sich für VfB-Fans verändern wird». zvw.de (գերմաներեն). Zeitungsverlag Waiblingen. 3 June 2022. Վերցված է 2 July 2023-ին.
33. "Die MHP Arena: "Leuchtturmprojekt" und Top-Location mit exklusivem Tunnelclub". stuttgart.de (in German). 15 April 2024. Retrieved 10 May 2024.
34. «Pink Floyd 25.6.1989 Stuttgart, Neckarstadion». pulse-and-spirit.com (գերմաներեն). 25 June 2014. Վերցված է 16 February 2024-ին.
35. «Billboard» (PDF). Americanradiohistory.com. 2007-08-18. էջ 12. Վերցված է 16 February 2024-ին.
36. «Depeche Mode 2013». mhparena-stuttgart.de (գերմաներեն). Վերցված է 16 February 2024-ին.

Արտաքին հղումներ

• Stadium website

Նախորդող՝ Հեյսել Մարզադաշտ Բրյուսել	Եվրոպայի գավաթ Վերջնական վայր 1959	Հաջորդող՝ Հեմպդեն Պարկ Գլազգո
Նախորդող՝ Պրատերստադիոն Վիեննա	Եվրոպայի գավաթ Վերջնական վայր 1988	Հաջորդող՝ Կամպ Նոու Բարսելոնա
Նախորդող՝ Ազգային մարզադաշտ Տոկիո	IAAF աթլետիկայի աշխարհի առաջնություն Հիմնական վայր 1993	Հաջորդող՝ Ուլեվի Գյոթեբորգ

Վիքիպահեստն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «MHPArena» հոդվածին։