Անդրանիկ Ծառուկյան

Անդրանիկ Թորոսի Ծառուկյան (հոկտեմբերի 4, 1913(1913-10-04), Կյուրին, Սիվասի մարզ, Թուրքիա^[1][2] - մայիսի 23, 1989(1989-05-23)^[2], Փարիզ, Ֆրանսիա^[2]), սփյուռքահայ գրող, բանաստեղծ, արձակագիր։

Անդրանիկ Ծառուկյան արմտ. հայ.՝ Անդրանիկ Ծառուկեան
Ծնվել է	հոկտեմբերի 4, 1913(1913-10-04)
Ծննդավայր	Կյուրին, Սիվասի մարզ, Թուրքիա[1][2]
Վախճանվել է	մայիսի 23, 1989(1989-05-23)[2] (75 տարեկան)
Վախճանի վայր	Փարիզ, Ֆրանսիա[2]
Մասնագիտություն	գրող, ուսուցիչ, լրագրող և խմբագիր
Ազգություն	հայ
Քաղաքացիություն	Սիրիա
Կրթություն	Հայկազյան ազգային վարժարան (1928)[1] և Համազգայինի Մելանքթոն և Հայկ ճեմարան (1934)[1]
Կուսակցություն	ՀՅԴ[1]
Աշխատավայր	Ազգային Զավարյան վարժարան[1], Նայիրի[1] և Արևելք[1]
Անդրանիկ Ծառուկյան Վիքիդարանում

Կենսագրություն

1915 թ. Մեծ եղեռնի օրերին զրկվել է ծնողներից։ 1918-1922 թթ. եղել է Հալեպի որբանոցում։ Ավարտել է Հալեպի Հայկազյան ազգային վարժարանը (1928 թ.)։ 1930-1934 թթ. սովորել է Բեյրութի Համազգայինի ճեմարանում։ 1935-1942 թթ. դասավանդել է Հալեպի Զավարյան վարժարանում։ 1941 թ. հիմնադրել է «Նայիրի» պարբերականը, 1946 թ. խմբագրել «Արևելք» օրաթերթը։ Եղել է դաշնակցական կուսակցության անդամ, հեռացել է 1956 թ.^[3]։

Ստեղծագործական կյանք

Ծառուկյանի «Եղերաբախտ քերթողներ» առաջին գործը Պետրոս Դուրյանի, Միսաք Մեծարենցի, Վահան Տերյանի, Մատթեոս Զարիֆյանի մասին է։

Բանաստեղծություններում և արձակում արտացոլված են աշխարհասփյուռ հայության հույզերն ու ձգտումները, որբացած սերնդի կյանքը, վերաբերմունքը Խորհրդային Հայաստանի հանդեպ։

Լույս են տեսել Ծառուկյանի «Մոխրաման» (1935) պարսավագրական վիպակը, «Թուղթ առ Երևան» (1945) պոեմը և այլ գործեր։ Ճանաչված է «Մանկություն չունեցող մարդիկ» (1952) վիպակով, որը հրատարակվել է նաև Երևանում (1963), Մոսկվայում (1964, ռուսերեն), Փարիզում (1977, ֆրանսերեն)։ Վիպակի շարունակությունն է «Երազային Հալեպ» (1979) գիրքը։ 1958 թվականին առաջին անգամ այցելել է Խորհրդային Հայաստան և իր տպավորությունները գրառել «Հին երագներ, նոր ճամփաներ» (1960) գրքում։

Երկերի մատենագիտություն

• Մոխրաման, Պէյրութ, 1935, 64 էջ։
• Առագաստներ, Հալէպ, 1939, 80 էջ։
• Հէ՛յ, ջան Երևան…, Գահիրէ, 1945, 64 էջ։
• Մանկութիւն չունեցող մարդիկ, Պէյրութ, 1955, 244 էջ։
• Մանկություն չունեցող մարդիկ, Երևան, 1959, 180 էջ։
• Հին երազներ, նոր ճամբաներ, Պէյրութ, 1960, 336 էջ։
• Մանկություն չունեցող մարդիկ, Երևան, 1963, 188 էջ։
• Երազային Հալէպը, Պէյրութ, 1980, 281 էջ։
• Մանկութիւն չունեցող մարդիկ, Պէյրութ, 1980, 240 էջ։
• Վերջին անմեղը, Պէյրութ, 1980, 312 էջ։
• Հին երազներ, նոր ճամբաներ, Պէյրութ, 1982, 334 էջ։
• Նոր Հայաստան, նոր հայեր, Պէյրութ, 1983, 289 էջ։
• Մանկություն չունեցող մարդիկ։ Երազային Հալեպը, Երևան, 1985, 304 էջ։
• Սէրը եղեռնին մէջ, Պէյրութ, 1987, 269 էջ։
• Մեծերը և միւսները, Պէյրութ, 1992, 352 էջ։
• Երազային Հալէպը։ Նոր բովանդակութիւն, Պէյրութ, 1996, 204 էջ։
• Մանկութիւն չունեցող մարդիկ, Հալէպ, 1996, 254 էջ։
• Մանկութիւն չունեցող մարդիկ, Վենետիկ, 1998, 111 էջ։
• Առկայծող հայեր Եւրոպայի լոյսերուն մէջ, Պէյրութ, 1999, 222 էջ։
• Սփիւռքի տասնամեակները։ 60 ամեայ սփիւռքը։ Անհետացած դէմքեր, Հալէպ, 2000, 173 էջ։
• Սէրը եղեռնին մէջ, Երևան, 2004, 236 էջ։
• Մանկություն չունեցող մարդիկ, Երևան, 2011, 240 էջ։
• Letter to Yerevan, («Թուղթ առ Երևան», անգլերէն թարգ.), Ուաթըրթաուն ԱՄՆ, 2018, 119 էջ։

Ծանոթագրություններ

1. Հայկական սովետական հանրագիտարան (հայ.) / Վ. Համբարձումյան, Կ. Խուդավերդյան — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1974.
2. Հայկական համառոտ հանրագիտարան (հայ.) — Հայկական հանրագիտարան հրատարակչություն, 1990. — հատոր 2.
3. «Zarkfoundation - Անդրանիկ Ծառուկյան». zarkfoundation.com.

Գրականություն

• Անդրանիկ Ծառուկյանի առաջին այցելությունը Խորհրդային Հայաստան, Փաստաթղթեր, Ե., 2008։

Վիքիդարանն ունի նյութեր, որոնք վերաբերում են «Անդրանիկ Ծառուկյան» հոդվածին։

Այս հոդվածի կամ նրա բաժնի որոշակի հատվածի սկզբնական կամ ներկայիս տարբերակը վերցված է Քրիեյթիվ Քոմմոնս Նշում–Համանման տարածում 3.0 (Creative Commons BY-SA 3.0) ազատ թույլատրագրով թողարկված Հայկական սովետական հանրագիտարանից  (հ․ 5, էջ 118)։