Měrkow
wjes w Budyskim wokrjesu, gmejnski dźěl Radworja From Wikipedia, the free encyclopedia
Měrkow (němsce Merka) je hornjołužiska wjeska ze 119 wobydlerjemi[2] we wuchodźe Budyskeho wokrjesa, kotraž słuša wot lěta 1994 k Radworskej gmejnje.
| |||||
| gmejna: | Radwor | ||||
| zagmejnowanje: | 1936 (do Lutobča) | ||||
| wobydlerstwo: | 119 (31. decembra 2022)[1] | ||||
| wysokosć: | 177 metrow n.m.hł. | ||||
51.24527777777814.429444444444177 | |||||
| póstowe čisło: | 02627 | ||||
| předwólba: | 035934 | ||||
| wotwodźene słowa: |
| ||||
 Powětrowy wobraz (2018) | |||||
wikidata: Měrkow (Q1921776) | |||||
Wjeska leži sydom kilometrow sewjernje Budyšina při sewjernej kromje hornjołužiskich honow. Susodne wjeski su Kamjenej w sewjeru, Mała Dubrawa we wuchodźe a Lutobč w juhu.
Prěnje historiske naspomnjenje jako Merkhe abo Merko sta so w lěće 1524. Dalše zapisane formy wjesneho mjena běchu Mergkaw (1658), Mörckau (1732) a Mercka (1768/91). Ležownostne knjejstwo měješe we 18. lětstotku Małsečanske ryćerkubło.
Hižo w 17. lětstotku wobsteješe w Měrkowje cyhelnja. W lěće 1842 namakachu blisko wjeski łožišća brunicy njehłuboko pod zemju a započachu je wot 1844 z małkich jamow wudobywać. Pod brunicowymi worštami wotkrychu nimo toho tež woršty běłeje hliny, kiž wužiwachu za Margarěćinu hětu w susodnej Wulkej Dubrawje. Tež z jamy jako pódlanski produkt wudobywany pěsk hodźeše so wot lěta 1906 přez nowonatwarjenu železnisku čaru Lubij–Radwor rozposyłać.
Hač do lěta 1936 bě Měrkow samostatna krajna gmejna, potom zagmejnowa so najprjedy do Lutobča a 1994 do Radworja.
| Podaća po cencusu 2011; staw: 9.5.2011[3] | Měrkow | gmejna |
|---|---|---|
| ličba wobydlerjow | 142 | 3299 |
| ličba domjacnosćow | 55 | 1293 |
| wosoby na domjacnosć | 2,6 | 2,5 |
| swójby | 46 | 1031 |
| bydlenske twarjenja | 47 | 1087 |
| bydlenska přestrjeń na wosobu (m²) | 40,1 | 43,1 |
| přerězna staroba w lětach | 41,2 | 44,3 |
| kwocient młodostnycha | 31 | 26 |
| kwocient starychb | 25 | 29 |
| podźěl prózdne stejacych bydlenjow | 3,4 % | 6,8 % |
| a: poměr ličby wosobow pod 18 lětami k 100 wosobam mjez 18 a 65 b: poměr ličby wosobow nad 65 lětami k 100 wosobam mjez 18 a 65 | ||
W lěće 1884 měješe Měrkow po Mukowej statistice 146 wobydlerjow, mjez nimi 137 Serbow (94 %).[4] Arnošt Černik zwěsći 1956 w Lutobčanskej gmejnje serbski podźěl wobydlerstwa wot jenož hišće 67,4 %.[5] Ličba wobydlerjow stupaše wot 1834 (110) do 1925 (162) wo połojcu. W druhej połojcy 20. lětstotka, wosebje po přewróće, woteběraše zaso.
Katolscy Měrkowčenjo přisłušeja Radworskej a protestanća z lěta 1899 Chwačanskej wosadźe.
Wosobiny
- Achim Brankačk (1926–2013) – wučer, chórowy nawoda a awtor
- Bjarnat Cyž (* 1951) – jednaćel Domowiny
- Hana Delanowa (1913–47) – ludowa spěwarka, antifašistka
- Marja Michałkowa rodź. Cyžec (* 1949) – politikarka CDU, zapósłanča zwjazkoweho sejma
Měrkow měješe wot 1906 swójske zastanišćo při železniskej čarje Radwor–Lubij, kotrež bě pak po susodnym gmejnskim sydle Lutobču pomjenowane. Čara wužiwaše so zwjetša wot industrijnych zawodow regiona, hač do nazymy 1972 jězdźachu pak tež wosobowe ćahi. Hač do zawrjenja w lěće 1998 wužiwachu čaru dale za tworowy wobchad, mjeztym su kolije wottwarjene.
Dźensa běži statna dróha 106 (Mały Wjelkow–Minakał) přez Měrkow. Najbliši wujězd awtodróhi 4 Budyšin-zapad je sydom kilometrow zdaleny.
- Luttowitz/Lutobč mit Merka/Měrkow. W: Oberlausitzer Heide- und Teichlandschaft (= Werte der deutschen Heimat. Zwjazk 67). 1. nakład. Böhlau, Köln/Weimar/Wien 2005, ISBN 978-3-412-08903-0, str. 228sl.
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
