From Wikipedia, the free encyclopedia
A havelda[2], que na produción lexicográfica galega tamén recibiu os nomes de pato rabeiro,[3] e parrulo rabudo,[4] Clangula hyemalis, é unha especie de ave da orde das anseriformes, familia dos anátidos e subfamilia dos merxinos (patos mariños).
Havelda Clangula hyemalis | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Macho | |||||||||||||||||||
Estado de conservación | |||||||||||||||||||
Vulnerable[1] | |||||||||||||||||||
Clasificación científica | |||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Nome binomial | |||||||||||||||||||
Clangula hyemalis (Linnaeus, 1758) | |||||||||||||||||||
Sinonimia | |||||||||||||||||||
|
É a única especie viva do xénero Clangula.
Propia das rexións frías de Eurasia e Norteamérica, en Galicia aparece como invernante esporádico.[4]
É unha das especies ás que se lle aplica o Acordo para a conservación das aves acuáticas migratorias africano-eurasiáticas (AEWA).
A especie describiuna cientificamente Carl von Linné en 1758 na décima edición da súa obra Systema naturae, co nome de Anas hyemalis.[5][6][7]
Posteriormente foi trasladada a un xénero propio, Clangula, creado por William Elford Leach en 1819.[8]
Non se reconocen subespecies diferenciadas.[9]
A etimoloxía do nome do seu xénero procede do verbo latino clangere, 'resoar' ao que se lle engade a partícula diminutiva -ula, orixinando este termo neolatino, clangula, que fai referencia á súa voz.[10]
O seu nome específico é unha forma alternativa de escribir a palabra hiemālis, que en latín significa 'invernal'.[11]
Ademais de polo seu nome actualmente válido, a especie coñeceuse tamén polos sinónimos:[6][7]
Os adultos miden entre 41 e 60 cm de lonxitude, cunha envergadura alar de 72 a 80 cm, e un peso entre 450 e 1030 g. A plumaxe dos adultos varía bastante ao longo do ano, a causa dun complexo proceso de muda, mantendo constante unicamente o branco das partes inferiores do corpo.
O macho ten unha cola longa, estreita e en punta, de 10 a 15 cm de lonxitude e un bico gris anegrado cruzado por unha banda rosa. En inverno, ten un padrón de plumaxe branco e negro, pero é branco na súa maioría con excepción das ás, dorso, cola e unha gran mancha arredondada da meixela. En verán a cabeza e pescozo vólvenselle negros, mantendo o branco só na face; e as súas partes superiores fanse de tons pardos escuros. En outono poden observarse cun padrón intermedio cunha mancha branca na parte posterior do píleo. A femia ten plumaxe de tons pardos nas partes superiores e a cola relativamente curta e en punta. En inverno gran parte da cabeza e pescozo son brancos, agás a meixela e o píleo, que son de cor parda escura. En verán a cabeza vólvese parda case na súa totalidade. En outono mantén os laterais da cabeza e pescozo brancos e a súa meixela faise máis clara. Os xuvenís de ambos os sexos teñen unha plumaxe similar ás femias en verán.
Coñécese unha especie fósil deste xénero do Mioceno medio (de hai 12 ou 13 millóns de anos), encontrada en Hungría.[12]
O seu hábitat de cría son os pantanos e pozas da tundra, mais tamén toda a costa ártica e os lagos grandes de montaña, estendéndose desde Alasca, ao longo do norte do Canadá, e o norte de Europa ata Siberia.
É unha ave migratoria que pasa o inverno nas costas nororientais e noroccidentais de Norteamérica, a rexión dos Grandes Lagos, as costas de Groenlandia e do norte de Europa e Asia, incluídas algunhas illas árticas como as Svalbard ou Nova Zembla. A área de invernada máis importante é o mar Báltico, onde chegan a concentrarse preto de 4,5 millóns destes patos. Tamén pasan o inverno arredor das illas Británicas, os Alpes e algúns chegan mesmo ata o mar Negro e en menor cantidade ao Mediterráneo. En Galicia é un invernante esporádico.[4]
É unha ave gregaria que forma grandes bandadas en inverno e durante a migración. Voa rapidamente e durante a súa migración pode alcanzar ata os 100 km/h.
Fai o seu niño en terra preto da auga, ao abeiro da vexetación e constrúeo usando herba e talos, e forrado interiormente con follas e penuxe da femia.
Aliméntase mergullándose en busca de moluscos, crustáceos e algúns pequenos peixes, xeralmente en zonas próximas á superficie ou a profunddades entre os 10 e 15 m, aínda que pode chegar a profundidades de ata 60 m.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.