From Wikipedia, the free encyclopedia
A matriz extracelular é a parte dos tecidos animais que se encontra fóra das células e que xeralmente lles dá un soporte estrutural ás células e desempeña outras importantes funcións. É característica dos tecidos conectivos animais.
A matriz extracelular comprende a matriz intersticial e a membrana basal.[1] A matriz intersticial ocupa os espazos entre as células animais, é dicir, os espazos intercelulares. Os espazos intersticiais están cheos de xeles de polisacáridos e proteínas fibrosas e actúan como amortecedores da compresión da tensión mecánica que sofre a matriz extracelular.[2] As membranas basais son como depósitos laminares de matriz extracelular na cal se apoian as células epiteliais.
Debido á súa natureza e composición tan diversa, a matriz extracelular pode desempeñar moitas funcións, como proporcionar soporte e puntos de fixación ás células, separar tecidos, e regular a comunicación intercelular. A matriz extracelular regula o comportamento dinámico da célula. Ademais, retén unha ampla gama de factores de crecemento, e actúa como un depósito local para eles.[1] Os cambios nas condicións fisiolóxicas poden desencadear a actividade de proteases, que causan a liberación local de ditos depósitos. Isto permite a activación de funcións celulares rápida e local mediada polos factores de crecemento, sen necesidade de sintetizalos de novo.
A formación da matriz extracelular é esencial en procesos como o crecemento, curación de feridas e fibrose. A comprensión da estrutura da matriz extracelular tamén nos axuda a enterder a complexa dinámica do proceso de invasión dos tumores e a metástase na bioloxía do cancro,[1] xa que as metástases a miúdo implican a destrución da matriz extracelular[3] por encimas como as serina e treonina proteases e metaloproteinases da matriz.[1]
As principais funcións da matriz extracelular podemos resumilas así:
Os compoñentes químicos da matriz extracelular prodúcense intracelularmente polas células do tecido, e secrétanse por exocitose.[4] Unha vez secretadas agréganse á matriz preexistente. A matriz extracelular está composta por un conxunto enguedellado de proteínas fibrosas e glicosaminoglicanos (GAG). Os seus principais compoñentes son:
Os glicosaminoglicanos son polímeros de carbohidratos que están xeralmente unidos a proteínas da matriz para formar proteoglicanos (con excepción do ácido hialurónico). Os proteoglicanos teñen unha carga neta negativa que atrae catións de Na+, e este, á súa vez, atrae moléculas de auga por osmose, o que mantén a matriz e as células hidratadas. Os proteoglicanos poden tamén axudar a atrapar e almacenar factores de crecemento na matriz.
Os principais tipos de proteoglicanos da matriz son:
O ácido hialurónico é un glicosaminoglicano que non está unido a proteínas (non é un proteoglicano). Dálle aos tecidos resistencia á compresión ao mantelos inchados por hidratación. É abundante nas articulacións sometidas a gran carga. É o principal compoñente do xel intersticial.[8] Actúa como un sinal do ambiente tisular, que regula o comportamento da célula durante o desenvolvemento embrionario, procesos de curación de feridas, inflamación e desenvolvemento de tumores. Interacciona co receptor de transmembrana CD44.[9]
Moitas células únense a compoñentes da matriz extracelular. A adhesión celular pode realizarse de dúas maneiras: por conexión de filamentos de actina da célula coa matriz extracelular, ou por conexións dos filamentos intermedios de queratina dos hemidesmosomas da célula coa matriz extracelular. Esta adhesión célula-matriz está regulada por proteínas celulares de adhesión específicas da superficie da célula, coñecidas como integrinas. As integrinas únense a fibronectinas ou lamininas da matriz extracelular ou a outras integrinas da superficie doutras células.
As fibronectinas únense a outras macromoléculas da matriz (como o coláxeno) e facilitan a unión de ditas macromoléculas a integrinas transmembrana. A unión da fibronectina a outros compoñentes extracelulares inicia varias vías de comunicación intracellular e tamén a asociación co citoesqueleto por medio dun conxunto de moléculas adaptadoras como a actina.[2]
Son moitos os tipos celulares que contribúen á formación dos diversos tipos de matriz extracelular que podemos atopar nos diferentes tecidos conectivos. Os compoñentes que teña unha matriz extracelular concreta determinan as propiedades dese tecido conectivo.
A célula máis común na matriz extracelular dos tecidos conectivos é o fibroblasto. Os fibroblastos sintetizan, manteñen e proporcionan un armazón estrutural á matriz extracelular; secretan os precursores dos compoñentes da matriz extracelular, incluíndo a substancia fundamental amorfa xelatinosa formada por fibras e proteoglicanos. Outras células, os condrocitos propios do tecido cartilaxinoso producen a matriz cartilaxinosa. Os osteoblastos do tecido óseo son os responsables da formación do óso.
As plantas non teñen unha matriz extracelular como a animal, pero as súas células están rodeadas por unha parede celular polisacarídica de celulosa, hemicelulosa e pectinas, principalmente, que fai unha función algo parecida. As células únense unhas a outras pola súa parede, que pode ter distintos grosores nos distintos tecidos ou pode deixar espazos ocos entre as células. As células vexetais están comunicadas por perforacións da parede chamadas plasmodesmos.[8]
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.