Remove ads
Ernesto Román Laureano Pérez Guerra, máis coñecido como Ernesto Guerra da Cal, nado en Ferrol o 19 de decembro de 1911 e finado en Lisboa o 28 de xullo de 1994, foi un filólogo e escritor galego.
 | Este artigo contén varias ligazóns externas e/ou bibliografía ao fin da páxina, mais poucas ou ningunha referencia no corpo do texto. Por favor, mellora o artigo introducindo notas ao pé, citando as fontes. Podes ver exemplos de como se fai nestes artigos. |
  | |
| Nome orixinal | Ernesto Román Laureano Ernesto Pérez Güerra Ernesto Guerra da Cal [1] |
|---|---|
| Biografía | |
| Nacemento | (es-419) Ernesto Román Laureano Pérez Guerra 19 de decembro de 1911 Ferrol |
| Morte | 28 de xullo de 1994 Lisboa |
| Lugar de sepultura | Lisboa |
| País de nacionalidade | Española e estadounidense |
| Actividade | |
| Ocupación | Filólogo e escritor |
| Empregador | Universidade da Cidade de Nova York |
| Carreira militar | |
| Lealdade | Segunda República Española |
| Rama militar | Exército Popular da República |
| Rango militar | capitán |
| Conflito | guerra civil española |
| Familia | |
| Cónxuxe | Margarita Ucelay Maórtua |
| Fillos | Enric Ucelay Da Cal |
| Parentes | Matilde Ucelay, cuñada Pura Maortua, sogra |
| Premios | |
   | |
Nado en Ferrol, tras a temperá morte do seu pai, a súa nai trasladouse a Madrid para retomar os seus estudos na Escola Superior Normal, deixándoo a el e o seu irmán ao cargo da familia de Quiroga, Lugo, vila onde pasou a súa infancia e coa que conservou sempre unha fonda ligazón sentimental.
Cando contaba con apenas once anos a súa nai obtivo praza de mestra en Madrid, e levou a ambos os fillos con ela. Ernesto viviu na capital entre os once e os vinte e cinco anos. Nela cursou o bacharelato e a carreira de Filosofía e Letras, ao tempo que comezou a desenvolver unha certa conciencia política que o levou a participar das protestas estudantís contra a ditadura de Miguel Primo de Rivera, sendo detido varias veces. Tamén entrou en contacto coa vida intelectual da capital, asistindo ás sesións do Ateneo e entrando en contacto con algunhas figuras destacadas. No ano 1931 coñeceu a Federico García Lorca, persoa coa que vai ter unha grande amizade e coa que compartirá a ideoloxía republicana. Nos primeiros anos da Segunda República Española, ambos acudiron xuntos a diversos faladoiros da capital, tanto aos da Casa de las Flores, organizados por Pablo Neruda, como aos do Café Regina, de carácter galeguista. Guerra da Cal asistiu tamén á fundación de La barraca, o grupo teatral de Lorca, e puxo a este en relación con algúns intelectuais galegos, destacadamente con Eduardo Blanco Amor. A relación entre ambos está tamén no fondo da composición do seu libro Seis poemas galegos, do que Guerra da Cal actuaría como un dos incitadores e como puntual auxilio lingüístico[2].
Cando comezou a Guerra civil española, Ernesto foi combater do lado republicano formando parte das Milicias Gallegas. No 1937 apareceu na revista Nova Galiza o seu poema Mariñeiro fusilado, a súa primeira publicación literaria. En 1939, a derrota republicana sorprendeuno en Nova York, cumprindo unha misión para o goberno da República. Ficou exiliado na cidade norteamericana, onde nos primeiros anos entrou en contacto novamente con Castelao e outros exiliados.
Nos Estados Unidos de América desenvolveu unha frutífera carreira académica. Primeiro ocupou a cátedra de Linguas e Literaturas Románicas, e despois foi director do Departamento de Español e Portugués do Washington Square College. Neses anos publicou Língua e estilo de Eça de Queirós (1954), un dos estudos máis importantes sobre o autor portugués. En 1956 colaborou tamén no Dicionário das Literaturas Portuguesa, Galega e Brasileira de Jacinto do Prado Coelho, encargándose das entradas referidas á literatura galega. Tamén neses anos desenvolveu a creación literaria, dando ao prelo libros de poemas como Lua de alén mar (1959), Poemas (1961), Rio de sonho e tempo (1962) ou Motivos de eu (1966).
Ao adoptar a nacionalidade estadounidense, no ano 1954 adoptou tamén legalmente o nome de Ernesto Guerra da Cal, aplicando as regras anglosaxoas de formación de nomes, nas que o apelido da nai vai en primeiro lugar, motivo polo que o seu fillo Enric leva os apelidos Ucelay da Cal.
No ano 1977, xa xubilado, pasou a vivir en Estoril, Portugal. Neses anos publicou entre outros libros, os poemarios Futuro inmemorial (1985), Deus, tempo, morte, amor e outras bagatelas (1987), Espelho cego (1990) e Caracol ao Pôr-do-Sol.
É de destacar, tanto na súa traxectoria académica como literaria, o firme compromiso, político e ortográfico, coa unidade da lingua galego-portuguesa e co espazo da lusofonía.
Morreu en xullo do ano 1994, en Lisboa, cidade na que está enterrado.
Remove ads
- Lengua y Estilo de Eça de Queiroz - I - Elementos Básicos (1954).
- Lua de alén mar (1959).
- Poemas (1961).
- Rio de sonho e tempo (1963).
- Motivos de eu (1966).
- Futuro inmemorial (1985).
- Deus Tempo Morte Amor e outras bagatelas (1987). Lisboa: LIvros Horizonte.
- Espelho cego (1990). Plaza de la Marina, 35.
- Caracol ao Pôr-do-Sol (2003). AGAL. ISBN 978-84-87305-17-7.
- Antologia da poesia em galego (2021). Através. Ed. de Paulo Fernándes Mirás. 240 páxs. ISBN 978-84-16545-61-2.
A súa primeira muller foi Margarita Ucelay Maórtua, irmá da arquitecta Matilde Ucelay[2].
Wikiwand in your browser!
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
Remove ads