órgano executivo e administrativo do poder catalán From Wikipedia, the free encyclopedia
A Generalitat de Cataluña[1], nalgúns casos indicado como Xeneralidade de Cataluña[2][3] (en catalán: Generalitat de Catalunya), é o órgano que exerce o poder executivo autonómico en Cataluña. Está composta polo Parlamento, o Presidente e o Goberno.
 | Este artigo precisa de máis fontes ou referencias que aparezan nunha publicación acreditada que poidan verificar o seu contido, como libros ou outras publicacións especializadas no tema. Por favor, axude mellorando este artigo. (Desde marzo de 2020.) |
| Generalitat de Cataluña | |
|---|---|
 | |
 | |
| Tipo | institución, goberno autonómico, información e axencia gobernamental |
| Campo de traballo | goberno |
| Data de fundación | 19 de decembro de 1359 |
| Presidente/a | Pere Aragonès (2021-)  |
| Sede | Palau de la Generalitat de Catalunya |
| País | España |
| Na rede | |
| https://web.gencat.cat/ | |
        | |
| [ editar datos en Wikidata ] | |
A Generalitat de Cataluña debe a súa orixe ás Cortes Catalás, que, durante o reinado de Xaime I o Conquistador, reuníanse convocadas polo rei de Aragón como representantes dos estamentos sociais da época: eclesiásticos, nobreza militar e o real ou "de vilas".
Baixo o reinado de Pedro o Grande, as Cortes Catalás tomaron forma institucional. O rei obrigábase a celebrar Corte Xeral anualmente. As Cortes exercían funcións de consello e tamén lexislativas por medio dos denominados "tres brazos": o eclesiástico, o militar e o popular ou cámara real.
O primeiro paso cara á institución da Generalitat produciuse nas Cortes celebradas en 1289 en Monzón (Huesca), ao designarse unha Deputación do Xeneral, comisión temporal para recadar o "servizo" ou tributo que se concedía ao rei. Este imposto era coñecido popularmente como xeneralidade, nome que se exportou a Francia onde se crearon as generalités ou distritos fiscais. Co paso do tempo, o nome oficioso de Generalitat terminou suplantando o nome oficial de Deputación do Xeneral.
Nas Cortes de 1358-1359 celebradas en Barcelona, Vilafranca del Penedès e Cervera, as Cortes designaron doce deputados con atribucións executivas en materia fiscal, así como uns "oíntes de contas" que controlaban a administración baixo a autoridade do que está considerado como primeiro presidente da Generalitat, Berenguer de Cruïlles.
No interregno producido pola morte de Martiño o Humano, a Generalitat asumiu responsabilidades políticas. O sistema de elección dos deputados foi obxecto de constante discusión. Nas Cortes do 1455, e para evitar o nepotismo oligárquico, introduciuse o sistema de insaculación: os deputados saíntes elixían doce candidatos entre os que se elixía un ao chou.
Aínda que na Guerra de Sucesión a Generalitat ocupou un lugar secundario, foi liquidada mediante o Decreto de Nova Planta de 1716.
O 2 de agosto de 1931 restáurase a Generalitat de Cataluña. Tras a malograda proclamación do Estado Catalán en outubro de 1934, a Xeneralidade é suspendida, non sendo restaurada ata o triunfo do Fronte Popular, en febreiro de 1936. En 1939 co triunfo do xeneral Franco, é disolta. Aínda que se reconstitúe no exilio (1940-1977). Coa volta á democracia é restaurada o 29 de setembro de 1977.
Coa morte de Franco, e a chegada da democracia a España, devolveuse o autogoberno a Cataluña, restablecéndose a Xeneralidade de Cataluña como poder executivo da nova Comunidade Autónoma de Cataluña. O primeiro presidente da Generalitat, tras a ditadura, foi Josep Tarradellas, a quen lle seguiron Jordi Pujol, Pasqual Maragall, José Montilla, Artur Mas, Carles Puigdemont, Quim Torra e o actual presidente, Pere Aragonès.
O Parlamento de Cataluña (Parlament) representa o pobo de Cataluña. Exerce a potestade lexislativa, aproba os orzamentos da Generalitat e controla e impulsa a acción política e de Goberno. Exerce así mesmo as outras competencias que lle son atribuídas polo ordenamento xurídico e en especial polo Estatuto de Autonomía de Cataluña.
O Presidente da Generalitat de Cataluña (President) ostenta a máis alta representación da Generalitat e a ordinaria do Estado en Cataluña. Dirixe e coordina a acción do Consello Executivo ou Goberno. Ten sede no Palau de la Generalitat, na cidade de Barcelona.
O Consello Executivo (Consell Executiu) ou Goberno de Cataluña (Govern) é o órgano superior colexiado que dirixe a política e a Administración da Generalitat de Cataluña. É así mesmo o titular da función executiva e da potestade regulamentaria.
O Consello Consultivo da Generalitat de Cataluña (Consell Consultiu) é un organismo de carácter consultivo que ditamina, nos casos que a lei establece, sobre a adecuación ao Estatuto de autonomía dos proxectos ou proposicións de lei sometidos a debate e aprobación do Parlamento de Cataluña. Vela ademais, na súa actuación, pola observación e o cumprimento da Constitución e do Estatuto de Cataluña.
O Síndic de Greuges ten a función de protexer e defender os dereitos e as liberdades recoñecidas pola Constitución e o Estatuto. A tal fin supervisa a actividade da Administración da Generalitat, a dos organismos públicos ou privados vinculados que dependen dela, a das empresas privadas que xestionan servizos públicos ou realizan actividades de interese xeral ou universal ou actividades equivalentes de forma concertada ou indirecta e a das persoas cun vínculo contractual coas administracións públicas. Así mesmo, supervisa a actividade da Administración local de Cataluña e a dos organismos públicos ou privados vinculados que dependen dela. Tamén pode estender o seu control á Administración do Estado en Cataluña, nos termos que establezan os acordos de cooperación co Defensor do Pobo.
A Sindicatura de Contas é o órgano fiscalizador externo das contas, da xestión económica e do control de eficiencia da Generalitat, dos entes locais e do resto do sector público de Cataluña. Depende organicamente do Parlamento, exerce as súas funcións por delegación deste e con plena autonomía organizativa, funcional e orzamentaria, de acordo coas leis.
O Consello Audiovisual de Cataluña é a autoridade reguladora independente no ámbito da comunicación audiovisual pública e privada. O Consello actúa con independencia do Goberno no exercicio das súas funcións. Os criterios de elección dos seus membros e os seus ámbitos específicos de actuación son delimitados por unha lei do Parlamento.
A Comisión Xurídica Asesora de Cataluña é o alto órgano consultivo do Goberno da Generalitat de Cataluña. Exerce as súas funcións con autonomía orgánica e funcional, para garantir a súa obxectividade e a independencia, de acordo co Estatuto de Autonomía e a Constitución.
A Generalitat ademais de contar cunha representación en Madrid e Bruxelas dispón ao amparo dos artigos 193 e 194 do Estatuto de Autonomía de diversas delegacións no estranxeiro co fin de promover os intereses propios de Cataluña:[Cómpre referencia]
París (Francia)
Londres (Reino Unido)
Berlín (Alemaña)
Washington, D.C. (Estados Unidos)
Roma (Italia)
Viena (Austria)Están pendentes de apertura as seguintes delegacións:[Cómpre referencia]
Pecharon ou non prosperaron as seguintes delegacións:[Cómpre referencia]
Buenos Aires (Arxentina). 2009-2011.
Cidade de México (México)
Casablanca (Marrocos)Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
