سجاد
امام چهارم شیعیان (۳۸–۹۵ ه.ق) / From Wikipedia, the free encyclopedia
علی بن حسین بن علی بن ابیطالب (به عربی: علیُّ بنُ اَلْحُسَینِ بْنِ عَلیِّ بْنِ أبیطالِب؛ ۵ شعبان ۳۸ ه.ق – ۱۲ یا ۲۵ محرم ۹۵ ه.ق) ملقّب و مشهور به سَجّاد و زِیْنُالْعابِدین، چهارمین امام اغلب شیعیان (به جز کیسانیه و برخی از زیدیه) بعد از پدرش حسین، عمویش حسن مجتبی و پدربزرگش علی بن ابیطالب است. بر اساس منابع اسلامی و مورّخان شیعی، او در مدینه بهدنیا آمد و در جوانی پدرش را در صحرای کربلا همراهی میکرد؛ امّا بهدلیل بیماری در نبرد کربلا شرکت نکرد و به همین دلیل از این کشتار جان سالم به در برد.
علی بن حسین | |
---|---|
زادهٔ | ۵ شعبان ۳۸ هجری قمری ۹ ژانویهٔ ۶۵۹ میلادی مدینه یا کوفه |
درگذشت | ۱۲ محرم ۹۵ هجری قمری. ۲۰ اکتبر ۷۱۳ میلادی |
علت مرگ | مسمومیت |
مدفن | قبرستان بقیع، مدینه |
محل زندگی | مدینه |
دیگر نامها | ابو محمد، ابوبکر، ابوعبدالله، ابوالحسن، ابوالحسین |
سالهای فعالیت | ۳۳ سال قمری (سال ۶۱ تا ۹۴ هجری قمری) |
عنوان | زینالعابدین، سجّاد، زَکیّ، ذُوالثَّفِنات، اِمامُالْمُؤْمِنین، اَلْأمین، سَیِّدُالْعابِدین، قُدوَةُالزّاهِدین، زَیْنُالصّالِحین، مَنارُالْقانِتین، إبنُخِیَرَتَین، سَیِّدُالْمُتَّقین، سید الساجدین |
پس از | حسین |
پیش از | محمدباقر |
مکتب | امام شیعیان |
همسر(ها) | فاطمه دختر حسن بن علی |
فرزندان | پسران: محمد باقر، زید بن علی، عبدالله، عمر، حسن (مورد اختلاف)، حسیناکبر (مورد اختلاف)، حسین اصغر (مورد اختلاف)، عبیدالله (مورد اختلاف)، سلیمان (مورد اختلاف)، علی (مورد اختلاف) و محمداصغر (مورد اختلاف).
دختران: عُلَیّه، امکلثوم، خدیجه (مورد اختلاف) و فاطمه (مورد اختلاف) |
والدین |
|
سجاد پس از کشته شدنِ پدر و خویشانش بههمراه اُسرا به کوفه و سپس دمشق منتقل شد. او در شام و در حضور یزید، خلیفه اموی اجازه پیدا کرد خطابهای ایراد کند که در ضمن آن به معرفی خود و خاندانش و ذکر مصائبی که در کربلا بر آنها رفته بود، پرداخت. سجاد سپس اجازه پیدا کرد به مدینه برگردد. او در مدینه انزوا اختیار کرده با عدهٔ محدودی از اصحابش ارتباط داشت. در ماجرای حَرّه که در سال ۶۲ ه.ق در مدینه رخ داد و طی آن سپاه یزید شورشِ مردمِ مدینه را سرکوب کردند، به او آسیبی نرسید؛ چون در این شورش مشارکتی نداشت. قیامِ مختار ثقفی و گرایشِ بیشترِ شیعیان عراق به کِیْسانیه باعثِ انشقاق در میان شیعیان شد، از دیگر چالشهای دورانِ امامتِ سجاد بود. بنابر روایات شیعه، زینالعابدین با سمِّ ولید بن عبدالملک از دنیا رفت و در قبرستان بقیع در کنار عمویش حسن مجتبی دفن شد. محمد باقر، امام پنجم شیعیانِ امامی و زید بن علی، امام پنجم شیعیانِ زیدی، از فرزندان زینالعابدین بهشمار میآیند.
تعلیماتِ زینالعابدین بیشتر شکل دعا و نیایش داشت. اثرِ معروف او صحیفۀ سجادیه است که به شکل نیایش نگاشته شده است. رساله حقوق از دیگر آثار اوست. وی موقعیت بالایی در میان بزرگان و علمای حجاز داشت. شعر معروفِ فرزدق در ستایش او از نمونههای بارز این موقعیت است.