کشوری در جنوب غربی آسیا From Wikipedia, the free encyclopedia
عُمان[ب] به‌طور رسمی سلطنت عمان[پ] کشوری است در شبه‌جزیرهٔ عربستان که در سواحل جنوب شرقی این شبه‌جزیره قرار دارد و مشرف به دهانهٔ خلیج فارس است. عمان با عربستان سعودی، امارات متحدهٔ عربی و یمن مرزهای زمینی مشترک دارد. پایتخت و بزرگترین شهر آن مسقط است و جمعیت عمان در سال ۲۰۲۴ حدود ۵٫۲۸ میلیون نفر بوده است که نسبت به سال ۲۰۲۳ میلادی ۴٫۶۰٪ افزایش داشته است.[۱۰] عمان صد و بیست و سومین کشور پرجمعیت جهان است. سواحل عمان به دریای عرب در جنوب شرقی و دریای عمان در شمال شرقی مشرف است. مدحاء و مسندم درون‌بوم‌هایی هستند که از لحاظ زمینی توسط امارات متحدهٔ عربی احاطه شده‌اند و مرزهای دریایی مسندم توسط تنگهٔ هرمز (که با ایران مشترک است) و دریای عمان تشکیل می‌شوند.
سلطنت عُمان | |
|---|---|
 پرچم
 نشان
| |
_(orthographic_projection).svg) موقعیت عمان (سبز تیره) | |
| پایتخت | مسقط ۲۳°۳۵′۲۰″ شمالی ۵۸°۲۴′۳۰″ شرقی |
| بزرگترین شهر | پایتخت |
| زبان(های) رسمی | عربی[۱] |
| دین(ها) (۲۰۲۴) | |
| نام(های) اهلیت | عمانی |
| حکومت | پادشاهی مطلقهٔ یکپارچهٔ اسلامی |
• سلطان | هیثم بن طارق آل سعید |
• ولیعهد | ذی یزن بن هیثم آل سعید |
| قوه مقننه | مجلس عمان |
| مجلس دولتی | |
| مجلس شورا | |
| تأسیس | |
• مهاجرت قبیلهٔ أزد | ۱۳۰ |
• الجلندی | ۶۲۹ |
| ۷۵۱ | |
• دودمان نبهانی | ۱۱۵۴ |
• حاکمیت پرتغالی‌ها | ۱۵۰۷–۱۶۵۶ |
• دودمان یاروبی | ۱۶۲۴ |
| ۱۷۴۴ | |
| ۸ ژانویهٔ۱۸۵۶ | |
• سلطنت عمان | ۹ اوت ۱۹۷۰ |
• قانون اساسی | ۶ نوامبر ۱۹۹۶ (تأسیس); ۲۰۱۱ (اصلاح)؛ ۲۰۲۱ (اصلاح)[۴] |
| مساحت | |
• کل | ۳۰۹٬۵۰۰ کیلومتر مربع (۱۱۹٬۵۰۰ مایل مربع) (۷۰مین) |
• آبها (٪) | ناچیز |
| جمعیت | |
• برآورد سال ۲۰۱۶ | ۴٬۴۲۴٬۷۶۲[۵] (۱۲۵مین) |
• سرشماری ۲۰۱۰ | ۲٬۷۷۳٬۴۷۹[۶] |
• تراکم | ۱۵ بر کیلومتر مربع (۳۸٫۸ بر مایل مربع) (۱۷۷مین) |
| تولید ناخالص داخلی (GDP) برابری قدرت خرید (PPP) | برآورد ۲۰۲۳ |
• کل |  ۲۰۰٫۲۹۵ میلیارد دلار[۷] (۷۸مین) |
• سرانه | ۳۹٬۳۳۶ دلار[۷] (71st) |
| تولید ناخالص داخلی (GPD) (اسمی) | برآورد ۲۰۲۳ |
• کل |  ۱۰۸٫۲۸۲ میلیارد دلار[۷] (۶۶مین) |
• سرانه | ۲۱٬۲۶۵ دلار[۷] (۵۵مین) |
| شاخص جینی (۲۰۱۸) | ۳۰٫۷۵[۸] |
| شاخص توسعه انسانی (۲۰۲۲) | ۰٫۸۱۹[۹] ۵۹مین |
| واحد پول | ریال عمان (OMR) |
| منطقه زمانی | یوتی‌سی+۴ (GST) |
| گاه‌شماری | dd.mm.yyyy |
| جهت رانندگی | راست |
| پیش‌شماره تلفنی | +۹۶۸ |
| کد ایزو ۳۱۶۶ | OM |
| دامنه سطح‌بالا | .om، عمان. |
| وبگاه رسمی | |
از قرن هفدهم، سلطان عمان بر یک امپراتوری حاکم بود که با امپراتوری پرتغال و امپراتوری بریتانیا برای نفوذ در خلیج فارس و اقیانوس هند رقابت می‌کرد. در اوج خود در قرن نوزدهم، نفوذ و کنترل عمانی‌ها از تنگهٔ هرمز به ایران و پاکستان و تا زنگبار در جنوب گسترش یافت.[۱۱] در قرن بیستم، سلطنت عمان تحت تأثیر بریتانیا قرار گرفت. روابط بیش از ۳۰۰ساله بین این دو امپراتوری بر پایهٔ منافع متقابل بنا شده بود. بریتانیا اهمیت جغرافیایی عمان را به‌عنوان یک مرکز تجاری که مسیرهای تجاری بریتانیا در خلیج فارس و اقیانوس هند را تضمین می‌کرد و منافع لندن در شبه‌قارهٔ هند را حفظ می‌کرد، به رسمیت شناخت. عمان یک پادشاهی مطلقه است که توسط یک سلطان رهبری می‌شود و قدرت از طریق وراثت به مردان منتقل می‌شود. قابوس بن سعید از سال ۱۹۷۰ تا زمان مرگش در ۱۰ ژانویهٔ ۲۰۲۰ سلطان عمان بود.[۱۲] قابوس که بدون فرزند درگذشت، در نامهای پسرعموی خود هیثم بن طارق آل سعید را به‌عنوان جانشین خود نام برده بود و خانوادهٔ سلطنتی او را به‌عنوان سلطان جدید عمان تأیید کردند.[۱۳]
عمان که پیش‌تر یک امپراتوری دریایی بود، قدیمی‌ترین کشور مستقل پیوسته در جهان عرب است.[۱۴][۱۵] عمان عضو سازمان ملل متحد، اتحادیهٔ عرب، شورای همکاری خلیج فارس، جنبش عدم تعهد و سازمان همکاری اسلامی است. این کشور دارای ذخایر نفتی است که از لحاظ جهانی در رتبهٔ ۲۲ قرار دارد.[۱۴][۱۶] در سال ۲۰۱۰، برنامهٔ عمران ملل متحد عمان را به‌عنوان کشوری که بیشترین پیشرفت را در طول ۴۰ سال گذشته از نظر توسعه داشته، معرفی کرد.[۱۷] بخشی از اقتصاد عمان شامل گردشگری و تجارت ماهی، خرما و سایر محصولات کشاورزی است. بانک جهانی عمان را در دسته‌بندی اقتصاد با درآمد بالا قرار می‌دهد و تا تاریخ ۲۰۲۳[بروزرسانی] عمان به‌عنوان چهل‌وهشتمین کشور صلح‌آمیز جهان طبق شاخص جهانی صلح رتبه‌بندی می‌شود.[۱۸]
سرزمین فعلی عمان در طول تاریخ به نامهای مختلفی نامیده شده‌است. در بعضی متون اومانا و اومان نیز نامیده شده‌است. عمان واژه ای غیر عربی است. اما بارزترین نامهای قدیم آن مگان و تغییر یافته آن مجان بوده‌است. مجان در زمان‌های قدیم نام ایالتی در جنوب ایران بوده که بعدها به آن مکران نیز گفته‌اند. همین نام را به منطقه عمان فعلی نیز به‌کار می‌برند که ارتباط زیادی با صنعت کشتی‌سازی و معادن مس «نحاس» در زبان سومریان داشته‌است.[۱۹][۲۰] نام عمان همچنین به‌خاطر وجود تعداد زیادی از چشمه‌های آب شیرین مدتی «مزون» بوده‌است. «عمان» در اصل نام مکانی بسیار قدیمی در یمن بوده که قبائل عربی بعد از ویران شدن سد مأرب از آنجا به عمان مهاجرت نموده‌اند. در عین حال بعضی از مورخان نوشته‌اند که علت نام‌گذاری عمان به (عمان بن سبأ بن یغثان بن ابراهیم) بازمی‌گردد.[۲۱][۲۲] «عمانا» در اصل نام یکی از شهرهای جنوب ایران و در غرب چابهار فعلی و بندر جاسک بوده‌است. در روزگار اشکانیان و ساسانیان نیز نام دریای عمان به‌کار می‌رفته‌است و واژه «عمان» نیز ریشه ایرانی دارد. کشور مَزْون (نام فارسی عمان) که مرکز آن صحار بود و نخستین ساکنان آن از اقوام غیر عرب بودند.[۲۳]
در منابع تاریخی قدیمی تر تمام پهنه این خلیج و دریای عرب فعلی را مجموعاً به نامهای دریای مکران و بحر اخضر و در بعضی منابع اروپایی قدیم با نام دریای اریترا و دریای رومیروم و دریای هندوس نیز یاد کرده‌اند که گاهی به کل اقیانوس هند و پهنه‌های آبی مرتبط با آن نیز گفته می‌شده‌است. نام این دریا به همراه دریای عرب امروزی از سوی جغرافی نویسان مسلمان، هندی هاو پارسیان مُکران -مکران که گویا تغییر یافته (مهی خوران) است و اروپائیان با تلفظ Mecran- Makran بکار برده‌اند. گاهی دریای مکران آبهای کل جنوب ایران و پاکستان فعلی قلمداد شده و دریای عمان نیز به سواحل عمان اطلاق شده‌است.
عمانای تاریخی در واقع نام یکی از شهرهای جنوب ایران و در فاصله غرب چابهار فعلی و بندر جاسک قرار داشته‌است. نگاه شود (به نقشه پریپلوس).[۲۴][۲۵][۲۰] عمان در طول تاریخ نامهای مختلفی داشته‌است. از مشهورترین نامهای عمان، «مگان» و تغییر یافته‌اش «مجان» بوده‌است، این نام به صنعت کشتی سازی و معادن مس «نحاس» در زمان سومریان ارتباط داشته‌است. البته مدتی نام عمان «مزون» بوده‌است.[۲۰][۲۶] مردم محلی از این منطقه به عنوان دریای مکران ، دریای بلوچستان و دریای چابهار نیز یاد کرده‌اند.
حدود مکران یاقوت حموی: از غرب به کرمان، از شمال به سیستان، از جنوب به دریا و از شرق با هندوستان (پاکستان) همسایه است.[۲۷] بحر کرمان (از مشرق) به بحر مکران پیوسته بود و (از مغرب) از جزیره کیش فراتر می‌رفت و قسمتی از بحر فارس را هم در بر می‌گرفت. بحر مکران (از مشرق) به بحر سند و (از مغرب) به بحر کرمان پیوسته بود. گاهی قسمت جنوبی این دو دریا را بحر عمان می‌خواندند. یونانیان در زمان اسکندر و پس از وی، به‌عمد، نام ایرانی دریاهای جنوب ایران را تحریف کرده‌اند. افزون بر این، در روزگار اشکانیان و ساسانیان نیز نام دریای عمان به‌کار می‌رفته‌است و واژه «عمان» نیز ریشه ایرانی دارد. کشور مَزْون (نام فارسی عمان) که مرکز آن صحار بود و نخستین ساکنان آن از اقوام غیر عرب بودند.[۲۳]
اروپاییان تا قرن ۱۸ میلادی این دریا را دریای مکران می‌نامیدند که اسناد آن در موزه‌های جهان موجود است.[۲۸]
عمان در همه فصل‌ها آفتابی و گرم است؛ دمای هوا در زمستان‌ها اغلب بین ۱۷ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد تغییر می‌کند و در تابستان نیز چیزی در حدود ۳۰ تا ۴۰ درجه سانتی‌گراد است. هوا در ارتفاعات سرد می‌شود و ارتفاعات عمان به‌خصوص در هنگام شب، هوای بسیار سردی دارند. مسقط پایتخت عمان است و آب و هوایی گرم و مرطوب دارد، اما شب هنگام از میزان رطوبت آن کاسته می‌شود. علت اصلی رطوبت این شهر وجود سواحل آن است.
قدمت عمان به ۱۴ هزار سال پیش برمی‌گردد و رویکرد باستانی این کشور بسیار ارزشمند است. عمان از سمت شمال غرب با امارات متحده، از سمت غرب با عربستان سعودی، از سمت جنوب با یمن همسایه است. در سال ۱۵۰۷ کشور عمان تحت اشغال پرتغال قرار گرفت. بزرگترین شهر و پایتخت عمان مسقط نام دارد. به گفته باستان‌شناسان تاریخ عمان به هزاره دوازدهم قبل از میلاد و در پایان عصر یخبندان بر می‌گردد. در آن دوران عمان سرزمینی سرسبز، حاصلخیز و پربار بوده‌است. حفاری‌هایی در مختلف باستانی منجر به کشف قبرستان‌های ولایت بریمی در منطقه ظاهره و ولایت ابراء در منطقه شرقیه و محوت در منطقه وسطی و نزوی در منطقه داخلیه و دیگر مناطق سلطنت عمان و به ویژه مناطق ساحلی شده‌است. از این حفاری‌ها پیداست که عمان روابط تجاری گسترده‌ای در مابین هند و میان‌رودان و دیگر تمدن‌های شبه‌جزیره عربستان داشته‌است.[۲۹]
در هزاره سوم قبل از میلاد عمان به نام «مجان» مشهور بوده‌است. همچنین در لوح‌های سومری نام مگان و در گویش اکدی مکان به کار رفته‌است که به معادن مسی عمان پیوند دارد. مس یکی از کالاهای تجارتی اصلی عمان بوده که با کشتی‌های «مجان» بارکشی می‌شده‌است. بقایای معادن مس در حفاری‌ها پیدا شده و هم‌اکنون نیز یکی از منابع اصلی اقتصادی عمان به‌شمار می‌آید. تاریخ عمان نشان می‌دهد که مردم عرب از زمان‌های قدیم در عمان ساکن شده‌اند. «عاد و قبیله‌اش» در تپه‌های شنی (کثبان رملی) و تلماسه‌هایی که بین عمان و استان حضرموت قرار دارد زندگی می‌کرده‌اند.[۳۰]
در قرن ششم قبل از میلاد سپاهیان پارس (۵۵۰ _ ۵۳۰ ق م)، عمان را فتح نمودند. گفته شده که سازه قنات که به عربی به آن «اَلفَلجَ» و جمع آن «الأفلاج» می‌گویند در آن دوران احداث شده‌است. این‌گونه آبیاری در عمان شهرت فراوانی دارد و در حال حاضر صدها رشته قنات در کشور عمان وجود دارد. همچنین رشته دیگری از قنات نیز در عمان به نام «داوودی» مشهور است. گفته می‌شود که «قنات داوودی» ابتکار داوود نبی است.[۳۱][۳۰]
تاریخ عمان نشان می‌دهد که در دوران ساسانیان از سال‌های (۲۲۶_ ۶۱۰ م) عمان و یمن تحت حاکمیت امپراتوری ساسانی بوده‌است.[۳۲]
در اواخر قرن سوم و اوائل قرن دوم قبل از میلاد با ویرانی سد مأرب در مملکت سبا، شورشی اجتماعی و اقتصادی برپا شد و مردم سبأ به مناطق اطراف پراکنده شدند و قبیله بزرگ بنی ازد به عمان مهاجرت کردند. در این کوچ بزرگ قبیله بنی ازد به سرپرستی بزرگ قوم مالک بن فهم الأزدی وارد عمان می‌شوند. بعد از مدتی و پس از استقرار در عمان بنی ازد دست به نبرد مسلحانه با دیگر اقوام بیگانه‌ای که در عمان وجود داشتند می‌زند و در مدت کوتاهی بنی ازد می‌تواند تمام بیگانگان را از عمان خارج و استقرار و امنیت را در عمان برقرار و اولین مملکت عربی در عمان را بنیان‌گذاری کند.[۳۱] مهم‌ترین جنگ بنی ازد با ایرانیان مقیم عمان بود که به جنگ سلوت مشهور است.
سلوت نام صحرایی است که در آن سپاهیان ازد به فرماندهی مالک بن فهم با ارتش ایرانی موجود در عمان در زمان امپراتوری دارا بن داراب یا همان داریوش سوم می‌جنگد و پس از چندین نبرد، ایرانیان را وادار به خروج از عمان می‌کند.[۳۳]
تاریخ نویسان عرب چنین می‌نویسند که بنی ازد پادشاهان کوه و صحرا بودند. این دودمان از پادشاهان بنام آلجلندی معروف بودند. سلسله پادشاهان الجلندی در طول تاریخ عمان مشهور بوده‌اند.[۳۴]
در دوران حکمرانی «الجلندی» اسلام وارد عمان شده‌است. در آن دوران محمد، عمرو عاص و ابازید الأنصاری برای دعوت مردم به اسلام به عمان می‌فرستد. در آن دوران پادشاه عمان جیفر الجلندی و برادرش عبد الجلندی بر عمان حکمران بودند. پادشاه عمان اسلام را پذیرفتند و مردم عمان یکپارچه به دین اسلام گرویدند و از آن به بعد عمان یکی از قلعه‌های بزرگ اسلام و از مدافعان اسلام در نبرد یمامه (یا همان جنگ‌های ردّه) بود.[۳۱]
بعد از وفات محمد بسیاری از اعراب شبه جزیره عربستان اسلام را رها نموده و به دین اجدادشان برگشتند. عمانی‌ها برای غلبه بر این مردم در نبرد یمامه (یا همان جنگ‌های ردّه) شرکت داشتند. همچنین رجالات عمان در فتوحات اسلامی در عراق، ایران، هند، ایالت سند، شام، مصر، مراکش و اندلس نیز شرکت داشته‌اند.[۲۹]
عمانی‌ها در طول تاریخ به تجارت مشهور بودند و کشتی‌های باری متعددی داشته‌اند و تا نقاطی دور دست و حتی حدود چین و شرق آفریقا رسیده بودند. در آن دوران صحار یکی از بنادر مهم تجارتی عمان بود و کشتی‌های تجارتی از این بندر مهم به سواحل آفریقا و مدغشقر (ماداگاسکار) و شرق اقصی رسیده بودند.
اما در نیمه قرن ششم هجری بنی نبهان منطقه داخلی پایتخت حکم خود قرار دادند و مناطق ساحلی را رها نمودند بنابراین پرتغالی‌ها این مناطق را اشغال نمودند. حکم بنی نبهان در منطقه داخلی در قرن نهم هجری پایان یافت.
در قرن ۱۶ میلادی پرتغالی‌ها از رأس الرجاء الصالح می‌گذرند و تقریباً بر تمام شهرهای ساحلی شرق آفریقا دست می‌یابند. سپس به ساحل هند و اقیانوس هند می‌رسند.
در سال ۱۵۰۷ میلادی پرتغالی‌ها بر عمان حمله می‌کنند و بعد از مقاومت شدید از جانب عمانی‌ها سر انجام موفق می‌شوند عمان را اشغال کنند. پرتغالی‌ها مدت یک قرن ونیم در عمان می‌مانند.[۲۲]
در سال ۱۶۲۴ دولت «یعاربه» به سرپرستی نصیر بن مرشد تأسیس می‌شود. با به روی صحنه آمدن ناصر الیعربی در پی بیرون راندن پرتغالی‌ها از عمان می‌شود ولی درک می‌کند که بیرون راندن پرتغالی‌ها از عمان بدون همبستگی تمام مردم عمان امکان‌پذیر نیست؛ بنابراین در آغاز می‌کوشد تمام مردم و طوایف عمان دور خود جمع‌آوری کند و سپس با پرتغالی‌ها وارد جنگ شود. بعد از همبستگی و گردهمایی عمانی‌ها و تقویت جبهه داخلی، ناصر بن مرشد الیعربی یقین داشت که نبرد با پرتغالی‌ها فقط یک معرکهٔ زمینی نیست و معرکهٔ آزادی در مقام اول است. همچنین می‌دانست که سِّر قوت پرتغالی‌ها در ناو دریایی ایشان است؛ بنابراین اولین کاری که انجام داد ساخت و تأسیس یک ناوگان بزرگ و قوی همچنین تأمین ذخیره و تجهیزات و مهمات و با تدبیر کامل و تهیه ما یحتاج جنگ با پرتغالی‌ها وارد نبرد شد.
در مدت کوتاهی چند شهر ساحلی از چنگ پرتغالی‌ها آزاد نمود؛ ولی مرگ به او امان نداد و درگذشت. پس از وین جانشینش سیف بن سلطان الیعربی راهش را ادامه داد و در سال ۱۶۴۹ میلادی توانست مسقط را از قبضهٔ پرتغالی‌ها رها سازد. بعد از آزادی مسقط تمام اردوگاه‌های پرتغالی‌ها یکی پس از دیگری سقوط کردند و سر انجام تمام عمان از قبضهٔ پرتغالی‌ها رها گردید. عمانی‌ها با آزادی بلادشان از تسلط پرتغالی‌ها اکتفا نکردند و قوای پرتغالی‌ها در سواحل هند و ساحل شرقی آفریقا و اقیانوس هند را تعقیب نمودند و توانستند در چند حملهٔ پی در پی قشون پرتغالی‌ها از این مناطق خارج کنند تا اینکه سر انجام در سال ۱۶۹۸ میلادی پرتغالی‌ها برای همیشه از منطقه رانده شدند. با این عمل شجاعانه، عمانی‌ها توانستند نام عمان در صفحه درخشان تاریخ ثبت نمایند. در نتیجهٔ این پیروزی، یک دولت بزرگ و قدرتمند در عمان پدید آمد و باداشتن یک ناوگان بزرگ دریائی بر تمامی آبهای منطقه تسلط یافتند. پس از آن عمانی‌ها صاحب بزرگترین ناوگان دریائی و تجارتی در اقیانوس هند بودند در آن دوران، همچنین حدود مملکت عمان تا ساحل شرقی آفریقا گسترش یافت و دولت عمان بر تمامی جزیره‌های این مناطق و ساحل آفریقا تا دهه شست از قرن بیستم بر این مناطق حاکم بودند. در این دوران عمان یکی از ثروتمندترین دولت منطقه بودند. در پی آن ده‌ها قنات برای آبیاری ایجاد نموند و به کشاورزی پرداختند و باغ‌های مرکبات متعدی ایجاد نمودند و برای حفاظت از منطقه سه دژ بزرگ و مهم در مناطق مختلف عمان بنا نهادند. قلعه‌های مذکور عبارت‌اند از: قلعه نزوی، حصن الحزم و حصن جبرین. باضافه دو قلعه مشهور قلعه می‌رانی و قلعه جلالی که بر شهر مسقط نظارت داشتند.[۲۲]
پس از پیروزی بزرگ «العیاربه» در جنگ با پرتغالی‌ها مدتی عمان در آرامش و امنیت و استقرار می‌گذراند؛ ولی در اواخر حکومتی این خاندان اختلافاتی بروز می‌کند و ناامنی در مناطق داخلی شروع می‌شود. رفته رفته کشور دچار شورش و هرج ومرج می‌شود و آشوب و ناامنی آغاز می‌گردد. در اینجا احمد بن سعید البوسعیدی که والی شهر صحار بود علیه دولت الیعاربه قیام می‌کند.[۲۲]
احمد بن سعید توانست مردم صحار و رستاق دور خود جمع نماید و به کمک ایشان مخالفان خود را از میان بردارد و شکست دهد. در سال ۱۷۴۴ میلادی مردم و اهل الحل و العقد در رستاق اجتماع می‌کنند و احمد بن سعید به‌طور رسمی به رهبری برمی‌گزینند و به ایشان لقب «الامام احمد بن سعید» می‌دهند. این امامت و رهبری آغاز سلطنت پادشاهان آلبوسعیدی بود که تا امروز در حکم عمان ادامه دارند.[۲۲]
بعد از انتخاب الامام احمد بن سعید البوسعیدی به امامت و رهبری ولایت رستاق پایتخت حکم خود قرار داده و به انشاء و تأسیس یک قوه نظامی دریائی می‌پردازد که بتواند از مملکت حمایت نماید. همچنین شهر مسقط یکی از مراکز مهم تجارتی درآورده و ارتباط خاصی بین هند و آفریقا برقرار می‌نماید و نیروی دریائی ایشان بر تمام مناطق آبی نفوذ داشته‌است. در آن دوران مجموعه‌ای از دزدان دریائی از ملبار به کشتی‌های تجارتی حمله می‌کنند و کالاهای کشتی‌های تجارتی می‌ربایند. ایشان کشتی سرستون نیروی دریایی اش «الرحمان» را به دنبال آنها می‌فرستند و رهبر دزدان دستگیر می‌کند. همچنین در سال ۱۷۵۵ میلادی وقتی که بغداد مورد حمله چپاولگران و شورشیان قرار گرفت به کمک والی بغداد می‌شتابد و شهر بصره از دست شورشیان آزاد می‌کند. پس از استقرار امنیت در عمان و مناطق دریائی و اطراف عمان، الامام احمد بن سعید در سال ۱۱۹۹ میلادی این دار فانی به درود حیات گفتند. پس از وفاتش پسرش بر مسند حکم می‌نشیند. سعید بن احمد بن سعید (۱۷۸۳–۱۷۸۴) میلادی حکمران عمان می‌شوند. پس از فوتش پسرش حمد بن سعید (۱۷۸۴–۱۷۹۲) میلادی حاکم عمان بودند. حمد بن سعید پایتخت خود را از رستاق به مسقط منتقل می‌کند و نفوذ خود را تا دریای شرقی آفریقا گسترش می‌دهد. پس از مرگش سلطان بن احمد بن سعید (۱۸۰۴–۱۷۹۲ میلادی) برجایش نشست.[۳۴][۳۵]
در دوران حکومتی سلطان بن احمد تعداد کشتی‌های نیروی دریائی عمانی دو برابر افزوده می‌شود. پس از سلطان بن احم، د السلطان سعید بن سلطان (۱۸۵۶–۱۸۰۴) میلادی بر مسند حکم می‌نشیند. در ایام حکم سعید بن سلطان قدرت نیروی دریائی عمان به اوج خود می‌رسد. السلطان سعید بن سلطان یکی از شخصیت‌های برجسته عمان با شخصیتی مدیر و سیاست‌مدار و جنگجویی شجاع و تاجر بود. مردی هشیار زیرک، حیله‌گر، مکار و دنیا دیده. شعارش این بود (آنچه نمی‌توانید با جنگ به‌دست بیاورید ممکن است با حیله و مکر به‌دست آورید). السید سعید بن سلطان در دوران حکم طولانی خود که ۵۲ سال بطول انجامید توانست امپراتوری گسترده‌ای تأسیس نماید که حدودش از شرق آفریقا تا ساحل ایران تشکیل می‌رسید. در آن دوران که طوفان جنگ و ستیز تمام منطقه را دربرگرفته بود او مانند یک ناخدای ماهر و دنیا دیده توانست ثبات عمان را حفظ کند. در ابتدای حاکمیتش فقط قسمتی از خاک عمان و مقاطعات این دیار را زیر نفوذ داشت که راه‌های شنی اش را کاروان‌های شتر با دشواری و نا امنی طی می‌کردند. اما در روز وفاتش یک امپراتوری قدرتمند و گسترده از خود برجای گذاشت. حدود امپراتوری وی از سواحل عمان، بندر گوادر، مکران، جزیره زنگبار و بمبا در ساحل شرقی آفریقا[نیازمند منبع] تا اجاره نمودن بندرعباس، جزیره قشم و جزیره هرمز در خلیج فارس[نیازمند منبع] و پیمان تجارتی بستن با حکومت انگلستان، فرانسه، هلند، پرتغال و ایالات متحده آمریکا.[نیازمند منبع]
در سال ۱۸۴۰ میلادی سعید بن سلطان نماینده شخصی خود احمد بن نعمان الکعبی را به عنوان اولین سفیر عرب به وسیله کشتی شخصی خود که به «سفینهٔ سلطانه» معروف بود به نیویورک فرستاد. این کشتی اولین کشتی عربی بود که به نیویورک می‌رفت.
السید سعید بن سلطان عشق خاصی به دریا داشت. می‌گویند که بیش از ۲۰ کشتی مخصوص داشته و دوران زندگی وی در دریا یعنی بیشتر از زندگی اش در خشکی بوده‌است. از آنجا بود که به او لقب «السید البحار» (سید دریا) داده بودند. سعید بن سلطان بیشتر اوقات زندگی اش را در سفر و برفراز آبهای دریا گذرانیده بو. لازم است ذکر شود که السلطان سعید بن سلطان هنگام وفاتش در سال ۱۸۵۶ میلادی نیز بر روی دریا در سفر از مسقط به زنگبار در کشتی شخصی خود «ویکتوریا» در دریای سیشیل بود.
پس از وفات السید سعید بن سلطان عمان دچار هرج و مرج نشد. روزگاری بسیار درخشان و روزگاری تاریک و نا بسامان داشته‌است تا اینکه در ۲۳ ژوئیه سال ۱۹۷۰ سلطان قابوس بن سعید بر مسند حکم می‌نشینند.[۳۵] زمامداری فردی وی سبب شده که حکومت تمام و کمال به خود وی وابسته باشد. سلطان قابوس در طی حکومت خود عمان را به پیشرفت رسانید. وی در تاریخ ۱۰ ژانویه ۲۰۲۰ درگذشت.
قابوس کشور عمان را که در آغاز زمامداریش سخت عقب‌افتاده و منزوی از دنیا بود، به سوی پیشرفت اقتصادی هدایت کرد. او با استفاده از منابع ارزی ناشی از درآمدهای نفتی و جهانگردی، زیرساخت‌هایی را ایجاد کرد و مسکن و مدرسه و بندرگاه ساخت. خود نیز با استفاده از این منابع ثروت شخصی عظیمی اندوخت به‌گونه‌ای که بنا بر گزارشهای نشریات غربی، یکی از ده پادشاه ثروتمند جهان به‌شمار می‌رفت.
او در عین حال یکی از محبوب‌ترین آنها در میان مردمشان به حساب می‌آمد. شکاف‌های طبقاتی و اجتماعی در عمان نسبت به بسیاری از کشورهای عربی در سطح محدودتری است و روند مدرن‌سازی با آسیب‌ها و محرومیت‌های اجتماعی شدید توأم نبوده‌است.
مدرن‌سازی نظام آموزشی عمان دستاوردهای قابل اعتنایی داشته و دسترسی به آموزش در این کشور دو میلیون و ۶۰۰ هزار نفر (یک میلیون و ۹۰۰ هزار نفر بومی و ۷۰۰ هزار نفر خارجی) به امری قابل دسترس بدل شده‌است. دولت سالانه یک چهارم بودجه خود را به امور آموزشی اختصاص می‌دهد. در زمینه برابری قانونی زن و مرد نیز عمان از همه کشورهای عرب منطقه پیشروتر است. اگرچه عمان عمدتاً مسلمان هستند، اما قابوس آزادی مذهبی را در این کشور اعطا کرد و ساخت چهار کلیسای کاتولیک و پروتستان در این کشور و همچنین چندین معابد هندو را تأمین مالی کرده‌است. در مجموع، سلطان قابوس در عرصه اجتماعی و سیاسی نوعی ثبات توأم با اصلاحات محافظه‌کارانه را دنبال کرده و به رغم قدرت مطلقه‌اش با خواست‌های محدودی که اینجا و آنجا در جامعه محافظه‌کار عمان شکل گرفته همراهی و همگامی نشان داده‌است تا ثبات کشور و تاج و تخت دستخوش بحران نشود. همین رفتار در جریان بهار عربی که تنش‌های محدودی در درون عمان نیز در پی داشت، سبب شد که این کشور در مجموع با عوارض و پیامدهای محدود، بحران را از سر بگذراند.
عمده وعده‌های سلطان قابوس برای بهبود وضعیت اقتصادی و ایجاد مشاغل دولتی تا حدودی جامه عمل پوشیده‌است، ولی وعده تبدیل پادشاهی مطلقه به یک پادشاهی مشروطه کم و بیش روی کاغذ مانده‌است. در واقع هم تحولات منفی در سایر کشورهای بهار عربی و هم قدرت ناچیز مخالفان در عمان سبب شده که اصلاحات یادشده چندان پیگیری نشوند.
این در حالی است که نارضایتی از فساد اداری و انباشت ثروت کشور در دست نزدیکان پادشاه رو به افزایش بود اما اقدام دولت در تابستان ۲۰۱۴ در حذف یارانه ۷۰ قلم کالا و افزایش قیمت این کالاها نیز تأثیر مثبتی در میان مردم باقی گذاشت.[۲۲]
.jpg)
بر پایه‌گزارش‌های سازمان ملل متحد، سلطان‌نشین عمان از جمله کشورهایی به‌شمار می‌آید که در چهار دهه گذشته بیشترین میزان پیشرفت را شاهد بوده‌است. سلطان قابوس دستور داد تا خیابان‌ها، مدارس و بیمارستان‌های جدید ساخته شوند و برق و آب لوله‌کشی به دورترین نقاط کشور راه پیدا کند. دولت عمان به مدت چندین دهه، بسیاری از شهروندان را در وزارتخانه‌ها و ادارات دولتی به کار گرفت و امروز به همین دلیل، بخش خدمات عمومی اشباع شده‌است. بر پایه آخرین آماری که در ۲۰۱۸ میلادی منتشر شد از مجموع ۴ میلیون و ۵۷۳ هزار ۸۹۳ تن جمعیت عمان، ۲ میلیون و ۵۲ هزار و ۶۰۴ تن یا به عبارتی ۴۴٫۸ درصد آن را کارگران خارجی تشکیل می‌دهند. سلطان قابوس در دوره سلطنت خود ارتباط مستقیمی با مردم داشت و تورهای دیدار با مردم را به راه انداخت. او در سیستم حکمرانی خود دیگران را نیز شرکت می‌داد و از توصیه‌های دیگران بهره می‌برد. به همین دلیل، در میان مردم و صاحب‌منصبان محبوب شد. همچنین سلطان قابوس از طریق کمک مالی به یونسکو در اوایل دهه ۱۹۹۰، جایزه سلطان قابوس برای حفظ محیط زیست را تأمین مالی کرد، تا بتواند کمک برجسته ای در مدیریت و حفظ محیط زیست کند. این جایزه از سال ۱۹۹۱ هر دو سال یک بار اهدا می‌شود. عمان در سال ۲۰۱۵ اصلی‌ترین مقصد سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی در منطقه خلیج فارس بود، به طوری که سرمایه‌گذاران ۱۹٫۶ میلیارد دلار به عمان سرازیر کردند. قابوس از طرفداران فرهنگ و موسیقی است و اولین کسی است که دستور ایجاد خانه اپرا و موسیقی در کشورهای حوزه خلیج فارس را در عمان صادر کرد. وی همچنین برای ترویج صنعت سینما دستور به ساخت سینمای مدرن در عمان را نیز صادر کرد.
کشور عمان با امارات متحده عربی(۶۰۹ کیلومتر) و عربستان سعودی(۶۵۸ کیلومتر) و یمن(۲۹۴ کیلومتر) مرز مشترک دارد[۳۶] و از شمال به تنگه هرمز، و از سمت شرق به دریای عرب محدود می‌شود. عمان با مساحت ۳۰۹٬۵۰۰ کیلومتر مربع، سومین کشور بزرگ بعد از سعودی و یمن در شبه جزیره عربستان است. عمان در جنوب شرق این شبه‌جزیره قرار گرفته و تقریباً نیمه شرقی جنوب شبه‌جزیره عربستان را پوشانده‌است. خطوط ساحلی عمان ۲٬۰۹۲ کیلومتر طول دارند.
یک شنزار بیابانی بزرگ بیشتر مناطق مرکزی عمان را دربر گرفته‌است. دو منطقه کوهستانی در دو سوی این بیابان دیده می‌شود، یکی در شمال به نام رشته‌کوه حَجَر و دیگری در کرانه جنوب شرق کشور که کوه‌های ظفار هستند. بیشتر شهرهای اصلی کشور نیز در کوهپایه‌های این دو کوهستان قرار گرفته‌اند: مسقط (پایتخت)، صحار و صور در شمال، و صلاله در جنوب.
در میانه‌های کوهستان حجر، جبل اخضر قرار دارد که با ارتفاع ۳۰۷۵ متر بلندترین نقطه عمان و بلندترین نقطه در شرق شبه‌جزیره عربستان است. ارتفاعات این کوه رنگ‌های مختلفی دارد و به‌شکل پله‌پله است. این کوه در میان شنزارها و دشت و تپه‌ماهورهای بزرگ واقع شده‌است.
آب‌وهوای عمان در مناطق داخلی گرم و خشک و در امتداد کرانه‌ها شرجی است. در دوره‌های قدیم زمین‌شناسی، اقیانوس سطح عمان را پوشانده بود و به این خاطر سنگواره‌های متعدد صدف‌های دریایی و دیگر آبزیان در خاک بیابان‌های این کشور پراکنده‌است.
عمان از مناطق مناسب برای صخره‌نوردی است. بسیاری از صخره‌های سرزمین عمان در کف اقیانوس باستانی تتیس که میان ایران و عمان قرار داشت شکل گرفتند.[۳۰]
شبه‌جزیره مُسَندَم که به کشور عمان تعلق دارد، به‌طور جدا از خاک این کشور در جنوب تنگه راهبردی هرمز قرار گرفته‌است. امارات متحده عربی مسندم را از بقیه عمان جدا می‌کند. تنگه هرمز یکی از مهم‌ترین تنگه‌های جهان است.[۳۷]
کشور عمان همچنین دارای شهرستانی برون‌بومی است بنام شهرستان مدحاء که در خاک امارات متحده عربی واقع شده‌است به‌طوری‌که خاک امارات از چهار جهت این شهرستان را احاطه نموده‌است. جمعیت آن پیرامون ۲٬۶۰۰ نفر است. همچنین دو روستا به نامهای شیص و نحوه که از توابع امارت شارجه امارات متحده عربی هستند در میان اراضی این شهرستان واقع است.
کشور عمان به نه واحد اداری بخش می‌گردد:
| شماره | استان | مرکز استان | تعداد شهرستان‌ها | مساحت (کیلومتر۲) | |
|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | استان مسندم | خصب | ۴ | ۱٬۸۰۰ | |
| ۲ | استان بریمی | بریمی | ۳ | ۴٬۲۵۵ | |
| ۳ | منطقه باطنه | صحار - رستاق | ۱۲ | ۱۲٬۵۰۰ | |
| ۴ | استان مسقط | مسقط | ۶ | ۳٬۹۰۰ | |
| ۵ | منطقه ظاهره | عبری | ۳ | ۴۴٬۰۰۰ | |
| ۶ | منطقه داخلیه | نزوی | ۸ | ۳۱٬۹۰۰ | |
| ۷ | منطقه شرقیه | صور- ابرا | ۱۱ | ۳۶٬۴۰۰ | |
| ۸ | منطقه وسطی | هیما | ۴ | ۷۹٬۷۰۰ | |
| ۹ | استان ظفار | صلاله | ۱۰ | ۹۹٬۳۰۰ |
حاکم و بالاترین مقام سیاسی در کشور سلطان عمان است. در سیاست کشور عمان، امور جاری کشور طبق فرامین صادر شده از سوی سلطان اداره و هدایت می‌شود. تمامی سلاطین عمان از خاندان سلطنتی آل‌سعید هستند.
سلطان در تصمیم های خود، از دو مجلس شورا و مجلس سنا مشورت میگیرد. براساس ماده ۴۱، شخص سلطان رئیس کشور و فرمانده کل نیروهای مسلح بوده، دارای مصونیت است، احترام به او واجب و دستورات او باید اطاعت شود.
در ژانویه ۲۰۲۱، هیثم بن طارق، سلطان عمان، با صدور فرمانی قانون اساسی این کشور را تغییر داد و برای نخستین بار در تاریخ این کشور رویه‌ای مشخص برای انتصاب ولیعهد تعیین کرد در نتیجه نخستین ولیعهد عمان منصوب شد.[۳۸]
در عرصه سیاست خارجی عمان پیوسته به نوعی از ثبات محافظه‌کارانه در رویکردها و جهت‌گیری‌های بین‌المللی و منطقه‌ای مشهور بوده‌است. با این همه، ثبات و تمایز در سیاست خارجی عمان تا به حدی است که در سی و دو سال گذشته (از آزادسازی خرمشهر به این سو) برخلاف اکثر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس کمتر تنشی در مناسبات مسقط و تهران به وجود آمده‌است. داشتن مناسبات نزدیک با تهران برای مسقط این فرصت را هم ایجاد می‌کرده که بتواند استقلال و امکان مانور خود را در برابر عربستان سعودی تا حدی حفظ کند.
اندکی پس از به قدرت رسیدن سلطان قابوس، او با شورش گروهی چپگرا در استان ظفار طی شورش ظفار مواجه شد ولی توانست با حمایت محمدرضا شاه پهلوی و ارتش ایران بر آنها غلبه کند. از همین رو، او بقای تخت و تاج خود را تا حد زیادی مدیون ایران می‌دانست.
بنا به اسناد ویکی‌لیکس، در حالی که در مناقشه بر سر برنامه هسته‌ای ایران بالا گرفت و بیشتر کشورهای عربی از آمریکا درخواست حمله به ایران را داشتند، عمان تلاش داشته تا نقش میانجیگر را بین ایران و آمریکا حتی از پیش از روی کار آمدن دولت باراک اوباما داشته باشد.
علاوه بر سابقه قدیمی روابط دو کشور، این که ایران و عمان بر دو سوی تنگه هرمز مسلط هستند هم عاملی مهم در حسن همجواری آنها به‌شمار می‌رود. ثبات و آرامش این تنگه هم به لحاظ امنیت عمان و هم به دلیل اهمیت آن برای تدوام صدور نفت از خلیج فارس به جهان اهمیت زیادی دارد. همه این‌ها ایجاب می‌کند که مسقط روابط حسنه و عاری از تنشی با تهران داشته باشد و حتی بکوشد تنش‌های بالقوه خطرناک در روابط ایران با سایر کشورها را هم تا حد ممکن کاهش دهد.
همین مناسبات خوب با تهران سبب شده که به خصوص در دهه گذشته عمان نقش میانجیگرانه بی‌بدیل در مناسبات ایران و غرب برای آزادی گروگان‌ها و شهروندان زندانی دو طرف (مانند بازداشت سه شهروند آمریکایی در سال ۲۰۰۹ و آزادی شماری از افراد نزدیک به حکومت ایران از زندان‌های غرب) بازی کند.[۳۹]
کشور عمان با ۵٬۵ میلیارد بشکه ذخایر اثبات شده نفت خام، بیست و دومین کشور در جهان و هفتمین کشور در منطقه خاورمیانه از نظر میزان ذخایر نفت است.
این ذخایر به‌طور عمده در مناطق خشکی شمالی و مرکزی و در میدان‌های کوچک و پراکنده واقع شده‌اند. عمان با تولید حدود یک میلیون بشکه در روز، بیست و پنجمین تولیدکننده نفت خام جهان است. اقتصاد این کشور همانند تعداد زیادی از کشورهای خاورمیانه وابسته به درآمد نفت است. بیش از ۶۷ درصد از درآمد این کشور از صنایع نفت و گاز حاصل می‌شود. هرچند که طبق آمارهای منتشر شده از سوی بانک مرکزی عمان، در سال ۲۰۱۶ تنها ۲۶ درصد از تولید ناخالص داخلی (GDP) این کشور مبتنی بر درآمدهای نفتی بوده‌است. مقصد اکثر محمولات نفت خام صادراتی عمان کشورهای چین، تایلند، کره جنوبی و ژاپن هستند. سامانه خط لوله عمان بیشتر روی تحویل نفت خام به تنها پایانه صادرات نفت این کشور در بندر فحل (میناء الفحل) متمرکز است. مهم‌ترین پروژه راهبردی نفتی این کشور تا سال ۲۰۲۱، طرح احداث یک پالایشگاه ۲۳۰ هزار بشکه‌ای با مشارکت شرکت نفت بین‌المللی کویت (KPI) به ارزش هفت میلیارد دلار، ساخت چندین مجتمع پتروشیمی در مجاورت این پالایشگاه و احداث مخازن ذخیره‌سازی نفت خام تا ظرفیت ۲۰۰ میلیون بشکه در منطقه الدقم است.[۴۰]
کالاهای صادراتی مهم عمان شامل نفت خام، صادرات مجدد کالا، ماهی، فلزات و پارچه است و کالاهای وارداتی مهم آن نیز شامل ماشین‌آلات و تجهیزات حمل و نقل، کالاهای صنعتی مواد غذایی و روغن صنعتی است. دولت کشور عمان اعلام کرده که به سرمایه گذاران خارجی مالکیت صد در صد داده می‌شود، افراد می‌توانند از وام‌های کلان با بهرهٔ کم استفاده کنند و شرایط اعطای وام به سرمایه گذاران کشور عمان روز به روز بیشتر می‌شود. در کشور عمان معافیت‌های گمرکی برای سرمایه‌گذاری دیده می‌شود و به‌طور کلی وارد کردن تجهیزات صنعتی نیز بسیار مهم است، معافیت‌های گمرکی برای وارد کردن مواد اولیه کارخانه ای کشور عمان به‌طور جدی دنبال شده‌است. ارائه بیمه اعتبارات صادراتی از طریق ضمانت نامه‌های صادراتی نیز دیده می‌شود و آژانس‌های مالی در این کشور رشد بهتری نسبت به سال‌های گذشته داشته‌اند. ورود کشور عمان به سازمان تجارت جهانی و همین‌طور توافق‌نامه‌های تجارتی آزاد در این کشور سبب می‌شود که تأثیر مثبتی بر روی اقتصاد کشور عمان دیده شود. اقتصاد کشور عمان یکی از با ثبات‌ترین کشورهای GCC محسوب می‌شود و نرخ تورم در این کشور، صفر است.
واحد پول این کشور ریال عمان است. هر ریال عمان معادل ۲٫۶ دلار آمریکا و هر دلار معادل ۰٫۳۸۴ ریال عمان است. (آوریل ۲۰۲۲).[۴۱]
نوشتار مرتبط:بلوچ‌های عمان
جمعیت این کشور حدود پنج میلیون و ۳۱۲ هزار نفر با میانگین سنی ۱۹ سال است. امید به زندگی در عمان برای زنان ۷۶ و برای مردان ۷۱ سال است. مردم این کشور از نژادهای عرب، بلوچ، لر، آفریقایی و آسیای شرقی هستند. دین مردم این کشور اسلام است. زبان رسمی آنها عربی است. حدود ۹۱ درصد از مردم این کشور با سواد هستند. تقریباً تمام عمانی‌ها مسلمان هستند. اکثریت مردم عمان اباضی هستند و پس از آن اهل‌سنت و تعدادی هم شیعه که در امتداد منطقهٔ آل بیتی و ساحل مسقط زندگی می‌کند.[۲۹] پیروان مذهب اباضیه اکثریت جمعیت عمان را تشکیل می‌دهند. این گروه از مسلمانان پیرو عبدالله بن اباض تمیمی بوده و در سراسر عمان سکونت گزیده‌اند. اباضیه یکی از مذاهب اسلام است که از جریان خوارج نشأت گرفته‌است. اباضیه مذهب خود را الدعوه، مذهب الحق، فرقه المحقه و فرقه الناجیه می‌خوانند و آن را کهن‌ترین مذهب اسلامی، نزدیکترین مذهب به عصر نبوّت و نزدیکترین مذهب به روح اسلام می‌دانند. اباضیه میانه‌روتر از دیگر گروه‌های خوارج به‌شمار می‌روند و به همین جهت نزدیکترین گروه خوارج به اهل سنت به‌شمار می‌آیند.
اهل سنت دومین مذهب بزرگ عمان در استان جنوبی ظفار و سور و نواحی اطراف آن حضور دارند. شیعیان به عنوان سومین گروه مذهبی عمان خود به سه گروه «عجم‌ها» و «لوایتا» و «بحارنه» تقسیم شده‌اند و بیشتر در امتداد ساحل باطنه و منطقه بین مسقط و مطرح زندگی می‌کنند. مسیحیان نیز در شهرهای مسقط و صلاله سکنی دارند.[۴۲]
این کشور در قرن نهم میلادی به اوج رونق خود رسید و با گذشت زمان این عظمت را از دست داد. اختلافات مذهبی و برخوردهای ناشی از آن که بین سنی‌ها و اباضی‌ها آغاز شده بود به مرور زمان به درگیری‌هایی بین امامت و سلطنت منجر شد.
با توجه به این که دین رسمی عمان اسلام است سایر ادیان نقشی در ساختار سیاسی کشور ندارند. سلطان قابوس با وجود تلاش برای اداره مملکت به شکلی سکولار توانست تا حدودی در این زمینه به موفقیت دست یابد.[۴۲] از جمله گروه های پرجمعیت غیر عرب زبان عمان بلوچ‌های عمان هستند که ۲۰ درصد از جمعیت بومیان عمان را تشکیل می‌دهند.[۴۳] بخش اعظم سپاه عمان در جنگ علیه پرتغالی‌ها را بلوچ‌ها تشکیل می‌دادند و فتح مومباسا توسط ارتش سلطان عمان که اکثراً بلوچ بودند صورت گرفت.[۴۴] بلوچ ها پیرو مذهب اهل سنت حنفی هستند. آباضیه تنها فرقه بازمانده از خوارج است که در کشورهای مختلف اسلامی پیروانی دارد. به طورکلی از اواسط قرن دوم هجری اباضیه، مذهب اکثریت مردم عمان بود. این سرزمین در طول تاریخ شاهد برخورد سلاطین و امامان بوده‌است که هر کدام به نوبه خود دوره‌های موفقیت‌آمیزی داشته‌اند. لکن با به قدرت رسیدن سلطان قابوس این برخوردها خاتمه یافته و مسئله امامت اباضیه به فراموشی سپرده شده‌است. هرچند امروزه از امامت اباضیه صحبتی در میان نیست ولی پیروان این مذهب در عمان همچنان در اکثریت هستند.
عمان یکی از امن‌ترین کشورهای جهان است. بر اساس پژوهش‌های انجام شده در عمان میزان عملیات تروریستی نیز بسیار کم است.
نرخ رشد تولید ناخالص داخلی سالانه در کشور عمان در ابتدا ۰/۹- درصد بوده و پس از مدتی به ۱۲ درصد رسیده‌است. اینطور که مشخص است وضعیت تولید ناخالص داخلی ۷۹٫۲۹ میلیارد دلار است و مشخص است که سیستم خرید و فروش در کشور عمان در سال‌های اخیر تغییراتی داشته‌است. تولید ناخالص داخلی به قیمت‌های ثابت در کشور عمان، ۲۸۴۸۱٫۶ میلیون ریال ارزیابی شده و تشکیل سرمایهٔ ثابت ناخالص در کشور عمان، ۷۸۴۷٫۷ میلیون ریال عمان برآورد شده‌است. تولید ناخالص داخلی از کشاورزی در این کشور، ۶۷۰٫۲ میلیون ریال عمان اعلام شده‌است. اینطور که مشخص است ساخت و ساز در کشور عمان نیز در ابتدا ۲۱ درصد بوده و سپس ۲۲ درصد ارزیابی شده‌است. وضعیت تولید ناخالص داخلی از ساخت در کشور عمان نیز ۱۷۱ میلیون ریال عمان برآورد شده‌است. تولید ناخالص داخلی از اداره امور عمومی در کشور عمان نیز به ۳۷ درصد رسیده‌است، تولید ناخالص داخلی از خدمات نیز در وضعیت ۱۴ درصدی دارد و مشخص است که سیستم حمل و نقل عمومی در این کشور ۱۶ درصد بیشتر است. وضعیت خدمات رفاهی در کشور عمان با رتبه ۵۶ درصدی خود ثابت باقی مانده‌است. تغییرات موجودی انبار در کشور عمان، ۹۹۳٫۸ میلیون ریال عمان اعلام شده و وضعیت سرعت اینترنت در کشور عمان ۴۹۲۷٫۰۳ کیلوبایت بر ثانیه است. اینطور که مشخص شده‌است آدرس آی پی‌ها نیز رشد خوبی در وضعیت اقتصادی ایجاد کرده‌است، رتبه‌های رقابتی نیز از ۶۱ به ۴۷ رسیده‌است. وضعیت ثبت خودرو در این کشور ۱۴ درصد بیشتر از قبل شده‌است و تولید الکتریسیته نیز ۳۰۴۲٫۹ گیگاوات بر ساعت است. نرخ مالیات شرکت در کشور عمان در ابتدا ۱۲ بوده که امروزه این نرخ در وضعیت ۱۵ درصد دیده می‌شود. نرخ مالیات درآمد شخصی ۰ اعلام شده و کشور عمان در زمینه نرخ مالیات بر فروش نیز رقم ثابت ۰ را نگه داشته‌است.
کشور عمان طبق اعلام سایت اینترناتیونس جزو ۱۰ کشور برتر جهان از نظر تعادل کار و زندگی است. سایر کشورها دانمارک، سوئد، امارات و کانادا هستند.
در کشور عمان، استاندارد عمومی بهداشت و درمان در هر دو بخش خصوصی و دولتی بالاست. همانند بسیاری از کشورها در این کشور نیز بخش خصوصی ترجیح داده می‌شود. سیستم بهداشت و درمان جهانی ارائه شده در عمان برای شهروندان در زمان مراجعه به مراکز درمانی رایگان و برای مهاجران و اتباع خارجی با نرخ یارانه‌ای است. همچنین ارائه خدمات با نظارت کامل وزارت بهداشت همراه است که بخشی ازاین نظارت، آزمایشگاه کنترل کیفیت است که ایمنی و کیفیت داروها را کنترل می‌کند.
مردم عمان علاقه زیادی به خطاطی دارند و اغلب خوش خط هستند، نوشتن آیه‌های قرآنی به شکل مختلف بخشی از فرهنگ و هنر مردم عمان محسوب می‌شود. بانوان علاقه زیادی به نقاشی با قلم‌های سیاه دارند و آقایان نیز معتقد هستند که هنر در عمان ارزش مخصوص به خود را دارد. آقایان به هنر نوازندگی اهمیت می‌دهند و موسیقی‌های سنتی عمان در دنیا شهرت دارد. زیورآلات طلا و نقره، خنجرهای معروف عمانی، پارچه‌های دست‌باف، فرش و سبد از جمله صنایع دستی این کشور است.
سلطان کشور عمان یعنی سلطان قابوس، برای تاریخ و میراث فرهنگی این کشور اهمیت زیادی قائل می‌شد و تأسیس موزهٔ ملی، یکی از بزرگترین دستاوردهای او در این زمینه به حساب می‌آید. در واقع دستور ساخت این موزه در سال ۲۰۱۳ داده شد و در سال ۲۰۱۶ از آن رونمایی کردند. بازدید از آن برای افراد معلول، کودکان و دانشجویانی که نهایتاً ۲۵ سال دارند، رایگان است. البته مورد آخر، همیشگی نیست و بهتر است خودتان قبل از مراجعه آن را دوباره چک کنید. ساختمان موزهٔ ملی در مجموع، ۱۳٬۷۰۰ متر مربع وسعت دارد که ۴٬۰۰۰ متر مربع آن به سالن‌های نمایش اختصاص داده شده‌است. تعداد این سالن‌ها به ۱۴ مورد می‌رسد و نمایشگاه‌های مختلفی از جمله «گالری افلاج»، «سرزمین و مردم»، «عمان و جهان»، «شکوه و جلال اسلام»، «تاریخ دریایی»، «زره و سلاح» و «گالری رنسانس» را دربر میگیرد. علاوه بر آن، ناحیه‌ای ۳۷۶ متر مربعی نیز به گالری نمایشگاه‌های موقتی در این موزه اختصاص دارد. اولین «مرکز آموزشی» کاملاً مجهز کشور عمان نیز در موزهٔ ملی قرار گرفته که مکان مناسبی برای تعلیم افراد در تمام سنین، به خصوص کودکان و دانش‌آموزان است. تجهیزات مربوط به نگهداری و مرمت آن هم مطابق استانداردهای «انجمن موزه‌های بین‌المللی» طراحی شده‌اند. یکی دیگر از موردهای فرهنگی عمان، یکی از شاهکارهای معماری که با تلفیقی از سنت و مدرنیته ساخته شده خانه اپرای مسقط است که در کشور عمان قرار دارد. دستور ساخت این جاذبه در سال ۲۰۰۱ توسط سلطان قابوس بن سعید آل سعید (حاکم عمان) که از طرفداران موسیقی و هنرهای کلاسیک بود صادر شد و در سال ۲۰۱۱ ساخت آن به پایان رسید. معماری خانه موسیقی مسقط به سبک کلاسیک اسلامی طراحی شده و در این معماری توجه ویژه‌ای به تزیینات شده‌است. اینجا یک اپراخانه مجلل و باشکوه با معماری فوق‌العاده است که ظرفیت و گنجایش ۱۱۰۰ نفر را در خود دارد. در طراحی فضاهای داخلی این اپرا، ظرافت‌های زیبایی چون منبت‌کاری برگ طلا در دکوراسیون‌های چوبی و طراحی لوستر کریستال مورد توجه قرار گرفته‌است و صحنه آن به‌گونه‌ای ساخته شده که هم می‌توان کنسرت موسیقی برگزار کرد، هم در آن اپرا اجرا کرد. ساخت این جاذبه بی‌نظیر باعث شده که کشور عمان بیشتر دیده شود و سالن آن پلی میان فرهنگ‌ها و ملت‌های مختلف باشد.
مردم این کشور از ماشین‌های شخصی بیشتر استفاده می‌کنند، ولی افرادی که خودرو شخصی ندارند از اتوبوس و تاکسی بهره می‌برند. هزینه استفاده از اتومبیل در عمان بسیار ارزان‌تر از اروپا است. در نتیجه، تقریباً تمام مهاجران خارجی اتومبیل شخصی دارند و میزان استفاده از حمل و نقل عمومی اندک است. همچنین می‌توان یک ماشین با راننده در عمان استخدام کرد.
فرودگاه بین‌المللی مسقط اصلی‌ترین فرودگاه کشور عمان است و سالیانه ۲۰ میلیون مسافر در آن جابجا می‌شود امروزه در این فرودگاه ایرلاین‌های معروف و معتبری مانند ایر عربیا، امارات، الاتحاد، کاال‌ام، اجیپت‌ایر، عمان ایر، قطر ایرویز، سوئیس اینترنشنال ایرلاینز، تای ایرویز و ترکیش ایرلاینز دارای پروازهای منظمی است.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
.png)
.png)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
.jpg)
