Izopropanolo

Izopropanolo aŭ 2-propanolo estas sekundara alkoholo, senkolora brulema likvaĵo kun forta odoro. Pro ĝia propila grupo ligita al hidroksila grupo, ĝi estas la plej simpla specimeno de sekundara alkoholo, kie la alkohola karbonatomo estas aneksita al du apudaj karbonatomoj.

Izopropanolo
Plata kemia strukturo de la Izopropanolo
Tridimensia strukturo de la Izopropanolo
Alternativa(j) nomo(j)
2-propanolo Izopropila alkoholo Dumetila karbinolo Sekundara propila alkoholo β-hidrokso-propano
Kemia formulo	C3H7OH
CAS-numero-kodo	67-63-0
ChemSpider kodo	3644
PubChem-kodo	3776
Merck Index	15,5254
Fizikaj proprecoj
Aspekto	senkolora likvaĵo kun karakteriza odoro.
Molmaso	60.10 g·mol-1
Denseco	0.786 g cm−3
Fandpunkto	−89 °C
Bolpunkto	82.6 °C
Refrakta indico	${\displaystyle n_{761}^{20}}$ 1,3776
Ekflama temperaturo	11.7 °C
Memsparka temperaturo	399 °C 455,6 °C[1]
Solvebleco	Akvo: Tute solvebla Solvebla kun benzeno, etanolo, duetila etero, glicerolo, kloroformo kaj acetono.
Mortiga dozo (LD50)	5045 mg/kg (buŝe)[2]
Sekurecaj Indikoj
Risko	R10 R11 R36/38 R40 R67
Sekureco	S7 S16 S24/25 S26 S36/37
Pridanĝeraj indikoj
Danĝero F Brulema Xn Noca por la sano
GHS etikedigo de kemiaĵoj
GHS Damaĝo-piktogramo
GHS Signalvorto	Damaĝa substanco
GHS Deklaroj pri damaĝoj	H225, H319, H336
GHS Deklaroj pri antaŭgardoj	P210, P233, P240, P305+351+338, P403+235
Escepte kiam indikitaj, datumoj estas prezentataj laŭ iliaj normaj kondiĉoj pri temperaturo kaj premo (25 °C kaj 100 kPa)

Ĝi estas struktura izomero de la 1-propanolo kaj posedas vasta gamo da industria kaj hejma uzoj. Kiel la plejmulto el la alkoholoj, izopropila alkoholo reakcias kun metaloj tia kia kalio por formi alkoksidojn^[3] kiuj estas nomataj izopropoksidoj.

Sintezoj

Sintezo 1

• Izopropanolo estis unue sintezita en 1862 far Charles Friedel (1832-1899) per hidrogenigo de la acetono:

Sintezo de izopropanolo ekde acetono.

Sintezo 2

• Industrie, izopropanolo estiĝas per hidratigo de la propileno kun acida joninterŝanĝo kiel katalizilo:

Sintezo de izopropanolo per hidratigo de la propeno.

Sintezo 3

• La izopropanolo estiĝas per traktado de la 2-bromo-propano kun natria hidroksido

Sintezo de izopropanolo ekde la 2-bromo-propano.

Literaturo

• Dow Chemical
• Chemical Book
• Chemicalland21 Arkivigite je 2017-05-13 per la retarkivo Wayback Machine
• Drugs.com
• Dr. Pepi
• The Preparatory Manual of Explosives, Jared Ledgard

Kunrilataj kemiaĵoj

• 
  Izopropila acetato
• 
  Izopropilamino
• 
  Izopropila nitrato
• 
  Izopropila miristato
• 
  Izopropila bromido
• 
  Duizopropila etero
• 
  Duizopropila sulfato
• 
  Izopropila sulfato
• 
  Izopropila sulfido
• 
  2-Kloro-propano
• 
  2-Bromo-propano
• 
  2-Bromo-propanoata acido

Vidu ankaŭ

• Alkoholoj
• Propano
• Propanaldehido
• Propanoata acido
• Propanolamino
• Propanonitrilo
• Akroleino
• Ciklopropanolo
• Ciklopropano
• Ciklopropanono
• Ciklopropeno
• Valino
• Izopropanono

Referencoj

1. Merck Index 15-a eldono
2. Chemicalland21. Arkivita el la originalo je 2017-05-13. Alirita 2017-03-27.
3. Alkoksidoj estas la konjuga bazo de alkoholo kaj do ĝi konsistas je organika grupo ligita al negative ŝarĝita oksigenatomo.

• Kategorio Izopropanolo en la Vikimedia Komunejo (Multrimedaj datumoj)

Ĉi tiu artikolo ankoraŭ estas ĝermo pri kemio. Helpu al Vikipedio plilongigi ĝin. Se jam ekzistas alilingva samtema artikolo pli disvolvita, traduku kaj aldonu el ĝi (menciante la fonton).