kemia kombinaĵo From Wikipedia, the free encyclopedia
Ciklopropano estas cikloalkano organika komponaĵo, konsistanta je tri karbonatomoj ligitaj unuj al aliaj por formi ringon, kun ĉiu karbonatomo akompanata de du hidrogenatomoj. Ciklopropano kaj propeno posedas la saman molekulajn formulojn sed malsamajn strukturojn, igante ilin strukturajn izomerojn.
| Ciklopropano | ||||
 | ||||
| Plata kemia strukturo de la Ciklopropano | ||||
 | ||||
| Tridimensia strukturo de la Ciklopropano | ||||
| Kemia formulo | ||||
| CAS-numero-kodo | 75-19-4 | |||
| ChemSpider kodo | 6351 | |||
| PubChem-kodo | 6111 | |||
| Merck Index | 15,2744 | |||
| Fizikaj proprecoj | ||||
| Aspekto | senkolora gaso kun dolĉeca odoro | |||
| Molmaso | 42.081 g·mol−1 | |||
| Denseco | 0,619 g cm−3 | |||
| Fandpunkto | -128 °C | |||
| Bolpunkto | -33 °C | |||
| Refrakta indico | 1,3799 | |||
| Ekflama temperaturo | 7 °C | |||
| Sekurecaj Indikoj | ||||
| Risko | R12 | |||
| Sekureco | S9 S16 S33 | |||
| Pridanĝeraj indikoj | ||||
| Danĝero
| ||||
| GHS etikedigo de kemiaĵoj[1] | ||||
| GHS Damaĝo-piktogramo |
| |||
| GHS Signalvorto | Damaĝa substanco | |||
| GHS Deklaroj pri damaĝoj | H220, H280, H340, H350 | |||
| GHS Deklaroj pri antaŭgardoj | P201, P340, P202, P210, P281, P308+313, P377, P381, P403, P405, P410+403, P501 | |||
(25 °C kaj 100 kPa) | ||||
Ciklopropano estas anestezo kiam inhalita. En modernaj anestezaj praktikoj, ĝi estis superata de aliaj agentoj pri ĝia ekstrema reakciemo sub normalaj kondiĉoj. Kiam la gaso miksatas kun oksigeno, ekzistas signifoplena risko de eksplodo.
Cikloproprano estis malkovrita en 1881 de la aŭstra kemiisto August Freund (1835-1892), kiu same proponis la korektan strukturon por la nova substanco en siaj unuaj dokumentoj. Freund traktis la 1,3-dubromopropano kun natrio, kaŭzante intramolekularan reakcion de Wurtz[2] rekte rezultante en la ciklopropano. La reakci-rendimento estis plibonigata de Gavriil Gavriloviĉ Gustavson (1842-1908), en 1887, per la uzo de zinko anstataŭ natrion. La industria produktato komenciĝis en 1936.
En 1930, ciklopropano estis enkondukita kiel klinika uzo far la usona anestezisto Ralph Milton Waters (1883-1979), kiu uzis fermitan sistemon kontraŭ absorbado de karbona duoksido por konservado de ĉi-tiama multekosta substanco.[3]
Ciklopropano estas relative potenca, ne-irita kaj dolĉecodora agento kun minimuma alveola koncentriĝo[4] ĉirkaŭ 17.5% kaj partiga koeficiento por sango-gaso[5] je 0.55. Tio signifas ke la anestezo-instigo per inhalado de ciklopropano kaj oksigeno estis rapida kaj ne malagrabla.
Tamen, okaze de longedaŭraj aplikoj, anestezitaj pacientoj povas suferi subitan sangan premo-malaltigon, potence rezultante en koran misritmon, iu reakcio konata kiel ciklopropana ŝoko. Tiamaniere ke, pro ĝia alta kosto kaj eksploda naturo, ĝi lastatempe uzatas nur por anestezi-instigo, kaj ekde la 1980-aj jaroj ne plu estas disponebla al klinikaj uzoj. Cilindroj kaj fluometroj estis oranĝ-kolorigitaj.
Ciklopropano estas forte brulema, tamen, malgraŭ ĝia streĉa energio, ĝi ne estas signifoplene pli eksplodema ol aliaj alkanoj.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
