Δαύνιοι

Οι Δαύνιοι ήταν μια φυλή από Ιάπυγες που ζούσαν στην Κλασική αρχαιότητα στην βόρεια Απουλία.^[1] Οι άλλες δύο φυλές των Ιαπύγων ήταν οι Πευκέτιοι και οι Μεσσάπιοι, ζούσαν αντίστοιχα στην κεντρική και την νότια Απουλία. Οι τρεις φυλές μιλούσαν την Μεσσαπική γλώσσα αλλά αποτελούσαν τον 7ο αιώνα π.Χ. ξεχωριστούς Αρχαιολογικούς πολιτισμούς.^[2] Οι Δαύνιοι επεκτεινόντουσαν στα βορειοδυτικά μέχρι την χερσόνησο του Γκαργκάνο.^[3] Η περιοχή περιέχει σήμερα την Επαρχία της Φότζα και τμήμα από την Επαρχία των Μπαρλέττα-Άντρια-Τράνι. Οι Δαύνιοι και οι Όσκοι συνδέθηκαν μεταξύ τους στην βόρεια Δαυνία η οποία σταδιακά "Οσκανίστηκε".^[4][5][6] Το εθνώνυμο των Δαυνίων είναι συνδεδεμένο με το όνομα του λύκου ο οποίος αποτελεί το σύμβολο του έθνους, η λατρεία του λύκου ήταν διαδεδομένη στην αρχαία Ιταλία και συνδέεται με τις Αρκαδικές Μυστηριακές θρησκείες. Το όνομα "Δαύνος" μεταφράζεται στις αρχαίες γλώσσες ως "λύκος" και σχετίζεται με το Ελληνικό "Τηαυνός" που στο Λεξικό του Ησύχιου μεταφράζεται ως "Στραγγαλιστής". Η σημαντικότερη πόλη των Δαύνιων ήταν η Λουτσέρα, είναι το εθνικό τοπωνύμιο των Λουκανών και αποτελεί μια διαφορετική μετάφραση της λέξης "λύκος". Η μετάφραση στην Πρωτοϊνδοευρωπαϊκή γλώσσα της συλλαβής "Δαυ" σχετίζεται με τις Ιλλυρικές γλώσσες, διαφέρει με το Φαύνος που βρίσκουμε στην Λατινική γλώσσα και τους Οσκάνους. Η Μεσσαπική φυλή των Δαυνίων συνδέεται πιθανότατα με το Δαρδανικό φύλο Θουνάται στα Βαλκάνια.^[7]

Τερακότα των Δαυνίων

Προέλευση

Οι Δαύνιες στήλες

Όταν έληξε η Εποχή του Χαλκού και ξεκίνησε η Εποχή του Σιδήρου (11ος αιώνας π.Χ.) πολλοί Ιλλυριοί μετανάστευσαν από τις ακτές της Αδριατικής στην νότια Ιταλία.^[8] Οι Ιάπυγες απόγονοι των Ιλλυριών που έφτασαν στην νότια Ιταλία έμειναν γνωστοί στα ιστορικά χρόνια ως Πευκέτιοι, Μεσσάπιοι και Δαύνιοι. Οι λαοί στην Νότια Ιταλία με τους οποίους οι Ιάπυγες είχαν στενές σχέσεις ήταν οι Αύσονες ή Όσκοι, οι Σαβίνοι, οι Λουκανοί, οι Καμπανοί, οι Αίκουοι και οι Σαμνίτες. Η προϊστορική ίδρυση του Τάραντα συνδέεται με τους Ιάπυγες και τους Κρήτες, ο Στράβων αναφέρει ως μυθικό ιδρυτή των Ιάπυξ ο οποίος παντρεύτηκε μια γυναίκα από την Κρήτη. Οι αρχαιολογικές έρευνες δεν βρήκαν καμιά ομοιότητα με Έλληνες.^[9] Η σύνδεση τους με Αρκάδες ή Κρήτες πιθανότατα εφευρέθηκε στην Ρωμαϊκή αυτοκρατορία για πολιτικούς λόγους.^[10] Οι Δαύνιοι είχαν κοινή καταγωγή αλλά ήταν διακριτά διαφορετικοί λαοί σε σχέση με τους Πευκέτιους και τους Μεσσάπειους που ζούσαν αντίστοιχα στην κεντρική και νότια Απουλία.^[11] Η μοναδικότητα τους φαίνεται στον πολιτισμό τους που εκφράστηκαν με τις περίφημες "Δαύνειες Στήλες" του 7ου αιώνα π.Χ. στις πεδιάδες νότια της Σιπούς, βρίσκονται σήμερα στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Μανφρεντόνια. Η κεραμική τους ήταν επίσης ξεχωριστή, ξεκινά με γεωμετρικά μοτίβα με αφηρημένες μορφές ανθρώπων, ζώων και φυτών. Με την έναρξη της Εποχής του Σιδήρου απέκτησαν σημαντικές διαφορές με τους γειτονικούς λαούς των Ιαπύγων στα νότια μέχρι τον 3ο αιώνα π.Χ., την εποχή που κατακτήθηκαν από την Ρωμαϊκή δημοκρατία. Οι Δαύνιοι σαν βόρειοι είχαν ελάχιστες επαφές με την Μεγάλη Ελλάδα και περισσότερες με τους Ιλλυρικούς λαούς απέναντι από την Αδριατική.^[12]

Παραπομπές

1. http://www.infoperte.it/la-daunia-antica/
2. https://www.treccani.it/vocabolario/messapico/
3. Carpenter, Lynch & Robinson 2014, σσ. 2, 18, 38
4. Salvemini Biagio, Massafra Angelo (May 2014). Storia della Puglia. Dalle origini al Seicento
5. Mario Torelli (1995). Studies in the Romanization of Italy. σ. 142
6. Torelli 1995, σσ. 142–144
7. Šašel Kos 2010, σ. 625
8. Charles Anthon A Classical Dictionary: Containing the Principle Proper Names Mentioned in Ancient Authors - Part One (Daunia, σ. 417)
9. Malkin 2003, σσ. 117–118
10. Norman 2018, σ. 57
11. https://web.archive.org/web/20110722024622/http://www.itinerarimusividaunia.beniculturali.it/index.php?en%2F89%2Fthe-origins-of-the-daunia-civilization-and-the-early-iron-age
12. Norman 2018, σ. 62

Πηγές

• Aneli, Serena; Saupe, Tina; Montinaro, Francesco; Solnik, Anu; Molinaro, Ludovica; Scaggion, Cinzia; Carrara, Nicola; Raveane, Alessandro; Kivisild, Toomas; Metspalu, Mait; Scheib, Christiana; Pagani, Luca (2022). "The genetic origin of Daunians and the Pan-Mediterranean southern Italian Iron Age context". Molecular Biology and Evolution. 39 (2).
• Carpenter, T. H.; Lynch, K. M.; Robinson, E. G. D., eds. (2014). The Italic People of Ancient Apulia: New Evidence from Pottery for Workshops, Markets, and Customs. New York City, New York: Cambridge University Press.
• Malkin, Irad (2003). Myth and Territory in the Spartan Mediterranean. Cambridge University Press. ISBN 052152024X.
• Norman, Camilla (2018). "Illyrian Vestiges in Daunian Costume: tattoos, string aprons and a helmet". In Gianfranco De Benedittis (ed.). Realtà medioadriatiche a confronto: contatti e scambi tra le due sponde. Atti del convegno Termoli 22-23 luglio 2016. Campobasso: Università degli Studi del Molise.
• Šašel Kos, Marjeta (2010). "Peoples on the northern fringes of the Greek world: Illyria as seen by Strabo". In Jean-Luc Lamboley, Maria Paola Castiglioni (ed.). L'Illyrie méridionale et l'Épire dans l'Antiquité V: Actes du Ve colloque international de Grenoble (8–11 octobre 2008). L'Illyrie méridionale et l'Épire dans l'Antiquité (V). Vol. 2. De Boccard Editions.
• Torelli, Mario (1995). Studies in the Romanization of Italy. University of Alberta.