Blücher (καταδρομικό)

Το Blücher ήταν το δεύτερο από τα πέντε βαριά καταδρομικά κλάσης Admiral Hipper που ναυπηγήθηκαν για το γερμανικό ναυτικό (Kriegsmarine) μετά την άνοδο των Εθνικοσοσιαλιστών στην εξουσία και την αποκήρυξη της Συνθήκης των Βερσαλλιών. Ονομάστηκε προς τιμή του Πρώσου Στρατάρχη Γκέμπχαρντ Λέμπερεχτ φον Μπλύχερ (Gebhard Leberecht von Blücher), ο οποίος είχε συμβάλλει με τρόπο καθοριστικό στη νίκη ενάντια στο Ναπολέοντα στη Μάχη του Βατερλώ.

Blücher

Το καταδρομικό Blücher.
Πληροφορίες
Τύπος και κλάση	Βαρύ καταδρομικό κλάσης Admiral Hipper.
Ονομασίες	Ονομάστηκε προς τιμή του Πρώσου Στρατάρχη Γκέμπχαρντ Λέμπερεχτ φον Μπλύχερ.
Ναυπηγείο	Deutsche Werke στο Κίελο
Έναρξη ναυπήγησης	15 Αυγούστου 1936
Καθέλκυση	8 Ιουνίου 1937
Ένταξη σε υπηρεσία	20 Σεπτεμβρίου 1939
Δίδυμα σκάφη	Admiral Hipper, Seydlitz, Prinz Eugen, Lützow
Κατάληξη	Βυθίστηκε από τα πυρά νορβηγικών παράκτιων πυροβολαρχιών στις 9 Απριλίου 1940.
Γενικά χαρακτηριστικά
Εκτόπισμα	16.170 t (15.910 LT)
Μήκος	203,2 m
Πλάτος	22 m
Βύθισμα	7,2 m (με πλήρη φόρτο)
Πρόωση	μέγιστη ισχύς: 132.000 shp
Ταχύτητα	32 kn
Πλήρωμα	42 αξιωματικοί και 1.340 ναύτες
Οπλισμός	8 πυροβόλα των 20,3 cm 12 πυροβόλα των 10,5 cm 12 πυροβόλα των 37 mm 8 πυροβόλα των 20 mm 6 τορπιλοσωλήνες των 53,3 cm
Θωράκιση	Κύρια ζώνη θωράκισης: 70-80 mm Θωρακισμένο κατάστρωμα: 20-50 mm Πλευρές πύργων κύριων πυροβόλων: 105 mm
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Το πλοίο εντάχθηκε στη δύναμη του στόλου τον Σεπτέμβριο του 1939, λίγο μετά το ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Τον Απρίλιο του 1940 συμμετείχε στην Επιχείρηση Weserübung, την επίθεση στη Νορβηγία. Ήταν η ναυαρχίδα της Ομάδας 5 με επικεφαλής τον Όσκαρ Κούμερτζ (Oskar Kummetz) και αποστολή τη διέλευση του Όσλοφιορντ και την κατάληψη της νορβηγικής πρωτεύουσας. Αυτή ήταν η πρώτη και τελευταία πολεμική αποστολή για το νεότευκτο καταδρομικό: παράκτιες πυροβολαρχίες το έπληξαν από πολύ μικρή απόσταση.^[1] Δύο τορπίλες που βλήθηκαν επίσης από παράκτια μονάδα του προκάλεσαν βαρύτατες ζημιές. Ξέσπασε ανεξέλεγκτη πυρκαγιά με συνέπεια, έπειτα από την έκρηξη μιας αποθήκης πυρομαχικών, το σκάφος να ανατραπεί και να βυθιστεί. Το κύτος του βρίσκεται ακόμα στο Όσλοφιορντ.

Περιγραφή

Κύριο λήμμα: Καταδρομικό κλάσης Admiral Hipper

Το καταδρομικό είχε ολικό μήκος 202,8 m (αργότερα αυξήθηκε στα 205,9 m), πλάτος 21,3 m και βύθισμα 7,74 m.^[2] Το εκτόπισμα του ήταν 16170 MT, ενώ με πλήρη φόρτο μάχης αυξάνονταν στους 18200 LT. Η μέγιστη ταχύτητα του ήταν 32 kn.^[3] Το πλήρωμα αποτελούνταν από 42 αξιωματικούς και 1.340 ναύτες.^[4]

Ο κύριος οπλισμός αποτελούνταν από οκτώ πυροβόλα των 20,3 cm, τα οποία ήταν τοποθετημένα ανά δύο σε τέσσερις πύργους πυροβόλων. Οι δύο εξ αυτών βρίσκονταν μπροστά και οι άλλοι δύο στο πίσω μέρος του πλοίου. Αντιαεροπορική προστασία παρείχαν δώδεκα πυροβόλα των 105 mm, δώδεκα των 37 mm και οκτώ των 20 mm. Επίσης ήταν εγκατεστημένοι έξι τορπιλοσωλλήνες διαμετρήματος 53,3 cm.^[5][6] To Blücher μετέφερε επίσης αναγνωριστικά υδροπλάνα Arado Ar 196, τα οποία απονηώνονταν με καταπέλτη.^[4] Η ζώνη θωράκισης είχε πάχος από 70 mm ως 80 mm, του ανώτερου καταστρώματος από 12 mm ως 30 mm και του κύριου θωρακισμένου καταστρώματος από 20 mm ως 50 mm. Το εμπρόσθιο μέρος των πύργων των πυροβόλων είχε θωράκιση πάχους 105 mm, ενώ στα πλαϊνά ήταν 70 mm.^[3]

Επιχειρησιακή ιστορία

Το Blücher ναυπηγήθηκε στις εγκαταστάσεις της Deutsche Werke στο Κίελο.^[3] Η κατασκευή του ξεκίνησε στις 15 Αυγούστου 1936^[7] και η καθέλκυση του έλαβε χώρα στις 8 Ιουλίου 1937.^[8] Ολοκληρώθηκε και εντάχθηκε στη δύναμη του Kriegsmarine δύο χρόνια αργότερα, στις 20 Σεπτεμβρίου 1939.^[8]

Τον Νοέμβριο έγιναν οι τελικές βελτιώσεις και στη συνέχεια το σκάφος απέπλευσε με προορισμό το Γκότενχαφεν στη Βαλτική προκειμένου να ξεκινήσουν οι θαλάσσιες δοκιμές.^[9] Αυτές διήρκεσαν μέχρι και τα μέσα Δεκεμβρίου, ενώ στη συνέχεια το καταδρομικό επέστρεψε στο Κίελο για επιπλέον μετατροπές. Τον Ιανουάριο του 1940 πραγματοποιήθηκαν ξανά δοκιμές και ασκήσεις στη Βαλτική, οι οποίες όμως διακόπηκαν εξαιτίας του πάγου. Στις 5 Απριλίου το Blücher κρίθηκε έτοιμο να συμμετάσχει σε πολεμικές αποστολές, ξεκινώντας από την εισβολή στη Νορβηγία εντός του μηνός.^[10]

Επιχείρηση Weserübung

Κύριο λήμμα: Επιχείρηση Weserübung

Στις 5 Απριλίου 1940 επιβιβάστηκε στο πλοίο ο υποναύαρχος Όσκαρ Κούμερτζ (Oskar Kummetz) καθώς και 800 άνδρες της 163ης Μεραρχίας Πεζικού. Στις 8 Απριλίου το Blücher απέπλευσε με προορισμό τη Νορβηγία, ως ναυαρχίδα ναυτικής δύναμης στην οποία συμμετείχαν επίσης το βαρύ καταδρομικό Lützow, το ελαφρύ καταδρομικό Emden και πολυάριθμα μικρότερα σκάφη. Στόχος ήταν η κατάληψη του Όσλο. Ενώ διέρχονταν από τον Κατεγάκη και τον Σκαγερράκη, τα γερμανικά πλοία δέχτηκαν επίθεση από από το βρετανικό υποβρύχιο HMS Triton. Κανένα δεν υπέστη ζημιές και το ταξίδι τους συνεχίστηκε κανονικά.^[10]

Όταν προσέγγισαν την είσοδο του Όσλοφιορντ είχε ήδη νυχτώσει. Λίγο μετά τις 23:00 (ώρα Νορβηγίας) η γερμανική δύναμη έγινε αντιληπτή από τη νορβηγική άκατο Pol III. Άμεσα της επιτέθηκε η τορπιλάκατος Albatros που την κατέστρεψε, όχι όμως πριν εκπέμψει σήμα συναγερμού και ειδοποίησει πως δέχεται επίθεση από άγνωστα πλοία.^[11] Στις 23:00 νορβηγική παράκτια πυροβολαρχία εντόπισε με χρήση προβολέων την ύπαρξη των άγνωστων σκαφών και έβαλε δύο προειδοποιητικές βολές.^[12] Πέντε λεπτά αργότερα οι Νορβηγοί έβαλλαν ακόμη πέντε φορές εναντίον των Γερμανών, όμως η ορατότητα ήταν πολύ κακή και αστόχησαν.^[12] Χωρίς να υποστεί πλήγματα, το Blücher προσπέρασε το βεληνεκές αυτών των πυροβολαρχιών μέχρι τις 23:35.^[13]

Στο διάστημα 00:30-02:00 ο γερμανικός στολίσκος ακινητοποιήθηκε προκειμένου να αποβιβαστούν 150 στρατιώτες.^[14] Επέβαιναν σε ελαφρά σκάφη (Räumboote) και αποστολή τους ήταν να πλήξουν τις πυροβολαρχίες στο Rauøy και το Bolærne καθώς και τον λιμένα του Χόρτεν.^[14] Παρόλο που οι Γερμανοί είχαν απολέσει το στοιχείο του αιφνιδιασμού, το Blücher συνέχισε κανονικά την πορεία του μέσα στο φιόρδ ώστε να βρίσκεται στο Όσλο την αυγή. Στις 4:40 οι Νορβηγοί το εντόπισαν με τους προβολείς τους και τα βαρέα πυροβόλα του φρουρίου Oscarsborg άνοιξαν πυρ από πολύ μικρή απόσταση, καταφέρνοντας μάλιστα να χτυπήσουν το Blücher δύο φορές.^[10] Το γερμανικό καταδρομικό ανταπέδωσε άμεσα στα πυρά, όμως το δεύτερο βλήμα το χτύπησε κοντά στο υπόστεγο των αεροσκαφών. Γρήγορα ξέσπασε πυρκαγιά, η οποία εξαπλώθηκε ραγδαία και προκάλεσε την έκρηξη των πυρομαχικών που μεταφέρονταν για τις χερσαίες δυνάμεις^[15] καθώς καιτων δύο υδροπλάνων Arado.^[16] Πολλές από τις τουρμπίνες και τις γεννήτριες αχρηστεύτηκαν.^[17]

Το Blücher επιτάχυνε στους 32 kn επιχειρώντας να προσπεράσει το νορβηγικό φρούριο,^[10] όμως τα πυροβόλα του γειτονικού οχυρού στο Drøbak επίσης άνοιξαν πυρ.^[18] Μετά από την πρώτη ομοβροντία του Drøbak χάθηκε ο έλεγχος των πηδαλίων από τη γέφυρα και η πλοήγηση γινόταν πλέον με τα εφεδρικά μέσα. Στις 04:34 οι αμυνόμενοι κατάφεραν να πλήξουν το ήδη λαβωμένο καταδρομικό με δύο τορπίλες.^[18] Παρόλο που υπέστη σοβαρότατες ζημιές κατάφερε να βγει από τη ζώνη πυρός του εχθρού. Έχοντας μπλοκαρισμένες προπέλες και με το 60% της ηλεκτρικής του ισχύος εκτός, ακινητοποιήθηκε και έριξε τις άγκυρες του στις 04:50. Η κατάσβεση της πυρκαγιάς ήταν πλέον προτεραιότητα, ενώ το πλοίο είχε αρχίσει ήδη να παίρνει κλίση. Η φωτιά έφτασε τελικά σε αποθήκη πυρομαχικών και ακολούθησε βίαιη έκρηξη, που με τη σειρά της προκάλεσε έκρηξη των δεξαμενών καυσίμων.^[18] Σύντομα δόθηκε εντολή εγκατάλειψής του σκάφους,^[19] που ανετράπη και βυθίστηκε τελικά στις 07:30 με μεγάλες ανθρώπινες απώλειες.^[20][21][22]

Η καταστροφή του Blücher και οι βαρύτατες ζημιές που υπέστη το Lützow ανάγκασαν τη γερμανική δύναμη να υποχωρήσει. Τα χερσαία τμήματα αποβιβάστηκαν στην ανατολική πλευρά του φιόρδ και κατέλαβαν το φρούριο Oscarborg το πρωί της 10ης Απριλίου. Στη συνέχεια επιτέθηκαν στο Όσλο. Αλεξιπτωτιστές κατέλαβαν το αεροδρόμιο της πόλης και ολοκλήρωσαν την περικύκλωση της. Μέχρι το μεσημέρι βρίσκονταν υπό γερμανικό έλεγχο. Το κύτος του καταδρομικού βρίσκεται μέχρι σήμερα στο σημείο που βυθίστηκε.

Παραπομπές

1. Binder & Schlünz, σελ. 90.
2. Koop & Schmolke, σελ. 13.
3. Gröner, σελ. 65.
4. Gröner, σελ. 66.
5. Koop & Schmolke, σελ. 22.
6. Binder & Schlünz, σελ. 97.
7. Williamson, σελ. 22.
8. Gröner, σελ. 67.
9. Williamson, σελίδες 23–24.
10. Williamson, σελ. 24.
11. Tamelander & Zetterling, σελ. 72.
12. Fjeld et al., σελ. 179.
13. Fjeld et al., σελ. 180.
14. Binder & Schlünz, σελ. 74.
15. Binder & Schlünz, σελ. 92.
16. Binder & Schlünz, σελ. 93.
17. Binder & Schlünz, σελ. 126.
18. Williamson, σελ. 33.
19. Williamson, σελίδες 33–34.
20. Williamson, σελ. 34.
21. Lunde, σελ. 220.
22. Rohwer, σελ. 19.

Βιβλιογραφία

• Berg, Ole F (1997). I skjærgården og på havet, Marinens krig 8. april 1940 – 8 mai 1945 (στα Norwegian). Marinens krigsveteranforening. ISBN 978-82-993545-2-3.
• Binder, Frank· Schlünz, Hans Hermann (1990). Schwerer Kreuzer Blücher (στα German) (first έκδοση). Koehlers Verlagsgesellschaft. ISBN 978-3-7822-0487-3.
• Fjeld, Odd T· Tor Jørgen Melien· Jan Egil Fjørtoft· Tor Georg Monsen· Reidar Lauritz Godø· Robert Eichinger (1999). Klar til strid, Kystartilleriet gjennom århundrene|Utgitt av Kystartilleriets Offisersforening (στα Norwegian). ISBN 978-82-995208-0-5.
• Gardiner, Robert· Chesneau, Roger, επιμ. (1980). Conway's All the World's Fighting Ships, 1922–1946. Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 978-0-87021-913-9.
• Gröner, Erich (1990). German Warships: 1815–1945. Annapolis: Naval Institute Press. ISBN 978-0-87021-790-6.
• Koop, Gerhard· Schmolke, Klaus-Peter (1992). Die Schweren Kreuzer der Admiral Hipper-Klasse (στα German). Bonn, Germany: Bernard & Graefe Verlag. ISBN 978-3-7637-5896-8.
• Lunde, Henrik O. (2010). Hitler's Pre-Emptive War: The Battle for Norway, 1940. Havertown, PA: Casemate Publishers. ISBN 978-1-935149-33-0.
• Rohwer, Jürgen (2005). Chronology of the War at Sea, 1939–1945: The Naval History of World War Two. Annapolis: US Naval Institute Press. ISBN 978-1-59114-119-8.
• Tamelander, Michael· Zetterling, Niklas (2001). 9. april, Nazitysklands invasjon av Norge (στα Norwegian). Spartacus forlag AS. ISBN 978-82-430-0191-6.
• Williamson, Gordon (2003). German Heavy Cruisers 1939–1945. Oxford: Osprey Publishing. ISBN 978-1-84176-502-0.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Blücher (ship, 1937) στο Wikimedia Commons