Ραμόν Λιουλ

Ο Ραμόν Λιουλ ή Ραϊμούνδος Λούλιος (Ramon Llull, 1232 - 1315) ήταν φιλόσοφος, επιστήμονας της λογικής και συγγραφέας από τη Μαγιόρκα. Πιστεύεται ότι έγραψε το πρώτο σημαντικό έργο της καταλανικής λογοτεχνίας. Θεωρείται επίσης πρωτοπόρος της θεωρίας υπολογισμού, ιδιαίτερα λόγω της επιρροής του στον Γκότφριντ Βίλχελμ Λάιμπνιτς.^[1][2]

Ραμόν Λιουλ
Γέννηση	1232 Πάλμα ντε Μαγιόρκα, Στέμμα της Αραγωνίας
Κοίμηση	1315 (83 ετών) Μεσόγειος Θάλασσα (σε πλοίο με κατεύθυνση τη Μαγιόρκα)
Τιμάται από	Καθολική Εκκλησία
Αγιοκατάταξη	1847 από τον Πάπα Πίο Θ'
Εορτασμός	27 Νοεμβρίου
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Είναι ο πιο πολυγραφότατος συγγραφέας του Μεσαίωνα· έγραψε στα καταλανικά, τα οξιτανικά, τα λατινικά και τα αραβικά και θεωρείται ο πρώτος σημαντικός λογοτέχνης της καταλανικής γλώσσας. Επίσης υπήρξε ο πρώτος συγγραφέας που δημοσίευσε ηθικό μυθιστόρημα και που χρησιμοποίησε μια ρομανική γλώσσα για να μεταδώσει επιστημονικές και θεολογικές γνώσεις, όντας πρωτοπόρος της εκλαϊκευμένης επιστήμης.^[3] Έδωσε το όνομά του στο ομώνυμο πολιτισμικό ινστιτούτο προβολής της καταλανόφωνης κουλτούρας.

Βιογραφία

Γεννήθηκε στην Πάλμα, την πρωτεύουσα του Βασιλείου της Μαγιόρκα που πρόσφατα είχε ενσωματώσει στο Στέμμα της Αραγόνας ο βασιλιάς Ιάκωβος Α΄. Αγνοείται η ακριβής ημερομηνία γέννησής του αλλά πιθανότατα ήταν μεταξύ των τελών του 1232 και των αρχών του επόμενου έτους.^[4] Ήταν γιος του Ραμόν Αμάτ Λιουλ και της Ισαβέλ δ' Ερίλ, μελών μιας σημαντικής οικογένειας της Βαρκελώνης.^[4]

Σύμφωνα με τον Ουμπέρτο Έκο, ο τόπος γέννησης του Λιουλ υπήρξε σημαδιακός καθώς η Μαγιόρκα της εποχής ήταν ένα «σταυροδρόμι των τριών πολιτισμών, του χριστιανικού, του ισλαμικού και του εβραϊκού, στο σημείο που η πλειοψηφία των έργων του να είναι γραμμένα είτε στα μαγιορκινικά [καταλανικά] είτε στα αραβικά»^[5]

Ο Λιουλ στην αυλή του Ιακώβου Α΄

Πριν να παντρευτεί, εντάχθηκε στην αυλή του βασιλιά της Αραγόνας ως συνοδός του δεύτερου γιου του, μελλοντικού Ιακώβου Β΄ της Μαγιόρκα. Σύντομα οι ευγενείς αντιλήφθηκαν την ιδιαίτερη εξυπνάδα του και τον μετέτρεψαν σε δάσκαλο του πρίγκιπα. Η ζωή του στην αραγονική αυλή ήταν αρκετά ελεύθερη και πλήρης απολαύσεων, πολυτελειών και ερωτικών σχέσεων. Εκείνη την περίοδο ο Λιουλ συνέγραψε πολλά ερωτικά τραγούδια.

Η μεταμόρφωση

Γύρω στο 1267, στην ηλικία των 30, ο Λιουλ έζησε μια ολική μεταστροφή της ζωής του. Ο ίδιος περιγράφει τα πέντε διαδοχικά οράματα με τον Χριστό να σταυρώνεται για πέντε διαδοχικές νύχτες.^[6] Πούλησε την ιδιοκτησία, χαρίζοντας τα κέρδη στη γυναίκα και τα παιδιά του, τους οποίους κι εγκατέλειψε για να ακολουθήσει μια ζωή κηρύγματος. Έπειτε απομονώθηκε σε ένα σπήλαιο στο όρος Ράντα της Μαγιόρκα για να αφιερωθεί στον συλλογισμό, ώσπου εισήλθε στο κιστερκιανικό μοναστήρι της Λα Ρεάλ, όπου έμαθε λατινικά, γραμματική και καθολική και ισλαμική φιλοσοφία. Παρέμεινε λαϊκός και δεν έγινε επίσημα μοναχός μέχρι το 1295.

Ιεραποστολικό έργο

Το 1274 ο πρίγκιπας Ιάκωβος, τέως μαθητής του Λιουλ, τον κάλεσε στο κάστρο του στο Μονπελιέ, όπου, με τη χορηγία του πρίγκιπα συνέγραψε το Ars demostrativa ('Αποδεικτική τέχνη'). Τα χρήματα που του δόθηκαν ως βραβείο τα επένδυσε στην κατασκευή του μοναστηριού του Μιραμάρ στη Μαγιόρκα. Σκοπός του μοναστηριού έγινε η προετοιμασία ιεραποστόλων για να εκχριστιανίσουν τους Άραβες. Η προετοιμασία περιείχε μαθήματα αραβικής γλώσσας και διαλεκτικής και προκάλεσε τον θαυμασμό και το δημόσιο έπαινο του πάπα Ιωάννη ΚΑ΄ το 1276.

Όταν ο επόμενος Πάπας, Νικόλαος Δ΄, έδειξε αδιαφορία για την προκήρυξη νέας σταυροφορίας, ο Λιουλ ξεκίνησε μια προσωπική προσπάθεια που θα τον έφερνε διαμέσω της Ευρώπης (Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία) στους Αγίους Τόπους, τη Μικρά Ασία και το Μαγκρέμπ. Η τόλμη του τον οδήγησε πολλές φορές να προσπαθήσει να προσηλυτίσει ακόμη και στις εισόδους των τεμένων και των συναγωγών. Κατά τη διάρκεια των ταξιδιών του συνέγραψε πλήθος βιβλίων γύρω από τα λάθη των αλλόδοξων φιλοσόφων ενώ θέλησε να ιδρύσει και καθολικά μοναστήρια στις περιοχές από όπου πέρασε.

Το 1286 έλαβε τον τίτλο του ακαδημαϊκού καθηγητή από το Πανεπιστήμιο του Παρισιού κι έναν χρόνο αργότερα μετέβη στη Ρώμη για να ενημερώσει τον ποντίφικα για τα σχέδιά του περί αναμόρφωσης της εκκλησίας. Η αδιαφορία των ανώτερων στελεχών της για τα σχέδιά του περιλάμβανε και μια εκ νέου απόρριψη της κήρυξης σταυροφορίας και της παροχής οικονομικής στήριξης για τον προσηλυτισμό των αλλόδοξων στους Αγίους Τόπους. Ως αποτέλεσμα της παραπάνω αδιαφορίας, το 1295 εντάχθηκε στους φραγκισκανούς. Το 1299 ο Ιάκωβος Β΄ της Μαγιόρκα του επέτρεψε να κηρύττει στα τεμένη και τις συναγωγές του βασιλείου. Για πρώτη φορά θα μπορούσε να εκθέσει τις απόψεις του μπροστά σε Χριστιανούς.

Το 1305 δημοσίευσε τη δεύτερη έκδοση του σχεδίου του περί ανάκτησης των Αγίων Τόπων: ένας χριστιανός βασιλιάς θα ηγείτο των ενοποιημένων στρατιωτικών ταγμάτων και, ξεκινώντας από την Αλμερία και τη Γρανάδα, θα κατέληγαν διαμέσου της Βόρειας Αφρικής στην Αίγυπτο. Προφανώς στο νου του είχε τον Ιάκωβο Β΄ της Αραγόνας που μόλις είχε κατακτήσει της Μούρθια και είχε εγκαταστήσει εμπορικές επαφές με την Αλεξάνδρεια.^[7] Εν τέλει η μόνη κίνηση που έλαβε χώρα ήταν η αποτυχημένη εκστρατεία του Ιακώβου Β΄ εναντίον της Αλμερία.^[8]

Έργα

Στον Λιουλ αποδίδονται τουλάχιστον 265 έργα μεταξύ των οποίων τα:

• Blanquerna
• Desconhort
• L'arbre de ciència, Arbor scientiae (1295)
• Tractatus novus de astronomia
• Ars Magna (1305) or Ars Generalis Ultima
• Ars Brevis
• Llibre de meravelles
• Practica compendiosa
• Liber de Lumine
• Ars Infusa
• Liber Chaos
• Liber Proverbiorum
• Ars electionis
• Artifitium electionis personarum
• Ars notatoria
• Introductoria Artis demonstrativae
• Llibre qui es de l'ordre de cavalleria (μεταξύ 1279 and 1283)

Παραπομπές

1. Anthony Bonner (2007). The Art and Logic of Ramon Llull: A User's Guide. Brill Academic Pub. σελ. 290. ISBN 978-90-04-16325-6.
2. Knuth, Donald (2006). The Art of Computer Programming. Addison-Wesley Professional. σελ. 56. ISBN 978-0-321-33570-8.
3. Miquel Dolç i Dolç, επιμ.. «Ramon Llull». Gran Enciclopèdia de Mallorca. 8. Palma: Promomallorca, σσ. 115-123. ISBN 84-8661702-2.
4. Xirau, Joaquín (2004). Vida y obra de Ramón Llull: Filosofía y mística. México, D.F.: Fondo de Cultura Económica. σελ. 27. ISBN 978-607-16-0913-7. [...] Ramon Llull nació en la ciudad de Mallorca probablemente en el año 1233. Su padre Ramón y su madre Isabel de Erill eran ambos de noble estirpe catalana. [...]
5. Eco, Umberto (1994). «Cuatro, El Ars Magna de Raimundo Lulio». La búsqueda de la lengua perfecta. Barcelona: Critica. σελ. 55.
6. «Brief Catalogue of Ramon Llull's Authentic Works».^{[νεκρός σύνδεσμος]}
7. Francesco Giunta (1989). Aragoneses y catalanes en el Mediterráneo. Barcelona: Ariel. ISBN 978-8434465626.
8. Laurent de Vargas. El libro negro de los templarios. Robinbook. σελ. 51. ISBN 978-8493509729.

Βιβλιογραφία

• Bonner, Anthonny (2007). The Art and Logic of Ramon Llull: A User's Guide. Brill. ISBN 9789004163256.
• Carreras Artau· Tomás y Joaquín (1939). Historia de la filosofía española. Filosofía cristiana de los siglos XIII al XV. Madrid.
• Cruz Hernández, Miguel (1977). El pensamiento de Ramon Llull. Madrid: Fundación Juan March.
• Mata, Santiago (2006). El hombre que demostró el cristianismo: Ramon Llull. Ediciones Rialp. ISBN 9788432135996.
• Ruiz Simon· Josep Maria (1999). L'Art de Ramon Llull i la teoría escolàstica de la ciència. Quaderns Crema. ISBN 978-84-7727-261-8.
• Trias Mercant· Sebastià (1995). Ramón Llull (1232/35?-1315). Ediciones del Orto. ISBN 9788479230500.
• Vega, Amador (2002). Ramon Llull y el secreto de la vida. Ediciones Siruela. ISBN 9788478446001.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Commons logo

Τα Wikimedia Commons έχουν πολυμέσα σχετικά με το θέμα    Ραμόν Λιουλ

• Ινστιτούτο Ραμόν Λιουλ