Woody Allen, pe Allan Stewart Konigsberg e wir anv, zo ur c’homedian, un aozer senariooù hag ur sevener-filmoù amerikan. Ganet eo bet d’an 30avizDu1935 hervez meur a holloueziadur[1] pe d’ar 1añavizKerzu1935 hervez e vuhezskrid[2], e Brooklyn. Dimezet eo bet div wech ha tri bugel en deus, unan anezho bet advabet gantañ. E 1997 e timezas da Soon-Yi Previn, adverc’h Mia Farrow a oa bet e gompagnunez. E 1952, e-ser studiañ en High School Midwood, e skriv fentigelloù en ur gazetenn. Goude-se ez a war ar vicher gagman (aozer fentigelloù) e servij farserien evel Bob Hope ha Buddy Hackett, hag e 1957 e teu da vezañ skridaozer abadenn skinwel Garry Moore. Ur skrivagner eo ivez (pezhioù-c’hoari, romantoù ha danevelloù zo bet skrivet gantañ). Woody Allen zo unan eus filmaozerien amerikan vrudetañ an daou-ugent vloaz tremen, a-dra-sur unan eus ar re a sav ar muiañ a filmoù. Lod a lavar ez eo ivez unan eus ar re europeanañ. Troet eo dreist-holl gant ar c’homediennoù buhezegezh, diazezet war ar bredelfennerezh alies, daoust ma pled a-wechoù gant seurtoù filmoù all. En un toullad mat eus e filmoù e vez aktor ivez, ha peurliesañ e c’hoari un dudenn tost a-walc’h outañ e-unan, flemmskeudenn un den a spered yuzev (hag ar fent yuzev) newyorkat, hag eñ skoet gant barradoù anken skrijus ha fentus war un dro. Woody Allen ne c’hall ket padout gant ar c’hoant aozañ filmoù: abaoe penn kentañ ar bloavezhioù 1970, pa oa krog da dapout brud, n’eo ket paouezet a filmañ. Tost ur film ar bloaz a vez sevenet gantañ, ar pezh a zo un taol-kaer e-keñver padusted hag ingalded e produerezh ur filmaozer.
Ur soner klarinetenn eo ivez. Savet en deus ul laz-seniñ jazz ha mont a ra war al leurenn gantañ.
Fedoù berr-ha-berr Reizh pe jener, Bro ar geodedouriezh ...
1972: Everything You Always Wanted to Know About Sex (But Were Afraid to Ask) (Tout ce que vous avez toujours voulu savoir sur le sexe sans jamais oser le demander)
British Academy Award ar gwellañ film gant Hannah and Her Sisters
British Academy Award ar gwellañ film gant The Purple Rose of Cairo
Danvez loreadur evit Oscar ar gwellañ film gant Hannah and Her Sisters
Danvez loreadurioù evit Oscar ar gwellañ sevener gant Bullets Over Broadway; Crimes and Misdemeanors; Hannah and Her Sisters; Broadway Danny Rose; Interiors
Danvez loreadurioù evit Oscar ar gwellañ senario gant Deconstructing Harry; Mighty Aphrodite; Bullets Over Broadway; Husbands and Wives; Alice; Crimes and Misdemeanors; Radio Days; The Purple Rose of Cairo; Broadway Danny Rose; Manhattan; Interiors
Danvez loreadur evit Oscar ar gwellañ aktor gant Annie Hall
Danvez loreadurioù evit Golden Globe ar gwellañ film gant Everyone Says I Love You; Hannah and Her Sisters; The Purple Rose of Cairo; Manhattan; Annie Hall
Danvez loreadurioù evit Golden Globe ar gwellañ sevener gant Hannah and Her Sisters; Interiors
Danvez loreadur evit Golden Globe ar gwellañ aktor gant Annie Hall
Danvez loreadurioù evit César ar gwellañ film estren gant Manhattan Murder Mystery; Husbands and Wives; Alice; Hannah and Her Sisters
Getting Even (1971)
Without Feathers (1975)
Side Effects (1980)
Woody Allen on Woody Allen (1995)
Stephan Reimertz: Woody Allen: Eine Biographie, Reinbek 2000 ISBN 3499611457 (en alamaneg)
Jean-Philippe Guerand: Woody Allen, Rivages Cinéma 1989-1991-1995 ISBN 2869309937
Yannick Rolandeau: "Le cinéma de Woody Allen", Aléas, 2006 ISBN 2843011442