Ян Гаштольд

Ян (Івашка) Гаштольд^[2] (? — 1458) — староста дарсунскі, маршалак надворны вялікіх князёў ВКЛ Вітаўта і Свідрыгайлы, намеснік смаленскі (1436-40), ваявода трокскі (з 1440), віленскі (з 1443)^[2]. Сын Андрэя Гаштольда.

Ян Гаштольд
Герб «Габданк»
Ваявода віленскі 1443 — 1458
Папярэднік	Ян Даўгірд
Пераемнік	Івашка Манівідавіч
Ваявода троцкі 1440 — 1443
Папярэднік	Пётр Лелюш
Пераемнік	Івашка Манівідавіч
Нараджэнне	1383 Геранёны, Ашмянскі павет, Віленскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае або Вільня, Віленскае княства, Вялікае Княства Літоўскае
Смерць	1458[1] Вільня, Віленскае ваяводства, Вялікае Княства Літоўскае
Род	Гаштольды
Бацька	Андрэй Гаштольд
Маці	NN Бучацкая[d]
Жонка	Дарота з Завішаў Альжбета з Друцкіх-Трабскіх
Дзеці	сыны Войцех, Марцін, Юрый; дочкі Марыя і Аляксандра
Веравызнанне	каталіцтва

Біяграфія

На Гарадзельскім сойме^[2] (1413) прыняў герб «Габданк», удзельнічаў у заключэнні Мельнскага пагаднення (1422), падтрымаў Свідрыгайлу ў яго барацьбе супраць Ягайлы, а ў 1432 г. — Жыгімонта Кейстутавіча ў барацьбе супраць Свідрыгайлы. У 1440 г. узначаліў групоўку магнатаў, якая дамагалася абрання вялікім князем сына Ягайлы Казіміра^[2], стаў яго выхавальнікам і фактычна правіцелем ВКЛ. Пасля таго як у 1446 г. Казімір абраны і каралём Польшчы, перайшоў у апазіцыю да яго^[2]. Рыхтаваў планы да дзяржаўнага перавароту^[3].

Апроч Геранён, валодаў атрыманымі ад вялікіх князёў Меднікамі пад Вільняй, Тыкоцінам на Падляшшы, Дзевянішкі і Жослямі ў сучаснай Літве, Дарагабужам у Смаленскай зямлі, Палоннай на Валыні.

Сям’я

Ян быў сынам Андрэя Гаштольда і дачкі Міхаіла Адванца з Бучача  (руск.), заснавальніка роду Бучацкіх  (укр.).

Быў двойчы жанаты, ад першага шлюбу з Даротай з Завішаў меў сыноў Войцеха, Марціна і Юрыя, а таксама дачок Марыю ды Аляксандру. Другая жонка — Альжбета з Друцкіх-Трабскіх.

Радавод

Якуб

Талівойш

Юрый

Гаштольд

Андрэй

Пётр

Ян

Войцех

Альбрэхт

Станіслаў

Марцін

Альжбета

Ян

Юрый

Марыя

Аляксандра

Зноскі

1. Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego 1386—1795 / пад рэд. J. Wolff — Kraków: 1885. — С. 72.

   <a href='https://wikidata.org/wiki/Track:Q123243396'></a>
2. Гаштольды // Ян // Биографический справочник. — Мн.: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 141. — 737 с.
3. Пазднякоў В. Гаштольды // Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; маст. З. Э. Герасімовіч. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — С. 518. — 688 с. — ISBN 985-11-0314-4 (т. 1), ISBN 985-11-0315-2.

Літаратура

• А. П. Грыцкевіч. Гаштольды // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 2: Беліцк — Гімн / Рэдкал.: Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн. : БелЭн, 1994. — 537 с. — 20 000 экз. — ISBN 5-85700-142-0.
• W. Semkowicz. O litewskich rodach bojarskich zbratanych ze szlachtą polską w Horodle roku 1413 // Rocznik Towarzystwa Heraldycznego we Lwowie. 1921—1923 T. 6.