Спіс народных артыстаў Беларускай ССР

Званне Народны артыст Беларускай ССР заснавана 5 снежня 1927 года. Ніжэй прыведзены спіс народных артыстаў Беларускай ССР па гадах прысваення звання. Для званняў, атрыманых з 1992 года, глядзіце спіс народных артыстаў Беларусі.

Гэта старонка — інфармацыйны спіс.

Спіс

1928

• Уладзіслаў Галубок (1882—1937), драматург, рэжысёр, акцёр, тэатральны дзеяч.^[1]

1934

• Міхаіл Рафальскі (1889—1937), рэжысёр яўрэйскага тэатра, педагог.^[2]

1938

• Ларыса Александроўская (1904—1980), оперная спявачка, тэатральны рэжысёр.^[3]
• Аляксандр Ільінскі (1903—1967), тэатральны акцёр.^[4]
• Уладзімір Уладамірскі (1893—1971), акцёр тэатра і кіно.^[5]

1940

• Дзмітрый Арлоў (1903—1969), акцёр тэатра і кіно, рэжысёр, тэатральны педагог.^[6]
• Зінаіда Васільева (1913—1999), балерына і педагог.
• Глеб Глебаў (1899—1967), акцёр тэатра і кіно.
• Аляксей Ермалаеў (1910—1975), артыст балета, педагог (пасля народны артыст СССР).^[7]
• Ірына Ждановіч (1906—1994), актрыса.^[8]
• Пётр Засецкі (1899—1941), оперны спявак (тэнар).^[8]
• Павел Малчанаў (1902—1977), акцёр тэатра і кіно.^[9]
• Еўсцігней Міровіч (1878—1952), тэатральны рэжысёр.
• Рыта Млодак (1906—1969), оперная спявачка.

1941

• Генрых Грыгоніс (1889—1955), акцёр тэатра і кіно.^[8]

1944

• Ганна Абуховіч (1908—1986), артыстка тэатра.^[6]
• Ларыса Аляксеева (1907—1998), савецкая спявачка.^[10]
• Арсеній Арсенка (1903—1945), украінскі савецкі спявак.
• Ісідар Балоцін (1907—1961), оперны спявак.
• Віктар Галаўчынер (1905—1961), рэжысёр, акцёр, драматург.
• Міхаіл Дзянісаў (1900—1971), спявак (лірыка-драматычны барытон).
• Мікалай Звездачотаў (1904—1985), артыст тэатра.^[11]
• Аляксандра Нікалаева (1906—1997), артыстка балета.^[6]
• Лідзія Ржэцкая (1899—1977), актрыса.
• Цімафей Сяргейчык (1899—1977), тэатральны акцёр і рэжысёр.

1946

• Вольга Галіна (1899—1980), тэатральная артыстка.^[12]
• Барыс Платонаў (1903—1967), акцёр, тэатральны педагог.
• Леанід Рахленка (1907—1986), акцёр, рэжысёр.

1949

• Уладзімір Дзядзюшка (1905—1973), акцёр тэатра і кіно.
• Васіль Залатароў (1873—1964), савецкі кампазітар.^[8]
• Вера Малькова (1903—1964), спявачка.
• Канстанцін Саннікаў (1896—1965), беларускі і савецкі рэжысёр, акцёр.
• Мікалай Чуркін (1869―1964), кампазітар.
• Рыгор Шырма (1892―1978), харавы дырыжор, фалькларыст.

1952

• Анатоль Шэлег (1909—1988), акцёр тэатра.

1953

• Марыя Бялінская (1906—1990), савецкая актрыса.
• Аляксандр Кістаў (1903—1960), савецкі акцёр тэатра і кіно.
• Вера Пола (1901—1989), прыма Нацыянальнага акадэмічнага тэатра імя Янкі Купалы, лаўрэат Сталінскай прэміі СССР.^[6]
• Алена Радзялоўская (1904—1971), актрыса.
• Яўген Цікоцкі (1893—1970), кампазітар.
• Іван Шаціла (1910—1977), акцёр тэатра і кіно.

1954

• Мікалай Ворвулеў (1917—1967), оперны спявак (барытон).
• Сямён Дрэчын (1915—1993), артыст балета, балетмайстар.
• Міхаіл Зюванаў (1906—1977), оперны спявак (бас)^[8].
• Рыгор Качаткоў (1904—1968), акцёр.

1955

• Мікалай Аладаў (1890—1972), кампазітар, педагог^[13].
• Сцяпан Бірыла (1903—1978), акцёр тэатра ^[14].
• Валянціна Валчанецкая (1898—1980), спявачка (мецца-сапрана).^[15]
• Соф’я Друкер (1907—1984), спявачка (драматычнае сапрана).
• Іосіф Жыновіч (1907—1974), дырыжор, кампазітар^[16].
• Яўген Карнавухаў (1917—1984), акцёр тэатра і кіно.
• Уладзімір Корш-Саблін (1900—1974), савецкі кінарэжысёр, акцёр кіно.
• Клаўдзія Кудрашова (1925—2012), оперная спявачка^[17].
• Леў Любімаў (1905—1979), дырыжор.
• Тамара Ніжнікава (1925—2018), савецкая спявачка (каларатурнае сапрана), педагог.^[18]
• Барыс Пакроўскі (1912—2009), оперны рэжысёр, педагог.
• Іосіф Раеўскі (1901—1972), акцёр, тэатральны рэжысёр^[19].
• Лідзія Ражанава (1925—2015), балерына.
• Іван Сайкоў (1911—1989), расійскі артыст оперы (драматычны тэнар).
• Мікалай Сярдобаў (1905—1990), оперны спявак.
• Анатоль Трус (1910—1989), акцёр тэатра.
• Васіль Фёдараў (1891—1971), савецкі акцёр і рэжысёр тэатра і кіно, тэатральны мастак.
• Генадзь Цітовіч (1910—1986), харавы дырыжор, музыказнавец, этнограф.^[20]

1956

• Яўген Палосін (1912—1982), акцёр тэатра і кіно^[21].

1957

• Раіса Кашэльнікава (1904—1980), актрыса.
• Стэфанія Станюта (1905—2000), беларуская актрыса.

1959

• Леанід Бражнік (1917—1992), оперны спявак.
• Сяргей Бульчык (1909—1996), акцёр тэатра.
• Аляксандр Рыбальчанка (1911—2002), балетмайстар, дзеяч аматарскага мастацтва.
• Фёдар Шмакаў (1917—2009), акцёр тэатра.

1961

• Здзіслаў Стома (1907—1992), акцёр тэатра і кіно^[22].

1963

• Лідзія Галушкіна (1923—2009), артыстка оперы (мецца-сапрана).
• Анатоль Генералаў (1923—2007), артыст оперы (барытон).
• Аляксандра Клімава (1921—2005), актрыса тэатра і кіно, педагог, грамадскі дзеяч.
• Ігар Сарокін (нар. 1931), оперны спявак.
• Георгій Шчарбакоў (1917—1989), савецкі акцёр і рэжысёр, педагог.
• Тамара Шымко (1928—2017), спявачка (лірычнае сапрана), педагог.

1964

• Зіновій Іосіфавіч Бабій, оперны спявак.
• Валерый Ігнатавіч Глушакоў (1926—2005), спявак (лірычны тэнар).
• Леў Уладзіміравіч Голуб, кінарэжысёр.
• Валянцін Канстанцінавіч Давыдаў (1934—2015), артыст балета.
• Ніна Сцяпанаўна Давыдзенка, балерына.
• Таццяна Каламійцава (1914—1994), дырыжор.^[23]
• Аляўціна Аляксандраўна Карзянкова (1935—2002), артыстка балета і балетны педагог.
• Валянціна Іванаўна Крыкава (1930—?), артыстка балета.
• Ірына Мікалаеўна Савельева (1931—2020), артыстка балета, педагог.
• Дзмітрый Мікалаевіч Смоліч (1911—1987), оперны тэатральны рэжысёр.
• Сямён Львовіч Талкачоў (1907—1970), піяніст.
• Віктар Максімавіч Чарнабаеў (1930—2021), спявак (бас).
• Мікалай Кірылавіч Шэхаў (1927—1999), артыст балета.

1967

• Зінаіда Браварская (1916—2005), актрыса тэатра і кіно^[24]
• Галіна Макарава (1919—1993), актрыса тэатра і кіно
• Віктар Тарасаў (1934—2006), акцёр тэатра і кіно^[25]
• Расціслаў Янкоўскі (н. 1967), акцёр тэатра і кіно (пасля народны артыст СССР)

1968

• Анатоль Васільевіч Багатыроў, кампазітар

1970

• Уладзімір Уладзіміравіч Алоўнікаў, кампазітар
• Барыс Пянчук (1918—2009), трубач, кампазітар і дырыжор

1971

• Святлана Данілюк (1939—2003), оперная спявачка^[26]

1973

• Яўген Аляксандравіч Глебаў, кампазітар

1974

• Генадзь Аўсяннікаў (н.1935), акцёр тэатра і кіно
• Юрый Уладзіміравіч Семяняка, кампазітар

1975

• Людміла Бржазоўская (1946—2023), балерына

1976

• Аркадзь Саўчанка (1936—2004), оперны спявак^[27]

1977

• Марына Мікалаеўна Бяльзацкая, балерына
• Марыя Захарэвіч, актрыса тэатра і кіно

1979

• Валянцін Мікалаевіч Елізар’еў (н. 1947), харэограф
• Уладзімір Аляксеевіч Куляшоў, акцёр тэатра і кіно
• Уладзімір Георгіевіч Мулявін, спявак, кампазітар
• Юрый Траян (н. 1950), танцоўшчык
• Віктар Цімафеевіч Тураў (н. 1936), кінарэжысёр

1980

• Генадзь Гарбук (н. 1934), беларускі акцёр тэатра і кіно
• Павел Кармунін (1919—2002), акцёр тэатра^[28]

1982

• Ігар Лучанок (н. 1938), кампазітар

1984

• Уладзімір Цярэнцьевіч Камкоў, танцоўшчык
• Тадэвуш Антонавіч Кокштыс, акцёр тэатра
• Яраслаў Пятроў (н. 1942), оперны спявак
• Яўген Патафеевіч Шыпіла, акцёр тэатра

1987

• Міхаіл Паўлавіч Дрынеўскі, дырыжор
• Міхаіл Казінец, дырыжор

1988

• Генрых Вагнер (1922—2000), кампазітар^[29]

1989

• Віктар Нічыпаравіч Дашук, кінарэжысёр
• Павел Піліпавіч Дубашынскі, акцёр тэатра
• Аўгуст Лазаравіч Мілаванаў, акцёр тэатра

1990

• Галіна Сямёнаўна Талкачова, актрыса тэатра

Зноскі

1. Большая советская энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. Т. 7. Гоголь — Дебит. 1972. 608 стр., илл.: 44 л. илл. и карт. 1 карта-вкл.
2. Дайджесты. Анонсы. ДатыБелТА
3. Александровская Лариса Помпеевна
4. 100 лет со дня рождения А. К. Ильинского / 500 лет со времени придания Волковыску магдебургского права — Белпочта
5. Уладзімер Уладамірскі
6. Театральная энциклопедия. Гл. ред. П. А. Марков. Т. 4 — М.: Советская энциклопедия, Нежин — Сярев, 1965, 1152 стб. с илл., 6 л. илл.
7. Большая советская энциклопедия. Гл. ред. А. М. Прохоров, 3-е изд. Т. 9. Евклид — Ибсен. 1972. 624 стр., илл.; 43 л. илл. и карт. 1 карта-вкл.
8. Театральная энциклопедия. Гл. ред. П. А. Марков. Т. 2 — М.: Советская энциклопедия, Гловацкий — Кетуракис, 1963, 1216 стб. с илл., 14 л. илл.
9. Павел Молчанов
10. т. 5. Биографический справочник. Мн: Издательство «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. 29 с.
11. Беларусь: Энцыклапедычны даведнік / Рэдкал.: Б. І. Сачанка і інш. — Мн.: БелЭн, 1995. — 800 с. — 5 000 экз. — ISBN 985-11-0026-9.
12. Театральная энциклопедия. Гл. ред. С. С. Мокульский. Т. 1 — М.: Советская энциклопедия, А — «Глобус», 1961, 1214 стб. с илл., 12 л. илл.
13. Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 1. А — Анкетирование. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2005. — 766 с.: ил.: карт.
14. Степан Бирилло
15. Волчанецкая Валентина Фёдоровна // Биографический справочник — Мінск: «Белорусская советская энциклопедия» имени Петруся Бровки, 1982. — Т. 5. — С. 123. — 737 с.
16. Жинович Иосиф Иосифович Архівавана 20 лістапада 2021.
17. Театральная Энциклопедия. драма опера балет оперетта цирк эстрада драматург режиссер
18. Нижникова Тамара Николаевна (нявызн.)(недаступная спасылка). Архівавана з першакрыніцы 7 мая 2013. Праверана 14 лістапада 2022.
19. Театральная Энциклопедия. драма опера балет оперетта цирк эстрада драматург режиссер
20. Дисненский ГЛХУ | Витебское ГПЛХО
21. ПОЛОСИН Евгений Максимович>
22. Здислав Стомма
23. Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 14. Киреев — Конго. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2009. — 751 с.: ил.: карт.
24. Зинаида Броварская
25. Виктор Тарасов
26. Афиша — Минск — Театр — Осенние вечера в Музыкальной гостиной Архівавана 20 сакавіка 2014.
27. САВЧЕНКО Аркадий Маркович Архівавана 20 лістапада 2021.
28. Павел Кормунин
29. Большая Российская энциклопедия: В 30 т. / Председатель науч.-ред. совета Ю. С. Осипов. Отв. ред С. Л. Кравец. Т. 4. Большой Кавказ — Великий канал. — М.: Большая Российская энциклопедия, 2006. — 751 с.: ил.: карт.