егіпецкі фараон шостай дынастыі Старога Царства From Wikipedia, the free encyclopedia
Пепі II Неферкара (ці Піёпі II) — фараон Старажытнага Егіпта з VI дынастыі, кіраваў прыблізна ў 2279 — 2219 гадах да н.э.
| Пепі II | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Статуя Пепі II у дзяцінстве. Бруклінскі музей, Нью-Ёрк | |||||||
|
|||||||
| Папярэднік | Мерэнра I | ||||||
| Пераемнік | Мерэнра II | ||||||
| Нараджэнне | XXIII стагоддзе да н.э. | ||||||
| Смерць | 2180-я да н.э. | ||||||
| Месца пахавання | |||||||
| Род | VI дынастыя | ||||||
| Бацька | Merenre Nemtyemsaf I[d] | ||||||
| Маці | Ankhesenpepi II[d] | ||||||
| Жонка | Anchenespepi IV.[d], Iput II[d], Ankhesenpepi III[d], Udjebten[d] і Neith[d] | ||||||
| Дзеці | Nitocris[d], Merenre Nemtyemsaf II[d], Nebkauhor[d] і Ptahshepses[d] | ||||||
 Медыяфайлы на Вікісховішчы | |||||||
Малодшы сын фараона Пепі I і царыцы Анехнес-Мерыра II, адзінакроўны брат Мерэнра I, унук першага старажытнаегіпецкага візіра-жанчыны Небет. Лічыцца, што Пепі II атрымаў у спадчыну прастол у шасцігадовым узросце і паводле падання пражыў да ста гадоў. Такім чынам, яго кіраванне працягвалася 94 гады і было самым працяглым у сусветнай гісторыі.[2] Аднак, выказваліся здагадкі, што на самай справе фараон кіраваў 64 гады, але няправільнае разуменне тэксту Манефонам прывяло да з'яўлення 94 гадоў кіравання.
Яго дзядзька, брат царыцы Анехнес-Мерыра тынскі намарх Джау, прызначаны малалетнім фараонам на пасаду візіра (чаці), галоўнага суддзі і начальніка сталіцы, відаць, кіраваў за Пепі да дасягнення апошнім паўналецця.
У знешняй палітыцы Пепі II абапіраўся на традыцыі супакаення Нубіі, якое адбывалася падчас экспедыцый «начальніка поўдня» Хірхуфа (Хуфхора ці Хумхора), які даходзіў да Экватарыяльнай Афрыкі і прысылаў фараону рабоў-пігмеяў; Нубія і Лівія рэгулярна пастаўлялі ў Егіпет наймітаў. Яшчэ на 2-м годзе свайго кіравання Пепі II паслаў у Іям Хірхуфа з экспедыцыяй на караблях. Апошні прывёз адтуль багатую здабычу, у прыватнасці чарнаскурага карліка (пігмея), якому васьмігадовы фараон быў асабліва рады (у Старажытным Егіпце пігмеі, якія асацыяваліся з богам Бес, выкарыстоўваліся ў якасці блазнаў).
Разам з тым, не ўсе паходы Пепі II у Нубію скончыліся ўдала. Так, падчас паходу на поўдзень ад Уаўата намарх Элефанціны Меху быў забіты, пасля чаго яго сын Себні сабраў войска ў сваіх уладаннях і рушыў на поўдзень, каб пакараць племя, вінаватае ў гібелі бацькі. Паход прайшоў паспяхова, Себні вярнуўся з вялікай здабычай і целам бацькі. Затым Себні, які атрымаў тытул «начальніка поўдня», на чале значнай флатыліі быў пасланы фараонам у Пунт. Адтуль ён прывёз, апроч іншых тавараў, золата, слановую косць, ладан, камедзь і леапардавыя скуры.
Калі ў Нубіі ўспыхнула паўстанне ваяўнічых плямёнаў Уаўата і Ірчэта, Пепі паслаў супраць мяцежнікаў намарха Элефанціны, «начальніка чужацкіх краін» Пепінахта (Піёпінахта). Апошні вярнуўся пасля разгрому мяцежнікаў і прывёў мноства палонных і дзяцей правадыроў у якасці закладнікаў. Другі паход Піёпінахта ў гэтыя вобласці быў яшчэ больш удалым. Разграміўшы іх войска, ён даставіў у Мемфіс дзясяткі тысяч палонных, мноства буйной і дробнай скаціны, захапіў у палон дзвюх правадыроў і іх военачальнікаў.
Надпіс часоў Пепі II гаворыць пра «начальніка палаты» і флатаводца Хнумхатэпа з Элефанціны, які «разам са сваім гаспадаром князем, „скарбнікам бога“ Тэці, адзінаццаць разоў плаваў у Кебен і са „скарбнікам бога“ Хеві (ці Хуі) — у Пунт і паспяхова вяртаўся, наведаўшы гэтыя краіны».
Іншая экспедыцыя, пасланая ў Пунт Пепі, скончылася няўдачай. Егіпецкі вяльможа Ананхет, «начальнік маракоў», які ўзначальваў экспедыцыю, дасягнуў берага Чырвонага мора, але быў забіты «жыхарамі пяскоў» (херыўша) з племя аму. Разам з Ананхетаў загінуў і яго ваенна-марскі атрад. Пепі жорстка адпомсціў за смерць Ананхет, паслаўшы супраць качэўнікаў карную экспедыцыю пад кіраўніцтвам Пепінахта.
Нягледзячы на сваю працягласць, кіраванне Пепі II было адзначана ўзмацненнем улады намархаў — кіраўнікоў номаў. Напрыклад, Пепі вымушаны быў вызваліць так званымі імунітэтнымі граматамі храмавыя гаспадаркі і многія паселішчы ад дзяржаўнай павіннасці на «дом цара», што сведчыць пра далейшы заняпад царскай улады. У выніку, дэцэнтралізаваныя тэндэнцыі прывялі да падзення Старога царства пасля смерці спадчыннікаў Пепі II — фараона Мерэнра II і царыцы Нітакрыс.
Комплекс пірамід Пепі II размешчаны ў Сакары, недалёка ад грабніц кіраўнікоў Старога царства. Першапачаткова вышыня яго піраміды, якая атрымала назва Менх-анх («Паварот жыцця»), складала 78,5 метраў, але з-за дрэннай планіроўкі і наступлення пяскоў яна паменшылася да 52 метраў. Каля яго піраміды былі пабудаваны яшчэ 7 пірамід-спадарожніц: 4 рытуальныя і 3 для жонак Пепі Нейт, Ідут і Уджэптэн. Чацвёртая жонка Пепі Імтэс, магчыма, здрадзіла яму, і ў пакаранне засталася без піраміды, для пятай жа — па імі Анхесенпепі (літар. «Тая, што жыве дзеля Пепі») — фараон чамусьці загадаў пабудаваць толькі мастабу.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
