Ніжняя Алба

Ні́жняя Алба́^[2] (трансліт.: Nižniaja Alba) — вёска ў Жлобінскім раёне Гомельскай вобласці. Уваходзіць у склад Стрэшынскага сельсавета. Знаходзіцца побач з рэспубліканскім ландшафтным заказнікам «Смычок».

Вёска Ніжняя Алба Краіна Беларусь Вобласць Гомельская Раён Жлобінскі Сельсавет Стрэшынскі Каардынаты 52°37′05″ пн. ш. 30°14′01″ у. д.HGЯO Першая згадка XVIII стагоддзе Насельніцтва ▼60 чал. (2019) Нацыянальны склад беларусы Канфесійны склад праваслаўныя Часавы пояс UTC+3 Тэлефонны код +375 2334 Паштовы індэкс 247206[1] Аўтамабільны код 3 СААТА 3218804021 Рака Дняпро Аўтобусны прыпынак Ніжняя Алба Аддзяленне паштовай сувязі перасоўнае № 1 Жлобінскага р-на Ніжняя Алба на карце Беларусі ±

Геаграфічныя звесткі

Размешчана ля р. Дняпро, за 39 км на паўднёвы ўсход ад раённага цэнтра і чыгуначнай станцыі Жлобін, 110 км ад Гомеля. Транспартныя сувязі па аўтамабільнай дарозе праз г. п. Стрэшын, а затым па аўтадарозе Бабруйск — Гомель.

Планіроўка вёскі складаецца з просталінейнай вуліцы, арыентаванай з паўднёвага ўсходу на паўночны захад (уздоўж ракі), да якой з захаду далучаюцца чатыры завулкі. Забудова двухбаковая, пераважна драўляная, сядзібнага тыпу.

Недалёка ад вёскі ёсць радовішча гліны.

Гісторыя

Засяленне людзьмі гэтай мясцовасці адбылося ў першабытнаабшчынным перыядзе, у каменным веку, задоўга да ўтварэння вёскі. Пры археалагічных даследаваннях непадалёк ад вёскі, на землях ландшафтнага заказніка «Смычок» выяўлены рэшткі паселішча, якое адносіцца да днепра-данецкай культуры позняга каменнага веку — неаліту (V — III тысячагоддзі да н. э.). У ходзе раскопак знойдзены прадметы з крэменю, фрагменты ляпнога глінянага посуду, у тым ліку з арнаментам^[3].

Выяўлены селішчы бронзавага і ранняга жалезнага вякоў (0,15 км на паўночны захад ад вёскі, каля могілак). Аб даўняй гісторыі гэтых месцаў сведчыць і знойдзены ў вёсцы ў 1902 годзе скарб.

Па пісьмовых крыніцах вёска вядомая з XVIII ст., калі перасяленцы з вёскі Алба (цяпер Верхняя Алба) заснавалі тут пасяленне. Паводле рэвізіі 1858 года — уладанне князя Л. М. Галіцына. Дзейнічала паромная пераправа праз Дняпро грузападымальнасцю да 500 пудоў. З 1880 года працаваў хлебазапасны магазін. Паводле перапісу 1897 года знаходзіліся 3 ветракі, школа, млын, піцейны дом. Вялікую шкоду нанёс пажар 13 жніўня 1897 года. У 1909 годзе 1671 дзесяціна зямлі, у Стрэшынскай воласці Рагачоўскага павета Магілёўскай губерні.

У 1923 годзе пабудавана і адкрыта 4-гадовая школа. У 1930 годзе арганізаваны калгас «Чырвоная ніва», працаваў вятрак. У час Вялікай Айчыннай вайны 115 жыхароў загінулі на фронце. У 1956 годзе ўтвораны калгас «Правда» (з 1958 цэнтр — у Верхняй Албе), які дзейнічаў да 2001.

Да 23 лістапада 2022 года вёска ўваходзіла ў склад Верхнеалбянскага сельсавета^[4].

Насельніцтва

Колькасць насельніцтва па гадах.

1858	1897	1909	1925	1959	2004
37 двароў, 250 жыхароў	72 двары, 556 жыхароў, паводле перапісу	94 двары, 694 жыхары	143 двары	708 жыхароў, паводле перапісу	83 двары, 168 жыхароў

Адметнасці

Непадалёк ад вёскі, на землях заказніка «Смычок» на беразе возера вылучана месца для адпачынку. Уезд аўтамотатранспарту на тэрыторыю заказніка не дазваляецца, паркоўка — перад мяжою заказніка.

Зноскі

1. Электронный справочник почтовых кодов Республики Беларусь // belpost.by (руск.)
2. Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гомельская вобласць: нарматыўны даведнік / Н. А. Багамольнікава і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2006. — 382 с. ISBN 985-458-131-4 (DJVU).
3. Маслюкоў, Т. Ніжняя Алба: знаходкам — сем тысяч год Архівавана 7 сакавіка 2016. // Гомель гражданский. — 2014. — 15 верасня.
4. Решение Гомельского областного Совета депутатов от 23 ноября 2022 г. № 388 Об изменениях в административно-территориальном устройстве Жлобинского района Гомельской области

Літаратура

• Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 1, кн. 1. Гомельская вобласць / С. В. Марцэлеў; рэдкал.: Г. П. Пашкоў (дырэктар) і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя імя Петруся Броўкі, 2004. — 632 с.: іл. — 4 000 экз. — ISBN 985-11-0303-9.