Нанкін

Нанкін^[2], Наньцзін^[3] (кіт. 南京, піньінь nánjīng, літаральна: «Паўднёвая сталіца») — былая сталіца Кітая, порт у нізоўях ракі Янцзы, сталіца правінцыі Цзянсу. Размешчаны ў паўднёвай частцы краіны, за 260 км на паўночны захад ад Шанхая. Буйны прамысловы, навуковы і культурны цэнтр. Насельніцтва — 7.588.900 чалавек (2008).

Горад Нанкін кіт.: 南京 Краіна  Кітай Каардынаты 32°03′39″ пн. ш. 118°46′44″ у. д.HGЯO Заснаваны 495 да н.э. Плошча 6 587,02 км² Вышыня цэнтра 15 м Водныя аб’екты Янцзы Насельніцтва ▲9 314 685 чал. (2020)[1] Часавы пояс UTC+8 Тэлефонны код 025 Паштовыя індэксы 210000–213000 Аўтамабільны код 苏A Афіцыйны сайт nanjing.gov.cn Нанкін на карце Кітая

Медыяфайлы на Вікісховішчы

Гісторыя

Заснаваны ў 472 да н.э. пад назвай Цзіньлін. Пазней шмат разоў быў перайменаваны: Малін, Цзянье, Цзянькан і інш. Сталіца шэрагу буйных царстваў: Чу (ІІІ ст.), Усходняе Цзінь, Сун, Цы, Лян, Чэнь (IV—VI ст.) і інш:, у 1368—1421 — усяго Кітая. У 1421—1911 цэнтр намесніцтва Цзянань. Тут падпісаны Нанкінскі дагавор 1842. У 1853-64 пад назвай Цяньцзін («нябесная сталіца») быў сталіцай тайпінскай дзяржавы. У 1927-37 і 1946-49 месцазнаходжанне ўрада Кітайскай рэспублікі. У 1937-45 акупіраваны японскімі войскамі.

Насельніцтва

Год Колькасць 2013 8 187 800 [4] 2020 9 314 685 [1]

Эканоміка

Станкабудаванне, турбінабудаванне, вытворчасць электрарадыёапаратуры, грузавых аўтамашын, сельскагаспадарчае машынабудаванне, металургія, хімічная (асабліва вытворчасць хімічных угнаенняў і сінтэтычных валокнаў), цэментная, тэкстыльная і харчовая прамысловасць.

Транспарт

Вузел чыгунак і аўтадарог. Порт на р. Янцзы, даступны для марскіх суднаў. Міжнародны аэрапорт Лукоў. Дзейнічаюць Нанкінскі метрапалітэн, Нанкінскі трамвай.

Навука і культура

Філіял Акадэміі навук. Нанкінскі ўніверсітэт. Музеі гістарычны і гарадскі. Абсерваторыя.

Славутасці

• Батанічны сад.
• «Імператарскі горад» (XIV—XV ст.) з рэгулярнай планіроўкай (у 1400 абнесены крапасной сцяной).
• Каменная пагада Шэліта манастыра Цысясы (Х ст.).
• Частка гарадскіх сцен эпохі дынастыі Мін (XIV—XVII ст.).
• Пахаванні імператараў дынастыі Лян (502—557).
• Маўзалей Сунь Ятсена.

Гарады-пабрацімы

•  Dietfurt an der Altmühl^[d], Германія^[5]
•  Limassol Municipality^[d], Кіпр (24 верасня 1992)^[6][7][…]
•  Ёрк, Вялікабрытанія (2016)^[8]
•  Бандар-Серы-Бегаван, Бруней^[5][9]
•  Баранкілья, Калумбія (2021)^[5][10]
•  Блумфантэйн, ПАР (1999)^[5][11]
•  Віндхук, Намібія (16 красавіка 2015)^[5][12][…]
•  Далас, ЗША (2009)^[5][13]
•  Дуранга^[d], Мексіка^[14]
•  Лейпцыг, Германія (май 1988)^[15][5][…]
•  Лондан, Канада (1997)^[16][5]
•  Магілёў, Беларусь (27 верасня 2016)^[5][17]
•  Малакка, Малайзія (2001)^[5][18]
•  Марыбар, Славенія (2015)^[5][19]
•  Мехікалі, Мексіка (14 кастрычніка 1991)^[5][20]
•  Нагоя, Японія (21 снежня 1978)^[5]
•  Перт^[d], Аўстралія (1998)^[5][21]
•  Сент-Луіс, ЗША (1979)^[5][22][…]
•  Тэджон, Паўднёвая Карэя (14 лістапада 1994)^[5][23][…]
•  Фларэнцыя, Італія^[5][24]
•  Х’юстан, ЗША^[5]
•  Эйндхавен, Нідэрланды^[5][25]
•  дэпартамент О-дэ-Сен, Францыя^[5]
•  рэгіён Эльзас, Францыя^[5]