From Wikipedia, the free encyclopedia
Джон Фіцджэралд[18] Кенэдзі, вядомы як JFK (29 мая 1917 — 22 лістапада 1963) — 35-ы прэзідэнт ЗША (20 студзеня 1961 — 22 лістапада 1963). Кенэдзі — першы прэзідэнт ЗША-каталік, першы прэзідэнт, які нарадзіўся ў XX стагоддзі. Амаль трохгадовае прэзідэнцтва Кенэдзі, перапыненае яго загадкавым забойствам (падазраваны ў злачынстве Лі Харві Освальд). Кубінскі ракетны крызіс, аперацыя ў заліве Свіней, дагавор аб забароне ядзерных выпрабаванняў, стварэнне Корпуса міру, пачатак касмічнай гонцы, будаўніцтва Берлінскай сцяны, закон аб пашырэнні гандлю па больш нізкіх тарыфах, рух за грамадзянскія правы, «Новая памежная» айчынная праграма, і адмена смяротнага пакарання ў акрузе Калумбія, эканамічнымі рэформамі, сярод якіх было вяртанне права выпуску дзяржаўнай валюты амерыканскаму казначэйству замест федэральнай рэзервовай сістэмы (указ 11110) — ўсё адбылося падчас яго прэзідэнцтва. Кенэдзі таксама пазбягаў якога-небудзь значнага павелічэння амерыканскай прысутнасці ў В’етнаме, адмаўляючыся адпраўляць баявыя часткі і падтрымліваючы ўзровень вайсковых дарадцаў на узроўні 16 000, у параўнанні з 536 000 войскоўцаў падчас яго пераемніка Ліндана Джонсана ў 1968 годзе.
Знаходжанне Кенэдзі па пасадзе таксама адзначана высокай напружанасцю ў адносінах з камуністычнымі дзяржавамі, у прыватнасці на Кубе. Аперацыя ў красавіку 1961 года ў заліве Свіней з намерам звергнуць дыктатара краіны Фідэля Кастра на працягу трох дзён была сарвана кубінскімі ўзброенымі сіламі. Яго адміністрацыя неўзабаве адхіліла планы Аб’яднанага камітэта начальнікаў штабоў арганізаваць ілжывыя дыверсійныя атакі на амерыканскай зямлі, каб атрымаць грамадскае адабрэнне для вайны супраць Кубы. У кастрычніку 1962 года былі знойдзены размешчаныя на Кубе савецкія балістычныя ракеты, што выклікала перыяд напружанасці, які называюць кубінскім крызісам; на думку многіх гісторыкаў, у той час чалавецтва бліжэй чым калі-небудзь знаходзілася ля пачатку вайны з прымяненнем ядзернай зброі.
Пасля ваеннай службы ў Ваенна-марской рэзервовай сістэмы Злучаных Штатаў падчас Другой сусветнай вайны, Кенэдзі, як дэмакрат, прадстаўляў 11-ю акругу штата Масачусетс у Палаце прадстаўнікоў з 1947 па 1953 год. Пасля гэтага ён служыў у Сенаце ЗША ад гэтага ж штата з 1953 па 1960 год. Кенэдзі перамог на выбарах 1960 года кандыдата-рэспубліканца Рычарда Ніксана. Ва ўзросце 43 гадоў ён стаў самым маладым прэзідэнтам, абраным на пасаду; і другім самым маладым прэзідэнтам (пасля Тэадора Рузвельта, які ва ўзросце 42 гадоў стаў прэзідэнтам пасля забойства Уільяма Мак-Кінлі). Кенэдзі быў першым чалавекам на пасадзе прэзідэнта, які нарадзіўся ў 20-м стагоддзі. На сённяшні дзень, Кенэдзі — адзіны прэзідэнт-каталік і адзіны прэзідэнт, які выйграў Пулітцэраўскую прэмію за сваю біяграфію Профілі Адвагі.
Кенэдзі быў забіты ў Даласе, штат Тэхас, 22 лістапада 1963 года Лі Харві Освальдам быў арыштаваны ў той дзень і зрабіў некалькі стрэлаў на прэзідэнта з акна шостага паверха Тэхаскага школьнага кнігасховішча. Уладальнік Даласкага начнога клуба Джэк Рубі смяротна параніў Освальда праз два дні ў турэмным калідоры. ФБР і Камісія Уорэна афіцыйна прыйшлі да высновы, што Освальд быў адзіным забойцам, але даклад падвергнуўся рэзкай крытыцы. Абраны Камітэт палаты Прадстаўнікоў ЗША па даследванні забойства пагадзіўся з высновай, што Освальд зрабіў стрэлы, якія і забілі прэзідэнта, але таксама прыйшоў да высновы, што Кэнэдзі быў, верагодна, забіты ў выніку змовы. Большасць амерыканцаў у наш час лічаць, што існавала змова супраць Кенэдзі, і што Освальд не быў адзіным стралком.
Пачынаючы з 1960-х гадоў стала прасочвацца інфармацыя аб прыватным жыцці Кенэдзі. Падрабязная інфармацыя аб праблемах са здароўем Кенэдзі сталі вядомыя з 1990-х гадоў. Даклады ў нявернасці ў шлюбе, якія першапачаткова трымаліся ў сакрэце ад шырокай публікі, таксама сталі вядомыя прэсе. Кенэдзі традыцыйна займае высокае месца ў рэйтынгаў гісторыкаў прэзідэнтаў ЗША.
Seamless Wikipedia browsing. On steroids.
Every time you click a link to Wikipedia, Wiktionary or Wikiquote in your browser's search results, it will show the modern Wikiwand interface.
Wikiwand extension is a five stars, simple, with minimum permission required to keep your browsing private, safe and transparent.
