Рональд Фішэр
From Wikipedia, the free encyclopedia
Сэр Рональд Эйлмер Фішэр (17 лютага 1890 — 29 ліпеня 1962) — брытанскі палімат, быў актыўны як матэматык, статыстык, біёлаг, генетык і прафесар[6]. За яго працу ў галіне статыстыкі ён быў апісаны як «геній, які амаль у адзіночку стварыў асновы сучаснай статыстычнай навукі»[7] і «самая важная асоба ў статыстыцы XX-га стагоддзя»[7]. Выкарыстоўваў матэматыку для спалучэння прынцыпаў генетыкі Мендэля[en] і натуральнага адбору, што спрыяла адраджэнню дарвінізма[en] ў пераглядзе тэорыі эвалюцыі пачатку XX-га стагоддзя, вядомым як сінтэтычная тэорыя эвалюцыі[en]. За яго ўнёсак у біялогію Фішэр быў названы «найвялікшым з пераемнікаў Дарвіна»[8].
Рональд Фішэр | |
---|---|
Ronald Fisher | |
| |
Дата нараджэння | 17 лютага 1890(1890-02-17) |
Месца нараджэння | Лондан, Вялікабрытанія |
Дата смерці | 29 ліпеня 1962(1962-07-29) (72 гады) |
Месца смерці | Адэлаіда, Аўстралія |
Месца пахавання | |
Грамадзянства | |
Жонка | Ruth Eileen Guinness[d][2] |
Дзеці | George Fisher Fisher[d][3] |
Род дзейнасці | матэматык, генетык, статыстык, астраном, біёлаг |
Навуковая сфера | Статыстыка, генетыка і эвалюцыйная біялогія |
Месца працы |
|
Альма-матар | Кембрыджскі ўніверсітэт |
Навуковы кіраўнік |
Джэймс Хопвуд Джынс Ф.Дж.М. Стрэтан[en] |
Вядомыя вучні | George W. Snedecor[d] |
Член у | |
Узнагароды |
член Лонданскага каралеўскага таварыства[d] Каралеўскі медаль[d] (1938) Darwin–Wallace Medal[d] (1958) Крунаўская лекцыя[d] (1953) Guy Medal in Gold[d] (1946) |
Медыяфайлы на Вікісховішчы |
З 1919 года ён 14 гадоў працаваў на эксперыментальнай станцыі Ротамстэд[en][9]. Там ён прааналізаваў велізарную колькасць даных, атрыманых з эксперыментаў над сельскагаспадарчымі культурамі з 1840-х гадоў, і распрацаваў дысперсійны аналіз[en] (ANOVA). У наступныя гады ён набыў там рэпутацыю біястатыстыка.
Разам з Джонам Голдэйнам[en] і Сьюалам Райтам[en] Фішэр вядомы як адзін з трох заснавальнікаў папуляцыйнай генетыкі. Ён акрэсліў прынцып Фішэра[en], Фішэраву разбежнасць[en] і гіпотэзу сексуальнага сына[en] для тэорыі палавога адбору[en]. Яго ўнёсак у статыстыку ўключае распаўсюджанне метаду максімальнай праўдападобнасці і вывядзенне ўласцівасцей ацэнак максімальнай праўдападобнасці, Фідуцыяльнае высноўванне[en], вывядзенне розных размеркаванняў выбаркі, стварэнне прынцыпаў планавання эксперыментаў[en] і многае іншае.
Фішэр прытрымліваўся строгіх поглядаў на расу і еўгеніку[en], настойваючы на расавых адрозненнях. Нягледзячы на тое, што ён відавочна быў еўгеністам, існуюць спрэчкі наконт таго, ці падтрымліваў Фішэр навуковы расізм[en]. Ён быў прафесарам еўгенікі лабараторыі Гальтана[en] ва Універсітэцкім каледжы Лондана[en] і рэдактарам Annals of Eugenics[en][10].